شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- گسترش روزافزون اینترنت و تلفیق آن با تلفن همراه، توسعه شبکه های اجتماعی و پس از آن فراگیرشدن پیام رسان ها را به دنبال داشت که آن را به ابزار نوینی در حوزه اطلاع رسانی تبدیل کرد.

اگر چه فراگیرشدن این شبکه های اطلاع رسانی مجازی، نمی تواند جایگزین سایر ابزارهای سنتی مثل رادیو،تلویزیون، روزنامه ها، خبرگزاری ها و... شود اما حضور این رسانه های نوین را که برخلاف اکثر ابزار قبلی، تعاملی بوده و درآن کاربران عامل ارتباط وتولید محتوا هستند، را نادیده گرفت. چرا که این رسانه های نوین می توانند با کمترین هزینه، حجم زیادی از اطلاعات را در کمترین زمان ممکن به لایه های مختلف جامعه منتقل کنند.

در بررسی ماهیت شبکه های اجتماعی و همچنین پیام رسان ها به این نکته پی می بریم که بیشتر آنها برای ایجاد فضای تعامل و گفت وگوهای شخصی، گروهی، خویشاوندی، منافع و یا باورهای مشترک و... به وجود آمده اند تا با هدف تبدیل شدن به یک رسانه خبری و اطلاع رسانی، اما با گسترش دامنه پذیرش آنها از سوی لایه های مختلف اجتماع و اضافه شدن قابلیت های کاربردی از سوی سازندگان این اپلیکیشن ها، کم کم زمینه حضور این پیام رسان ها در عرصه اطلاع رسانی نیز فراهم شد که علیرغم عمرکوتاه آنها، اکنون به عنوان ابزار تاثیر گذاردر همه حوزه ها محسوب می شوند.

حتما بخوانید:  پیام رسان‌های بومی از ریزش مخاطبین خود می‌گویند؛ علت چیست؟

پیام رسان ها 3نوع خدمت ویژه به مخاطبان خود ارائه می دهند. اول اینکه بستری برای تعامل دو طرفه (چت) فراهم می سازند. دوم اینکه می تواند در قالب گروه ها و سوپرگروه های مختلف (خانوادگی، همکاری، منافع و یا باورهای مشترک و..) زمینه تعامل و تبادل اطلاعات را فراهم کنند. سوم اینکه با ایجاد کانال ها و یا برادکست ها، مطالب و اخبار را برای افراد بیشتری به اشتراک بگذارند.

به دلیل اینکه مخاطبین این شبکه ها همواره به دنبال کسب اطلاعات به روز و در کمترین زمان ممکن هستند، سازندگان این نرم افزارها کم کم به فکر توسعه بخش اطلاع رسانی آن نیز افتاده اند. البته ناگفته نماند در کشور ما نیز به دلایل مختلف و شرایط حاکم بر رسانه ها که توضیح آن از حوصله این مقال خارج است، شبکه های اجتماعی سریعتر تبدیل به رسانه های اجتماعی گروهی و اطلاع رسانی شده اند.

اکثر پیام رسان ها همزمان بر 3 بستر اپلیکیشن های موبایلی،نسخه های وب و ویندوز فعالیت دارند که مطمئنا نسخه های موبایلی آن ها بیشتر در دسترس روابط عمومی هاست تا به راحتی بتوانند به فراخور زمان و مکان برای اطلاع رسانی درحوزه تخصصی خود از آن استفاده کنند.

پیام رسان های اجتماعی، اکنون به عنوان یک ابزار ارزان و فراگیر به راحتی در دسترس روابط عمومیهاست تا از این بستر بتوانند پیام خود را به مخاطب انتقال داده و به اهداف سازمانی خود کمک کنند. این پیام رسان ها به دلیل تعاملی بودن، به راحتی دیدگاه و بازخورد پیام ها را نیز از مخاطب دریافت و در اختیار صاحب پیام قرار می دهند.

به نظر نگارنده در بحث استفاده از شبکه های اجتماعی و پیام رسان ها، روابط عمومی ها بایستی یک پله جلوتر از مخاطب حرکت کنند تا بتوانند نبض اطلاع رسانی در حوزه خود را در دست گرفته و از بروز شایعه و پس از آن بحران جلوگیری نمایند چرا که در شبکه های اجتماعی نظارت کافی بر انتشار اخبار وجود نداشته و بعضاَ شایعه از مبادی غیررسمی با شکل حرفه ای و قابل باور منتشر می شود.

از منظر دیگر شاید در سالهای نه چندان دور که هنوز فضای مجازی به شکل امروز رایج نشده نبود، امکان تکذیب، حذف و سانسور اخبار وجود داشت، اما امروز کاربران شبکه های اجتماعی ،با استفاده از متن،عکس و فیلم، مطالب و اخبار مختلف را چه واقعی و چه فیک، سریعتر از رسانه های رسمی منتشر کرده و سازمانها را در برابر این محتواها قرار می دهند. بر اساس دیدگاه صاحب نظران، میدان دار واقعی پیام رسان ها به عنوان نسل چهارم اطلاع رسانی، امروز کاربران هستند که کنترل رسانه ای را از دست دولت ها خارج کرده اند.

اینجاست که اگر روابط عمومی ها در این عرصه فعال نبوده و در فضای سنتی دیروز سیر کنند با مشکلات عدیده ای روبه رو خواهند شد که می بایست هر روز به دنبال راه حل برای بحران های پیرامونی خود باشند.

این نکته نیز خالی از لطف نیست که تا دیروز مخاطبان به دنبال کسب اخبار از سوی روابط عمومی ها بودند اما امروز روابط عمومی ها بایستی تیزبینانه رفتار مخاطبین خود را در شبکه های اجتماعی در رابطه با سازمان خود رصد کنند و هرجا لازم است اقدامات پیشگیرانه انجام دهند.

به اعتقاد نگارنده، شبکه های اجتماعی و پیام رسان ها برای روابط عمومی ها مثابه یک شمشیر دولبه است که تنها روابط عمومی هایی می توانند زیر لبه تیغ این شمشیر نروند که خود جلوتر از مخاطب حضور فعالانه ای دراین فضا داشته باشند.