شبکه اطلاع رسانی روابطعمومی ایران (شارا)-|| ازجمله مولفه ها و عناصر کلیدی مفهوم حکمرانی مطلوب (GOOD GOVERNANCE) همانا پاسخگو بودن سیستم دولت (حکمرانی) است. وقتی که در یک سیستم، بنابر شفافیت، پاسخگویی، اعتماد سازی و جلب مشارکت عمومی (مولفه های سرمایه اجتماعی) باشد، بالتبع ساختارهای درونی سازمان ها نظیر روابطعمومیها نیز متعهد و مکلف به پاسخگویی خواهند بود.
در چنین حالتی، عنوان مفهوم پاسخگویی عمومی یا Public Accountability به معنی اینکه همه آحاد جامعه در قبال وظایف، ماموریت ها و عملکرد خویش، موظف به پاسخگویی به سهامداران، ارباب رجوع، مشتری، مصرف کننده و... می باشند، ظهور و بروز پیدا می کند.
اینکه وقتی شما با ترس و لرز، شک و ابهام وارد یک سازمان می شوید که نمی دانید بهدرستی و بهخوبی پاسخگوی شما خواهند بود و یا با پرخاشگری و از موضع قدرت و سلطه ممکن است با شما برخورد کنند، خود حاکی از ناکارآمدی و ضعف اساسی در بنیان پاسخگویی عمومی است.
به عبارت دیگر، وقتی که در یک اداره ای با ارباب رجوع بد رفتاری شده و مبتنی بر کرامت انسانی (تکریم ارباب رجوع – مشتری مداری) با وی برخورد نمی شود، نشان دهنده این مسئله است که مقامات بالاتر آن اداره نیز در برابر دیگران بطور سلسله مراتبی پاسخگو نیستند.
اجازه دهید اینطور مطرح کنم که وقتی رییس جمهور محترم، مردم را تشویق به فعالیت و حضور در بازار بورس نموده و از طرفی با ضرس قاطع به مردم می گویند که سرمایه آنان در بورس مورد مخاطره و تهدید قرار نمی گیرد و دولت حامی بورس می باشد و... و اتفاقا برعکس آن رخ می دهد و صدها هزار نفر در بورس متضرر و خانه خراب می شوند و سپس همان رییس جمهور محترم هیچ گونه پاسخگویی لازم و کافی برای مردم ندارند، نشان دهنده آن است که سیستم حکمرانی که در بالا بدان اشاره شد، به هر دلیلی هنوز بطور نهادینه، بنا بر پاسخگویی و شفافیت و ... ندارد.
طبیعی است که در چنین وضعیتی هر چه در سلسله مراتب، پایینتر می آییم، بقیه نهادها و ارگان ها و دستگاه ها نیز همینطور هستند. مثلا در ماجرای دلخراش قیمت مرغ و تخم مرغ و... وزیر مربوطه و مدیر ذیربط نه تنها حاضر به پاسخگویی و شفافیت لازم و کافی نیستند بلکه هر کس سعی می کند تقصیر و کوتاهی و سوء مدیریت خویش را به گردن دیگری بیاندازد. به همین سادگی.
حال تکلیف پاسخگویی روابط عمومی این نهادها و ارگان ها هم معلوم است. پس پاسخگویی عمومی یاPublic Accountability مقوله ای بنیادین است که ابتدا بایستی باور و پذیرش آن در سطوح بالای مدیریتی جامعه اتفاق بیفتد و به تبع آن روابط عمومی ها مکلف و موظف به انجام آن گردند.
صد البته پاسخگویی عمومی و روابط عمومی پاسخگو با بخشنامه، دستورالعمل، تنبیهات، تهدیدات و... عملیاتی نمی شود بلکه به نظر می رسد که روسای محترم قوا بایستی عملا بدان پایبند بوده و سپس از زیر دستان خود انتظار لازمه در خصوص پاسخگویی عمومی را داشته باشند. روابط عمومی پاسخگو با برداشتن حصارها و دیوارها و مرزبندی ها، و برقراری ارتباطات دوسویه، اولا سعی می کند با خوش اخلاقی، شنونده خوبی باشد و ثانیا تلاش می کند تا خود به عنوان مدعی العموم، پیگیر رفع مشکلات و نارسایی ها باشد.
|