آخرین کتاب روابط عمومی در سال 90

فرهنگ جامع واژگان روابط عمومی

نویسنده: پروفسور حمدان عدنان

مدیر پروژه: مهدی باقریان

ویرایش علمی: دکتر حسینعلی افخمی

مشاور: مصطفی هاشمی

دستیار ارشد: هادی کمرئی

پیش گفتار

دیباچه

تا به امروز، مقام و جایگاه روابط عمومی به عنوان یک حرفه، متأسفانه هنوز مورد تردید است. ام�'ا شک�'ی نیست که روزی جایگاه خود را به عنوان حرفه‌ای واقعی، که شایستۀ آن است، احراز خواهد کرد. بدنۀ حرفه‌ای روابط عمومی در کشورها و در سطح جهان قدم‎های لازم را برای تحق�'ق آن بر می‌دارند.

یکی از معیارهای حرفۀ حقیقی آن است که کسانی که به آن اشتغال دارند، از مجموعه دانش مطلوبی برخوردار باشند. کسانی که در کشورهای پیشرفته در روابط عمومی اشتغال دارند، اد�'عا می‌کنند از مجموعه دانشی دربارۀ حرفۀ خود بهره‌مندند. در بریتانیا، مانند هر حرفۀ شناخته شدۀ دیگری، هم‌اکنون قانونی وجود دارد که تعیین می‌کند چه کسی می‎تواند مد�'عی شود که در زمرۀ اهل حرفۀ روابط عمومی است. پنج کشور دیگر، از جمله برزیل و نیجریه، نیز دارای قوانینی هستند که در ارتباط با حرفۀ روابط عمومی به مورد اجرا در آمده است.

با حرکت سریع دنیا به سوی جهانی شدن، مطمئن�'اً هر یک از کشورها در عرصه روابط عمومی از وضع منحصر به فرد خاص�' خود بهره‎مند خواهد بود. با این حال، باید زبانی جهانی و عمومی و مجموعه دانشی برای عملی ساختن روابط عمومی وجود داشته باشد. این امر مهم�'، به خصوص برای کسانی که به زبان انگلیسی سخن می‎گویند، زبانی که هم‎اکنون به رسانۀ تجاری جهانی تبدیل شده، ضروری است. همچنین مجموعۀ دانش روابط عمومی به نحوی فزاینده ضرورت می‎یابد تا در عین حال که هر کشوری وضع منحصر به فرد خود را حفظ می‎کند، در سطح جهانی به مورد عمل در آید.

حرفۀ روابط عمومی، مانند اکثر رشته‎ها، زبان خاص�' و کار عملی خود را یافته است. می‌توان گفت که هرچه تعداد واژه‌های مورد استفاده در کار عملی روابط عمومی بیشتر باشد این حرفه با مجموعه دانش خود از وضعیت حرفه‌ای‌تری نصیب و بهره خواهد داشت. ام�'ا این وضعیت ممکن است برای افراد غیرمتخص�'ص و ناآشنا، به خصوص برای دانشجویانی که هنوز با مجموعه دانشی از این قبیل روبرو نشده‌اند، در آغاز ایجاد سوء تفاهم و برداشت نادرست نماید. به این ترتیب، ضروری است که در آغاز امر واژه‌نامه‌ یا فرهنگ لغتی به زبان انگلیسی برای اصطلاحات یا لغات روابط عمومی، که در سطح جهان دارای معانی و مفاهیم مشابهی است، پدید آورده شود. ام�'ا باید گفت که همین واژه‌ها ممکن است در زمینۀ ارتباطی متفاوت، دارای معانی متفاوتی باشند. بنابراین، برای آن که برداشت و درک آسان‎تری از این حرفه میس�'ر شود، معانی متفاوتی را در رابطه با زمینۀ ارتباطی متفاوت ذکر کرده‌ام.

 در جمع‌آوری واژه‌ها و معانی آنها برای این کتاب، از کتاب‏های درسی روابط عمومی و نیز واژه‌نامه‎ها، فرهنگ‏های لغت و منابع موجود در اینترنت سود جسته‌ام. مجموعه اصطلاحات روابط‎عمومی به سرعت در حال رشد و گسترش است. برای آن که بتوان به تمامی اصطلاحاتی دست یافت که در اینترنت بیشتر متداول است، لازم بود چنین کاری انجام شود. این ضرورت به خصوص در زمینه فنون ارتباطی، که به سرعت در حال پیشرفت است، کار عملی را مؤث�'رتر و چالش‎انگیزتر می‎سازد و در عین حال تعداد زیادی از کلمات خاص�' خود و نیز واژه‌های تخصصی را فراهم می‎آورد، ضرورت تام�' دارد.

باید گفت واژه‌‎ها یا اصطلاحات جمع‌آوری شده در این کتاب از تخص�'ص‌های گوناگون ارتباطی برگرفته شده که این کتاب را بیش از پیش به صورت واژه‌نامه‌ یا فرهنگ لغتی برای ارتباط منسجم در می‌آورد. به طور اخص�'، این کتاب شامل اصطلاحات روزنامه‌نگاری، تبلیغات تجاری، سخن‌پراکنی (رادیو یا تلویزیونی)، انتشارات، افکار عمومی، پژوهش، علم اط�'لاعات و جامعه‌شناسی است.

اصطلاحات این کتاب شامل مواردی است که غالباً توس�'ط افراد شاغل در روابط عمومی در ارتباط با کارهای‏شان در حوزه ارتباطات به کار می‎رود. به این ترتیب، کار عملی روابط عمومی اکثر اصطلاحات کاری خود را از زمینه‌های ارتباطی اخذ می‎کند در حالی که فنون اط�'لاعاتی و بازاریابی به نحوی فزاینده از اهم�'یت حیاتی برخوردار می‌شوند. بدین لحاظ، تعج�'بی ندارد که مطالعات روابط عمومی به نحوی چشمگیر، به جای سایر رشته‌ها مانند بازرگانی یا امور عمومی یا سیاست، در دانشکدۀ ارتباطات قرار گرفته است.

باید این نکته را نیز بیان کرد که این کتاب تلاشی برای گسترش هر چه بیشتر مجموعه لغات روابط‏عمومی است. به عل�'ت ورود اصطلاحات جدیدی که تقریباً هر روزه در تلاش برای عقب نماندن از سیر جهانی شدن و فنون سریعاً در حال پیشرفت ارتباطات / اط�'لاعات، به این رشته، هرگز نمی‌توان فرهنگی جامع و کامل تهی�'ه نمود. باید این نکته را نیز یادآور شد که مطالب این کتاب بیشتر برگرفته از فرهنگ دنیای انگلیسی‎زبان است و اطمینان دارم که اگر آن را از دیدگاه سایر زبان‏‏‏ها مورد مطالعه قرار دهیم، دارای ویژگی‎های عجیب خود خواهد بود. به این ترتیب، مانند سایر حرفه‌ها، کسانی که به امر روابط عمومی اشتغال دارند، باید در برنامۀ آموزشی تمام عمر درگیر باشند.

کسانی که به کار عملی روابط عمومی می‏پردازند، باید برای رشد دانش و حرفۀ خود تلاش کنند. امیدوارم این کتاب بتواند برای ارتقاء و رشد دانش روابط عمومی، مشارکتی هر چند ناچیز داشته باشد. همچنین شاید آنقدر شهامت داشته باشم که بگویم این کتاب می‌تواند برای تمامی کسانی که در زمینۀ ارتباطات فع�'الیت دارند، سودمند باشد. با تشک�'ر

شرح حال مؤل�'ف

پروفسور داتو حاجی محد حمدان بن حاجی عدنان، تقریباً مد�'ت سی سال است که در مؤس�'سات گوناگون آموزشی، از جمله دانشگاه بین‌المللی اسلامی، دانشگاه کبانگسان مالزی (UKM)، دانشگاه صباح مالزی (UMS)، به تدریس موضوعات روابط عمومی مشغول بوده است. او در مقام ریاست دانشکدۀ ارتباطات اجتماعی، مؤس�'سۀ فن�'ی مارا (که اکنون دانشکده ارتباطات و مطالعات رسانه‌ای، دانشگاه فن�'ی مارا شده)، و برنامه‌های مطالعات روابط عمومی و تبلیغات آن به خدمت پرداخته است.

هم‌اکنون، پروفسور حمدان ریاست افتخاری آکادمی آسیایی روابط عمومی را، که سازمانی موروثی وقف توسعۀ روابط عمومی در مالزی و آسیا است، به عهده دارد.

پروفسور حمدان تاکنون بیش از بیست کتاب و متجاوز از پانصد مقاله دربارۀ
روابط عمومی، ارتباطات، مصرف‎گرایی، حقوق بشر و محیط زیست به رشتۀ تحریر در آورده است. او او�'لین کتاب مالایی دربارۀ روابط عمومی را تحت عنوان PR Di Malaysia نوشت و سپس دو اثر دیگر با عناوین Konsep Asas Perhubungan Awam, Teknik Perhubungan Awam و Prinsip perhubungan Awam از قلم او نگارش یافته انتشار یافت. پروفسور حمدان مد�'ت سی سال در سمَت‌های مختلف به دولت مالزی نیز خدمت کرده است. عضویت شورای مل�'ی اقدام اقتصادی، شورای مل�'ی مشورتی اقتصادی، شورای مل�'ی تکنولوژی اط�'لاعات، شورای مشورتی مصرف کننده، شورای طر�'احی مالزی، کمیسیون حقوق بشر، شورای مل�'ی کشاورزی، بنیاد توسعۀ اقتصادی اسلامی، هیأت برناما (آژانس مل�'ی خبری مالزی)، گروه وحدت مل�'ی معدودی از آنهایند.

پروفسور حمدان به عنوان عضو شورای مشورتی و اجرایی در تعدادی از هیأت‌های بین‌المللی مانند AMIC،^[1] مجمع روزنامه‌نگاری مشترک‎المنافع، انجمن بین‌المللی پژوهش ارتباطات و روزنامه‌نگاری، نهضت بین‌المللی حمایت از مصرف کننده و غیره نیز خدمت کرده است. همچنین، در تدوین کتاب "بهترین کار عملی مؤس�'سۀ مل�'ی حقوق بشر" که توس�'ط دبیرخانۀ کشورهای مشترک‌المنافع انتشار یافت، مشارکت داشته است.