شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)- قطعاً شما عكس يك شهر، منظره يا رشته كوه را ديده‌ايد كه داراي ابعاد غيرعادي است و تمام شهر، منظره يا كوهستان را يكجا نشان مي‌دهد و معمولاً از مجموعه چند عكس، با قراردادن آنها در كنار هم به وجود آمده‌اند، اينگونه تصاوير «پانوراميك» خوانده مي‌شوند.

هيچ يك از لنزهاي وايد، هر قدر هم داراي فاصله كانوني كوتاه و زاويه ديد باز باشند، نمي‌توانند چنين فضايي را دربرگيرند. چون عكس پانوراميك مي‌تواند درصورت لزوم 360 درجه، يعني تمام دايره افق را بپوشاند، درواقع بايد كه با چرخش دوربين در روي سطح كاملاً افقي، عكس‌هايي پي‌درپي گرفت و آنها را در كنار هم قرار داد تا عكسي در اين وضعيت به دست آيد.

دقت كنيد چون در حين اجراي برنامه عكسبرداري، دوربين به هيچ وجه نبايد از وضع افقي خارج شود. لذا وجود سه پايه محكم و سر سه پايه گردان و مجهز به تراز آبي ضروري است. پايه‌ها با دقت روي زمين بايد مستقر شود، زيرا كوچكترين حركت و تغيير وضعيت، براي از بين بردن موفقيت كافي است. در اين‌گونه عكسبرداري بهتر است از لنزهاي 40 تا 80 ميلي‌متري براي دوربين‌هاي ديجيتال و 135 ميلي‌متري استفاده كرد. درضمن چون در جور كردن و سوار نمودن عكس‌ها به يكديگر از لحاظ حفظ وضع افقي، اشكالاتي پيش مي‌آيد، لذا بهتر است حداكثر به چهار تصوير اكتفا شود.

عكس‌هاي پانوراميك از انواع عكسبرداري‌هايي است كه موفقيت در آن به رعايت نكات زير بستگي دارد:
1- درموقع عكسبرداري، لبه‌هاي دو تصوير پياپي را بايد به حد كافي روي هم سوار كرد تا تطبيق عكس‌ها آسان‌تر و بهتر باشد؛ يعني در هر عكس، مقداري از منظره كه در عكس قبلي گرفته شده، دوباره بايد گرفته شود.

2- درصورتي كه از دوربين فيلمي استفاده مي‌كنيد عكس‌ها را بايد روي يك حلقه فيلم گرفت تا ظهور آن يكنواخت باشد.

3- بايد به تغيير ميزان نور محيط كه درنتيجه عبور ابر و غيره ممكن است پيش آيد، توجه داشت تا تمام تصاوير نور يكسان داشته باشند.

4- چون يكسان بودن رنگ همه تصاوير ضروري است، لذا درموقع چاپ بايد همه را يكسان نوردهي و ظاهر كرد.

5- پس از اينكه عكس‌ها حاضر و اطراف آن بريده شد، آنها را بايد با چنان دقتي كنار يكديگر قرار داد كه درموقع تماشا به نظر برسد از نگاتيو واحدي به دست آمده‌اند.

درحال‌حاضر چند نوع دوربين مخصوص تهيه عكس‌هاي پانوراميك ساخته مي‌شود كه در بعضي از آنها به جاي گردانيدن دوربين و گرفتن عكس‌هاي متعدد و سوار كردن آنها در كنار يكديگر، لنز دوربين مي‌چرخد و در روي نگاتيو، تصويري به طول دو يا سه عكس متوالي مي‌گيرد، زاويه ديد اين دوربين‌ها 140 درجه است و با استفاده از اين دوربين‌ها تصوير به دست آمده يكپارچه خواهد بود. برخي از دوربين‌هاي ديجيتال نيز مي‌توانند به طور اتوماتيك عكس‌ها را كنار هم مونتاژ نمايند ضمناً از برنامه‌هاي نرم‌افزاري فتوشاپ نيز جهت اين كار مي‌توان استفاده نمود.

 
 
 
 
از كنار هم قراردادن عكس هاي متوالي مي توانيم عكس هاي پانوراما بسازيم.
 

اين عكس از كنار هم قرار دادن چهار عكس به وجود آمده است.
 

 
نمونه يك عكس پانوراما از نماي قبرستان بقيع در شهرمدينه.
 

تهيه و تنظيم: سيدمحمود دادمرزي
نقل مطالب با ذكر منبع بلا مانع است.