شبکه اطلاع‌رسانی روابط‌عمومی ایران (شارا)-|| سامانه «داشبورد هوشمند تحلیل اخبار» به کمک هوش مصنوعی می تواند فعالیت هر رسانه را تحلیل و ارزیابی کند و یک تحلیل همه جانبه و دقیق از فعالیت آن رسانه در فضای وب ارائه دهد.

به گزارش سیناپرس، سامانه «داشبورد هوشمند تحلیل اخبار» که در پژوهشکده فناوری اطلاعات جهاد دانشگاهی خواجه نصیر طراحی و تولید شده است، به تحلیل متون خبری خبرگزاری ها، سامانه های خبری و پیام رسان ها با استفاده از ابزارهای پردازش زبان طبیعی می پردازد. در واقع این سامانه می تواند فعالیت هر رسانه را تحلیل و ارزیابی کند و یک تحلیل همه جانبه و دقیق از فعالیت آن رسانه در فضای وب ارائه دهد.

حبیب الله اصغری طراح این سامانه در گفتگو با خبرنگارسیناپرس درباره «داشبورد هوشمند تحلیل اخبار» گفت: چندی پیش پروژه بزرگی در این زمینه در اتحادیه اروپا با عنوان EMM انجام شد؛ در این پروژه علاوه بر آنکه تمامی اخبار رسانه های این اتحادیه به زبان های مختلف ترجمه می شد، وظیفه پیدا کردن نقطه اوج و پیگیری قدرت نفوذ اخبار هم تعریف شده بود.

ما هم در اقدامی مشابه در سامانه «داشبورد هوشمند تحلیل اخبار» بررسی کردیم که کدام یک از ویژگی های یک خبر باعث می شود که در رسانه ها بیشتر منتشر شود؛ برای مثال در این سامانه می توان فهمید که اگر رسانه ای بعد از انتشار چند باره یک خبر در رسانه های دیگر، آن را منتشر می کند، چقدر روی آن خبر قدرت نفوذ دارد؛ همچنین دیگر ویژگی که از کاربردی کردن این سامانه می توان دریافت کرد این است که یک رسانه چه زمانی متوجه انتشار یک خبر مهم می شود تا بتواند به سرعت آن را باز نشر دهد، در واقع زمان تاخیر یک رسانه چه مدت زمان است؟

وی ادامه داد: ویژگی دیگری که توسط این سامانه از یک رسانه می توان فهمید این است که به ارزیابی رسانه در انتشار اخبار خاص می پردازد. در این فرآیند دو مولفه زمان انتشار و رتبه رسانه در انتشار آن خبر خاص را با هم ارزیابی می کند حال اگر عدد به دست آمده پایین باشد نشان می دهد که این رسانه در انتشار آن خبر موفق تر عمل کرده است. تمامی موارد گفته شده عملکردهای مبتنی بر غیر هوش مصنوعی است که در این سامانه کاربرد دارد.

وی با اشاره به عملکردهای مبتنی بر هوش مصنوعی در سامانه داشبورد هوشمند تحلیل اخبار گفت: پارامترهای هوش مصنوعی هم در این سامانه وجود دارد که به فوریت خبر می پردازد؛ برای مثال با بررسی واژه ها به تشخیص مهم بودن یا نبودن آن در فضای رسانه ها پی می برد، برای مثال در تحلیل واژه کارگر اینگونه تشخیص می دهد که آیا این واژه به نام شخص، سازمان، یک عنوان سیاسی، یا نهاد مردمی بر می گردد؟ و چقدر می تواند مورد توجه دیگر رسانه ها قرار بگیرد؟

ویژگی دیگری که در این سامانه مبتنی بر هوش مصنوعی است، استفاده از پلت فرم های شبکه های اجتماعی برای یافتن ارتباط میان اسامی افراد است که در نهایت داشبوردی را در اختیار رسانه می گذارد تا آن ها بدانند که اسامی چه تاثیری در قدرت نفوذ اخبار دارند و در نهایت یک تحلیل کلی ارائه می دهد.

به گفته اصغری، از دیگر کاربرد های این سامانه دسته بندی موضوعات خبری است؛ از آنجایی که هر رسانه دسته بندی های ویژه خود را در سرویس های خبری دارد در برخی مواقع تداخل موضوعی بین رسانه های پیش می آید که به خط و مشی آن رسانه بر می گردد.

اصغری در تشریح فرآیند دسته بندی موضوعات خبری در این سامانه گفت: این سامانه دسته بندی ویژه خود را دارند، ما با جمع آوری نزدیک به ششصد هزار خبر و ارزیابی و تحلیل آن، در نهایت دسته بندی موضوعات را به خود این سامانه محول کرده ایم. از دیگر کاربردهایی که در سامانه «داشبورد هوشمند تحلیل اخبار» وجود دارد شناخت اجزای جمله در تحلیل اخبار است همچنین دارای مشابهت یابی اخبار هم هست. برخی از رسانه ها با تغییر جزیی اخباری که از پیش توسط رسانه های دیگر مننتشر شده است، همان خبر را باز نشر می دهند سیستم مشابهت یابی این تغییر جزیی را می فهمد و در نهایت این تحلیل را می دهد که چقدر اخبار یک رسانه اصیل است.

تخلف خبری ممنوع

خزش و بازخزش خبر فرآیند دیگری است که توسط این سامانه قابل اجرا است، اصغری در تشریح این فرآیند گفت: ممکن است برخی خبرنگاران در یک رفتار غیر اصولی، دست به باز انتشار اخبار داغ دیگر رسانه ها بزنند و خبر را به عنوان تولیدی رسانه خود با تغییر زمان انتشار محسوب کنند؛ آن ها در این فرآیند از یک تکنیکی استفاده می کنند که فضای وب نمی تواند تشخیص دهد که اصل خبر از سوی رسانه متخلف منتشر نشده است، این سیستم در فرآیند خزش و بازخزش متوجه چنین فرآیندی می شود و به رسانه مذکور امتیاز منفی می دهد.

گفتگو: مهتاب دمیرچی