شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)-  26 فوریه 1878 کار توزیع رایگان نخستین راهنمای اطلاعات تلفن شهری یا Telephone Directoryکه یک نوع رفرنس (منبع) است در شهر «نیو هیون New Haven» ایالت کانکتیکت Connecticut آمریکا آغاز شد.

در آن ماه شمار دارندگان تلفن شهری در «نیو هیون» زیاد نبود و راهنمای تلفن، نخست روی یک ورق با قطع بزرگ درج شده بود که هر ماه افزایش می یافت. باوجود این، تا پایان آن سال، این راهنما از چند ورق تجاوز نکرد. چاپ این راهنمای حاوی اسامی و نشانی صاحبان تلفن، 21 فوریه آن سال به پایان رسیده بود.

الکساندر گرام (گراهام) بل Alexander Graham Bell دو سال پیش از چاپ راهنمای تلفن در نیوهیون، و در سال 1876 اختراع خود ـ تلفن ـ را به ثبت داده بود. پس از نیو هیون، سانفرانسیسکو دارای دفترچه راهنمای تلفن شد و در سال 1880 (از پانزدهم ژانویه)، انگلستان.

    تلفن ها که در آغاز کار بدون شماره بود و اپراتور از طریق نام دارنده تلفن، ارتباط را برقرار می ساخت به تدریج و عمدتا از اواخر سال 1879 دارای شماره شدند و بعدا خودکار، و برقرارکردن ارتباط بدون واسطه (اپراتور.

    طولی نکشید که دفترچه های راهنمای تلفن و اصطلاحا Phone Book حاوی فهرست مشترکان (دارندگان تلفن) مهمترین و مطمئن ترین وسیله جستجو ـ Search ـ قرار گرفتند و هر دفترچه شامل سه قسمت؛ اوراق سفید White Page ویژه درج اسامی و نشانی افراد، اوراق آبی Blue Page مخصوص درج نشانی و عناوین ادارات و موسسات دولتی (عمومی) بوده و شهرداری ها و اوراق زرد Yellow Pageاختصاص به اصحاب حرفه و کسب و کار Professional & Business Directoryیافته است. شهرهای بزرگ دارای چندین و برخی دهها دفترچه شدند ولی بلو پیج (شماره تلفن ادارات دولتی و شهرداری ها) در همه مشترک بوده است.

موسسات اعلان و تبلیغ با دریافت کارمزد به چاپ و انتشار دفترچه های منحصر به کسب و کار و اصحاب حرفه ها Professional & Business Directory دست زده اند، واژه مرکب «یلو پبج» با مفهوم خاص خود وارد کتب لغات و یک اصطلاح روزمره شده و کار اطلاع رسانی از این طریق گسترش یافته است.

برای مثال؛ یافتن پزشک، وکیل دعاوی، مکانیسین اتومبیل، تعمیرکار و ... آسان و انتخاب متخصص مورد نیاز؛ متعدد و یافتن شخص مورد نظرو یافتن یک فرد با در دست داشتن تنها نام خانوادگی از طریق تماس با دارندگان آن نام در وایت پیج ها سهل و سریع شده است و .... روزنامه نگاران بیش از هر فرد دیگر از این دفترچه ها بهره برداری می کرده اند. از دهه دوم قرن بیستم، افرادی که مایل به درج نام و شماره آنان در دفترچه های تلفن نبوده اند و یا نخواسته اند که اپراتور کمپانی تلفن آن را به متقاضی بدهد چنین درخواستی را داده و نامشان «غیر منتشره Unlisted» باقی مانده است.

    تقریبا همه شهرهای جهان دارای چنین دفترچه هایی هستند و کتابخانه های عمومی نسخه هایی از این دفترچه های راهنمای تلفن ـ راهنمای تلفن تقریبا همه شهرها ـ را در قسمت کتب راهنمای دپارتمان رفرنس خود نگهداری می کنند تا مورد استفاده مراجعین قرار گیرد.

    باید دانست که شهر 12 ــ 13میلیون نفری تهران از آغاز دهه 1960 (دهه 1340 هجری و شش دهه پیش) فاقد دفترچه اطلاعات (راهنمای) تلفن است!. قبلا تهران دارای چنین دفتری بود که وسیعا مورد استفاده خبرنگاران قرار می گرفت. میان دفترچه تلفن و اپراتور که شماره فرد مورد نظر را به متقاضی به شرط دریافت مشخصات کامل و نشانی می دهد تفاوت بسیار است زیراکه عمل بررسی و مداقه (Search) نمی تواند صورت گیرد.

    کارکنان مراکز 118 نمی توانند جانشین دفاتر چاپی اطلاعات تلفن شوند زیرا که تنها یک پاسخ سریع می دهند، ولی برای جست و جوگر، مقایسه شماره ها، آدرسها و اسامی مشابه و ... مورد نظر است. در شهر بزرگی چون تهران، دفاتر راهنمای تلفن می تواند منطقه ای باشد و جست و جوگر همه را در اختیار داشته باشد.

تغییر پی در پی شماره تلفن ها که در همه جا مرسوم است نمی تواند یک عذر موجه باشد و به همچنین هزینه چاپ؛ زیرا در کشورهای دیگر، تغییرات پیش شماره هر ماه به پیوست قبوض اشتراک ارسال می شود که می توان آنها را به دفترچه الصاق کرد و درآمد دفترچه ها از آگهی ها (یلو پیج) به مراتب بیش از هزینه چاپ و توزیع آنهاست.

    دفترچه های راهنمای تلفن شهری تاکنون اختصاص به تلفن های ثابت (زمینی) داشته و هنوز موبایلها Mobile Phone را شامل نشده است. در این زمینه مخالفت هنوز ادامه دارد مخصوصا که صاحبان تلفن های موبایل نمی خواهند توسط اصحاب تبلیغ (سالیسیتورها) اتلاف وقت شوند. از آغاز قرن 21 راهنمای تلفن آنلاین (Online اینترنتی) هم مشاهده شده است ولی هنوز مورد استقبال و توجه آنچنانی قرار نگرفته است.