شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)-|| سومین نشست از مجموعه نشست‌های «سوژه» با حضور دکتر یونس شکرخواه در کافه کتاب آفتاب مشهد برگزار شد.

به گزارش شارا به نقل از شهرآرانیوز، در ابتدای این جلسه، شکرخواه با اشاره به زنده شدن خاطراتی از گذشته در لحظه‌ مواجهه با این کافه کتاب به اهمیت پیشینه ذهنی حتی قبل از مشاهده سوژه پرداخت. اولین توصیه او به روزنامه‌نگاران، عدم توقف در سطح رویداد‌ها بود: «اگر می‌خواهید در براده‌های این حرفه نمانید، سعی کنید به هر چیز که نگاه می‌کنید یک پس‌زمینه و پیشینه از آن به دست آورید. این بک‌گراند مانند فلش بک در سینماست.»

سردبیر سابق همشهری آنلاین معتقد است به‌هیچ‌وجه نباید نظر شخصی روزنامه‌نگار، در متن گزارش خبری بیان شود زیرا او موظف است آینده یک اتفاق را از مجریان آن بپرسد و اگر به نتیجه نرسید، نمونه و جایگزین‌های آن را در جهان پیدا کرده و به گزارش خود اضافه کند: «روزنامه‌نگاری یک شغل نیست، بلکه یک پیشه است.

 یک وظیفه اجتماعی است که تقبل کرده‌اید آن را انجام دهید. شما در دادگاه ذهنِ خود مسئولیت چیز‌هایی که نمی‌نویسید را هم پذیرفته‌اید.» نویسنده کتاب خبر، معتقد بود رویداد‌های مختلف، دارای ۴ بخش هستند. «در زمانی»، «این‌زمانی»، «آینده» و بخش چهارم، «همه‌زمانی» رویدادها است. وقتی از «در زمانی» صحبت می‌شود، باید به گذشته برگشت. اما در «این‌زمانی»، حال و آنچه در جریان است اهمیت دارد. اما «همه‌زمانی» یعنی آن موضوع در حال حاضر در دیگر نقاط جهان به چه شکل عنوان می‌شود.

شکرخواه در دوره‌های مهمی از تاریخ مطبوعات ایران، درست در میان اتفاق و حادثه بوده و تجربیات زیادی را در این زمینه به چشم دیده است. او درباره آغاز کارش گفت: «چند روز پیش محمود دعایی [مدیرمسئول روزنامه اطلاعات] در نشستی که همکاران روزنامه در آن حضور داشتند، اشاره کرد که یونس در شکل‌گیری این روزنامه کمک‌های زیادی کرده است. من از ابتدا این باور را داشتم که در حال کمک به یک صنف هستم، نه یک شخص روزنامه‌نگار؛ به همین دلیل هر ایده و طرحی در ذهن داشتم با آقای دعایی در میان می‌گذاشتم. در کتاب پژوهشنامه تاریخ مطبوعات نوشته سید فرید قاسمی مقاله‌ای نوشتم که شرح پیوستن من به روزنامه اطلاعات و نقش هادی خانیکی و جلال رفیع در این اتفاق را در برمی‌گیرد.»

شکرخواه بعد‌ها به پیشنهاد هادی خانیکی به کیهان پیوست و با فریدون صدیقی آشنا شد که به گفته خودش بزرگ‌ترین استادش است و همیشه خود را مدیون او می‌داند. صدیقی در آن زمان هم‌زمان دبیر سرویس فرهنگی و سرویس بین‌الملل بود. او پس از مدتی، شکرخواه را به‌عنوان دبیر سرویس بین‌الملل معرفی می‌کند.

شکرخواه درباره دوران حضورش در کیهان گفت: «به خود گفتم اگر می‌خواهی در این جایگاه بمانی، باید در شأن دبیران پیشین باشی. به همین دلیل افرادی که قبل از در این مقام بودند را بررسی کردم. این برگشت به عقب باعث شد دکتر کاظم معتمدنژاد معلم تاریخ من شود و علیرضا فرهمند تبدیل به یکی از دوستان نزدیکم. بعد از این‌که به پیشنهاد آقای صدیقی، تأیید صفحه نیز به خودم واگذار شد، به جلسات تیتر دعوت شدم و در آنجا متوجه شدم که تیتر زدن، اعتمادبه‌نفس یک خبرنگار است. خبرنگار باید برای مطلب خود چند عنوان تیتر انتخاب کند تا به تأیید دبیر برسد یا اگر نرسید آن‌ها را با تیتر جایگزین مقایسه و نقاط ضعف خود را پیدا کند.» به گفته شکرخواه، آن دوره از نظر سیاسی نیز دوران شکوفایی این حرفه بود.

در ادامه نشست شکرخواه در پاسخ به سؤالی درباره آینده روزنامه‌نگاری و روزنامه‌نگاری هوشمند گفت: «رسانه‌ها تاریخی خاص را سپری کرده‌اند. مک لوهان می‌گوید نظام اولیه یا کهکشان شفاهی، زمانی بود که ما به‌عنوان انسان‌ها به زبان متکی بوده‌ایم. از دید مک لوهان کهکشان شفاهی زمانی تمام شد که گوتنبرگ حروف متحرک چاپ را می‌سازد و جهان وارد فضایی به نام کهکشان گوتنبرگ می‌شود. کهکشان گوتنبرگ دو مشخصه بزرگ دارد. کلاس‌هایی که در کهکشان شفاهی به‌صورت دایره‌ای برگزار می‌شد، حال شبیه به سطر‌های کتاب شدند.

خصوصیت دیگر این است که، چون باید کتاب ‌خوانده شود، تمرکز از زبان به چشم برمی‌گردد، قابلیت تکثیر پیدا می‌کند و جمع باسوادان زیاد می‌شود. کهکشان سوم از نگاه مک لوهان با اختراع رادیو شروع شد. با ظهور رادیو تمرکز از چشم‌ها به گوش منتقل می‌شود. به نظر من اگر مارشال مک لوهان هنوز زنده بود می‌گفت کهکشان چهارم، کهکشان اینترنت است که در آن تمرکز روی لب، چشم و گوش به‌صورت هم‌زمان است.».

استاد مطالعات جهان دانشگاه تهران، رسانه‌ها را به چهار دسته تقسیم می‌کند «اول رسانه‌های چاپی که از نظر فرمت مبتنی بر چاپ هستند. دوم رسانه‌های الکترونیک که منحصربه‌فرد رادیو و تلویزیون است. شکل سوم رسانه‌های دیجیتال است که آنلاین نیستند و سیستم صفر و یکی دارند. سی دی یا فلش مموری نمونه‌هایی از این نوع از رسانه هستند. به‌محض این‌که داده‌های ۰ و ۱ را بر روی اینترنت بفرستیم تبدیل به رسانه‌های آنلاین می‌شود. نوع دیگر، رسانه‌های سایبر یا همان آنلاین مدیا است اما با یک تفاوت بزرگ. به رسانه‌هایی سایبر گفته می‌شود که تلاش کاربر به‌طرف صفر و تلاش سیستم به‌طرف صد برود، بنابراین رسانه‌های سایبری شکل بسیار پیشرفته رسانه‌های آنلاین هستند و بازخورد یا پس فرصت قبول می‌کنند. روزنامه‌نگاری هوشمند در مرحله رسانه‌های هوشمند قرار می‌گیرد که عقب‌تر از رسانه‌های سایبر است. بنابراین آینده‌ای در کار نیست، آینده شروع شده است، کشوری برنده است که داروندار خود را زیر کلیک برده باشد فرهنگ یعنی هرچه دارید زیر کلیک بیاید.

به گفته پدر روزنامه‌نگاری آنلاین ایران، توسعه چیزی جز استمرار در یک امر نیست: «تئوری خود را استخراج کنید. باغچه خود را بیل بزنید. به استمرار و سبز بودن این باغچه کمک کنید. موفق خواهید بود.»

شکرخواه متولد مشهد است و این حرفه را از سال ۱۳۶۱ با همکاری با روزنامه اطلاعات آغاز کرده است. او در حال حاضر عضو گروه چندرسانه‌ای فرهنگستان هنر، عضو هیئت‌علمی دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران، عضو کمیته راهبری اجلاس آسیا - اقیانوسیه WSIS، رئیس موسسه مطالعات آمریکای شمالی و اروپای دانشگاه تهران، عضو هیئت مؤسس و رئیس انجمن ایرانی مطالعات جامعه اطلاعاتی و عضو هیئت‌امنا و شورای علمی مدرسه ملی سینمای ایران است.

در این نشست که با همت موسسه فرهنگی شهرآرا، صبح جمعه در کافه کتاب آفتاب مشهد برگزار شد، جمع زیادی از مسئولین شهری، خبرنگاران و علاقه‌مندان دکتر شکرخواه حضور داشتند.