سال‌ها پیش که شبکه اینترنت پایش به خانه­‌های مردم باز شد، شاید کم‌تر کسی گمان می­‌برد که این پدیده قرن بیستمی به جزء جدائی‌ناپذیر زندگی عمومی و خصوصی بخش بزرگی از شهروندان سراسر جهان تبدیل شود. اما آنچه بیش از هر دلیلی باعث گره‌خوردن زندگی مردم با این شبکه جهانی شد، پدیده­‌ی تازه­‌تری به نام شبکه­‌های اجتماعی بود. شبکه­‌های اجتماعی، که از میان آنها فیسبوک و توییتر جمعیت بزرگ‌تری از مردم جهان را در خود جای داده­‌اند، به طور شگفت­‌آوری در تمامی حوزه­‌های زندگی روزمره­‌ی انسان‌ها نقش واسطه را در تبادل اطلاعات بر عهده دارند.

امروزه جمعیت بزرگی از مردم جهان، حتی در کشورهایی با زیرساخت‌های اقتصادی ضعیف و در کشورهای در حال توسعه، از خدمات شبکه جهانی اینترنت بهره­مندند و به همین اندازه هم می‌­توانند در شبکه­‌های اجتماعی فعالیت کنند. اما در مقابل، جمعیت بزرگی از مردم سراسر جهان به این شبکه عظیم جهانی دسترسی ندارند. اولین و مهم‌ترین دلیلی که باعث محروم ماندن این بخش از شهروندان جهان از خدمات اینترنت می­‌شود، هزینه بالای ایجاد زیرساخت‌های مخابراتی جهت استفاده عمومی از شبکه برای دولت‌ها، و نیز هزینه تجهیزات و استفاده از خدمات شبکه اینترنت برای شهروندان در این کشورها است.

چندی قبل فیسبوک در گزارشی خبر از تأسیس کنسرسیومی با عنوان internet.org را داد، که تلاش دارد همه ساکنان کره زمین را به شبکه جهانی اینترنت متصل کند. فیسبوک در این مورد از پیوستن شرکت‌های کوالکوم و اریکسون به این کنسرسیوم خبر داد. 

مارک زاکربرگ، مؤسس و مدیرعامل فیسبوک، در معرفی پروژه­‌اش به اهمیت استفاده از اینترنت با پهنای باند کم‌تر و ارزان‌تر برای دسترسی و اتصال مردم نواحی کم درآمدتر به این شبکه اشارمی­‌کند. او در ویدئویی در این مورد، برای تأثیرگذاری بیشتر، از تصاویر سخنرانی جان اف کندی در مورد روابط بهتر بشر بهره می‌برد. او ادعا می­‌کند که باید سعی شود همه مردم دنیا برای به اشتراک گذاشتن دیدگاهایشان و نیز لذت بردن از دنیای مجازی به اینترنت دسترسی داشته باشند.

شرکت فیسبوک قبل از این در حوزه تولید فناوری به شکل نوین و پیشرفته و مبتنی بر صرفه­ جویی در زمینه انرژی نیز تلاش‌هایی داشته که با موفقیت همراه بوده است. همین موفقیت‌های فیسبوک باعث شده‌ است تا این شرکت امروز، با امیدواری و اعتماد بنفس، مدعی اجرای طرحی کلان برای همه مردم جهان باشد و قطعا موفقیت‌های گذشته­‌اش را مقدمه‌­ای برای شروع طرح تازه­‌اش بداند. فیسبوک در زمینه تولید برنامه­‌هایی برای تلفن‌های هوشمند (smart phones) موفق شد یکصد میلیون کاربر را از طریق گوشی‌های تلفن همراه به شبکه مجازی فیسبوک متصل کند.

همچنین این شرکت در زمینه تولید نرم­‌افزار و سخت­‌افزار تلفن‌های همراه هوشمند با هدف صرفه‌جویی در مصرف انرژی برای طول عمر بیشتر باطری‌های این نوع گوشی‌ها تلاش کرده است. شرکت فیسبوک اکنون در شبه قاره هند بر روی گوشی‌ها و شبکه همراه این کشور در حال آزمایش نرم‌افزارهایی برای کنترل ترافیک هوایی است که از طریق تکنولوژی بیسیم (Wi-Fi) به جای اتصالات شبکه­‌های سلولی مختلف در حال انجام است.

یکی از مباحث مهم جهان تکنولوژی، مبحث پهنای باند و نیز فضای ذخیره­‌سازی و بارگزاری فایل‌ها برای کاربران است. فیسبوک در این مورد نیز تلاش کرده است تا با ایجاد نرم­‌افزارها و پروتکل‌های مربوط به ذخیره سازی فایل‌ها و داده­‌ها در استفاده بهینه از پهنای باند، فضای شگفت­‌انگیز اینترنت را برای کاربرانش، مخصوصاً در بارگزاری هرچه سریع‌تر عکس‌ها و تصاویر، لذت‌بخش‌­تر کند.

مارک زاکربرگ در مصاحبه­‌ای با وبسایت WIRED، تشریک مساعی همه شرکت‌ها و دولت‌ها در مورد پروژه internet.org را تنها راه و لازمه­‌ی توسعه این طرح دانست. او می­‌گوید برای ایجاد زیرساخت‌های اینترنت ارزان، و  نیز برای اینکه بتوانیم این تکنولوژی را در اختیار همه شهروندان جهان قرار دهیم، لازم است همه شرکت‌ها و دولت‌ها در این راه ما را همراهی کنند. زاکربرگ معتقد است تلاش دولت‌ها و سایر شرکت‌ها در این زمینه ما را امیدوار می­‌کند تا نهایتاً در پنج سال آینده به سطح بالایی از این خواسته­‌مان برسیم.

او از همه‌ی شرکت‌های بزرگ فعال در زمینه فناوری اطلاعات و تکنولوژی می­‌خواهد که به طرح internet.org بپیوندند. وی در مصاحبه­‌اش می­‌گوید از زمان معرفی این پروژه، شرکت‌های مختلف و برخی دولت‌ها در زمینه همکاری با فیسبوک اعلام آمادگی نموده­‌اند. 

مارک زاکربرگ در پاسخ به منتقدانش که معتقدند پروژه internet.org فقط ابزاری برای فیسبوک و کاربرانش است می­‌گوید: این انتقادها کمی احمقانه به نظر می­‌رسد، او می‌گوید اگر هدف ما کسب درآمد بود پس ما می‌بایست با استراتژی سرمایه­‌گذاری روی یک میلیارد کاربر فیسبوک، و نیز شهروندان کشورهای در حال توسعه قدم بر­ می‌­داشتیم اما اکنون هدف ما تحول در ارائه خدمات اینترنت برای مردم سراسر دنیاست. 

پروژه internet.org منتقدان دیگری در سراسر دنیا به همراه دارد که معتقدند خدمات این پروژه، تنها تحت تکنولوژی بیسیم (Wi-Fi) ممکن می‌شود و اکنون با وجود تکنولوژی‌های مبتنی بر ارتباطات سلولی و کابلی مختلف، و نیز در نبود  تکنولوژی  بیسیم به صورت گسترده، اجرای این طرح غیرممکن است. 

حال باید منتظر ماند و دید آیا پروژه مارک زاکربرگ و کنسرسیوم internet.org اهداف بلندپروازانه­‌ی خود را در جهت ارائه اینترنت ارزان و کم حجم برای همه ساکنان کره­‌ی زمین در آینده­‌ی نزدیک به مقصد دلخواهش می‌رساند یا خیر؟