شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- تلویزیون از جمله رسانه های قدرتمندی است که حضور پرقدرت خود را به عنوان یکی از عوامل کنترل افکار تثبیت کرده و در کنار رسانه های دیگر از جمله روزنامه و سینما با شتاب هر چه بیشتر رو به رشد است.

کارکرد تلویزیون به عنوان رسانه یی که می تواند ابزار قدرت را به دست گرفته و بر افکار مردم تسلط داشته باشد بر هیچ کس پوشیده نیست و آرزوی هر کسی است که بتواند بخشی از این رسانه را در اختیار داشته باشد.

جذابیت تلویزیون در این است که از گروه های مختلفی جهت ارتقای بار علمی، فرهنگی و هنری خود استفاده می کند و هر کشوری به فراخور امکانات خود به شکل خاص از آن استفاده می کند. اگر روزگاری لنین اعتقاد داشت که با در اختیار داشتن سینما می تواند جهان را کمونیست کند، این باور کمی رنگ باخته است و تلویزیون توانسته است جای آن را بگیرد.

شاید تلویزیون زدگی از عوارض دنیای امروز باشد، شاید هم نباشد، ولی آنچه معلوم است این است که بسیاری از اقشار جامعه با تلویزیون خو گرفته اند و این رسانه نقش عمده یی در زندگی آنها دارد.

بسیاری از خانواده ها تنها سرگرمی خود را تلویزیون می دانند و در ایران نیز پربیراه نگفته ایم که این سرگرمی جای ویژه یی دارد. مردم عادت کرده اند که برنامه های مختلف تلویزیون را ببینند و از فیلم ها و سریال ها و برنامه های متنوع آن استفاده کنند.اگر زمانی این باور رایج بود که در خانواده ها این بزرگان هستند که بر فرزندان تسلط دارند، امروزه شاهد هستیم که بحث پدرسالاری و مادرسالاری و حتی فرزندسالاری، رنگ باخته است و این رسانه ها هستند که برای خانواده ها تعیین تکلیف می کنند.

رسانه ها می توانند جای مشاور، روانکاو، راهنما، استاد و حتی در برخی موارد به غلط جای دوست را نیز پر کنند. اینکه زمینه های جامعه شناختی رسانه تلویزیون مورد بررسی قرار بگیرد کاری است که بسیاری از متخصصان جامعه شناسی و روان شناسی به آن می پردازند و ابعاد گوناگون آن در بسیاری موارد بحث محافل این چنینی است.

رسانه ها همیشه خبرساز بوده اند ولی اینکه چگونه خبری پخش و مورد بررسی قرار بگیرد موضوعی است که به سیاست های کشور بر می گردد. هنوز در ایران رسانه تلویزیون در اختیار بخش دولتی است و برای همین سلیقه ها و دیدگاه های مطرح در آن در سایه دولت است. بسیاری عقیده دارند که رسانه تلویزیون باید جدا از بخش دولتی در اختیار بخش خصوصی نیز قرار بگیرد و این همه تلاش برای در اختیار گرفتن این رسانه به اهمیت و جایگاه آن در دنیای ارتباطات برمی گردد.

برخی می گویند که برنامه های تلویزیونی ما محلی از اعراب ندارد و به ماهواره و اینترنت پناه می برند. آیا تلویزیون ما به این اندیشیده است که چگونه می توان انبوه مخاطبان را با سلیقه های متفاوت به خود جذب کند. در برنامه های فعلی تلویزیون این وظیفه به عهده مجریان گذاشته شده است، مجریانی که وظیفه دارند بیننده های عزیز پای گیرنده ها را مشغول کنند و اجازه ندهند حوصله شان سر برود ولی حاصل کار این است که اکثر مخاطبان ترجیح می دهند به جای نگاه کردن به تلویزیون کار دیگری بکنند.شناخت و جذب مخاطب از جمله وظایف تهیه کنندگان و برنامه سازان تلویزیونی است، آنها وظیفه دارند رویکردهای برنامه های خود را بشناسند و آنگاه به اطلاع مخاطب برسانند.

آنچه ما در تلویزیون ایران با آن روبه رو هستیم بی توجهی به مخاطب است و معیارهای پخش برنامه ها برای مردم آشکار نیست و مردم وظیفه دارند تنها بیننده صرف باشند و حالت منفعل خود را حفظ کنند. کاری که برنامه سازان تلویزیون باید مدنظر داشته باشند از بین بردن این حالت انفعال و تغییر آن به شرکت و فعالیت مخاطب است. اینکه لابه لای هر برنامه مسابقه یی با سوالات سطح پایین بگذاریم و جایزه یی برایش در نظر بگیریم به جذب مخاطب نمی انجامد، یعنی توجه نمی شود که تماشاگران تلویزیون به برنامه توجه ندارند بلکه این جایزه است که آنها را به سمت آن سوق می دهد نه محتوای آن و در اینجا بحث ساختار برنامه پیش می آید و اینکه آیا به این اندیشیده اید که چه می سازید و به چه قیمتی؟

در ادامه موضوع مجریان تلویزیون باید به این مساله اشاره کنم که در بحث تلویزیون و مخاطبان آن مساله یی وجود دارد با عنوان تعامل شبه اجتماعی و این در صورتی پیش می آید که مجریان تلویزیون جایگاه خود را فراموش کرده و دچار این توهم می شوند که واقعاً دوست مخاطبان هستند و احیاناً می توانند هر طور که راحت هستند حرف بزنند و برخورد کنند.

اساساً آگاهی به جایگاهی که تلویزیون در بین اقشار مختلف جامعه دارد ضروری است. شناخت مخاطب و درک نیازهای او از جمله این وظایف است. مخاطب، رسانه تلویزیون را صرفاً جهت سرگرمی می خواهد و چون حوصله اش سر رفته است و از تنهایی یا حتی شلوغی مفرط خسته شده است به دم دست ترین چیز یعنی تلویزیون پناه می برد. آیا حق ندارد که از وقتش به نحو احسن استفاده کند و لذت ببرد. مخاطب آرامش می خواهد.

در چند سال اخیر رسانه تلویزیون با استقبال خوبی از طرف فیلمسازان و بازیگران سینمایی مواجه شده و درصد ساخت سریال های تلویزیونی بالا رفته است ولی تلویزیون ما از آن دسته تلویزیون هایی نیست که ۲۴ ساعته اختصاص به یک برنامه داشته باشد، چیزی که تلویزیون کشورهای دیگر دارد و هر شبکه اختصاص به یک برنامه مثلاً سینما، موسیقی، تئاتر، مسابقه، برنامه های ورزشی و غیره، آن هم با گرایش های مختلف این رشته ها دارد و مخاطب آزاد است تا هر کدام را خواست انتخاب کند و تماشاگرش باشد.

چیزی که ما بیشتر در برنامه های خودمان شاهد هستیم حضور مجری است و بحث اصلی بر سر حضور یا عدم حضور این پدیده است و این مساله یی است که بسیاری از مردم با آن مشکل دارند و برای تماشای یک فیلم سینمایی یا یک برنامه باید حضور مجری را با حرف های باربط و بی ربطش تحمل کنند.برخی اعتقاد دارند نسل جدید مجریان تلویزیونی باعث رونق برنامه های تلویزیونی شده اند و در واقع این تعداد از جوان هایی که وظیفه مجری گری دارند کاملاً مسلط به حرفه خود هستند و شناخت کافی را از جامعه دارند و حضور این مجریان باعث شده است ساختار برنامه ها شکل دیگری پیدا کند. ادعا می کنند که این مجریان توانسته اند برخی از خط قرمزها را شکسته و شیوه اجرای شان متفاوت و جذاب است.

مد روز می پوشند و عصا قورت داده نیستند. راحت برخورد می کنند و مخاطب احساس صمیمیت می کند.در اینکه شیوه جدیدی از اجرا در تلویزیون رواج پیدا کرده است شکی نیست. نوع پوشش مجریان تغییر کرده است، درست است ولی اینکه توانسته اند خط قرمزها را بشکنند جای بحث دارد. اساساً خط قرمزها در کشور ما تعریف خاصی دارد و جزء معیارهای هر رسانه یی محسوب می شود و این موضوع لااقل در تلویزیون تحت اصول خاصی رعایت می شود.یکی از وظایف تلویزیون ایجاد رضایت مندی در مخاطب است.

وقتی این مورد نادیده گرفته می شود، باقی قضایا تحت الشعاع قرار می گیرد. برخی از همین مجریان تلویزیون پرحرفی را با اطلاع رسانی اشتباه گرفته اند. به نظر می رسد برنامه یی ساخته می شود تا یک تایم پر شود، همین و دیگر هیچ مسوولیتی در قبال آن وجود ندارد. مجری به خود اجازه می دهد هر چه که دلش می خواهد بگوید.بحث جوان و پیر بودن مجری در میان نیست.

منبع: http://mojri3.blogfa.com/post-134.aspx