شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)-|| استفاده صحیح و بهموقع از تجربهها و دانش دیگران بهویژه کسانی که از روی تعهد و دلسوزی آماده مشورت و مشاوره دادن هستند، بسیار مفید است.
این موضوع در آموزههای دینی، اخلاقی و فرهنگی ما مسلمانان و ایرانیان بسیار موردتوجه است و در اینباره گفتهاند: کسانی که از مشورت دیگران بهرهمند میشوند، گویی با عقل و خرد آنان شریک شدهاند.
در جوامع توسعهیافته وجود اتاقهای فکر و نقش بیبدیل آنها در تصمیمسازیهای مهم کشور غیرقابلاغماض و غیرقابلانکار است. اتاقهای فکر یک بخش پژوهشی هستند که در زمینه سیاستها و موضوعها برای سازمانها و نهادها ایده و نظر فراهم میکنند. این اتاقها از نظریهپردازان، خبرگان و نخبگان تشکیل میشوند؛ کسانی که در حوزههای تخصصی دارای دانایی و توانایی خاص هستند. اتاقهای فکر، تشکیلاتی هستند که مسئولیت پژوهش در زمینه مشکلات و مسائل تعریف شده را عهدهدار میشوند و با استفاده از ظرفیتهای خبرگان مطلع به دنبال ارائه راهحلهای منطقی برای حل مسائل و یافتن گزینههای مناسب به منظور رشد و تعالی هستند. امروزه در کشورهای رشدیافته ارجاع دادن مسائل و موضوعهای مبتلا به بنگاههای اقتصادی، برای تحقیق و پژوهش به شرکتها و مراکز پژوهشی امری رایج و بسیار مرسوم است.
اتاقهای فکر بهعنوان بازوی فکری سازمانها و نهادها در فضایی به دور از هیجانات و احساسات از ظرفیتهای بالقوه و بالفعل جامعه بهمنظور ارائه راهحلهای مناسب برای رفع و دفع مشکلات بهره میبرند.
علاوه بر نقش اتاقهای فکر در جوامع توسعهیافته، نقش مشاوران در قالب افراد و اشخاص متخصص به جهت مشورت دادن به مدیران سازمانها و بنگاهها بسیار چشمگیر و اثرگذار است.
مدیران اجرایی به جهت درگیریهای گوناگون و متنوع در حوزه اجرا، کمتر فرصت فکر کردن و ایدهپردازی پیدا میکنند، از اینرو از ضروریات توفیق هر مدیری است که در کنار خود از قوه فکری و تجربی مشاور امین بهره ببرد. مشاوران در فراق بال بیشتری میتوانند با بهرهگیری از ظرفیتهای جامعه ارائه طریق کنند.
طبیعی است هر جامعهای که مشکلات بیشتری داشته باشد نیاز بیشتری به اتاق فکر و مشاورین دارد. آیا در کشور عزیز ما مدیران سازمانها و بنگاههای اقتصادی اعتقادی به داشتن اتاق فکر و مشاوران دارند؟
اگر جواب مثبت است، آیا به اندازه کافی از این مشاوران بهرهبرداری میشود؟ نگارنده بر این نظر است که برخی از مدیران اعتقادی به استفاده از مشاوران ندارند. آنهایی که اندک اعتقادی دارند هم درست از این ظرفیتها استفاده نمیکنند. این موضوع بهقدری لوث شده است که وقتی گفته میشود فلان شخص مشاور است یعنی بیکار است. عدهای از مدیران هم برای زیبا جلوه دادن پیشخوان مدیریتیشان به ایجاد اتاق فکر یا مشاوران پرداختهاند ولی نه این اتاقهای فکر و مشورتی به معنای واقعی اتاق فکرند! و نه آن مدیر از اینها استفاده میکنند.
ویژگیها و رفتار بیشتر مدیران ایرانی ویژگی کسانی است که خود را عقل کل میدانند و در وجودشان هیچ نیازی به مشورت گرفتن احساس نمیکنند. یکی از عارضههای این نوع منش و رفتار، پیدا کردن خوی استبدادی مدیران است.
این نوع مدیران در حل معضلات و مشکلات خویش عاجز و درمانده هستند و نمیتوانند کار خویش را با مطلوبیت به پیش ببرند. فرافکنی و انداختن توپ مشکلات در زمین دیگران از ویژگیهای این مدیران است.
بازگویی خاطرهای از نگارنده برای تبیین بهتر نقش مشاوران خالی از لطف نیست. نگارنده در زمان داشتن ریاست اتاق بازرگانی اصفهان در نشستی که به میزبانی استاندار وقت اصفهان و به مناسبت حضور مهاتیر محمد رئیسجمهوری کشور مالزی برپا شده بود، افتخار حضور داشت. از آقای مهاتیر محمد پرسیدم که آیا ایشان هم در امور کشورداری مشاور دارد و آیا از آنان استفاده میکند؟
ایشان گفتند علاوهبر مشاوران وطنی از نظرتعدادی مشاور خارجی بهویژه مشاوران اروپایی بهره میبرد و بابت دریافت این مشورتها هزینههای قابلتوجهی هم پرداخت میکند. این موضوع برای دوستانی که دور میز ناهار بودند هم باعث تعجب و هم قابلتوجه شد؛ تعجب از اینکه چگونه یک رئیسجمهوری از مشاوران خارجی استفاده میکند و توجه به اینکه توفیق آقای مهاتیر محمد استفاده صحیح از مشاوران امین است.
در کشورهای حوزه خلیجفارس هم استفاده از مشاوران خارجی مشاهده میشود.
نگارنده در فعالیتهای اقتصادی و مدیریتی خویش بارها از نظر مشورتی مشاوران آلمانی استفاده کرده و در این امر توفیقهای قابلتوجهی هم بهدست آمده است.
نتیجهگیری
نقش اتاقهای فکر و مشاوران در تصمیمسازیها، نزد مدیران در کشورهای توسعهیافته بیبدلیل و تعیینکننده است. جای خالی این نوع اتاقها و مشاوران نزد مدیران کشور بسیار عیان است. بدون استفاده از فکر، تجربه و دانش خبرگان و نخبگان بهعنوان مشاوران، حل معضلات و مشکلات در حوزه مدیریتی مدیران غیرممکن است.
منبع: صمت
|