"بنام خداوند خالق علم و دانش"

عالی جناب، ریاست محترم انجمن بین المللی روابط‌عمومی (IPRA)
عالی جناب، ریاست محترم انجمن جهانی ارتباطات (WCFA)
عالی جناب، آقای ماکسیم بهار رئیس هیات مدیره و مدیرعامل (M3) گروه ارتباطات
سرکارخانم لیندا توماس بروکس، مدیراجرایی انجمن روابط‌عمومی امریکا (PRSA)

با اهدای سلام، 27 اردیبهشت «روز ملی ارتباطات و روابط‌عمومی» و «روز جهانی ارتباطات دوربرد و جامعه اطلاعاتی» را خدمت جنابعالی تبریک عرض می نمایم و از این فرصت اجازه می خواهم طرحی را در حوزه علوم و دانش های همگرا (NBIC) بعنوان دانش آموخته علوم ارتباطات و فعال در حوزه علوم شناختی، تقدیم نمایم. مطمئن هستم با وجود پر تلاش جنابعالی، در گفتمان سازی و به نتیجه رساندن آن، خدمتی دیگر به عرصه علم و فناوری خواهد بود.

آفرینش، روایتی طولانی و شاهکاری هنرمندانه است که میلیاردها سال رویدادهای شگفت و بدیع را در برمی گیرد، اما همچنان که بزرگ است، پرده ای بزرگ تر از اسرار را نیز بر قامت خویش دارد و شاید بتوان گفت فهم ما از آن، به رغم مجهز بودن به انواع ابزارهای علم و فناوری، تنها دوران جنینی خود را می گذراند. شاید بتوان این نمایشنامه وسیع را که همچنان نیز در حال نگارش است، در سه بخش خلاصه کرد؛جهان پدید می آید. حیات شکل می گیرد و آگاهی و دانش بشر به عنوان اشرف مخلوقات خداوند تجلی می یابد.

بشر توانسته است در سیر تکامل علمی خود بسیاری از اسرار خلقت را کشف کند و امروزه سرعت کشف اسرار طبیعت با شتاب بالا ادامه دارد. بشر امروز در فیزیک، شیمی،پزشکی، علوم فضایی و ابزارهای نظامی پیشرفت های خارق العاده داشته است ولی هنوز نتوانسته است بسیاری از اسرار خلقت، از جمله مغز خود را به درستی بشناسد و مسلماً راه درازی را در شناخت کارکردهای شناختی مغز انسان در پیش دارد.

دانشمندان امروز دریافته اند که ذهن و شناخت آدمی و پایه زیستی آن یعنی مغز را نمی توان تنها به وسیله یک شاخه از علم یا فلسفه مطالعه کرد.از این روست که از آغاز نیمه دوم قرن بیستم میان حوزه های مختلف علمی و فلسفه همکاری شکل می گیرد و مقدمات پیدایش حوزه ای میان رشته ای تحت عنوان علوم شناختی پدید می آید که سعی بر کشف اسرار مغز و شناخت با استفاده از همه ابزارهای علمی و فلسفی دارد.

از زاویه دیگر علوم شناختی یکی از دانش هایی است که در کنار فناوری نانو، فناوری زیستی و فناوری اطلاعات مجموعه دانش های همگرا را که NBIC نام گرفته است، تشکیل می دهند. علوم شناختی که از تعامل حوزه های مختلف دانش بشری چون علوم اعصاب، روان شناسی، زبان شناسی، انسان شناسی، هوش مصنوعی و فلسفه ذهن تشکیل شده است و می رود تا همچون یک علم تلفیقی واحد، مطرح شود، کاربردهای وسیع در حوزه های دیگر مانند پزشکی، آموزش و پرورش، مدیریت، اقتصاد، جامعه شناسی، علوم اطلاعات، ارتباطات و رسانه های گروهی، مهندسی پزشکی، مهندسی فرمان و کنترل پیدا کرده است.

ثانیاً، طی سه دهه گذشته، رویدادهای شگرفی در حوزه عصب شناسی رخ داده است که از جمله پژوهشگران دریافته اند همه کارکردهای شناختی و ذهنی ما از قبیل حرکات، رفتار،عادات و احساسات از مغز نشات می گیرد تا آنجا که در اواخر قرن بیستم و اوایل قرن بیست و یکم، دو دهه را (دهه مغز) نامیدند.

این پیشرفت ها به توسعه علوم و فناوری های شناختی انجامید که ماموریت آن ((شناسایی،ارزیابی،ارتقا و بازتوانی جنبه های شناختی انسان)) بوده و راه را برای تحولات معجزه آسایی گشود.

اخباری که از گوشه و کنار جهان به گوش می رسد، حاکی از استقبال دولت ها از علوم و فناوری های شناختی است. زیرا انتظار می رود علوم و فناوری های شناختی در تعامل با سایر فناوری های همگرا، همچون فناوری اطلاعات به ارتقای کیفیت زندگی، تسکین یا درمان آسیب های مغزی و استفاده بهینه از ذهن و قوای فکری انسان، بیانجامد.

مخاطبان فراوانی از مدیران، سیاست گذارن، دانشگاهیان تا فعالان کسب و کار و صنایع مختلف، مشمول فناوری های همگرا خواهند بود. طلیعه این رشد سریع را می توان در افزایش فعالیت شرکت های بین المللی و دانشگاه ها در این حوزه و ایجاد فرصت های شغلی در حوزه شناختی در شرکت های برتر و رشد نهایی در موقعیت های پسادکتری و دکتری دانست.

نکته مهم آن است که علوم و فناوری های شناختی، حوزه ای کاملاً میان رشته ای بوده که فعالیت در این حوزه را در دنیا و ایران مشکل ولی جذاب می سازد. در واقع می توان گفت این حوزه به صورت موجودی در هم تنیده، چند وجهی و پیچیده است.(بنابراین نه تنها برای موفقیت در این حوزه بلکه برای انجام فعالیت قابل قبول در آن، همکاری های بین رشته ای و حضور تیمی متشکل از متخصصین رشته های مختلف ضروری است.)

اینجانب طی برپایی سمیناری با دعوت از چهره شناخته شده ی جهانی، دکتر سید کمال خرازی مسئول ستاد علوم شناختی ایران، با حضور اساتید و دانش پژوهان ارزشمند علوم ارتباطات و روابط‌عمومی، به (گفتمان سازی) در این حوزه پرداختم. چرا که بر این باورم علوم ارتباطات و مهندسی تعامل، به بزرگ شدن انسان از راه دریافت و پردازش اطلاعات در مغز، نقش بسزایی دارد. ذهن انسان انبار دانش نیست بلکه سازنده دانش است و همچون یک فرستنده و گیرنده، موج ایجاد می کند و (پدیده نوخاستگی ) را بوجود می آورد و درک و فهم را در ارتباطات، جلا می بخشد.

ضمن تشکر مجدد، پیشنهاد می کنم طی کنفرانسی این مهم، با ارائه پرزنتیشن مربوطه از سوی اساتید جناب آقایان دکتر خرازی و دکتر حسین باهر، ارائه و به هدف علوم ارتباطات شناختی و اضافه شدن رشته علوم ارتباطات به جمع علوم میان رشته ای تشکیل دهنده علوم نوین شناختی ، بیانجامد.

با احترام
تهران -دکتر علی ملک عباسی
a_malekabbasi@yahoo.com