شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)-|| شمار رو به افزایشی از پژوهش ها نشان می دهند، فکر کردن در مورد آینده زندگی را معنی دارتر می کند. البته این امر تنها به خیالپردازی در مورد تعطیلات بعدی محدود نمی شود. بلکه سبب می گردد مثلا از دهه ها پیش از فرارسیدن دوران بازنشستگی، برای آن طرحی کارا در نظر گرفت. کارشناسان مربوطه به چنین روند آینده نگری می گویند. پژوهش ها نشان می دهند، آینده نگری دست کم از چهار طریق به غنی شدن زندگی در حال و آینده کمک می کند.
یاری به گرفتن تصمیمات محتاطانه تر
احتمالا یکی از اساسی ترین و مهمترین کارایی های آینده نگری کمک به تصمیم در مورد چگونگی عملکرد است. زیرا تفکر در این مورد که آینده برای انسان چه ارمغانی به همراه خواهد آورد، به او یاری می دهد در حال حاضر کدام راه را در پیش بگیرد. پژوهشگران به ویژه به روانشناسی روندی که محرک تصمیم گیری انسان در زمان حال جهت کسب دستاورد ارزشمندی در آینده است، علاقمندند. زیرا در مجموع مردم دستاورد های کوچکتر را که زودتر می توان به آنها دست یافت را به دستاوردهای بزرگتر که باید برای رسیدن به آنها صبر کرد، ترجیح می دهند و دسته نخست را برمی گزینند.
این پدیده تنزیل تأخیر نامیده می شود.اما در چندین پژوهش از جمله تحقیق به عمل آمده از سوی پژوهشگران بریتانیایی آشکار شده، که اینگونه نیست که مردم همواره چنین ترجیحی داشته باشند. کمااینکه آن دسته از افراد شرکت کننده در این تحقیق که برای تصمیم گیری به آینده فکر کردند، رفتارشان برخلاف پدیده مورد اشاره بود.
ایجاد انگیزه برای رسیدن به هدف ها
دیگر تأثیر مهم آینده نگری ایجاد انگیزه برای رسیدن به هدف هاست. اما رابطه بین این دو مقوله ساده نیست. کمااینکه از جمله کندوکاوهای گبریل اوتینگن روانشناس آلمانی و همکارانش نشان داده، که چگونگی فکر کردن در مورد آینده دراین مورد تأثیر تعیین کننده دارد. مثلا کسانی که در باره رسیدن به اهداف خود به شکلی مثبت خیالپردازی می کنند، برای کسب این هدف ها کمتر تلاش می نمایند.
اما داشتن انتظارات مثبت نتیجه عکس دارد. کمااینکه دانشجویانی که انتظارداشتند پس از خاتمه تحصیلات کار خوب و مناسب پیدا کنند، واقعا پیدا کردند. اما آنهایی که تنها در باره چنین دستاوردی خیالات خوش در سر می پروراندند، چنین توفیقی به دست نیاوردند. به گفته پژوهشگران مربوطه بنابراین داشتن انتظارات مثبت به ویژه خوش بینی می توانند، توانایی دستیابی به اهداف را افزایش دهند. اما خیالپردازی در باره آینده تأثیر عکس دارد، و سبب کاهش احتمال رسیدن به هدف ها می شود.
بهبود سلامت روانی
مارتین اسلیجمن وماری روپکه از جمله کارشناسان مربوطه هستند که به این نتیجه رسیده اند، که تصمیم گیری و رسیدن به اهداف در بهبود سلامت روانی تأثیر دارد. این دو در کتاب خود زیر عنوان آینده نگری انسان از جمله نوشته اند کسانی که با افسردگی دست و پنجه نرم می کنند، اما در عین حال با تصمیم گیری به اهدافشان دست می یابند، راحت تر از این عارضه خلاص می شوند. زیرا افراد افسرده درمجموع آینده را منفی تر از کسانی تصور می کنند، که دچار افسردگی نیستند. فراتراینکه مبتلایان احتمال مخاطرات را بیش از اندازه واقعی می دانند، و در مورد آینده بدبین ترند.
بنابراین توصیه کارشناسان مربوطه این است که کسانی که در حال درمان و بهبودی از اینگونه ناراحتی های روانی هستند، در مورد آینده مطالب مثبت بنویسند. زیرا احتمالا این کار که نگارش آینده نگرانه نام دارد سبب ایجاد وضعیت مثب روانی، و در نتیجه تقویت روند درمان و بهبودی می شود.
انسان را مهربان تر و بخشنده تر می کند
چگونگی تفکر در مورد آینده تنها بر زندگی خود انسان تأثیرندارد. بلکه می تواند، بر نحوه رفتارش با دیگران نیز مؤثر واقع شود. کمااینکه دست کم دو پژوهش نشان داده اند به تصویر کشیدن خود در حال کمک به دیگران، احتمال عملی کردن چنین تصویری را افزایش می دهد. این احتمال به ویژه زمانی بیشتر می شود، که فرد تجربه این را داشته باشد که پیشترها کسی از وی تقاضای یاری کرده باشد.
همچنین کسانی که بیشتر در مورد پیامدهای مثبت کمک به دیگران فکر می کنند، برداشت دقیق تر و عملی تر در مورد تکرار چنین کاری در آینده دارند. مثلا پژوهشگران از یاری رسانندگان داوطلب به قربانیان طوفان کاترینا خواستند، به پیامدهای کمکشان به این قربانیان بیندیشند. آنهایی که چنین پیامدهایی را به تصویر کشیدند، می خواستند درصورت وقوع بلایایی از این دست در آینده، بیشتر به قربانیان آنها کمک کنند.
بنابراین گرچه هنوز پژوهش ها در مورد آینده نگری ادامه دارد، اما اگر چنین بینشی به بخشنده تر بودن، خرسندتر زیستن، و زندگی معنادارتر کمک می کند، لزومی ندارد که منتظر نتایج تحقیقات بیشتردر باره آینده نگری ماند. به عبارت دیگر باید از هم اینک آن را آغاز کرد.
منبع: http://iranjavan.net
|