شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران(شارا)، یکی از این زمینهها مسئولیت اجتماعی شرکت CSR است. موضوعی که به شدت از سوی تمامی بازیگران همچون حکومتها,شرکتها, جامعه مدنی, مراکز علمی و سازمانهای بینالمللی دنبال میگردد. حکومتها به مسئولیت اجتماعی شرکتها از نظر تقسیم وظایف و حرکت در جهت توسعه پایدار مینگرند.
شرکتها مسئولیت اجتماعی را نوعی راهبرد تجاری میبینند که سبب میشود در فضای به شدت رقابتی, بر اعتبارشان افزوده و سهمشان در بازار افزایش یابد.
برای مسئولیت هر بنگاه اقتصادی چهار مؤلفه نیازهای اقتصادی, رعایت قوانین و مقررات عمومی, رعایت احقاق کسب وکار و مسئولیتهای بشر دوستانه قایل میشوند(کارول 1991). فارغ از اینکه پیمانکاران عمومی ایرانی به سوی استقرار مدلهای تعالی مانند EFQM, مدل تعلی پروژه PEM و استاندارد SA8000 حرکت کرده باشند. توجه به مسئولیت اجتماعی و تعریف پروژههای بومی سازی شده در این زمینه در راستای رقابت جهانی ضروری به نظر میرسد.با توجه به موقعیت ویژه ایران از لحاظ منابع سرشار انرژی, موقعیت جغرافیایی, نیروی انسانی و ضرورت اجرای پروژههای کلان در بخش نفت و گاز, شرکت پتروپارس مدل مسئولیت اجتماعی خود PSRM را ارائه نموده است گه در آن با به اشتراک گذاری دانش و تجربه کارکنانش با مراکز دانشگاهی کم برخوردار, ضمن ارتقای سطح دانش با تأکید بر مؤلفه مسئولیتهای بشر دوستانه و رعایت اصول دهگانه پیمان جهانی سازمان ملل و OGP برای تجارت و کسب و کار, دانش و تجربه خود را اهدا مینماید. این مدل با حداقل هزینه قابلیت اجرا دارد.
در این مقاله مسئولیت اجتماعی شرکتها و نقش آن در ایجاد سرمایه اجتماعی, تعریف مسئولیت اجتماعی, ابعاد مسئولیت اجتماعی شرکتها, مأموریت شرکت در انجام مسئولیت اجتماعی و CSR پتروپارس همراه با بررسی و تطبیق برخی تجربیات شرکتههای نفتی بینالمللی از جمله توتال, شل, اگزان موبیل و OMV ارائه شده و در پایان چکیده مدل اجرایی و نتایج آن بررسی شده است.
مقدمه:
در سال 1919 برای نخستین بار محققان رشته بازرگانی هشدار دادند که اگر بنگاههای اقتصادی, انجام مسئولیتهای اجتماعی خود را جدی نگیرند, جامعه باید به هر نحو ممکن اختیارات آنها را در خصوص فعالیتهای اقتصادی سلب کند و از آن زمان بود که مقوله مسئولیت اجتماعی شرکتها بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت. بر اساس امًار موجود 92 درصد از مردم تصویر روشنتر و مثبت تری از شرکتهایی در نظر دارند که مسئولیت اجتماعی خود را جدی میگیرند.
فعالیتهای اقتصادی به ویژه در زمینه نفت و گاز همواره با مخاطرات اقتصادی, اجتماعی, ایمنی و بهداشت و به ویژه اخلاق اجتماعی همراه بوده است.
شرکتهای بینالمللی نفت و گاز بر اساس قراردادهایی که با دولتها در خصوص اکتشاف, توسعه و بهره برداری از میادین نفت و گاز امضاء میکنند. به حریمهایی وارد میشوند که تأثیرات گوناگونی بر محیط زیست و انسانهای بومی دارند. فعالیت آنها میتواند محیط زیست, آثار تاریخی, اخلاق اجتماعی و نحوه زندگی مردم را دگرگون نماید و آثار تخریبی به بار آورد. تا اوایل قرن گذشته سودآوری شرکتها در فعالیتهای اقتصادی مد نظر بود و هزینههای اجتماعی و زیست محیطی ناشی از فعالیتهای اقتصادی, آنها مدنظر قرار نمیگرفت. امًا اکنون تلاشهای بینالمللی در خصوص تعهد پذیری شرکتها در قبال فعالیتهایشان به مراتب گسترش یافته است.
در اجلاس رهبران قراردادهای جهانی سازمان ملل(UNGC) در 24 ژوئن 2004 که با حضور نمایندگان شرکتها, مقامهای دولتی و نمایندگان سازمانهای غیر دولتی از سراسر جهان برگزار شد, در خصوص همکاری شهروندی در سطح جهانی مذاکراتی صورت گرفت. در این اجلاس کوفی عنان دبیر کل وقت سازمان ملل اظهار داشت که قرارداد جهانی سازمان ملل(UNGC) از 9 اصل به 10 اصل افزایش مییابد تا اقتصاد جهانی, فراگیر و منصفانه پیش رود. طبق اصل دهم «قرارداد جهانی» باید تا تمام مظاهر فساد از جمله اجحاف و ارتشاء مقابله کند.
وی از نمایندگان حاضر در اجلاس خواست که برای تحقق اهداف هزاره تلاش کنند که این تلاش شامل مشارکت در مسئولیت اجتماعی(CSR) است.
تعریف مسئولیت اجتماعی:
برای مفهوم مسئولیت اجتماعی(CSR) تعاریف بسیاری ارایه شده است, امًا هنوز در این مورد اتفاق نظر وجود ندارد و تعرف واحدی ارایه نشده است. یکی از تعاریف مورد قبول که از سوی « سازمان جهانی مدیریت برای توسعه پایدار» ارایة شده است:
«تعهد مستمر کسب و کار نسبت به ارائه رفتار اخلاقی و مشارکت در توسعه اقتصادی همزمان با بهبود کیفیت زندگی نیروی کار, خانواده آنها, جامعه محلی و کل جامعه مسئولیت اجتماعی است».
«مسئولیت اجتماعی» وظیفهای است که بر دوش بنگاههای اقتصادی گذارده میشود تا بر مبنای آن تأثیر سوء و نامطلوبی بر زندگی اجتماعی که در آن فعالیت میکنند, باقی نگذارند.
«مسئولیت اجتماعی» شرکتها روشهایی را مطرح میسازد که آنها در فضای کسب و گار خود به آن عمل کنند تا پاسخگوی توقعات جامعه و انتظارات اضافی آنان باشند, زیرا که سازمانها مسئولیتهای بزرگی در زمینههای اجتماعی, اقتصادی و محیطی در قبال کارکنان, سهامداران, مشتریان, تأمین کنندگان, دولت و تمامی ذینفعان بر عهده دارند. این مسئولیت هیچ تعارضی با اقتصادی بودن آنها ندارد و در همان مسیر شرکتها علاوه بر اهداف اقتصادی باید اهداف اجتماعی را نیز مورد توجه قرار دهد. امروزه ثابت شده است که هزینههایی که شرکتها در قبال مسئولیت اجتماعیشان متقبل شدهاند, در بهبود وضعیت زندگی و ارتقای مهارتها و تخصص کارکنانشان و در نتیجه ارتقای بهرهوری آنها نقش مستقیم داشته است.
از سوی دیگر چنانچه شرکتها از مشارکت در مسئولیت اجتماعی سرباز زنند, این گونه فعالیتها( مقابله با آثار زیست محیطی ناشی از فعالیت شرکتها, هزینههای آموزشی و ارتقای بهرهوری نیروی انسانی و ...) میبایست توسط دولتها و با هزینه بیشتر انجام شود که محل تأمین مالی این هزینهها نیز مالیاتهاست که در نهایت بر شرکتها تحمیل خواهد شد. امًا شرکتها با پذیرش مسئولیت اجتماعی بخش قابل توجهی از این هزینهها را در راستای پیشبرد اهداف توسعهای خود بکار میبرند که در نهایت بازده اقتصادی شرکت را بالا میبرد.
امروزه مسئولیت اجتماعی بهعنوان روشی در مدیریت اقتصادی برای توانمند کردن بنگاه و ایجاد رشد و توسعه پایدار و در سه بعد اقتصاد, محیط زیست و اجتماع مورد بحث میباشد.
در بعد اقتصادی CSR ابزاری قوی برای رشد و توسعه پایدار است, زیرا بایدها و نبایدها بسیاری را به شرکت تحمیل میکند که در نهایت موقعیتهای بزرگی را برای گسترش فعالیت شرکت فراهم میسازد.
دلایل اصلی استفاده از CDSR در لبه اقتصادی بدین شرح است:
دسترسی بهتر به بازارها و مشتریان
تقویت شهرت مجموعه و تصویر کلی نام تجاری
ارتباط بهتر با سهامداران و سایر سرمایه گذارانتقویت روحیه کارکنان و ارتقای بهرهوری آنها
ارتباط بهتر با قانونگداران و ...
در بعد زیست محیطی نیز استفاده از CSR منافع بسیاری دارد
حفاظت از گونههای زیست محیطی(آبزیان, حیات وحش و ...)
کاهش آلودگی هوا و گسترش فضای سبز
جلوگیری از ورود سپاپهای صنعتی به آبهای زیرزمینی و سطحی
صیانت از آثار تاریخی و تمدن و فرهنگها
استفاده از CSR در بعد اجتماعی به مراتب مهم تر است زیرا که تصویری که مردم از شرکتها در ذهن دارند بیش از منافع حاصل از فعالیت اقتصادی آنها(ایجاد اشتغال و در آمدزایی) متوجه کارکرد اجتماعی آنهاست.
آموزش نیروی انسانی و ارتقاء بازده نیروی کار
ارتقای درآمد خانوارها و ارتقاء استاندارد زندگی
گسترش خدمات درمانی و بهداشتی
گسترش ایمنی کار و پیشگیری و کاهش حوادث ناشی از کار
تبادل فرهنگی و ارتقاء فرهنگها و ...
هدف از تقبل مسئولیت اجتماعی:
مسئولیت اجتماعی خواه و ناخواه هزینههایی علاوه بر هزینههای مستقیم فعالیت اقتصادی به شرکتها تحمیل میکند. امًا دادههای امًاری نشان میدهد که بازده اینگونه سرمایهگذاریها به گسترش و پایداری فعالیتهای سودآور اقتصادی شرکتها به نحو مؤثری کمک کرده است.
هدف از تلاش شرکتها برای انجام تعهدات خود در قالب مسئولیت اجتماعی آنها, ماندگاری, پایداری و دوام آنهاست. در این میان مدیران شرکتها و بنگاههای اقتصادی نقش مهمی بر عهده دارند, زیرا تصمیم مدیر میتواند سرنوشت مجموعه تحت مدیریت او و حتی اجتماعی که از امکانات و خدمات آن مجموعه بهره میگیرند را تغییر دهد.
مدیرانی که در قبال مردم و جامعه خود احساس مسئولیت میکنند, خدمات شایستهتری به جامعه ارایه میدهند و مسئولیت اجتماعی را نیز جدیتر میگیرند.
نگرش مدیران بر مقولة مسئولیت اجتماعی میتواند حرکت در مسیر تحقق اهداف این مسئولیتهای اجتماعی در ابعاد اقتصادی, زیست محیطی و اجتماعی را تسریع کند.
روند تغییر در نگرش CSR
تاریخچه مختصر CSR به شرح زیر قابل طرح است:
مطابق مطالعات انجام شده عبارت CSR اولین بار در سال 1953 با انتشار «مسئولیت اجتماعی مدیر» مطرح گردید.
گسترش محدوده CSR: در دهه 1960 اکثر نویسندگان به شرکتها پیشنهاد میدادند که فراتر از قوانین: در دهه 1960 اکثر نویسندگان به شرکتها پیشنهاد میدادند که فراتر از قوانین, نسبت به دیگر موارد مرتبط با مسئولیتهای اجتماعی اقدام کنند و در نتیجه محدوده تعریف CSR گسترش پیدا کرد.
مطالعات دانشگاهی: در دهههای 70 و 80 میلادی مطالعات دانشگاهی در باره مفهوم CSR رشد قابل توجهی داشت و دیگر کسب و کار یک سرمایه زودگذر نبود.
انتشار اولین گزارش اجتماعی: در سال 1998 برای اولین بار شرکت شل یک گزارش اجتماعی منتشر کرد.
بورسیههای تحصیلی: فعالیتهای CSR به سالهای 1950 و 1960 شرکت شل نیجریه به شکل انجام پروژههای کمک به جامعه محلی از تأمین بورسیه تحصیلی گرفته تا گسترش خدمات کشاورزی را در بر گرفت.
CSR در قرن بیست و یکم: بسیاری از شاخصها نشان میدهند که کسب و کار در قرن 21 شاهد تعالی در فعالیتهای اجتماعی و زیست محیطی به عنوان ابزاری راهبردی است.
افزایش سرمایه گذاری اجتماعی: از سال 1995 تا 2003 میزان سرمایه گذاری اجتماعی در آمریکا 40 درصد سریعتر از کلیه سرمایهگذاریهای حرفهای انجام شد و تا پایان سال 2003 بیش از 2000 شرکت گزارش CSR ارائه کردند. نگاهی اجمالی به تاریخچه CSRنشان میدهد که شرکتهای نفتی پرچمدار و پیشتاز این گونه مباحث بودهاند.
مطالعه موردی: معرفی مدل مسئولیت اجتماعی پتروپارس PSRM
الف: بهینه کاوی آموزش در CSRهای موفق در شرکتهای نفت و گاز
شرکت توتال:
دانشگاه توتال با هدف ایجاد مرکزی برای مسائل اثر گذاری بر کسب و کار و همچنین بهبود تصویر اجتماعی و فنی شرکت توتال ایجاد شد. در اسل 2007 نیز 100 دانش آموز از 23 کشور را آموزش داد و با فعالیتهای فنی و فناوری توتال در مباحث بازار جهانی انرژی, جفرافیای سیاسی, آینده انرژی, محیط زیست و مسئولیت اجتماعی آشنا ساخت. در سال 2008 نیز این دانشگاه اولین هفته سمینار خود در زمینه انرژی و آموزش را در پاریس با دعوت از 52 استاد از 44 دانشگاه در بیست و یک کشور جهان برگزار کرد. برگزاری دورههای آموزشی مشترک با دانشگاهها نیز از فعالیتهای آنست.
شرکت BP:
BP پروژههای آموزش متنوعی را در راستای اهداف مرتبط با مسئولیت اجتماعی انجام داده است. تهیه برنامه آموزشی تلویزیونی برای خردسالان« جایی برای خودمان» برنامههای آموزشی در مدارس آمریکا و کانادا(300 هزار دانش آموز), پشتیبانی, مالی از معلمان برای ایدههای نو در خصوص آموزش در مورد انرژی و صرفهجویی در آن مشارکت با تعدادی از دانشگاههای پیشرو در دنیا در پروژههای بررسی راهکارهای آینده انرژی, سرمایهگذاری در مؤسسه علوم پزشکی انرژی( کاربردهای بیوتکنولوژی در انرژی مانند سوختهای پیشرفته), ایجاد مرکز SYSV-BP در دانشگاه سان یات سن چین برای آموزش و مطالعات مربوط به LNG و حمایت از مرکز آموزشی و تحقیقات محیط زیست در دانشگاه مندلیف روسیه.
شرکت اگزان موبیل:
این شرکت بیشتر در خصوص آموزش زنان و دختران فعالیت کرده و در سال 2005 برنامه خود را در این زمینه با هدف کاهش موانع تحصیلی برای دختران و امًادهسازی زنان برای پیشرفت در جوامع شروع کرد. ساخت 10 مدرسه در استان Kwanza Sol آنگولا, آموزش کسب و کار به 4200 تازه کار در قزاقستان(شامل 75 درصد زن) و حمایت از 52 مدیر میانی زن در سازمانهای غیر دولتی از 23 کشور در حال توسعه جهت شرکت در کارگاههای آموزشی رهبری و توسعه مدیریت(در سال 2009 در بخش خاوریمانه و آمریکای لاتین گسترش یافت) را در پرونده خود دارد.
شرکت شل نیجریهتوسعه جوامع محلی از طریق بهداشت جامعه(با صرف 19 میلیون دلار در سالهای 6-2002 برای تأمین تجهیزات پزشکی و برنامههای بهداشتی در نیجریه و آموزش 350 کارشناس بهداشت در سال 2006), ایجاد زیر ساختهای اجتماعی0با هزینه 8/126 میلیون دلار در زمینه تأمین آب, راه سازی و برق) مشارکت با سازمانهای محلی, توسعه ورزش حفظ تنوع زیست محیطی, مدیریت محیط زیست(تعهد تمامی فعالیتهای شل در نیجریه نسبت به کاهش آثار مخرب بر محیط زیست(92 درصد مطابق با استانداردهای مرتبط در نیجریه) و مشارکت در شکوفایی اقتصادی از فعالیتهای شرکت شل نیجریه است.
شرکت OMVاتریش
شرکت OWV در سال 2002 قرارداد جهانی سازمان ملل(ONGC) را امضاء کرد و خود را نسبت به اجرای اصول آن متعهد ساخت. در زمینه مسئولیت اجتماعی OWV ابتدا برای حفظ محیط زیست و منافع سهامداران اهدافی را در خصوص توسعه اجتماعی در پیش گرفت. فعالیتهای CSR این شرکت بیشتر در پاکستان و در زمینه حفظ حقوق کودکان(جلوگیری ازکار غیر قانونی کودکان), حفظ حقوق بشر, حمایت از آزادیهای اجتماعی, گسترش پروژههای توسعه اجتماعی در پاکستان, حمایت از برنامههای آموزشی یونیسف در این کشور, توسعه مهارت کارکنان محلی به ویژه زنان(برای افزایش درآمد) و آموزش کارکنان بخش ایمنی و سلامت متمرکز بود. در سودان نیز برنامههای حفظ حقوق بشر و مشارکت در مسئولیت اجتماعی را با صرف چندین میلیون یورو در پروژههای تأمین آب, بهداشت, آموزش و افزایش در آمد بومیان دنبال نمود.
این شرکت همچنین برنامههای سلامت, ایمنی, محیط زیست و تحقیقات و توسعه را در اهداف سال 2010 خود گنجانده است که بخشی از راهبرد عمومی OMVاست. کاهش نرخ حوادث حین کار, برنامههای پیشگیری از حوادث, ترویج سلامت, خدمات درمانی اضطراری(اورژانس) ایجاد استانداردهای ایمنی برای شرکاء و پیمانکاران, ارایة اطلاعات و آموزشهای مربوط به رفتارهای صحیح هنگام رانندگی, ایمنی در حمل مواد نفتی و سوختنی و ... در برنامههای CSR شرکت OMV در حوزههای فعالیتش قرار دارد.
مطالعات تطبیقی
مطالعه و مقایسه راهبردهای شرکتهای مورد اشاره نشان میدهد که آنها راهبردهای مشابهی را دنبال کردهاند و مسایل و اهداف مشترکی داشتهاند و از رویکردهای مشابهی برای دستیابی بر اهداف بهرهجستهاند.
در خصوص مسئولیت اجتماعی شرکتهای مرتبط با محیط زیست, مشابهت در ابزار و اصول کاری به لحاظ چارچوبهای استاندارد و قانونی بچشم میخورد. امًا در مسایل اجتماعی حلقه پیچیدهای از علت و معلولها وجود دارد. در خصوص ایمنی و منابع انسانی راهبردهای مشابهی را آنها دنبال کردهاند, امًا در خصوص مسایل دیگر مانند حقوق بشر, امور خیرخواهانه سرمایهگذاری در اجتماع و ... راهبردهای متفاوتی را اتخاذکردهاند.
معرفی مدل مسئولیت اجتماعی در پتروپارس
معرفی پتروپارس:
با ترسیم راهبرد نوین شرکت ملی نفت مبنی بر تأسیس پیمانکار عمومی(GC) در زمینه نفت و گاز با هدف انتقال دانش فنی, مدیریت پروژههای کلان و قراردادهای بالادستی, شرکت پتروپارس تأسی شد. این شرکت همپای پیمانکاران بینالمللی در مناقصههای مربوط به توسعه فازهای میدان گازی پارس جنوبی شرکت کرده و در حال حاضر مجری طرحهای زیر است:
اجرای کامل توسعه باز یک(افتتاح شده است)
مشارکت با شرکت اجیپ برای توسعه فازهای 4.5(افتتاح شده است)اجرای کامل توسعه فازهای 6.7.8(افتتاح شده است)
پروژه فاز 12
پروژه شمال پاریا با همکاری شکرت PDVSA ونزوئلا
خلیج ونزوئلا با همکاری شرکت PDVSA ونزوئلا
مشارکت مسئولیت اجتماعی در پتروپارس(CSRدر پتروپارس)
افزایش اعتبار و قابلیتهای شرکت جهت کسب سهم بالاتر در بازار رقابت جهانی منافع مستقیم و غیر مستقیم به شرکاء, سهامداران, کارفرمایان و کلیه ذینفعان(گروههای مختلف جامعه)
برگزاری سلسله همایشها و کنفرانسهای آموزشی جهت ارتقاء سطح علمی و اطلاعاتی صنعت نفت وگاز کشور
برگزاری مراسم جشن به منظور افزایش نشاط و روحیه کاری در عسلویه و همچنین کنگان
برگزاری مراسم فرهنگی و مذهبی به مناسبتهای مختلف در منطقه
برگزاری روز درختکاری در منطقه و کاشت درخت در پالایشگاه و اطراف آن
ایجاد سیستم تصفیه فاضلاب پالایشگاه فاز 6.7.8 در منطقه عسلویه(باحداقلهای مجاز استاندارد)
ارزیابی چرخه عمر زیست محیطی LCA
برگزاری همایشهای محیط زیست در منطقه عسلویه جهت ایجاد فرهنگ حفاظت از محیط زیست
شرکت در کمیتههای تخصصی محیط زیست انجمن بینالمللی OGP و همکاری جهت بررسیهای تخصصی در خلیج فارس
اندازه گیری و کنترل آلایندهها(هوا)
شفاف سازی انتظارات از پیمانکاران و شرکتهای ارایه دهنده خدمات در دوره اجرایی پروژه( با توجه به مخاطرات زیست محیطی و اجتماعی
تأسیس مرکز آموزش پتروپارس(انستیتو نفت و گاز پتروپارس)
نیاز مبرم به دانش مدیریت پروژه و مدیریت امور قراردادها در پروژههای کلاس جهانی, پتروپارس را بر آن داشت که مؤسسهای با هدف تربیت نیروی انسانی ماهر در زمینههای یاد شده, ثبت و نگهداری و بهره برداری از درس آموختهای پروژهها تدسیس کند.
انستیتو نفت و گاز پتروپارس در سال 1381 با همکاری SK اسکاتلند که نقش واسط بین دانشگاهها و صنایع انگلستان را داشت با سرمایه شرکت پتروپارس تأسیس شد.
این انستیتو مأموریت دارد با مطالعه روشهای آ'وزشی مدرن جهان مانند آموزهای از راه دور و مجازی و بهرهگیری از امکانات وتواناییهای دانشگاههای داخلی و خارجی, فعالیت نماید و با ایجاد امکانات اولیه رایانهای و شبکه کارشناسان در محل سایتهای عملیاتی, کارکنان را از جدیدترین اطلاعات و دانش روز بهرهمند سازد.
PIOG در سه فاز اصلی آموزشهای بلند مدت, کوتاه مدت و پروژههای تحقیقاتی در خصوصگاز فعالیت میکند و به طور عمده به مدیریت و فراهم کردن زمینههای آموزشی همت میگمارد. PIOG در پتروپارس نقش دانشگاه سازمانی CV را دارد.
تأسیس مرکز آموزش پتروپارس در عسلویه و کنگان از دیگر فعالیتهایCSR پتروپارس بود که تا پایان آذر 1387 در مجموع 255 دوره آموزشی مختلف در منطقه دایر نمود و 4099 نفر را آموزش داد و در کل 282382 نفر ساعت آموزشی ارایه نمود.
اهداف مدلPSRM
معرفی شرکت به عنوان پیشرو و راهبر در مسئولیت اجتماعی در سطح شرکتهای ایرانی
بالابردن آگاهی سازمان از فضای کسب و کارمبتنی بر مسئولیت اجتماعی شرکت
آشنایی و ارزیابی شرکت با نحوه عملکرد در حوزه مسئولیت اجتماعی
جلب مشارکت و انگیزهمند نمودن کارکنان در توسعه و گسترش مفاهیم مسئولیت اجتماعی
توانمند سازی شرکت در زمینه پیش بینی نگرانیهای مردم و جامعه و ارزیابی تأثیرات بالقوه آنها بر جامعه
آشنایی با پایش, اندازهگیری و گزارش دهی اهداف و برنامة مسئولیت اجتماعی شرکت
افزایش شناخت شرکت در اثرات فعلی و آینده محصولات, خدمات و عملیات خود بر جامعه
چکیده مدل:
این طرح در گام اولیه قصد دارد با ارتباط با دانشگاههای کم برخوردار کشور, تجربیات ارزشمند خود را اجرای پروژهها و دانش اندوخته سازمانی خود را به صورت کارگاههای آموزشی رایگان دراختیار دانشجویان قرار دهد. کارگاههای آموزشی در خصوص سیستمهای مدیریتی, مدلهای تعلی سازمانی و سیستمهای مدیریت کیفیت – تنظیم کیفیت و کنترل کیفیت در صنایع نفت وگاز سیستمهای ایمنی- بهداشت و محیط زیست, برنامهریزی و کنترل پروژه, سیستمهای اجرایی, تأمین مالی, مدیریت دانش, انضباط اجرایی و روشهای مهندسی در پروژههای نفت وگاز با استفاده از کارشناسان خبره برگزار می شود.
گامهایی اجرایی:
سنجش نیازهای آموزشی در سطح کشور با همکاری PIOG(انستیتو)
فراخوان عمومی برای تعیین مدرس(از میان کارکنان پتروپارس)
جمعآوری و بررسی تقاضای تدریس توسط کمیته ارزیابی مدرسان
برگزاری دوره آموزشی
ارزیابی دوره(با استفاده از فرم نظر سنجی توسط فراگیران و نیز مدرس و کمیته ارزیابی
پرداخت حق التدریس
نیازمندیهای اجرایی:
حمایت مدیریت ارشد
توسعه فرهنگ و دیدگاه سیستمی
توسعه و مشارکت کارکنان
یادگیری, بهبود و نوآوری مستمر
نتایج:
با توجه به وضعیت ویژه ایران از لحاظ منابع سرشار انرژی, موقعیت جغرافیایی مناسب, جمعیت جوان و ... اجرایی پروژههای کلان در زمینههای مختلف انرژی و صنایع بالادستی آن ضروری است. لذا در GCها(پیمانکاران عمومی) مدیریت و هدایت کارکنان یا به عبارتی مدیریت منابع انسانی مهمترین وظیفه است. نگهداری و مدیریت منابع انسانی از راه کارهای اساسی است و GCها از کارکنان با تجربه با خواستگاههای مختلف بهرهمند هستند.
دراین مقاله سعی شده است به اهمیت مسئولیت اجتماعی شرکت و توسعه آن و آموزش به عنوان یکی از راهکارهای مسئولیت اجتماعی شرکت تأکید شود. دراین مدل تأکید بر توسعه جوامع محلی, مشارکت در شکوفایی اقتصادی, گردش اطلاعات و دانش در سطح شرکت, پشتیبانی از توسعه اقتصادی کشور و ایجاد همدلی و تفاهم میان کارکنان است.
این مدل میتواند به عنوان پایه و اساس مطرح باشد و در بستر زمان و حین ارجا اصلاحات لازم در آن بعمل آید.
راهکارهای آتی در تحقق و تقویت مسئولیت اجتماعی:
تدوین بیانیه اصول اخلاقی و دستورالعملها
برقرای سیستمهای شفافیت و تعهد به ذینفعان
تدارک شیوههای بسیج کارکنان یا پشتیبانی از آنها در اقدامات ابتکاری مربوط به جامعه
تعریف و اندازهگیری معیارهای اصلی که از طریق آن عملکرد اجتماعی و زیست محیطی اندازهگیری و گزارش شود.
برگزاری خط مشی و سیستم نظارت برای زنجیره عرضه مفاهیم مسئولیت اجتماعی شرکت
گسترش فعالیتهای ارتباطی اعم از داخل و یا خارجی که نسبت به فعالیتهای مسئولیت پذیری اجتماعی ایجاد آگاهی میکند.
در این میان نقش روابط عمومی حایز اهمیت است:
مسئولیت اجتماعی شرکتها در ایران به ویژه در حوزه انجام خدمات خیریه و عامًالمنفعه قدمتی طولانی دارد. هر چند که مسئولیت اجتماعی شرکتها در جهان امروز, ابعاد گستردهتر از اقدامًات خیریه دارد, امًا میتوان از توانمندی موجود در کشور به نحو مطلوب بهرهبرداری کرد و حوزه مسئولیت اجتماعی شرکتها را گسترش داد. فرهنگ غنی ایرانی- اسلامی ما که انسانها را از بی توجهی به محیط اطراف نهی کرده بهترین شوق برای جدیتر گرفتن مسئولیت اجتماعی شرکت هاست.
لذا روابط عمومیها نقش کلیدی بر عهده دارند. آنها میتوانند در بر پایی کلاسها و کارگاههای آموزش برای مدیران و کارکنان شرکت پیشقدم شوند و رسانهها را به انعکاس ضرورتهای تبیین مسئولیت اجتماعی شرکتها ترغیب کنند. روابط عمومیها پل میان جامعه و مدیران هستند و با رسانههای گروهی ارتباط تنگاتنگی دارند.
منبع: شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران(شارا)
|