شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران(شارا)، يكي از اين زمينهها مسئوليت اجتماعي شركت CSR است. موضوعي كه به شدت از سوي تمامي بازيگران همچون حكومتها,شركتها, جامعه مدني, مراكز علمي و سازمانهاي بينالمللي دنبال ميگردد. حكومتها به مسئوليت اجتماعي شركتها از نظر تقسيم وظايف و حركت در جهت توسعه پايدار مينگرند.
شركتها مسئوليت اجتماعي را نوعي راهبرد تجاري ميبينند كه سبب ميشود در فضاي به شدت رقابتي, بر اعتبارشان افزوده و سهمشان در بازار افزايش يابد.
براي مسئوليت هر بنگاه اقتصادي چهار مؤلفه نيازهاي اقتصادي, رعايت قوانين و مقررات عمومي, رعايت احقاق كسب وكار و مسئوليتهاي بشر دوستانه قايل ميشوند(كارول 1991). فارغ از اينكه پيمانكاران عمومي ايراني به سوي استقرار مدلهاي تعالي مانند EFQM, مدل تعلي پروژه PEM و استاندارد SA8000 حركت كرده باشند. توجه به مسئوليت اجتماعي و تعريف پروژههاي بومي سازي شده در اين زمينه در راستاي رقابت جهاني ضروري به نظر ميرسد.با توجه به موقعيت ويژه ايران از لحاظ منابع سرشار انرژي, موقعيت جغرافيايي, نيروي انساني و ضرورت اجراي پروژههاي كلان در بخش نفت و گاز, شركت پتروپارس مدل مسئوليت اجتماعي خود PSRM را ارائه نموده است گه در آن با به اشتراك گذاري دانش و تجربه كاركنانش با مراكز دانشگاهي كم برخوردار, ضمن ارتقاي سطح دانش با تأكيد بر مؤلفه مسئوليتهاي بشر دوستانه و رعايت اصول دهگانه پيمان جهاني سازمان ملل و OGP براي تجارت و كسب و كار, دانش و تجربه خود را اهدا مينمايد. اين مدل با حداقل هزينه قابليت اجرا دارد.
در اين مقاله مسئوليت اجتماعي شركتها و نقش آن در ايجاد سرمايه اجتماعي, تعريف مسئوليت اجتماعي, ابعاد مسئوليت اجتماعي شركتها, مأموريت شركت در انجام مسئوليت اجتماعي و CSR پتروپارس همراه با بررسي و تطبيق برخي تجربيات شركتههاي نفتي بينالمللي از جمله توتال, شل, اگزان موبيل و OMV ارائه شده و در پايان چكيده مدل اجرايي و نتايج آن بررسي شده است.
مقدمه:
در سال 1919 براي نخستين بار محققان رشته بازرگاني هشدار دادند كه اگر بنگاههاي اقتصادي, انجام مسئوليتهاي اجتماعي خود را جدي نگيرند, جامعه بايد به هر نحو ممكن اختيارات آنها را در خصوص فعاليتهاي اقتصادي سلب كند و از آن زمان بود كه مقوله مسئوليت اجتماعي شركتها بيش از پيش مورد توجه قرار گرفت. بر اساس امًار موجود 92 درصد از مردم تصوير روشنتر و مثبت تري از شركتهايي در نظر دارند كه مسئوليت اجتماعي خود را جدي ميگيرند.
فعاليتهاي اقتصادي به ويژه در زمينه نفت و گاز همواره با مخاطرات اقتصادي, اجتماعي, ايمني و بهداشت و به ويژه اخلاق اجتماعي همراه بوده است.
شركتهاي بينالمللي نفت و گاز بر اساس قراردادهايي كه با دولتها در خصوص اكتشاف, توسعه و بهره برداري از ميادين نفت و گاز امضاء ميكنند. به حريمهايي وارد ميشوند كه تأثيرات گوناگوني بر محيط زيست و انسانهاي بومي دارند. فعاليت آنها ميتواند محيط زيست, آثار تاريخي, اخلاق اجتماعي و نحوه زندگي مردم را دگرگون نمايد و آثار تخريبي به بار آورد. تا اوايل قرن گذشته سودآوري شركتها در فعاليتهاي اقتصادي مد نظر بود و هزينههاي اجتماعي و زيست محيطي ناشي از فعاليتهاي اقتصادي, آنها مدنظر قرار نميگرفت. امًا اكنون تلاشهاي بينالمللي در خصوص تعهد پذيري شركتها در قبال فعاليتهايشان به مراتب گسترش يافته است.
در اجلاس رهبران قراردادهاي جهاني سازمان ملل(UNGC) در 24 ژوئن 2004 كه با حضور نمايندگان شركتها, مقامهاي دولتي و نمايندگان سازمانهاي غير دولتي از سراسر جهان برگزار شد, در خصوص همكاري شهروندي در سطح جهاني مذاكراتي صورت گرفت. در اين اجلاس كوفي عنان دبير كل وقت سازمان ملل اظهار داشت كه قرارداد جهاني سازمان ملل(UNGC) از 9 اصل به 10 اصل افزايش مييابد تا اقتصاد جهاني, فراگير و منصفانه پيش رود. طبق اصل دهم «قرارداد جهاني» بايد تا تمام مظاهر فساد از جمله اجحاف و ارتشاء مقابله كند.
وي از نمايندگان حاضر در اجلاس خواست كه براي تحقق اهداف هزاره تلاش كنند كه اين تلاش شامل مشاركت در مسئوليت اجتماعي(CSR) است.
تعريف مسئوليت اجتماعي:
براي مفهوم مسئوليت اجتماعي(CSR) تعاريف بسياري ارايه شده است, امًا هنوز در اين مورد اتفاق نظر وجود ندارد و تعرف واحدي ارايه نشده است. يكي از تعاريف مورد قبول كه از سوي « سازمان جهاني مديريت براي توسعه پايدار» اراية شده است:
«تعهد مستمر كسب و كار نسبت به ارائه رفتار اخلاقي و مشاركت در توسعه اقتصادي همزمان با بهبود كيفيت زندگي نيروي كار, خانواده آنها, جامعه محلي و كل جامعه مسئوليت اجتماعي است».
«مسئوليت اجتماعي» وظيفهاي است كه بر دوش بنگاههاي اقتصادي گذارده ميشود تا بر مبناي آن تأثير سوء و نامطلوبي بر زندگي اجتماعي كه در آن فعاليت ميكنند, باقي نگذارند.
«مسئوليت اجتماعي» شركتها روشهايي را مطرح ميسازد كه آنها در فضاي كسب و گار خود به آن عمل كنند تا پاسخگوي توقعات جامعه و انتظارات اضافي آنان باشند, زيرا كه سازمانها مسئوليتهاي بزرگي در زمينههاي اجتماعي, اقتصادي و محيطي در قبال كاركنان, سهامداران, مشتريان, تأمين كنندگان, دولت و تمامي ذينفعان بر عهده دارند. اين مسئوليت هيچ تعارضي با اقتصادي بودن آنها ندارد و در همان مسير شركتها علاوه بر اهداف اقتصادي بايد اهداف اجتماعي را نيز مورد توجه قرار دهد. امروزه ثابت شده است كه هزينههايي كه شركتها در قبال مسئوليت اجتماعيشان متقبل شدهاند, در بهبود وضعيت زندگي و ارتقاي مهارتها و تخصص كاركنانشان و در نتيجه ارتقاي بهرهوري آنها نقش مستقيم داشته است.
از سوي ديگر چنانچه شركتها از مشاركت در مسئوليت اجتماعي سرباز زنند, اين گونه فعاليتها( مقابله با آثار زيست محيطي ناشي از فعاليت شركتها, هزينههاي آموزشي و ارتقاي بهرهوري نيروي انساني و ...) ميبايست توسط دولتها و با هزينه بيشتر انجام شود كه محل تأمين مالي اين هزينهها نيز مالياتهاست كه در نهايت بر شركتها تحميل خواهد شد. امًا شركتها با پذيرش مسئوليت اجتماعي بخش قابل توجهي از اين هزينهها را در راستاي پيشبرد اهداف توسعهاي خود بكار ميبرند كه در نهايت بازده اقتصادي شركت را بالا ميبرد.
امروزه مسئوليت اجتماعي بهعنوان روشي در مديريت اقتصادي براي توانمند كردن بنگاه و ايجاد رشد و توسعه پايدار و در سه بعد اقتصاد, محيط زيست و اجتماع مورد بحث ميباشد.
در بعد اقتصادي CSR ابزاري قوي براي رشد و توسعه پايدار است, زيرا بايدها و نبايدها بسياري را به شركت تحميل ميكند كه در نهايت موقعيتهاي بزرگي را براي گسترش فعاليت شركت فراهم ميسازد.
دلايل اصلي استفاده از CDSR در لبه اقتصادي بدين شرح است:
دسترسي بهتر به بازارها و مشتريان
تقويت شهرت مجموعه و تصوير كلي نام تجاري
ارتباط بهتر با سهامداران و ساير سرمايه گذارانتقويت روحيه كاركنان و ارتقاي بهرهوري آنها
ارتباط بهتر با قانونگداران و ...
در بعد زيست محيطي نيز استفاده از CSR منافع بسياري دارد
حفاظت از گونههاي زيست محيطي(آبزيان, حيات وحش و ...)
كاهش آلودگي هوا و گسترش فضاي سبز
جلوگيري از ورود سپاپهاي صنعتي به آبهاي زيرزميني و سطحي
صيانت از آثار تاريخي و تمدن و فرهنگها
استفاده از CSR در بعد اجتماعي به مراتب مهم تر است زيرا كه تصويري كه مردم از شركتها در ذهن دارند بيش از منافع حاصل از فعاليت اقتصادي آنها(ايجاد اشتغال و در آمدزايي) متوجه كاركرد اجتماعي آنهاست.
آموزش نيروي انساني و ارتقاء بازده نيروي كار
ارتقاي درآمد خانوارها و ارتقاء استاندارد زندگي
گسترش خدمات درماني و بهداشتي
گسترش ايمني كار و پيشگيري و كاهش حوادث ناشي از كار
تبادل فرهنگي و ارتقاء فرهنگها و ...
هدف از تقبل مسئوليت اجتماعي:
مسئوليت اجتماعي خواه و ناخواه هزينههايي علاوه بر هزينههاي مستقيم فعاليت اقتصادي به شركتها تحميل ميكند. امًا دادههاي امًاري نشان ميدهد كه بازده اينگونه سرمايهگذاريها به گسترش و پايداري فعاليتهاي سودآور اقتصادي شركتها به نحو مؤثري كمك كرده است.
هدف از تلاش شركتها براي انجام تعهدات خود در قالب مسئوليت اجتماعي آنها, ماندگاري, پايداري و دوام آنهاست. در اين ميان مديران شركتها و بنگاههاي اقتصادي نقش مهمي بر عهده دارند, زيرا تصميم مدير ميتواند سرنوشت مجموعه تحت مديريت او و حتي اجتماعي كه از امكانات و خدمات آن مجموعه بهره ميگيرند را تغيير دهد.
مديراني كه در قبال مردم و جامعه خود احساس مسئوليت ميكنند, خدمات شايستهتري به جامعه ارايه ميدهند و مسئوليت اجتماعي را نيز جديتر ميگيرند.
نگرش مديران بر مقولة مسئوليت اجتماعي ميتواند حركت در مسير تحقق اهداف اين مسئوليتهاي اجتماعي در ابعاد اقتصادي, زيست محيطي و اجتماعي را تسريع كند.
روند تغيير در نگرش CSR
تاريخچه مختصر CSR به شرح زير قابل طرح است:
مطابق مطالعات انجام شده عبارت CSR اولين بار در سال 1953 با انتشار «مسئوليت اجتماعي مدير» مطرح گرديد.
گسترش محدوده CSR: در دهه 1960 اكثر نويسندگان به شركتها پيشنهاد ميدادند كه فراتر از قوانين: در دهه 1960 اكثر نويسندگان به شركتها پيشنهاد ميدادند كه فراتر از قوانين, نسبت به ديگر موارد مرتبط با مسئوليتهاي اجتماعي اقدام كنند و در نتيجه محدوده تعريف CSR گسترش پيدا كرد.
مطالعات دانشگاهي: در دهههاي 70 و 80 ميلادي مطالعات دانشگاهي در باره مفهوم CSR رشد قابل توجهي داشت و ديگر كسب و كار يك سرمايه زودگذر نبود.
انتشار اولين گزارش اجتماعي: در سال 1998 براي اولين بار شركت شل يك گزارش اجتماعي منتشر كرد.
بورسيههاي تحصيلي: فعاليتهاي CSR به سالهاي 1950 و 1960 شركت شل نيجريه به شكل انجام پروژههاي كمك به جامعه محلي از تأمين بورسيه تحصيلي گرفته تا گسترش خدمات كشاورزي را در بر گرفت.
CSR در قرن بيست و يكم: بسياري از شاخصها نشان ميدهند كه كسب و كار در قرن 21 شاهد تعالي در فعاليتهاي اجتماعي و زيست محيطي به عنوان ابزاري راهبردي است.
افزايش سرمايه گذاري اجتماعي: از سال 1995 تا 2003 ميزان سرمايه گذاري اجتماعي در آمريكا 40 درصد سريعتر از كليه سرمايهگذاريهاي حرفهاي انجام شد و تا پايان سال 2003 بيش از 2000 شركت گزارش CSR ارائه كردند. نگاهي اجمالي به تاريخچه CSRنشان ميدهد كه شركتهاي نفتي پرچمدار و پيشتاز اين گونه مباحث بودهاند.
مطالعه موردي: معرفي مدل مسئوليت اجتماعي پتروپارس PSRM
الف: بهينه كاوي آموزش در CSRهاي موفق در شركتهاي نفت و گاز
شركت توتال:
دانشگاه توتال با هدف ايجاد مركزي براي مسائل اثر گذاري بر كسب و كار و همچنين بهبود تصوير اجتماعي و فني شركت توتال ايجاد شد. در اسل 2007 نيز 100 دانش آموز از 23 كشور را آموزش داد و با فعاليتهاي فني و فناوري توتال در مباحث بازار جهاني انرژي, جفرافياي سياسي, آينده انرژي, محيط زيست و مسئوليت اجتماعي آشنا ساخت. در سال 2008 نيز اين دانشگاه اولين هفته سمينار خود در زمينه انرژي و آموزش را در پاريس با دعوت از 52 استاد از 44 دانشگاه در بيست و يك كشور جهان برگزار كرد. برگزاري دورههاي آموزشي مشترك با دانشگاهها نيز از فعاليتهاي آنست.
شركت BP:
BP پروژههاي آموزش متنوعي را در راستاي اهداف مرتبط با مسئوليت اجتماعي انجام داده است. تهيه برنامه آموزشي تلويزيوني براي خردسالان« جايي براي خودمان» برنامههاي آموزشي در مدارس آمريكا و كانادا(300 هزار دانش آموز), پشتيباني, مالي از معلمان براي ايدههاي نو در خصوص آموزش در مورد انرژي و صرفهجويي در آن مشاركت با تعدادي از دانشگاههاي پيشرو در دنيا در پروژههاي بررسي راهكارهاي آينده انرژي, سرمايهگذاري در مؤسسه علوم پزشكي انرژي( كاربردهاي بيوتكنولوژي در انرژي مانند سوختهاي پيشرفته), ايجاد مركز SYSV-BP در دانشگاه سان يات سن چين براي آموزش و مطالعات مربوط به LNG و حمايت از مركز آموزشي و تحقيقات محيط زيست در دانشگاه مندليف روسيه.
شركت اگزان موبيل:
اين شركت بيشتر در خصوص آموزش زنان و دختران فعاليت كرده و در سال 2005 برنامه خود را در اين زمينه با هدف كاهش موانع تحصيلي براي دختران و امًادهسازي زنان براي پيشرفت در جوامع شروع كرد. ساخت 10 مدرسه در استان Kwanza Sol آنگولا, آموزش كسب و كار به 4200 تازه كار در قزاقستان(شامل 75 درصد زن) و حمايت از 52 مدير مياني زن در سازمانهاي غير دولتي از 23 كشور در حال توسعه جهت شركت در كارگاههاي آموزشي رهبري و توسعه مديريت(در سال 2009 در بخش خاوريمانه و آمريكاي لاتين گسترش يافت) را در پرونده خود دارد.
شركت شل نيجريهتوسعه جوامع محلي از طريق بهداشت جامعه(با صرف 19 ميليون دلار در سالهاي 6-2002 براي تأمين تجهيزات پزشكي و برنامههاي بهداشتي در نيجريه و آموزش 350 كارشناس بهداشت در سال 2006), ايجاد زير ساختهاي اجتماعي0با هزينه 8/126 ميليون دلار در زمينه تأمين آب, راه سازي و برق) مشاركت با سازمانهاي محلي, توسعه ورزش حفظ تنوع زيست محيطي, مديريت محيط زيست(تعهد تمامي فعاليتهاي شل در نيجريه نسبت به كاهش آثار مخرب بر محيط زيست(92 درصد مطابق با استانداردهاي مرتبط در نيجريه) و مشاركت در شكوفايي اقتصادي از فعاليتهاي شركت شل نيجريه است.
شركت OMVاتريش
شركت OWV در سال 2002 قرارداد جهاني سازمان ملل(ONGC) را امضاء كرد و خود را نسبت به اجراي اصول آن متعهد ساخت. در زمينه مسئوليت اجتماعي OWV ابتدا براي حفظ محيط زيست و منافع سهامداران اهدافي را در خصوص توسعه اجتماعي در پيش گرفت. فعاليتهاي CSR اين شركت بيشتر در پاكستان و در زمينه حفظ حقوق كودكان(جلوگيري ازكار غير قانوني كودكان), حفظ حقوق بشر, حمايت از آزاديهاي اجتماعي, گسترش پروژههاي توسعه اجتماعي در پاكستان, حمايت از برنامههاي آموزشي يونيسف در اين كشور, توسعه مهارت كاركنان محلي به ويژه زنان(براي افزايش درآمد) و آموزش كاركنان بخش ايمني و سلامت متمركز بود. در سودان نيز برنامههاي حفظ حقوق بشر و مشاركت در مسئوليت اجتماعي را با صرف چندين ميليون يورو در پروژههاي تأمين آب, بهداشت, آموزش و افزايش در آمد بوميان دنبال نمود.
اين شركت همچنين برنامههاي سلامت, ايمني, محيط زيست و تحقيقات و توسعه را در اهداف سال 2010 خود گنجانده است كه بخشي از راهبرد عمومي OMVاست. كاهش نرخ حوادث حين كار, برنامههاي پيشگيري از حوادث, ترويج سلامت, خدمات درماني اضطراري(اورژانس) ايجاد استانداردهاي ايمني براي شركاء و پيمانكاران, اراية اطلاعات و آموزشهاي مربوط به رفتارهاي صحيح هنگام رانندگي, ايمني در حمل مواد نفتي و سوختني و ... در برنامههاي CSR شركت OMV در حوزههاي فعاليتش قرار دارد.
مطالعات تطبيقي
مطالعه و مقايسه راهبردهاي شركتهاي مورد اشاره نشان ميدهد كه آنها راهبردهاي مشابهي را دنبال كردهاند و مسايل و اهداف مشتركي داشتهاند و از رويكردهاي مشابهي براي دستيابي بر اهداف بهرهجستهاند.
در خصوص مسئوليت اجتماعي شركتهاي مرتبط با محيط زيست, مشابهت در ابزار و اصول كاري به لحاظ چارچوبهاي استاندارد و قانوني بچشم ميخورد. امًا در مسايل اجتماعي حلقه پيچيدهاي از علت و معلولها وجود دارد. در خصوص ايمني و منابع انساني راهبردهاي مشابهي را آنها دنبال كردهاند, امًا در خصوص مسايل ديگر مانند حقوق بشر, امور خيرخواهانه سرمايهگذاري در اجتماع و ... راهبردهاي متفاوتي را اتخاذكردهاند.
معرفي مدل مسئوليت اجتماعي در پتروپارس
معرفي پتروپارس:
با ترسيم راهبرد نوين شركت ملي نفت مبني بر تأسيس پيمانكار عمومي(GC) در زمينه نفت و گاز با هدف انتقال دانش فني, مديريت پروژههاي كلان و قراردادهاي بالادستي, شركت پتروپارس تأسي شد. اين شركت همپاي پيمانكاران بينالمللي در مناقصههاي مربوط به توسعه فازهاي ميدان گازي پارس جنوبي شركت كرده و در حال حاضر مجري طرحهاي زير است:
اجراي كامل توسعه باز يك(افتتاح شده است)
مشاركت با شركت اجيپ براي توسعه فازهاي 4.5(افتتاح شده است)اجراي كامل توسعه فازهاي 6.7.8(افتتاح شده است)
پروژه فاز 12
پروژه شمال پاريا با همكاري شكرت PDVSA ونزوئلا
خليج ونزوئلا با همكاري شركت PDVSA ونزوئلا
مشاركت مسئوليت اجتماعي در پتروپارس(CSRدر پتروپارس)
افزايش اعتبار و قابليتهاي شركت جهت كسب سهم بالاتر در بازار رقابت جهاني منافع مستقيم و غير مستقيم به شركاء, سهامداران, كارفرمايان و كليه ذينفعان(گروههاي مختلف جامعه)
برگزاري سلسله همايشها و كنفرانسهاي آموزشي جهت ارتقاء سطح علمي و اطلاعاتي صنعت نفت وگاز كشور
برگزاري مراسم جشن به منظور افزايش نشاط و روحيه كاري در عسلويه و همچنين كنگان
برگزاري مراسم فرهنگي و مذهبي به مناسبتهاي مختلف در منطقه
برگزاري روز درختكاري در منطقه و كاشت درخت در پالايشگاه و اطراف آن
ايجاد سيستم تصفيه فاضلاب پالايشگاه فاز 6.7.8 در منطقه عسلويه(باحداقلهاي مجاز استاندارد)
ارزيابي چرخه عمر زيست محيطي LCA
برگزاري همايشهاي محيط زيست در منطقه عسلويه جهت ايجاد فرهنگ حفاظت از محيط زيست
شركت در كميتههاي تخصصي محيط زيست انجمن بينالمللي OGP و همكاري جهت بررسيهاي تخصصي در خليج فارس
اندازه گيري و كنترل آلايندهها(هوا)
شفاف سازي انتظارات از پيمانكاران و شركتهاي ارايه دهنده خدمات در دوره اجرايي پروژه( با توجه به مخاطرات زيست محيطي و اجتماعي
تأسيس مركز آموزش پتروپارس(انستيتو نفت و گاز پتروپارس)
نياز مبرم به دانش مديريت پروژه و مديريت امور قراردادها در پروژههاي كلاس جهاني, پتروپارس را بر آن داشت كه مؤسسهاي با هدف تربيت نيروي انساني ماهر در زمينههاي ياد شده, ثبت و نگهداري و بهره برداري از درس آموختهاي پروژهها تدسيس كند.
انستيتو نفت و گاز پتروپارس در سال 1381 با همكاري SK اسكاتلند كه نقش واسط بين دانشگاهها و صنايع انگلستان را داشت با سرمايه شركت پتروپارس تأسيس شد.
اين انستيتو مأموريت دارد با مطالعه روشهاي آ'وزشي مدرن جهان مانند آموزهاي از راه دور و مجازي و بهرهگيري از امكانات وتواناييهاي دانشگاههاي داخلي و خارجي, فعاليت نمايد و با ايجاد امكانات اوليه رايانهاي و شبكه كارشناسان در محل سايتهاي عملياتي, كاركنان را از جديدترين اطلاعات و دانش روز بهرهمند سازد.
PIOG در سه فاز اصلي آموزشهاي بلند مدت, كوتاه مدت و پروژههاي تحقيقاتي در خصوصگاز فعاليت ميكند و به طور عمده به مديريت و فراهم كردن زمينههاي آموزشي همت ميگمارد. PIOG در پتروپارس نقش دانشگاه سازماني CV را دارد.
تأسيس مركز آموزش پتروپارس در عسلويه و كنگان از ديگر فعاليتهايCSR پتروپارس بود كه تا پايان آذر 1387 در مجموع 255 دوره آموزشي مختلف در منطقه داير نمود و 4099 نفر را آموزش داد و در كل 282382 نفر ساعت آموزشي ارايه نمود.
اهداف مدلPSRM
معرفي شركت به عنوان پيشرو و راهبر در مسئوليت اجتماعي در سطح شركتهاي ايراني
بالابردن آگاهي سازمان از فضاي كسب و كارمبتني بر مسئوليت اجتماعي شركت
آشنايي و ارزيابي شركت با نحوه عملكرد در حوزه مسئوليت اجتماعي
جلب مشاركت و انگيزهمند نمودن كاركنان در توسعه و گسترش مفاهيم مسئوليت اجتماعي
توانمند سازي شركت در زمينه پيش بيني نگرانيهاي مردم و جامعه و ارزيابي تأثيرات بالقوه آنها بر جامعه
آشنايي با پايش, اندازهگيري و گزارش دهي اهداف و برنامة مسئوليت اجتماعي شركت
افزايش شناخت شركت در اثرات فعلي و آينده محصولات, خدمات و عمليات خود بر جامعه
چكيده مدل:
اين طرح در گام اوليه قصد دارد با ارتباط با دانشگاههاي كم برخوردار كشور, تجربيات ارزشمند خود را اجراي پروژهها و دانش اندوخته سازماني خود را به صورت كارگاههاي آموزشي رايگان دراختيار دانشجويان قرار دهد. كارگاههاي آموزشي در خصوص سيستمهاي مديريتي, مدلهاي تعلي سازماني و سيستمهاي مديريت كيفيت – تنظيم كيفيت و كنترل كيفيت در صنايع نفت وگاز سيستمهاي ايمني- بهداشت و محيط زيست, برنامهريزي و كنترل پروژه, سيستمهاي اجرايي, تأمين مالي, مديريت دانش, انضباط اجرايي و روشهاي مهندسي در پروژههاي نفت وگاز با استفاده از كارشناسان خبره برگزار مي شود.
گامهايي اجرايي:
سنجش نيازهاي آموزشي در سطح كشور با همكاري PIOG(انستيتو)
فراخوان عمومي براي تعيين مدرس(از ميان كاركنان پتروپارس)
جمعآوري و بررسي تقاضاي تدريس توسط كميته ارزيابي مدرسان
برگزاري دوره آموزشي
ارزيابي دوره(با استفاده از فرم نظر سنجي توسط فراگيران و نيز مدرس و كميته ارزيابي
پرداخت حق التدريس
نيازمنديهاي اجرايي:
حمايت مديريت ارشد
توسعه فرهنگ و ديدگاه سيستمي
توسعه و مشاركت كاركنان
يادگيري, بهبود و نوآوري مستمر
نتايج:
با توجه به وضعيت ويژه ايران از لحاظ منابع سرشار انرژي, موقعيت جغرافيايي مناسب, جمعيت جوان و ... اجرايي پروژههاي كلان در زمينههاي مختلف انرژي و صنايع بالادستي آن ضروري است. لذا در GCها(پيمانكاران عمومي) مديريت و هدايت كاركنان يا به عبارتي مديريت منابع انساني مهمترين وظيفه است. نگهداري و مديريت منابع انساني از راه كارهاي اساسي است و GCها از كاركنان با تجربه با خواستگاههاي مختلف بهرهمند هستند.
دراين مقاله سعي شده است به اهميت مسئوليت اجتماعي شركت و توسعه آن و آموزش به عنوان يكي از راهكارهاي مسئوليت اجتماعي شركت تأكيد شود. دراين مدل تأكيد بر توسعه جوامع محلي, مشاركت در شكوفايي اقتصادي, گردش اطلاعات و دانش در سطح شركت, پشتيباني از توسعه اقتصادي كشور و ايجاد همدلي و تفاهم ميان كاركنان است.
اين مدل ميتواند به عنوان پايه و اساس مطرح باشد و در بستر زمان و حين ارجا اصلاحات لازم در آن بعمل آيد.
راهكارهاي آتي در تحقق و تقويت مسئوليت اجتماعي:
تدوين بيانيه اصول اخلاقي و دستورالعملها
برقراي سيستمهاي شفافيت و تعهد به ذينفعان
تدارك شيوههاي بسيج كاركنان يا پشتيباني از آنها در اقدامات ابتكاري مربوط به جامعه
تعريف و اندازهگيري معيارهاي اصلي كه از طريق آن عملكرد اجتماعي و زيست محيطي اندازهگيري و گزارش شود.
برگزاري خط مشي و سيستم نظارت براي زنجيره عرضه مفاهيم مسئوليت اجتماعي شركت
گسترش فعاليتهاي ارتباطي اعم از داخل و يا خارجي كه نسبت به فعاليتهاي مسئوليت پذيري اجتماعي ايجاد آگاهي ميكند.
در اين ميان نقش روابط عمومي حايز اهميت است:
مسئوليت اجتماعي شركتها در ايران به ويژه در حوزه انجام خدمات خيريه و عامًالمنفعه قدمتي طولاني دارد. هر چند كه مسئوليت اجتماعي شركتها در جهان امروز, ابعاد گستردهتر از اقدامًات خيريه دارد, امًا ميتوان از توانمندي موجود در كشور به نحو مطلوب بهرهبرداري كرد و حوزه مسئوليت اجتماعي شركتها را گسترش داد. فرهنگ غني ايراني- اسلامي ما كه انسانها را از بي توجهي به محيط اطراف نهي كرده بهترين شوق براي جديتر گرفتن مسئوليت اجتماعي شركت هاست.
لذا روابط عموميها نقش كليدي بر عهده دارند. آنها ميتوانند در بر پايي كلاسها و كارگاههاي آموزش براي مديران و كاركنان شركت پيشقدم شوند و رسانهها را به انعكاس ضرورتهاي تبيين مسئوليت اجتماعي شركتها ترغيب كنند. روابط عموميها پل ميان جامعه و مديران هستند و با رسانههاي گروهي ارتباط تنگاتنگي دارند.
منبع: شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران(شارا)