شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- معروف است که می گویند: روابط عمومی هر سازمان دروازه ای است که مخاطب و مشتری از آن گذر می کند و به درون سازمان می آید و اگر آن سازمان را برای برآورده شدن نیازهایش پسندید می ماند و از خدمات آن بهره مند می شود و درغیر این صورت با اولین برخورد با تابلوی هویتی سازمان،که همان روابط عمومی است، راهش را کج می کند و برای همیشه از آن جا می رود. این موضوع وقتی مهم تر و قابل توجه تر می شودکه بدانیم مخاطب و مشتری پر مشغله امروزی آن قدر فرصت ندارد که در یک ایستگاه سازمانی خیمه بزند و یک سازمان یا نهاد را در چندین و چند ماه بررسی و انتخاب کند. از سویی دیگر آنقدر فرصت های متنوعی برای او فراهم هست که بتواند آنچه را می خواهد انتخاب کند.

البته که وقتی صحبت از نهادها و سازمان های دولتی است، ماجرا کمی فرق می کند. هنگامی که سازمان ها، نهادها ودستگاه های دولتی که باید پناه و ملجاء مردم و مخاطبان خود باشند،‌ پل رابط بین سازمان و مردم و یا مخاطبان و مشتریان را از جنس و نوع و شرایطی دیگر رقم می زنند،‌مشکل دیگری پیش می آید و آن بی اعتمادی و قهر مردم با این سازمان ها است که سخن گفتن درباره نتیجه آن روشن است و تکرار آن سخن مکرری است که شاید دل آزار باشد.

طی چندروز گذشته برخی منابع خبری از استعفای داود پاک نیت مدیر روابط عمومی استانداری یزد گفتند که در واکنش به تغییر ساختار روابط عمومی های وزارت کشور و سازمان مدیریت صورت گرفته است که طی آن جایگاه سازمانی اداره کل روابط عمومی حذف و روابط عمومی های استانداری ها با اداره کل حوزه استاندار ادغام می شوند،‌از سمت خود استعفا کرد و این استعفا هم پذیرفته شد.

ماجرا هر چه باشد نشان از عدم تشخیص نقش و جایگاه حوزه ای به عنوان روابط عمومی دارد. حوزه و بستری که طی سال های بعد از انقلاب گاه از فرش تا عرش صعود و گاه دوباره به زمین خاکی سقوط کرده است. تاریخ روابط عمومی ایران و بخصوص بعداز انقلاب اسلامی که بیشتر و بهتر در دسترس و محل مراجعه است، نشان می دهد که نه افراط و نه تفریط هیچگاه نتوانسته است روابط عمومی را در جایگاه خود بنشاند و به همین دلیل هم عمر بعضا کوتاه مدیران روابط عمومی بخصوص در سازمان ها و نهادهای دولتی در همین کش و قوس اثبات خود و یا رهیدن از وادی اتهام بی اثری و عدم تاثیر گذاری این حوزه در سرنوشت سازمان، گذشته و فرصت های بسیاری سوخته و برباد رفته است.

و حالا هم انگار باز صحبت از تغییری است که در رد و یا اثبات آن خیلی نمی توان اقامه دعوی کرد،‌کما این که حداقل در یک مورد رسانه ای به میدان آمده و حق مدیری را که جایگاه رسانه رانمی شناسد،‌ تنزل و استعفا می داند. گر چه قصد این نوشته کوتاه قضاوت در مسائل حاشیه ای و پیرامونی این اقدام نیست، اما باید گفت: چنین اقداماتی با هر تصویر و تصوری که از روابط عمومی داشته باشیم،‌ گره در کار انداختن است. روابط عمومی و ارتباط با مردم و مخاطبان یکی از مهمترین بخش ها و قسمتی مهم از وظایف مدیریت است که اتفاقا به دلیل اهمیت و جایگاه آن معمولا توسط رئیس دستگاه و سازمان به مشاوری امین، دلسوز و با صلاحیت به نام مدیر روابط عمومی سپرده می شود و حال به هر میزان که این مشاور لاغرتر و ضعیف تر و دورتر به هسته اصلی مدیریت سازمان باشد، این سازمان و مدیر است که خود را از نعمت ارتباط سالم،‌ نزدیک و متعامل با مخاطبان و مشتریان دورکرده است و خود را از ارتباط سالم،‌ به روز و ثمر بخش محروم کرده است.

گر چه مورداستعفای مدیر روابط عمومی استانداری یزد، بخصوص اگر در واکنش به چنین تنزل جایگاهی باشد،‌ جای بحث و بررسی و چه بسا به عنوان کاری حرفه ای جای بسی تقدیر دارد، اما اصل موضوع چیز دیگری است که انگار ریشه در فرهنگ و نگاه واندیشه ما به مردم و مخاطبان سازمان ها دارد. نگاهی که دکتر محسن امینی مدرس روابط عمومی دانشگاه علامه طباطبایی آن را در سلسله گفت و گوهای تاریخ شفاهی روابط عمومی ایران با نگاهی تاریخی و آسیب شناسانه این گونه تبیین می کند: ... وقتی ناصر الدین شاه به فرنگ می رود، اداره ای برای دریافت مالیات را می بیند که به آن اداره مالیه می گفتند درصورتی که در ایران خزانه داری مرسوم بوده است یا ادارات دیگر. وقتی به ایران می آید یک کپی برداری از آنها می کند و یک بلژیکی را استخدام می کند و اولین افرادی که مسئولیت های اداری می گیرند و کارمند می شوند، شاهزاده بودند. این ذهنیت هنوز در ذهن ما اداری ها و مدیران وجود دارد که ما ولی نعمت های مردم و شاهزاده ها هستیم و وقتی این ذهنیت وجود داشته باشد، دیگر پاسخگویی به مردم معنی ندارد و می گویند مردم نباید همه چیز را بدانند.

حال اگر حتی موضوع را چنین داغ نبینیم،‌ واکنش و پاسخ توجیهی مسئولان ذیربط درجای خود نسبت به چنین تصمیم گیری و اقدامی در نوع جالب و قابل توجه است که تنزل جایگاه را در یک ساختار اداری و ادغام آن با دیگر حوزه ها را باعث تقویت آن می دانند. به گونه ای که به گزارش سایت تابناک، استاندار یزد در پاسخ به این سوال که آیا این تغییرات باعث افت کمی و کیفی روابط عمومی استانداری خواهد شد یا خیر؟ می گوید: نیروهای موجود در روابط عمومی همچنان در مسند کار هستند و بنا داریم روابط عمومی استانداری را با برنامه های که مدیر حوزه استاندار ارائه خواهد داد تقویت نماییم.

خیر است انشالله! گرچه ممکن است چنین تصمیمی، تصمیم سازمانی و از سوی نهادهای سیاستگذاراین حوزه باشد، اما پذیرفتن و ترویج آن توسط مدیران سازمان ها مسئله دیگری است. مسئله ای که باید پرسید: در پس نگاه مدیران ارشد ما نسبت به روابط عمومی چه اندیشه ای نهفته است؟
 

منبع مرجع: شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)