شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- پیام رسان‌های بومی که زمانی در صدر اخبار بودند و بسیاری از بخش‌های دولتی و حکومتی درباره آنها صحبت می‌کردند، امروزه کمی تا قسمتی به حاشیه کشانیده شده‌اند و دیگر آن هیاهوی گذشته را در پی خود ندارند. اخیرا با توجه به آمار دانلود این برنامه‌ها در مارکت‌های اندرویدی چون کافه بازار نیز به این مساله پی می‌بریم که پیام‌رسان‌های بومی دچار نوعی ریزش مخاطب شده‌اند، امری که خود مسئولان آنها نیز آن را تا حدی تایید می‌کنند.

مسئولین چند پیام رسان بومی در گفتگو با دیجیاتو عنوان کردند که وجود تلگرام طلایی و هاتگرام باعث شده که کاربران بیشتر تمایل به استفاده از این دو نرم افزار داشته باشند چرا که آرشیو نوشته‌هایشان و آشنایانشان در آن بستر فعالیت می‌کنند.
پیام رسان سروش که بزرگترین این مجموعه‌ها به شمار می‌رود بر اساس آمار کافه بازار با ریزش چند میلیونی مواجه شده است و حالا آمار دانلود و نصب فعال این برنامه به سه میلیون می‌رسد، رقمی که تا چندی پیش 5 میلیون بود. تلاش‌های دیجیاتو نیز برای دریافت جدیدترین آمار از تعداد کاربران فعال سروش بی‌نتیجه ماند. روابط عمومی کافه بازار اما به دیجیاتو می‌گوید آمار درج شده در مجموعه آنها کاملا دقیق و صحیح است.

«یاراحمدی» روابط عمومی بله نیز در رابطه به امار پیام رسان خودشان به دیجیاتو می‌گوید: «پیام رسان بله نزدیک به دو میلیون و دویست هزار نصب داشته که از این تعداد نزدیک به یک میلیون نفر عضو فعال هستند. ما ریزش آنچنانی نداشتیم اما در هر حال مثل قبل هم نیستیم. مجموعه بله از ابتدا مخالف فیلترینگ تلگرام بود و هنوز هم بر این باوریم که اگر قرار است مردم در این بستر فعالیت کنند، چرا در نسخه‌های ناامن این کار را انجام دهند؟ بهتر است خود تلگرام از فیلترینگ در بیاید و رقابت پیام رسان‌ها هم با این مجموعه باشد تا خلاقیت و عناصر بومی بیشتری در این مدلها به کار گرفته شود.»

طبق آمار کافه بازار، تعدا نصب پیام رسان سروش، بزرگترین پیام رسانی ایرانی نیز به 3 میلیون رسیده و این نشان از ریزش چند میلیونی مخاطب این برنامه دارد.

«محمد رسول کاظمی» مدیرعامل آی گپ نیز دل پری از اوضاع فعلی دارد و باور دارد که این دو برنامه باعث شده‌اند تا پیام رسان‌های بومی نتوانند آنطور که باید به رشد برسند. او به دیجیاتو می‌گوید که پشت این پیام رسان‌ها عواملی هستند که مانع از بسته شدن و فیلتر شدنشان می‌شود: «در زمان فیلترینگ تلگرام روزانه صد تا دویست هزار نفر کاربر به مجموعه ما اضافه می‌شد ولی الان این ماجرا فیصله یافته و جذب کاربر ما بسیار کم شده است. دو برنامه مذکور نزدیک به 30 میلیون کاربر دارند و کماکان هم فعال هستند. آی گپ امروزه نزدیک به دو میلیون نصب دارد و نزدیک به یک میلیون هم کاربر فعال درون خودش جای داده است ولی این رقم می‌توانست بسیار بالاتر باشد.»

محسن غفاری» مدیر عامل ایتا نیز باور دارد که کاربران این پیام‌رسان ریزش ملایمی داشته‌اند و جذب در آن نیز کمتر شده است. او تعداد نصب‌های فعلی برنامه‌شان را سه میلیون تخمین می‌زند و اعضای فعال را یک و نیم میلیون نفر می‌داند و به دیجیاتو می‌گوید:«دولت آمد و مساله پیام رسان‌های بومی را مطرح کرد و ما را به اصطلاح پررنگ کرد و وعده‌های خوبی هم در رابطه با این نوع فعالیت داد. برخی از دوستان وام 5 میلیاردی گرفتند و حالا که موقع پس دادن آن است، احتمالا در کار می‌مانند چرا که می‌توان گفت دولت به ما پیام ر سان‌های بومی تاحدی پشت کرده است.»

او تاکید می‌کند که هزینه‌های راه اندازی یک پیام رسان با توجه به نرخ بالای سرورها و تجهیزات بسیار گران تمام می‌شود و افراد زیادی در بخش‌های خصوصی وارد این حوزه شدند به امید اینکه حمایت‌های معنوی دولت را در پشت سرشان دارند اما این اتفاق عملا رخ نداده است: «مرکز ملی فضای مجازی تا چند وقت پشت ما بود و امروزه آن حمایت‌های اولیه از پیام رسان های بومی صورت نمی‌گیرد. در صورتی که این برنامه‌ها می‌توانند انبوه اشتغالزایی داشته باشند و مثل برنامه‌هایی چون ویچت که در چین با کسب‌وکار مردم و شرکت‌ها گره خورده، با زندگی و اقتصاد مردم درگیر شوند. این که پیام‌رسان‌های بومی رشد چندانی نداشتند به دلیل عدم توجه مستمر دولت و حاکمیت به این مجموعه ها بوده و وجود پیام‌رسان‌هایی چون تلگرام طلایی و هاتگرام نیز که از منابع رده بالا حمایت می‌شوند نیز بی تاثیر نیست.»

«کیانی» روابط عمومی اپلیکیشن گپ نیز عملکرد مجموعه‌شان را بسیار شفاف اعلام می‌کند و باور دارد که مجموعه آنها تنها اپلیکیشن پیام رسانیست که آمار لحظه به لحظه کاربران خود را در وبسایت رسمی‌شان منتشر می‌کند: « تا به امروز 2,767,626 نفر عضو مجموعه ما هستند که بیش از نیمی از آنها نیز از اعضای فعال ما به حساب می‌آیند.»

بسیاری از سازمان‌ها و ادارات و کانال‌های فعال پس از فیلتر تلگرام، بخاطر بخشنامه‌های دولتی و عوامل دیگر این بستر را ترک کردند، اما در این ماه‌های اخیر کم‌کم شروع به بازگشت کردند و بسیاری از مجموعه ها حالا دوباره در تلگرام فعال هستند. به نظر می‌رسد این عوامل نشان می‌دهد که فیلتر تلگرام آنچنان موثر واقع نشده و ریزش آمار کاربران پیام‌رسان‌های بومی نیز مهر تاییدی بر این ادعاست.