شبکه اطلاع‌رسانی روابط‌عمومی ایران (شارا)-|| بیش از 7دهه از زمان تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر در ۱۹۴۸ می‌گذرد و در این‌ سال‌ها یکی از مهم‌ترین موضوعات محوری در عرصه بین‌المللی، بحث پذیرش دولت‌ها و پایبندی آن‌ها به کرامت انسانی است. با اینکه حقوق بشر اعلامیه‌ و قراردادی اجتماعی است، همچنان این اعلامیه و مفاد آن منتقدان و مخالفان زیادی دارد، اما در مجموع بیشتر ملت‌ها و دولت‌های جهانی این اعلامیه رابا محوریت کرامت انسانی به‌عنوان اصل جهانی پذیرفته‌اند و برخی از کشورها نیزهنوز درباره مفاد آن ابهام دارند.

شایسته است بحث مهم کرامت انسانی را با نگاهی به اعلامیه جهانی حقوق بشر‌ادامه دهیم. تدوین و تصویب این اعلامیه، آغاز دوره‌ای نوین در علوم ارتباطی و روابط دولت و مردم، احترام به کرامت انسانی و شکل‌گیری گفتمان جهانی حقوق بشر است و از این نظر، رخداد بسیار مهمی محسوب می‌شود.

در پیمان وستفالی که در ۱۶۴۸ انعقاد یافت، حاکمیت دولت‌ها به رسمیت شناخته شد و در طول سه قرن، دولت‌ها نوعی حاکمیت مطلق را غالبا بدون احترام به کرامت انسانی، در قلمرو خود تجربه کردند ولی اعلامیه جهانی حقوق بشر که در ۱۰ دسامبر ۱۹۴۸ یعنی سه قرن بعد تصویب شد، حقوق افراد را در برابر دولت‌ها به رسمیت شناخت و قلمرو حاکمیت دولت‌ها را محدود کرد و از این نظر، همان‌طور که برخی مثل «ایگناتیف» گفته‌اند، نوعی انقلاب حقوقی، دفاعی و اجرایی در عرصه دفاع از کرامت انسانی رخ داد.

واژه حق به دلیل کاربردهای گوناگونی که داراست، معانی متفاوتی دارد و در ادبیات ارتباطی و حقوقی، کاربردهای زیادی را دربرمی‌گیرد.ازهمین روی، در تعریف حق باید به ابعاد متفاوت آن عنایت داشت. از این دیدگاه می‌توان دو معنای «to be right» و «to have right» به عبارتی حق بودن و حق داشتن را از هم تفکیک کرد.

حق بودن معنای درست بودن یا ثابت بودن یا وجود داشتن را می‌دهد. در گفتمان حقوق بشر، حق داشتن مهم است. از این نظر، مفهوم اخلاقی حوزه کرامت انسانی و حقوقی حق قدری با هم تفاوت دارند. درگفتمان ارتباطی، موضوع و ماده مورد بحث انسان است که به قول الکسیس کارل؛ موجودی ناشناخته است!

آدمی در عالم خاکی نمی‌آید به دست

عالمی دیگر بباید ساخت و از نو آدمی

جامعه امروز جهانی، می تواند به دور از آزمندی، زمینه اجرای عدالت اجتماعی را فراهم نماید اگرچه،شاخص هایی همچون ضریب جینی، حکایت از توزیع دیگرگونه ثروت و تمرکز بیش از30درصد ثروت جهان در یک کشور دارند، تو خودحدیث مفصل بخوان ازاین مجمل!

آن چه روشن است، پیوند استوار وضعیت اقتصادی کشورها،توزیع ثروت و برابری های اجتماعی و فرصت های برابر در کشورها بر مفهوم کرامت انسانی است؛به گونه ای که حفظ شان و کرامت انسانی، زمینه بروز و ظهور می یابد. در نگاهی به تاریخ می بینیم که سرمنشا رعایت حقوق انسان و پاسداشت کرامت او (Liberté, Égalité, Fraternité) در سده 18 اروپا، این شعار ترقی خواه، شعار رسمی جمهوری فرانسه است.

در این سوی جهان نیز موتور مولد تولید کرامت،همان پیوند و رابطه وثیق را در نوع نگاه به انسان دارد. ثمره کرامت انسانی، می‌تواند همدلی اجتماعی باشد. روابط‌عمومیها می‌توانند در زمینه حفظ کرامت انسان و ایجاد و افزایش همدلی اجتماعی، موثر باشند. البته توفیق روابط عمومی منوط به پشتوانه‌ای مهم به نام سرمایه اجتماعی است که باید سازمان از آن برخوردار باشد و تصویر ذهنی روشنی از خود در اذهان ترسیم نموده باشد.