شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- هشتمین سرشماری عمومی نفوس و مسکن به صورت دو مرحله ای از 3 مهر ماه آغاز و در 27 آبان ماه پایان خواهد یافت. فاز اول از ۳ مهر تا ۲۴ مهر به صورت اینترنتی آغاز شد و دو نوبت هم تمدید گردید.

بار نخست تا 27 مهر و بار دوم همزمان با عملیات میدانی آمارگیران(سرشماری با مراجعه حضوری) تا 30 مهر بود. استفاده از تبلت برای جمع آوری داده ها و امکان خوداظهاری و ثبت نام اینترنتی سرشماری (بر روی بستر اینترانت)را می توان از ویژگی های شاخص این سرشماری برشمرد. بنابراین شاید بتوان گفت، این سرشماری نخستین سرشماری رسانه مبنا است. اما جایگاه و نقش رسانه ها در این سرشماری چه هست؟ و تفاوتش با دوره های پیشین چه می باشد؟

پیش از این در سال ۹۳ در سرشماری کشاورزی از تبلت استفاده گردید اما این سرشماری، نخستین سرشماری عمومی نفوس و مسکنی است که در آن از تبلت استفاده می شود و امکان خوداظهاری و ثبت نام اینترنتی سرشماری (بر روی بستر اینترانت) هست. مشهودترین تفاوت سرشماری عمومی نفوس و مسکن با سرشماری کشاورزی ثبت داده های مکانی هست که خود را در قالب ثبت کد پستی نشان می دهد.

در این سرشماری جمیع رسانه ها به خدمت گرفته شده اند؛ زبان (پرسش گیری آمارگیر و پاسخ گویی خانوار)، کتاب (آموزش آمارگیر)، رادیو و تلویزیون (تبلیغات رسانه ای)، رایانه (ثبت نام اینترنتی)، تبلت (ثبت کد ره گیری و ثبت نام حضوری خانوارها)، گوشی(دریافت کد ره گیری سرشماری به صورت پیام و پیامک تبلیغی دعوت به مشارکت)، تلفن ( برای پاسخگویی به خانوارهای غایب و ثبت نام آن ها)، مطبوعات (اطلاع رسانی عمومی)، پوستر و تراکت و بنر(تبلیغات محیطی) و... . در این سرشماری هر چند استفاده گسترده از کاغذ و قلم برای ثبت نام خانوارها حذف گردید، اطلاع رسانی به خانوارهای غایبی که در هنگام حضور ماموران آمارگیر نبودند با ثبت برگه خانوارها غایب و باز هم استفاده از کاغذ و قلم بود.

در این سرشماری، هر چند زبان همچنان رسانه نخستین ارتباط بود. در جلسات هماهنگی و پشتیبانی و کارگاه های فنی هماهنگی پیش از آغاز کار و حین کار با زبان بود؛ یا حضوری و مستقیم یا از طریق تلفن و غیر حضوری. از نکات برجسته استفاده از رسانه در این سرشماری، حضور هم زمان رسانه های کوچک و تعاملی در کنار رسانه های بزرگ و ارسال پیام یک سویه بود. در واقع علاوه بر استفاده گسترده از رسانه های بزرگ رادیو و تلویزیون، مطبوعات و ....حضور شبکه های مجازی در این سرشماری چشمگیر بود.

اطلاع رسانی عمومی(مردمی) و خصوصی(میان کارشناسان روابط عمومی و کارشناس های فنی سرشماری استان ها) در بستر شبکه های اجتماعی انجام می شد و تعاملی بود. برای نخستین بار پروژه ای به حساسیت و بزرگی سرشماری که همه کشور را در بر می گرفت در بستر اینترنت ملی انجام گردید. این خود محکی برای بستر داخلی ارتباط بود هر چند هم زمان از اینترنت و فضای وب هم استفاده می شد.

ارسال ایمیل و باز نشر اخبار توسط پایگاه های اینترنتی روزنامه ها و خبرگزاری ها از جمله موارد استفاده از آن هستند. در این سرشماری جمیع رسانه ها به خدمت گرفته شدند و حذف هیچ رسانه ای در دستور کار قرار نگرفت. این اعتماد به رسانه نتیجه ای قابل قبول به دست داد هر چند برنامه و ساز و کار خاصی برای جایگاه رسانه ها در نظر گرفته نشد و این استفاده از رسانه به تناسب نیاز و ضرورت ها پیش آمده بود. این تجربه را می توان برای کارهای بزرگ دیگری همچون انتخابات هم به خدمت گرفت. البته با برنامه،نگاهی جامع تر و سعی در حذف ضعف و کاستی ها در این زمینه بوجود آمد.