نویسندگان :
مریم مظهری
دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی- بازاریابی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه
شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران(شارا)
چکیده
تعیین حد مطلوب آمیخته محصول و تنگناهای محدود سازنده، یک مسئله مهم و حیاتی است. این مقاله دیدگاه هزینه یابی بر مبنای فعالیت(ABC) را به همراه تئوری محدودیت ها(TOC) را برای حل این مسئله به کار می برد. با ارائه یک مدل تصمیم گیری آمیخته محصول جدید که از هزینه یابی بر مبنای فعالیت و فلسفه TOC استفاده می کند، می توان عملکرد مالی شرکت را بهبود بخشید. این مطالعه موردی بر اساس داده های فرضی برای نشان دادن کاربرد مدل پیشنهادی در سیستم های تولیدی مختلف ارائه شده است. این مطالعه موردی نشان می دهد که مدل تصمیم گیری آمیخته محصول معمولی و مدل توسعه داده شده این مقاله می تواند به طور معنی داری نتایج مختلفی راجع به بهترین آمیخته محصول و تنگناهای مرتبط با آن را در یک شرکت نشان بدهد.
واژگان کلیدی: هزینه یابی بر مبنای فعالیت، تئوری محدودیت ها، آمیخته محصول، برنامه ریزی عدد صحیح
مقدمه
تعیین حد مطلوب آمیخته محصول و تنگناهای محدود سازنده، یک مسئله حیاتی(بحرانی) برای افزایش سودآوری یک شرکت می باشد. برای تصمیم گیری درست، مدیریت نیاز به اطلاعات دقیق در مورد آمیخته محصول مطلوب(بهینه) و تنگناهای محدود سازنده شرکت دارد. هزینه یابی بر مبنای فعالیت(ABC) همراه با تئوری محدودیت ها(TOC) و برنامه ریزی ریاضی، می تواند اطلاعات دقیقی برای مدیریت درباره ی آمیخته محصول مطلوب شرکت فراهم نماید و همچنین می تواند به شناسایی تنگناهای درست که باید بر روی آنها برای بهبود سیستم تمرکز شود کمک نماید.
هزینه یابی بر مبنای فعالیت و مدیریت، یک حسابداری می باشد و رویکرد(دیدگاه) مدیریت هزینه تلاش می کند تا به کاستی های موجود در بسیاری از روش های حسابداری هزینه فعلی بپردازد. در ABC ابتدا فعالیت های فرایند تولید را شناسایی می نماییم و سپس هزینه هر فعالیت بصورت جداگانه تخمین زده می شود. این برآورد هزینه شامل همه ی هزینه های نیروی کار، مواد و تجهیزات و هزینه های سربار می شود. که آن منجر به برآورد دقیق تر هزینه های سربار در فراین تولید برای هر محصول نسبت به سیستم حسابداری سنتی می شود.
TOC یک فلسفه مدیریت توسعه یافته توسط گولدریت است. بر اساسTOC ، هدف یک شرکت بدست آوردن پول است و محدودیت های مختلف از رسیدن شرکت به هدفش جلوگیری می کند. محدودیت هر چیزی است که مانع دستیابی سیستم به چیزی بیشتر از هدفش می شود. راههای بسیاری وجود دارد که می تواند محدودیت ها را نشان بدهد، اما اصل اساسی درTOC این است که ده ها یا صد ها محدودیت وجود ندارد. حداقل یک و حداکثر تعداد کمی در هر سیستم وجود دارد.
مطالعات مختلف انجام شده نشان می دهد که برنامه ریزی خطی(LP) و فلسفهTOC می تواند با هم برای تعیین بهترین آمیخته محصول یک شرکت مورد استفاده قرار بگیرند]1-3 [. اما تحقیقات معمولا تخصیص هزینه سربار را بطور دقیق در نظر نمی گیرند که ممکن است در بدست آوردن اطلاعات صحیح بسیار حیاتی باشد. این تحقیق نشان می دهد که استفاده از رویکرد تخصیص هزینه سربار بطور سنتی یا ABC ممکن است نتایج کاملا متفاوتی در مورد بهترین آمیخته محصول و تنگناها در پی داشته باشد.
هدف این تحقیق این است که ABC را با مدلسازی ریاضی و رویکرد TOC برای بهبود تصمیم گیری ها در مورد آمیخته محصول و عملکرد سیستم ترکیب نماید و با استفاده از این رویکرد می توان اطلاعات مربوط را برای مدیران فراهم کرد که قادر خواهند بود تصمیمات بهتری در ارتباط با محصول اخذ نمایند.