شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- منابع طبیعی از جمله سازمان هایی است که دارای مخاطبان خاص و عام در جامعه است به طوری که طیف وسیعی از جامعه به ویژه روستاییان حاشیه جنگل ها، بهره برداران، مرتعداران به دلیل ویژگی های خاص زندگی شان همواره با این منابع سر و کار داشته و بیش از یک میلیون خانوار بهره بردار از این منابع عظیم الهی به طور مستقیم ارتزاق کرده و بهره مند می شوند.
چنانچه نگاهی گذرا و ساده به کارکرد روابط عمومی بیفکنیم، خواهیم دید که سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور به طور عام و ادارات کل منابع طبیعی به طور خاص همواره در تعامل با قشری از جامعه اند که جزو مخاطبان ثابت منابع طبیعی بشمار آمده و در ایام و فصول مختلف سال رجوع آنان به مدیران و کارشناسان حاکی از اهمیت و جایگاه منابع طبیعی در چرخه اقتصادی و اجتماعی آنان دارد.
برای این منظور روابط عمومی در این سازمان و به تبع آن در زیر بخش ها اهمیت زیادی پیدا کرده تا در تعاملی دو سویه بتواند منویات و برنامه های سازمانی را برای حفظ، احیاء، توسعه و بهره برداری اصولی برای مخاطبان خود تشریح و. تبیین نماید.
در واقع این امر زمانی محقق خواهد شد که روابط عمومی به نقش ارزنده خود در این رابطه بیشتر پی برده و از این پتانسیل بالقوه در جهت اهداف سازمانی بهره کافی را ببرد.
از دیگر سو بدلیل اهمیت وافری که منابع طبیعی و محیط زیست برای اقشار مختلف جامعه به ویژه اساتید،دانشجویان، تشکل های غیردولتی و ... پیدا کرده، وظیفه روابط عمومی خطیر تر و حساس تر شده، از این رو می بایست در مسیری حرکت نماید تا بتواند در جامعه به مقبولیت نسبی دست یازد.
امروزه جراید، مجلات، خیرگزاری ها به سادگی از قبل اتفاقات و رویدادهای منابع طبیعی نمی گذرند و با حساسیت ویژه یی اخبار منابع طبیعی را دنبال کرده و با حساس جلوه دادن منابع طبیعی و محیط زیست و شکنندگی آن و اینکه اعمال سلیقه های متفاوت مدیریتی و ... می تواند این شکننگی را تشدید کرده و پیامدهای زیان باری چون بروز سیل، فرسایش آبی و خاکی و دیگر عوامل برای کشور به بار آورد، زنگ خطر را به صدا در می آورند.
همچنین صفحات محیط زیست و منابع طبیعی یکپای ثابت نشریات چاپی و الکترونیکی بوده و هراز گاهی منابع طبیعی را به چالش می کشانند و بلاگ ها هم در فضای مجازی از این قاعده مستثنا نیستند.
اما به واقع روابط عمومی در این ورطه چه نقش و وظیفه ای می توانند ایفا کند؟ آیا می تواند به سادگی از کنار همه این هشدارها و انتقادها عبور نماید و دم بر نیاورد؟ پیام های مردمی که ستون ثابت جراید را چه از بُعد سراسری و محلی تشکیل می دهد مملو از پیامهایی از این دست است و حساسیت افکار عمومی نسبت به قطع حتی یک درخت و از میان بردن باغات و درختان کنارگذر خیابان ها و جاده ها به این حساسیت دامن می زند.
در این بین به ظاهر امر، روابط عمومی کمتر در صدد پاسخگویی به چنین انتقاداتی بر آمده و در مقابل چرایی این مسائل به ندرت حساسیت به خرج می دهد. شاید عدم ارتباط با رسانه ها از جمله آفت هایی است که روابط عمومی های منابع طبیعی بدان دچار شده و از کارکرد و وظیفه اصلی خود در پاسخگویی فاصله گرفتند.
این امرتا بدانجا پیش می رود تا زمانی که یک اتفاق بزرگ جون بروز سیل، آتش سوزی و غیره نوک پیکان انتقادات را چه از ناحیه دلسوزان و اساتید و چه از ناحیه رسانه ها و سایر دستگاه ها به طرف منابع طبیعی نشانه می رود و این منابع طبیعی است نا خواسته قربانی آن می شود.
علیرغم این که دستگاه منابع طبیعی در جای جای کشور چه در بخش مرتع، بیابان و جنگل کارهای ماندگار و سترگی در حفظ و احیاء انجام می دهد، ولی بدلیل ضعف بخشی از روابط عمومی ها، کمتر اطلاع رسانی مطلوب در این زمینه صورت گرفته و از کارکرد اطلاع یابی و اطلاع دهی خود به ناچار فاصله می گیرد.
در عین حال به علت عدم جمع آوری و یا عدم پاسخگویی به این شبهات و انتقادات، مدیران منابع طبیعی را در برابر افکار عمومی به عقب کشانده و در حالت انفعال قرار می دهد.
چنانچه روابط عمومی های منابع طبیعی با درک صحیح از وظایف ذاتی این بخش و با نگاهی گذرا به صفحات جراید بخواهند نگرانی های جامعه را در قبال نابودی محیط زیست و منابع طبیعی به گوش مدیران و تصمیم گیران برسانند، خواهند توانست در وهله نخست این انتقادات را از خود دور ساخته و با بیان مسائل و مشکلاتی که گریبان گیر بخشی از منابع طبیعی کشور است به جایگاه واقعی و رفیع خود دست یابند.
تولید خبر ، برنامه ریزی جهت بازدید از پروژه ها و برنامه های منابع طبیعی، بازدید خبرنگاران چه به صورت ملی و استانی، اطلاع رسانی به موقع وقایع و ارتباط دو سویه با رسانه های گروهی و تاثیر گذار در جامعه چون صدا و سیما از جمله اقداماتی است که می تواند دغدغه فعالان محیط زیست و منابع طبیعی و صاحب نظران را در این زمینه کاهش دهد.
امید آنکه روابط عمومی ادارات کل منابع طبیعی کشور از خلاقیت و توان خود در جهت اعتلای بیشتر فرهنگ منابع طبیعی گام های مفید و ارزنده ای بردارند.
غلامرضا شمس ناتری -کارشناس روابط عمومی
|