شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- محمد جافر نوده دانش آموخته رشته ارتباطات با ارسال یادداشتی به شارا از  این که در برخی دانشگاه های دولتی و دانشگاه آزاد، رشته علوم ارتباطات همچنان یکی از زیرشاخه های علوم اجتماعی است، انتقاد کرد. یادداشت این مخاطب بدون هیچ کم کاستی منتشر می شود. انتشار این یادداشت به معنای تایید محتوای آن نیست. شارا این آمادگی را دارد تا نظر سایر مخاطبان درباره این موضوع را هم منتشر کند.

******

با وجود گذشت حدود ۲۰سال از احیای مجدد رشته علوم ارتباطات در ایران،  بعضی دانشگاه های دولتی و غیر انتفاعی و برخی از واحدهای دانشگاه آزاد در ایران همچنان گرایش ارتباطات اجتماعی را در قالب رشته علوم اجتماعی حفظ کرده اند و برای آن دانشجو می پذیرند.

همانگونه که کارشناسان ارتباطات می دانند سابقه تاسیس رشته علوم ارتباطات در ایران به پیش از پیروزی انقلاب اسلامی و دهه ۱۳۴۰هجری شمسی برمی گردد ولی در اوایل دهه ۱۳۶۰این رشته  توسط انقلاب فرهنگی منحل و  به یکی از شاخه های علوم اجتماعی  تبدیل شد و به حیات نیمه جان خود ادامه داد. با پیگیری‌های استاد معتمدنژاد در سال ۶۹ این رشته دوباره احیا شد و در همان سال، دوره کارشناسی ارشد آن و به دنبال آن در سال ۷۵ دوره دکترای این رشته راه‌اندازی شد.

به هر حال باید گفت برنامه دروس این گرایش  از علوم اجتماعی ناقص و کارشناسی نشده است. مثلا یکی از این موارد رعایت نشدن پیش نیاز برای برخی دروس تخصصی و پیوسته نبودن این دروس است که درک مطالب تخصصی را برای دانشجویان مشکل کرده است .

از سوی دیگر به نظر نمی رسد که ارتباط چندان تنگاتنگی بین علوم اجتماعی و علوم ارتباطات وجود داشته باشد. حتی اگر تاثیرات اجتماعی ارتباطات را ملاک قرار دهیم، نمی توان گفت که حتما علوم ارتباطات باید زیر گروه علوم اجتماعی باشد.

دکتر محسنیان راد هم در مصاحبه با ایبنا درباره توقف رشد کتاب‌های چاپی حوزه مطبوعات، ارتباطات و رسانه در یک مقطع خاص اظهار کرده بودند « وقتی رشته ارتباطات  به یکی از رشته‌های علوم اجتماعی با گرایش ارتباطات تنزل پیدا کرد بستر تولید در زمینه تالیف و ترجمه کتاب در این حوزه را دچار آسیب کرد.»

به هر حال علوم ارتباطات رشته ای بین رشته ای است و از همه حوزه های علمی حتی علوم فنی آنجا که مربوط به مخابرات و فن آوری اطلاعات است، استفاده می کند.

اگر ما علوم اجتماعی را در معنای عام درنظر بگیریم، معنای خاص آن جامعه شناسی ،مردم شناسی و… و معنای عام ان شامل تعداد زیادی از رشته های گروه علوم انسانی از جمله اقتصاد ، حقوق و…. خواهد شد.

بنابراین اگر بخواهیم علوم ارتباطات را به عنوان شاخه ای از علوم اجتماعی بپذیریم باید قبول کنیم که مثلا اقتصاد نیز شاخه ای از علو م اجتماعی باشد.

در حال حاظر که علوم ارتباطات به لطف زحمات دکتر معتمدنژاد و اساتید بزرگوار این رشته رشد کرده و مقاطع کارشناسی و ارشد و دکترای ارتباطات و گرایش های مرتبط به آن مانند روزنامه نگاری و روابط عمومی در کشور  دایر است، زمان آن فرا  رسیده است همانطور که گرایش ارتباطات رشته علوم اجتماعی سالهاست از سطح اول دانشگاه های ایران همچون دانشگاه علامه طباطبایی و دانشگاه تهران حذف شد، برای همیشه از سطح دانشگاه های ما حذف شود و به تاریخ بپیوندد و جای خودش را به رشته های به روز شده ارتباطات نظیر روزنامه نگاری و روابط عمومی بدهد.

با احترام به رشته علوم اجتماعی؛ دانشجویان روزنامه نگاری و روابط عمومی باید در جهت شناخت جامعه  این رشته را بشناسند  اما باید پذیرفت که رشته علوم ارتباطات ارتباط تنگاتنگ و ساختاری و حتی محتوایی با علوم اجتماعی ندارد و باید گرایش ارتباطات اجتماعی کاملا حذف و علوم ارتباطات دایر شود.