شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- درباره‌ی فلسفه‌ی انتشار عکس‌های خشن یا نامتعارف نظرهای متفاوتی وجود دارد؛ عده‌ای مخالف انتشار این‌گونه تصویرها، برخی هم موافق هستند، عده‌ای که موافق‌اند، دلایلی مانند کمک گرفتن برای بحران‌ها، درس گرفتن جامعه و احتمال پاسخگویی مسؤولان را مطرح می‌کنند؛ اما انتشار تصویر یک جسد، کدام یک از این دلایل را دربرمی‌گیرد؟! چه کسی پاسخگوی رنجش خاطر مخاطبان عادی یک رسانه است که در معرض پخش چنین تصاویری قرار می‌گیرند؟

چند روزی از درگذشت دکتر معتمدنژاد می‌گذرد، طبیعتا جایگاه علمی و شخصیت برجسته‌ی او عرصه‌ی ارتباطات سبب شد تا بسیاری از رسانه‌ها برای تهیه‌ی گزارش خبری و تصویری از مراسم تشییع و تدفین او اقدام کنند. در این میان، یک رسانه اقدام به انتشار عکسی از داخل قبر او کرد که واکنش‌هایی را درپی داشت. عده‌ای آن را ورود به حریم خصوصی یک نفر دانستند و عده‌ی دیگر نیز انتشار چنین تصویری را بی‌حرمتی به او و خانواده‌اش تلقی کردند. از طرف دیگر، گویا عده‌ای نیز با لحنی منتقدانه، در مراسم ترحیم استاد معتمدنژاد و در جمع گروهی از فرهیختگان و دوستداران استاد، انتشار آن‌ تصویر را به ایسنا نسبت داده و در این زمینه جوسازی کردند.

ایسنا ضمن اعلام این‌که عکس یادشده توسط این خبرگزاری منتشر نشده، یادآوری می‌کند یک جست‌وجوی ساده در اینترنت و مراجعه به آرشیو گزارش‌های تصویری ایسنا که البته برای اهالی ارتباطات و رسانه، عمل دشواری نباید باشد، گویای آن است که چنین تصویری توسط ایسنا منتشر نشده، زیرا اساسا در خط مشی کاری ایسنا انتشار چنین تصویرهایی نیست. با این اوصاف، با تأکید دوباره بر لزوم بازنگری در اصولی که براساس آن تکلیف انتشار چنین تصویرهایی باید مشخص شود، نظر کارشناسان را در این زمینه، مرور می کنیم.

مرتضی نیکوبذل - عکاس خبرگزاری رویترز - در این‌باره معتقد است: قانون خاصی برای جلوگیری از انتشار عکس‌های خشن و نامتعارف وجود ندارد و این موضوع صرفا به سیاست‌های یک رسانه بستگی دارد. خبرگزاری‌ها در سطح بین‌المللی برای جلوگیری از آسیب دیدن احساسات عمومی معمولا اجازه‌ی انتشار عکس‌های خیلی سیاه و خشن را نمی‌دهند.

مریم رحمانیان - عکاس - نیز اعتقاد دارد: جلوگیری از انتشار عکس‌های خشن یا نامتعارف، مخالف آزادی بیان نیست و هر عکسی نباید اجازه‌ی انتشار پیدا کند. انتشار عکس‌های خشن، منسوخ است، رسانه‌ها باید رعایت شرایط مخاطب خود را کنند، مثلا در دیگر کشورهای دنیا قبل از انتشار یا نشان دادن تصاویر خشن، به مخاطبان هشدار لازم داده می‌شود. در رسانه‌ی ایران از آنجا که این هشدارها وجود ندارند، باید عکس‌های ملایم‌تر روی خط قرار گیرند.

نکته‌ای که باید در انتشار این نوع عکس‌ها در نظر گرفته شود، حرمت خانواده‌ی فرد درگذشته است. در صورت انتشار عکس یک جسد در فضای مجازی، خانواده‌ی آن فرد با هر بار دیدن آن تصویر، خاطرات تلخش یادآوری و به قول معروف، داغ آن‌ها تازه می‌شود.

اکبر نصراللهی - استاد رشته‌ی ارتباطات - در این‌باره گفته است: حرمت خانواده‌ی فرد فوت‌شده در انتشار عکس‌ها باید مورد توجه قرار گیرد، چراکه از لحاظ اخلاقی در مقابل خانواده‌های این افراد مسوول هستیم و باید حرمت احساسات خانواده‌ها نگه داشته شود.

این نکات استانداردهای حرفه‌یی است که باید در انتشار عکس‌های نامتعارف رعایت شوند، اما رسانه‌های ما کدام استانداردها را پیش از انتشار این‌گونه عکس‌ها و فیلم‌ها رعایت می‌کنند؟ آیا به‌جز این است که تشخیص و سلیقه‌ی شخصی افراد، تعیین‌کننده‌ی خروجی رسانه‌های ما شده است؟ آیا انتشار چنین تصاویری، قبح برخی کارها را نمی‌ریزد؟

منبع: مدیا نیوز