شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- اهمیت روابط عمومی در سازمانها و نهادها به قدری زیاد است که به نظر می رسد باید نگاه جامع و ویژه ای به جایگاه آن را در دستور کار قرار داد و آن را از این حالت بی توجهی،کم اهمیتی و نگاه غیر تخصصی نجات داد.

یکی از وظایف خطیر روابط عمومی در هر سازمان داشتن شناخت علمی از تشکیلات، عملکرد و اهداف سازمان و نیز آشنایی با نقاط قوت و ضعف آن است. این شناخت لازمه یک برنامه ریزی دقیق برای روابط عمومی است که باید به دیگر مخاطبان از جمله مدیران و دست اندرکاران و کارکنان یا گروه های درون سازمان و همچنین مخاطبان خارج سازمان که به نحوی با موسسه در ارتباط هستند از طریق ارتباطی سازنده و همه جانبه و موثر انتقال یابد.

در شرایط فعلی و در عصر حاضر که می توان روابط عمومی را یکی از مهم ترین ارکان حفظ جایگاه و ارتقای سازمان ها و نهادها دانست، به راستی جایگاه واقعی این بخش مهم در سازمان ها و نهادها ی ایرانی دولتی و خصوصی کجاست؟

در یک روابط عمومی پویا و فعال چند نکته مورد توجه است: فرد، سیستم،کارکرد، درک و شناخت از محیط داخلی و خارجی سازمان که می تواند در بلند مدت تصویر ضعیف از یک سازمان را تبدیل به یک تصویر مثبت و قوی کند.

این که چه فردی بر مسند مدیریت روابط عمومی می نشیند بسیار مهم و حائز اهمیت است. نوع نگاه فرد و سوابق و رویکرد ارتباطی اش به عنوان فردی که تریبون یک سازمان است گاهاً بسیار مورد غفلت واقع شده که آسیب هایی را برای آن سازمان یا نهاد در برداشته است.

این که رئیس حراست یک سازمان با حفظ سمت رئیس روابط عمومی آن سازمان باشد یا این که مثلاً رئیس امور فرهنگی یک نهاد همزمان رئیس روابط عمومی باشد از نگاه تخصصی به دور بوده و آن سازمان را در افکار عمومی محیط بیرونی خدشه دار می کند و حاوی ارزش های نادیده گرفته شده ای است که اول از همه دودش در چشم سازمان و سپس ذینفعانش می رود.

درک و شناخت از محیط داخلی و خارجی در سازمان، رسالت و ماموریت شرکت، چشم اندازها، ذینفعان و مخاطبان همگی از موارد مهمی هستند که در بسیاری از روابط عمومی ها مغفول مانده است و اینجاست همان نقطه ای که می طلبد نگاه تخصصی، علمی و تکنیکی به جایگاه روابط عمومی مورد توجه متولیان امر قرار گیرد. نگاهی به شکاف های موجود بین سازمان ها و مخاطبان و ذینفعان همگی ناشی از یک روابط عمومی ضعیف و بی برنامه است. بیاییم و کمی به این امر فکر کنیم که یک روابط عمومی خوب و موفق چه ویژگی هایی داشته باشد؟ گفته اند یک روابط عمومی موفق باید در بیرون سازمان مدعی سازمان و دردرون سازمان مدعی مردم باشد. باید دیوارهای بین خود، رسانه ها و مردم را برداشت. جلب و گسترش اعتماد، ایجاد اقناع و ترغیب جز پاسخگویی درست به افکار عمومی نیست. روابط عمومی باید به دنبال برقراری ارتباطی سالم بر اساس تفاهم و اعتماد متقابل برای دستیابی جامعه به حقیقت باشد.

کمی به سازمان ها و نهادها و شرکت های اطراف تان نگاه کنید، اگر تصویر ضعیف و مهجور و کهنه ای از آن ها در ذهن دارید شک نکنید یک روابط عمومی ضعیف در آن مستقر است.

مشکل مسئولین روابط عمومی ها در 3 بخش به وضوح مشخص است :
1 – برخی مسئولین روابط عمومی اوضاع را نمی شناسند زیرا نه تحصیلات، نه تخصص و نه حتی علاقه مندی به درک این حوزه از خودشان نداشته اند. در بهترین صورت وضعیت روابط عمومی را محدود می کنند به تبلیغات، در صورتی که تبلیغات یک ابزار است از ابزار های متعددی که روابط عمومی می تواند داشته باشد پس اولین مشکل متوجه آدم های مسئول در حوزه روابط عمومی است و اینکه خودشان حوزه روابط عمومی را نمی شناسند.

2 – مساله ای که با گذر از حوزه شناخت پیش می آید یعنی فرض کنیم می شناسند وقتی وارد فضای واقعی می شوند باورشان نمی شود که می توانند چنین نقش های جدی ای را که بیان شد، برای موسسه ایفاء کنند. بعضی جاها پتانسیل زیادی برای کار دارند اما در حداقل ممکن راضی به ساخت تیزر و تبلیغ در جراید و مجلات و غیره که پر هزینه ترین روش روابط عمومی ست شده اند در صورتی که روابط عمومی اصلاً به معنی تبلیغات صرف نیست. اتفاقاً روابط عمومی یعنی اینکه شما بدون هزینه بتوانید خودتان را معرفی کنید.

3 – مشکل سوم بعداز عدم باور، عدم تلاش است. کارهای زیادی را انسان در حوزه هایی که نمی شناسد نمی تواند انجام دهد و گاهی می شناسد و باورش ندارد و این هم باعث می شود تا آن کار را انجام ندهد ولی گاهی می شناسد و باورش می کند، ولی تلاش برای فعلیت رساندن این باور را انجام نمی دهد و حوزه روابط عمومی از این کار مستثنی نیست.

با توجه به مطالبی که بیان شد مباحث زیر را می توان به عنوان دیگر آسیب ها و چالش های روابط عمومی در ایران معاصر اشاره کرد:
1- امروزه در سازمان ها و دستگاه ها نیروهای بکار گرفته شده کمتر در رشته روابط عمومی بطور تخصصی تحصیلات دانشگاهی داشته و متاسفانه رشته ها و تخصص های غیر مرتبط در آن واحد به وفور مشغول بکارند.

2- عدم تثبیت نقش ویژه روابط عمومی در سازمان یا به عبارتی دیگر عدم برخورداری از موقعیت مناسب حرفه ای

3- عدم بهره مندی از مبانی نظری و منطق قوی

4- عدم توجه به اصول مهندسی برنامه

5- در بسیاری از موارد انتصاب مدیران روابط عمومی براساس تخصص، تعهد، خلاقیت و نوع آوری و ازمیان افراد با صلاحیت های علمی و دارای تحصیلات مرتبط با رشته روابط عمومی نیست.

6- بکارگیری نیروهای انسانی، ماهر، متخصص، کارآفرین و خلاق دارای تحصیلات دانشگاهی مرتبط در تمام سطوح روابط عمومی که اینگونه نبوده و نیروهای غیر تخصصی زیادی در واحد روابط عمومی مشغول بکارند.