روابط عمومی الکترونیک؛ آنلاین روی خط افکار عمومی
محمد علی افتخاری

رئیس مرکز روابط عمومی، اطلاع رسانی و بین الملل
معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریس جمهور

شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- مردم سالاری و پاسخگویی به افکار عمومی یکی از شاخص های توسعه یافتگی محسوب می شود و کشورهای پیشرفته جهان در احترام به حقوق شهروندی با یکدیگر در رقابتی سخت و فشرده هستند؛ چرا که طنین احساس آزادی، امنیت روانی و تکریم انسانی در هر گوشه ای از جهان موجب گرایش سرمایه های مادی و معنوی به آن سمت می شود و پیشرفت و اعتلای اقتصادی و فرهنگی را رقم می زند. در این بین کارشناسان از تقویت روابط عمومی ها بویژه روابط عمومی الکترونیک به عنوان بهترین پل برای ارتباط با مردم یاد می کنند و باور دارند از این رهگذر می توان ویترینی از یک کشور مترقی را در صحنه جهانی به نمایش گذاشت.

روابط عمومی تعریف مشخصی ندارد؛ هم در حوزه علوم و فنون تجربی و دانشگاهی قابل تجزیه و تحلیل است و هم قابلیت قرار گرفتن در رشته های هنری را داراست؛ این تنوع برگرفته از حساسیت ها و ظرافت های این حرفه است که برای برقراری ارتباط با افکار عمومی باید از انعطاف پذیری بالایی برخوردار باشد.

مدیر روابط عمومی به دلیل قرار داشتن در جایگاه مشاور برای مدیران سازمانها، باید دارای اطلاعات وسیع از حوزه های مختلف باشد و با علم به اینکه حوزه افکار عمومی محل آزمون و خطا نیست، هوشیارانه و آگاهانه گام بردارد.

«روابط عمومی» ظرف زمانی و مکانی ندارد و دولتها و سازمان ها از دیرباز تاکنون به دنبال برقراری ارتباط حسنه با اقشار جامعه بوده اند و اساسا حیات آنها به ارتقای حس رضایتمندی عموم گره خورده بود اما فعالیت های این واحد به شکل کنونی در آمریکا شکل گرفت و سپس از طریق شرکت نفت به ایران سرایت نمود.

همچون بسیاری علوم و فنون دیگر که فرهنگ استفاده از آن بعد از اصل موضوع وارد کشور می شود؛ این واحد در سالهای اخیر بیشتر کارکردهایی خدماتی و تشریفاتی داشت و مدیران آنطور که باید و شاید توجه خاصی به پتانسیل های روابط عمومی در مدیریت افکار عمومی نداشتند. از این رو، انتصاب های شایسته ای در این حوزه کمتر مورد توجه بود .

ایجاد شبکه های ارتباطی، انجمن های صنفی و افزایش دانش آموختگان رشته عمومی به مرور بر سطح انتظارات از روابط عمومی ها افزود و وارد شدن کلماتی نظیر نهضت پاسخگویی مسئولان به مردم در فرهنگ اداری کشور موجب شد فصل جدیدی از حیات این حرفه رقم بخورد و توجه بیشتر به مطالبات و خواسته های آنان گردد.

اکنون روابط عمومی ها گرچه نسبت به گذشته پیشرفت های مطلوبی را تجربه کرده اند اما به نسبت آینده از سرعت لازم برخوردار نیستند و باید بر سرعت گام های خود بیفزایند.

مهمترین رسالت روابط عمومی ها ساختن تندیسی شفاف و شیشه ای از سازمان متبوع نزد افکار عمومی است تا ضمن ترویج فرهنگ پاسخگویی به مردم به عنوان یکی از مطالبات رهبر حکیم انقلاب اسلامی از مسئولان، بستر استفاده از نقطه نظرات و پتانسیل های مردمی برای اصلاح نواقص و افزایش بهره وری را فراهم آورند.

بر خلاف برخی تصورات، مدیران روابط عمومی وکیل مدافع رهبران سازمان ها نیستند و هیچ وظیفه ای برای چاپلوسی از آنها بر عهده ندارند بلکه معیار و میزانی برای تنظیم صحیح روابط سازمان ها با دنیای بیرون می باشند و در این مسیر نه نیازی به شاخ و برگ اضافی دادن به عملکردها وجود دارد و نه نداشتن اعتماد به نفس برای بیان اقدامات اداره متبوع.

تصمیم گیری در روابط عمومی مقوله پراهمیتی است که در صورت توجه خاص بدان می تواند نظام برنامه ریزی ما را در سازمان رنگ و بوی کارشناسی و اثر بخشی دهد. تصمیم گیری در روابط عمومی چنانچه بر اساس بلوغ و شایستگی ها و مبتنی بر چشم انداز سازمانی باشد می تواند چراغ راه مناسبی برای فعالیتهای سازمانی قلمداد گردد. نظام تصمیم گیری در روابط عمومی اگر با هدف گذاریهای عقلایی همراه باشد خواهد توانست کل سازمان را تحت تاثیر مثبت خود قرار داده و شاخص مهمی برای شناخت رشد عقلی، عاطفی، اجتماعی و روانی افراد و گروه های سازمانی باشد. روابط عمومی هایی که به چنین رشدی نرسیده باشند، احتمال بیشتری وجود دارد که اجازه دهند دیگران برای آنان تصمیم گیری کنند.

در دنیای ما و عصر کنونی ما که عصر ارتباطات است سرعت حرف نخست را می زند بنابراین الکترونیکی کردن روابط عمومی ها امری حائز اهمیت است به همین دلیل روش ها نیز جزئی از وظایف است که باید تغییر یابد به نحوی که با بهره گیری از روش های جدید و حداقل نیروی انسانی همراه با سرعت بیشتر یک روابط عمومی سر آمد شود و مدیر روابط عمومی که همان مشاور دستگاه، سازمان، اداره و وزارتخانه است به جای پرداختن به روشهای کهنه و قدیمی با بهره گیری از روابط عمومی الکترونیک سازمان را جهت نیل به اهداف اساسی تر و مسمر ثمر تری سوق دهد تا پل ارتباطی مردم و مسئولان با نقش کلیدی روابط عمومی ها مستحکم تر و قابل اطمینان تر شود. امید است در آینده ای نزدیک شاهد تحقق شان و جایگاه واقعی مراکز روابط عمومی ها در کشور باشیم