شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- قطعاً شما عکس یک شهر، منظره یا رشته کوه را دیده‌اید که دارای ابعاد غیرعادی است و تمام شهر، منظره یا کوهستان را یکجا نشان می‌دهد و معمولاً از مجموعه چند عکس، با قراردادن آنها در کنار هم به وجود آمده‌اند، اینگونه تصاویر «پانورامیک» خوانده می‌شوند.

هیچ یک از لنزهای واید، هر قدر هم دارای فاصله کانونی کوتاه و زاویه دید باز باشند، نمی‌توانند چنین فضایی را دربرگیرند. چون عکس پانورامیک می‌تواند درصورت لزوم 360 درجه، یعنی تمام دایره افق را بپوشاند، درواقع باید که با چرخش دوربین در روی سطح کاملاً افقی، عکس‌هایی پی‌درپی گرفت و آنها را در کنار هم قرار داد تا عکسی در این وضعیت به دست آید.

دقت کنید چون در حین اجرای برنامه عکسبرداری، دوربین به هیچ وجه نباید از وضع افقی خارج شود. لذا وجود سه پایه محکم و سر سه پایه گردان و مجهز به تراز آبی ضروری است. پایه‌ها با دقت روی زمین باید مستقر شود، زیرا کوچکترین حرکت و تغییر وضعیت، برای از بین بردن موفقیت کافی است. در این‌گونه عکسبرداری بهتر است از لنزهای 40 تا 80 میلی‌متری برای دوربین‌های دیجیتال و 135 میلی‌متری استفاده کرد. درضمن چون در جور کردن و سوار نمودن عکس‌ها به یکدیگر از لحاظ حفظ وضع افقی، اشکالاتی پیش می‌آید، لذا بهتر است حداکثر به چهار تصویر اکتفا شود.

عکس‌های پانورامیک از انواع عکسبرداری‌هایی است که موفقیت در آن به رعایت نکات زیر بستگی دارد:
1- درموقع عکسبرداری، لبه‌های دو تصویر پیاپی را باید به حد کافی روی هم سوار کرد تا تطبیق عکس‌ها آسان‌تر و بهتر باشد؛ یعنی در هر عکس، مقداری از منظره که در عکس قبلی گرفته شده، دوباره باید گرفته شود.

2- درصورتی که از دوربین فیلمی استفاده می‌کنید عکس‌ها را باید روی یک حلقه فیلم گرفت تا ظهور آن یکنواخت باشد.

3- باید به تغییر میزان نور محیط که درنتیجه عبور ابر و غیره ممکن است پیش آید، توجه داشت تا تمام تصاویر نور یکسان داشته باشند.

4- چون یکسان بودن رنگ همه تصاویر ضروری است، لذا درموقع چاپ باید همه را یکسان نوردهی و ظاهر کرد.

5- پس از اینکه عکس‌ها حاضر و اطراف آن بریده شد، آنها را باید با چنان دقتی کنار یکدیگر قرار داد که درموقع تماشا به نظر برسد از نگاتیو واحدی به دست آمده‌اند.

درحال‌حاضر چند نوع دوربین مخصوص تهیه عکس‌های پانورامیک ساخته می‌شود که در بعضی از آنها به جای گردانیدن دوربین و گرفتن عکس‌های متعدد و سوار کردن آنها در کنار یکدیگر، لنز دوربین می‌چرخد و در روی نگاتیو، تصویری به طول دو یا سه عکس متوالی می‌گیرد، زاویه دید این دوربین‌ها 140 درجه است و با استفاده از این دوربین‌ها تصویر به دست آمده یکپارچه خواهد بود. برخی از دوربین‌های دیجیتال نیز می‌توانند به طور اتوماتیک عکس‌ها را کنار هم مونتاژ نمایند ضمناً از برنامه‌های نرم‌افزاری فتوشاپ نیز جهت این کار می‌توان استفاده نمود.

 
 
 
 
از کنار هم قراردادن عکس های متوالی می توانیم عکس های پانوراما بسازیم.
 

این عکس از کنار هم قرار دادن چهار عکس به وجود آمده است.
 

 
نمونه یک عکس پانوراما از نمای قبرستان بقیع در شهرمدینه.
 

تهیه و تنظیم: سیدمحمود دادمرزی
نقل مطالب با ذکر منبع بلا مانع است.