ارزشگذاری و قدردانی از پدیدههای جهان پیرامون مستلزم تبیین خطمشیها و روشهای خاص خود است. مدام گوشزد میشود که قدر فلان چیز را بدان، ارزش و منزلت فلان پدیده را درک کن؛ اما چگونگی کیفیت این قدر دانستن، موضوعی است که به خود ما باز می گردد. روز 27 اردیبهشت، روز روابط عمومی است که باید قدر آن را دانست و نهایت ارجگذاری را به ارمغان آورد. اما چگونه؟
در روز روابط عمومی، سازمان ها و نهادهای مختلف با ابتکارعملها و خلاقیتهایی که از خود بروز میدهند به روایت دیگربار از روابط عمومی میپردازند تا به نوعی قدردان روزی باشند که به نام آنها در تقویم رسمی کشور به ثبت رسیده است؛ به ثبت رسیدنی که دستگاههای ذیربط با صرف وقت و زمان زیاد و با پیگیریهای انجمنها و مؤسسات غیردولتی که اهتمام ورزیده و پافشاری کردند سرانجام روز ارتباطات و روابط عمومی را در تقویم رسمی کشور رقم زد.
بازخوانی فلسفه و ماهیت رسالتهایی که بر عهده روابط عمومی است؛ آنهم در شرایطی که با ورود فناوریهای نوین، عطش بروزرسانی سرویسها و خدمات و فنون وجود دارد، میتواند یادآوری مناسبی باشد برای اینکه ببینیم در کجای خط سیر و پیشرفت نهاد روابط عمومی قرار داریم.
شتابزدگی در بهرهگیری از روشهای الکترونیکی که به مدد رشد فزاینده فناوریهای ارتباطی و اطلاعاتی امکان آن میسر شده است، گاهی منجر به فراموشی اصول اولیه و رسالتهای تعریف شده در ماهیت فعالیتهای روابط عمومی می شود. عبور از روابط عمومی سنتی به مدرن و یا دیجیتال تحت هر شرایطی لاجرم و ناگزیر است اما در فرصتهایی نظیر روز روابط عمومی میتوانیم با نگاهی دوباره به اهداف و فلسفه روابط عمومی چه در عصر سنتی و چه در دوران جدیدی که در آن به سر میبریم، از مسیر اصلی منحرف نشویم.
همگی نیک میدانیم که روابط عمومی به مفهوم مدرن امروزی آن، از اوایل سالهای 1900 میلادی توسط ادوارد برنایز و ایوی لی معرفی شد. اصول و معیارهایی که ایوی لی به ویژه در بخش ارتباط با رسانهها مطرح کرد به عنوان منشوری عملی و اخلاقی از حرفه روابط عمومی به شمار میرود که پس از سالها همچنان صلابت و عمق تأثیرات اخلاقی که زیبنده نهاد روابط عمومی است را داراست.
احترام به مخاطب چه در درون سازمان و چه بیرون سازمان از اصول اخلاقی و حرفهای روابط عمومیهاست که با تقویت فرهنگ پاسخگویی هم در قالب روشهای حضوری و غیرحضوری همواره باید مورد نظر قرار گیرد. پیامهای مخاطبان چه از طریق جعبه ارتباط مستقیم با روابط عمومی، نامه، یا یک تلفن باشد و یا به صورت کامنتی در پایگاه الکترونیکی باشد، زمانی منجر به ایجاد حس تفاهم میشود که با دقت و صبر و حوصله فراوان مورد واکاوی قرار گرفته و پاسخی در خور شأن داده شود.
در حال حاضر روابط عمومی عصر نوین، بر مبنای اصول جامعه اطلاعاتی، تأکید بر دو عنصر اطلاعات و ارتباطات دارد. تولید اطلاعات، توزیع اطلاعات و استفاده از اطلاعات از یک سو و ارتقای دانش نظری روابط عمومی، تسلط بر ارتباطات اجتماعی و استفاده مناسب از رسانههای نوین در راستای شکلدهی به افکار عمومی از سویی دیگر نیازهای عصر حاضر در روند سیر تکاملی روابط عمومی هزاره سوم محسوب میشوند؛ ماموریت های مشخص در یک سیستم روابط عمومی تعریف شده که منطبق با خواست مخاطبان است. مخاطبانی که آنها نیز هوشمند بوده و در کنار رشد روابط عمومیها در عرصههای نوین، خود را بروز کردهاند و انتظارات مضاعفی از سازمانها دارند. پیشبینی میشود تا دو دهه دیگر که موج چهارم از تغییرات زندگی بشر که نظریهپردازانی نظیر دکتر جلالی در کشور خودمان از آن به عنوان عصر مجازی نام بردهاند، در کشور ما نیز آغاز شود. آنجا که شاهد نوع جدیدتر و پیشرفتهتری از روابط عمومی امروزی در قالب نامهایی همچون روابطعمومی الکترونیکی، روابط عمومی دیجیتالی، روابط عمومی مدرن، سایبر و روابط عمومی دو خواهیم بود.
با این وجود خط سیر تحولات شگرف در عرصه ارتباطات، روابط عمومی را نیز همواره آبستن تغییرات متعدد ساخته است. آنچه در این میان مهم است به فراموشی نسپردن اصول اخلاقی و نهفته در ماهیت فعالیتهای روابط عمومی است که در گردباد تغییرات به شدت باید مراقب آن بود. روز 27 اردیبهشت ماه را اینگونه میتوان قدر نهاد که منشور اخلاقی و فلسفه و ماهیت نهاد مقدسی که در آن مشغول هستیم را تورقی زده و یادآور شویم که خدمت به انسان در هر شکل و قالبی سرلوحه فعالیتهای ما است. |