شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- بیش از 60 سال از برگزاری نخستین دوره آموزش روزنامه نگاری در ایران (24خرداد 1335) می گذرد. در این مدت سپهر رسانه ای کشور، فراز وفرودهای زیادی را به خود دیده و از دل آموزش های آکادمیک و عملی، حضور افراد شاخصی را تجربه کرده است.

از طرف دیگر قدمت مطبوعات ما حداقل به 180 سال قبل میرسد، اما نکته تامل برانگیز اینجاست که هنوز ساختار روزنامه‌نگاری مان حرفه ای نشده چراکه چهار پایه اصلی روزنامه‌نگاری حرفه ای یعنی آموزش تخصصی ،استقلال حرفه ای ، اخلاق حرفه ای و تشکل های صنفی به وضعیت ایده آل نرسیده است. از این میان در شرایط متغیر امروزی،موضوع آموزش بیش از گذشته اهمیت یافته و به نوعی توجه هرچه بیشتر به کیفیت نیروی انسانی و تخصصی سازی حوزه فعالیت روزنامه نگاران، یکی از اصلی ترین ارکانی است که دوام و بقای هر رسانه ای را تضمین می کند .

در بازار رقابتی شدیدی که در فضای رسانه ها بخصوص رسانه های تحت وب حکمفرما است تنها منابع انسانی قوی می توانند یک رسانه خوب و حرفه ای بسازند. بنابراین، لازمه خبرنگار و روزنامه نگار بودن کسب تخصص آن هم در حد کارشناس و متخصص است . البته وقتی صحبت از روزنامه نگاری علمی به میان می آید کار به مراتب سخت تر و حساس تر میشود.چراکه روزنامه نگاران علم می بایست شناخت خوبی از حوزه های متنوع علم داشته باشند و بر روندهای علمی مسلط باشند.در واقع یک روزنامه نگار علم، هم باید مسلح به دانش و فنون روزنامه نگاری باشد و هم تسلط نسبی به حوزه علم داشته باشد.

فراموش نکنیم از پایه های اصلی پیشرفت علمی، در کنار کیفیت آموزشی، مقالات پژوهشی، ثبت اختراعات، صنعتی شدن پژوهش های آزمایشگاهی و... افزایش سواد علمی وسواد رسانه ای جامعه است که یکی از ارکان اصلی این نوع سواد، روزنامه نگاری علمی است.آنچه این شاخه از روزنامه نگاری را متمایز میکند توانایی روزنامه نگار در ایجاد تعامل میان عالمان و جامعه است . در این گونه روزنامه نگاری، رویدادهای علمی و اطلاعات فنی و تخصصی علوم با زبانی ساده و جذاب در اختیار مخاطبان عمومی قرار می گیرند.

روزنامه‌نگاران علمی به انتقال اخبار و در عین حال نظارت بر عملکرد نقش‌آفرینان عرصه علمی می‌پردازند. عرصه‌ای که نه تنها بسیار دشوار است که در عین حال یکی از هیجان‌انگیزترین و پرکشش‌ترین عرصه‌های جهان امروز را تشکیل می‌دهد.

بی شک نمی توان نقش رسانه ها را در پیشبرد توسعه علمی انکار کرد. چراکه این مهم بیش از هر چیز نیازمند درک و مشارکت عمومی است. مشارکتی که به آگاهی ، دانش و اطلاعات وابستگی مستقیم دارد . اکنون زمان مناسبی برای حضور پررنگ تر روزنامه نگاران علمی در این عرصه محسوب میشود. روند رو به گسترش علم و کاربردی شدن مصادیق آن در لحظه لحظه زندگی بشرباعث شده تا بیشترین حجم داده ها از طریق رسانه ها در اختیار مردم قرار می گیرد، نه ازنظام های رسمی و آموزشی مثل مدارس و دانشگاه ها؛ بنابراین باید بپذیریم که مسیر توسعه امروز جهان از مجرای توسعه علمی می گذرد و این نوع توسعه بدون وجود روزنامه نگاران و خبرنگاران قوی که به درستی اخبارعلم را رصد کنند و در دسترس بدنه جامعه قرار دهند امکان پذیر نخواهد بود.

لازم است برای پیشبرد اهداف علمی،آموزشی وتوسعه ای بیش از پیش به روزنامه نگاری علمی به عنوان حلقه واسط میان متخصصان و مردم توجه شود و تاسیس رشته روزنامه نگاری علمی و دوره های آموزشی مرتبط بصورت کوتاه مدت و بلند مدت هرچه سریعتر به مرحله عمل برسد.

بهاره صفوی/ روزنامه نگار علم/ سیناپرس