شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- هدف عمدهی هر شرکت، فروش و عرضهی هر چه بهتر محصولات و خدمات در راستای کسب سود بیشتر است. در شرکتهای خرده پا، صاحب یا مدیر شرکت، همه وظایف تبلیغات، درج آگهیهای بازرگانی، بازاریابی، فروش و روابط عمومی را برعهده دارد.
اما در شرکتهای بزرگ که محصولات و خدمات گوناگونی در سطح ملی و بینالمللی ارائه میکنند، وضع کمی فرق میکند. مدیران عالی یا مدیر کل شرکت تمامی خط مشیهای تبلیغاتی، بازاریابی، فروش و روابط عمومی را تعیین و رهبری میکند.
مدیران تبلیغات، بازاریابی و روابط عمومی فعالیتهایی همچون تحقیق در بازار، استراتژیهای بازاریابی، فروش، تبلیغات، روابط عمومی، ترویج، توسعه و قیمتگذاری را هماهنگ و برنامهریزی میکنند و این در حالی است که مدیران رده میانی و ناظران شرکت، فقط کار نظارت و سرپرستی بر واحدهای فنی و افراد متخصص را برعهده دارند. به جز شرکتهای بزرگ، واحدهای تبلیغات، ترویج و توسعه در سایر شرکتها، دارای فعالیت محدودتری هستند.
در یک شرکت کوچک این واحدها نقش رابط بین شرکت و آژانسهای تبلیغاتی و بازرگانی را جهت عقد قراردادهای تبلیغاتی ایفا میکنند. در مؤسسات و شرکتهای بزرگ، مدیران تبلیغاتی بر نحوهی ارائه و عرضهی خدمات سودآور داخلی و نیز واحدهای ارتباط با رسانهها نظارت میکنند. مدیران مالی وظیفهی کنترل خدمات مالی حسابداران و ارزیابی نیازهای تبلیغاتی شرکت را برعهده دارند.
علاوه بر این یک مدیر خلاق در عرصهی تبلیغات، اصل مشتریمداری را هرگز فراموش نمیکند و سعی در ارتقای ارائه و عرضهی تبلیغات بازرگانی شرکت خود دارد. در این راستا مدیر ارتباط با رسانهها بر کار گروههایی نظارت میکند که وظیفهی آنها برقراری ارتباط با رسانههایی همچون رادیو، تلویزیون، روزنامه، مجله و اینترنت برای درج و پخش آگهیهای بازرگانی است. مدیران ترویج و توسعه، بر تمام قسمتهای حرفهای و تخصصی این واحد نظارت و سرپرستی میکنند.
برنامههای ترویج و توسعه، ترکیبی از آگهیهای بازرگانی، تبلیغات و ایجاد انگیزه در خریداران، در راستای فروش محصولات است. تلاش برای برقراری ارتباط نزدیکتر با خریداران، فروشندگان، مصرف کنندگان، از طریق نامه، بازاریابی از طریق تلفن، تلویزیون و پخش آگهیهای بازرگانی رادیویی، چاپ کاتالوگ و ارائهی بروشورهای ضمیمهی محصولات، برپایی نمایشگاه و جشن به مناسبتهای ویژه و تبلیغات در اینترنت و وبسایتهای مختلف از جملهی فعالیتهای آنهاست. ارائه کوپنها، تخفیف در فروش محصولات و نیز هدایا و نمونههای رایگان از محصول و برگزاری مسابقات، از جمله مواردی است که این مدیران و زیرمجموعهی آنها برای ایجاد انگیزه در مشتریان خود از آنها بهره میبرند.
مدیران بازاریابی به رشد و ارتقای استراتژی جامع بازاریابی شرکت میاندیشند. آنها با کمک سایر مدیران توسعهی محصول و تحقیق در بازار قادرند خط مشیهای عرضه و تقاضای محصولات و خدمات شرکت را در قبال رقبای خود تعیین کنند. علاوه بر این، آنها پتانسیل بازارها را اعم از شرکتهای تجاری بزرگ، شرکتهای دولتی، عمده فروشها، خرده فروشها و نیز عامهی مردم مدنظر دارند.
مدیران بازاریابی، استراتژی قیمتگذاری را از یک سو با بیشینه سازی سهم شرکت در بازار رقابتی و از سوی دیگر با کسب سود حاصل از آن با رعایت جلب رضایت مشتری به منصه ظهور میرسانند. آنها با همکاری مدیران فروش، جهتها و روندهای کاری را شکل داده و نیاز به ارائهی محصولات و خدمات جدید را برپایهی نظارت کامل بر ارتقای محصول در نظر میگیرند.
مدیران بازاریابی با مدیران تبلیغات و ترویج و توسعهی شرکت دارای رابطهی مستقیم کاری هستند و همواره ارتقاء سطح کیفی و کمی محصولات و خدمات شرکت را جهت جلب مشتریان مورد توجه قرار میدهند.
مدیران روابط عمومی نیز کار نظارت و سرپرستی بر نیروهای متخصص این حوزه را برعهده داشته و برنامههای آمادهسازی را در یک جامعهی هدفمند از مشتریان خود هدایت و رهبری میکنند. آنها اغلب در یکی از حوزههای تخصصی از قبیل مدیریت بحران، امور ارتباط با رسانهها و یا حتی در یکی از حوزههای ضعف و یا بهداشت خبره و صاحبنظر هستند.
آنها از هر رسانهی ارتباطی ممکن، برای کسب حمایت گروه خاصی که موفقیت شرکت در گرو آنهاست مانند مصرف کنندگان، سهامداران یا عامه مردم استفاده میکنند. به عنوان مثال آنها دیدگاه شرکت خود را در مورد مسائل بهداشتی و محیط زیست به گروهها و جمعیتهای علاقهمند به این موضوعات تشریح و روشن میکنند. کار ارزیابی آگهیهای تبلیغاتی و برنامهریزی ترویج و توسعهی شرکت نیز برعهدهی آنهاست، به طوری که مدیران روابط عمومی، چشم و گوش مدیریت عالی شرکت به حساب میآیند.
آنها به گرایشهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی یک شرکت جهت بخشیده و توصیههای خود را جهت تقویت تفکر شرکت نسبت به این گرایشها به مدیران عالی شرکت ارائه میدهند. برقراری ارتباطات درون سازمانی و ایجاد پل ارتباطی میان مدیریت و کارکنان از طریق کسب اخبار و گزارشهای مالی شرکت توسط مدیر روابط عمومی و افراد زیرمجموعهی این واحد میسر میشود.
ترغیب و تشویق مدیران به شرکت در سخنرانیها، مصاحبهها و هرگونه تماس عمومی با مردم و نیز نظارت بر بخش آرشیوهای یک شرکت و یا سازمان برعهدهی روابط عمومیهاست. علاوه بر موارد فوق میزبانی مسابقات و جشنها با هدف معرفی تولیدات جدید، برپایی مراسم به مناسبتهای ویژه و نیز حمایت از سایر فعالیتهای شرکت جهت جلب توجه عموم از طریق مطبوعات بدون استفاده از آگهی از شیوههای مرسوم در روابط عمومی است.
اما وظایف مدیران فروش یک شرکت از لحاظ اهمیت و گستردگی آن دست کمی از سایر مدیرانی که فعالیتهای کلی آنها را بر شمردیم، ندارد. مدیران فروش، مجریان برنامههای فروش محصولات و تولیدات شرکت هستند. آنها در حوزهها و اهداف فروش محصولات و وضع برنامههای آموزشی، نمایندگان فروش شرکت را تعیین میکنند.
از آن جایی که شرکتهای بزرگ محصولات متنوعی را تولید و آنها را در سطح ملی و منطقهای توزیع میکنند، این مدیران علاوه بر نظارت بر دفاتر فروش، راههای ارتقای عملیات فروش شرکت را نشان میدهند. آنها همواره تماس و رابطهی خود را با فروشندگان و عاملان فروش محصولات خود حفظ میکنند و به تحلیل آمار گردآوری شده از دفاتر خود جهت تعیین پتانسیل فروش شرکت و نیازمندیهای مشتریان، مبادرت میورزند.
اولویتهای مصرف کنندگان در این عرصه از اهمیت ویژهای برخوردار است و از همین روست که این اطلاعات برای توسعه و پیشرفت محصولات و سودآوری بالا بسیار مهم و ضروری است.
شرایط کاری
از لحاظ جایگاه و سطوح شغلی، مدیران تبلیغات ، بازرایابی و روابط عمومی همواره در کنار مدیران عالی شرکت قرار دارند. شب و روز و اوقات تعطیلی برای آنها یکی است. تقریباً 40 درصد از این مدیران در هفته 50 ساعت یا بیشتر به فعالیت مشغولند که میانگین آن نسبت به سایر مشاغل 15 درصد بیشتر است. فشارهای کاری به هنگام تغییر برنامهها و بروز مشکلات نابهنگام بیشتر میشود و این در حالی است که در این شرایط سخت نباید ضربعجلهای کاری و اهداف شرکت فراموش شوند. این مدیران اغلب در اجلاسهای ملی، منطقهای و بینالمللی مجامع و صاحبان صنایع ذیربط شرکت میکنند.
ملاقات با مدیران فروش شعبههای شرکت، عاملان فروش محصولات و تولیدات، مشتریان، نمایندگان وسایل ارتباط جمعی و نیز ملاقات و گفتوگو با مقامات دولتی نیز در برنامههای کاری مدیران فروش شرکتها قرار دارد.
جایگاه شغلی
میتوان اذعان داشت که مدیران تبلیغات، بازاریابی و روابط عمومی تقریباً در اکثر صنایع حضور فعال دارند و اغلب در کارخانهها و بخشهای خدمات رسانی، فروش، پردازش اطلاعات و رایانه و نیز روابط عمومی موفقیتهای چشمگیری را کسب کردند.
آموزش، پیشرفت و سایر مؤلفههای کیفی
افرادی که دارای مدرک کارشناسی در رشتهی تبلیغات و یا روزنامهنگاری باشند برای موقعیتهای شغلی در عرصهی مدیریت تبلیغات مناسبترند زیرا آنها در دوران تحصیل خود واحدهایی همچون بازاریابی، تحقیق در بازار، فروش، تکنولوژی و روشهای نو ارتباطی و واحدهای هنری مانند تاریخ هنر و عکاسی را سپری کردهاند.
در حوزهی مدیریت روابط عمومی نیز کارشناسان روابط عمومی و روزنامهنگاری از جایگاه ویژهای برخوردارند. امروزه، مهارتهای بازاریابی متقابل و دوسویه و تبلیغات در این عرصه و کسب مهارت در رایانه نیز مهم و ضروری است. اغلب مدیران فروش، کارگزاران خرید یک شرکت و مدیران تبلیغات، ترویج، توسعه و روابط عمومی شرکتهای بزرگ، از کارکنان با تجربه و متخصص در دو حوزه فنی و علوم انسانی میباشند.
در شرکتهای کوچک که جایگاههای شغلی محدودتری وجود دارد، پیشرفت و ارتقا از یک رده مدیریتی به ردههای بالا بسیار کند صورت میگیرد در صورتی که در شرکتهای بزرگ این امر بسیار سریعتر از آن چه که انتظار میرود، اتفاق میافتد.
تجربه، توانایی، مدیریت و رهبری توام با یکدیگر و نیز استقبال از برنامههای آموزشی و شرکت در آنها حتی در ردههای مدیریت عالی میتواند به ارتقا شرکت کمک شایانی نماید. بسیاری از شرکتها، فرصتهای آموزشی و ادامهی تحصیل کارکنان خود را در دانشگاهها و دانشکدههای داخلی فراهم میآورند و آنها را به شرکت در سمینارها و کنفرانسها که اغلب توسط انجمنهای تخصصی در این عرصه برگزار میشود ترغیب و تشویق میکنند.
برگزاری این دورهها با همکاری دانشگاهها و میزبانی انجمنهای تخصصی موجبات گذراندن دورههایی مانند مدیریت تولید، بازاریابی بینالمللی،ارزیابی مدیریت فروش، بازاریابی از طریق تلفن، فروش و عرضهی مستقیم محصول، تحقیق در بازار و ارتباطات درون سازمانی برای مدیران و کارشناسان شرکتها در این زمینه فراهم میآورد.
برخی از مجامع و انجمنها، دورهها و برنامههایی را برای مدیران تبلیغات، بازاریابی و روابط عمومی برپا میکنند و در پایان به آنها گواهی پایان دوره ارائه میدهند. کسب این گواهی نشانی از موفقیت در این حوزه به شمار میرود و از اهمیت خاصی در عرصهی بازار رقابتی برخوردار است. به همین دلیل روز به روز بر تعداد مدیرانی که در این دورهها شرکت میکنند، افزوده میشود.
امروزه برخی از مدیران بازاریابی و فروش، دارای مدرک بینالمللی مدیریت در این عرصه، با توجه به تحصیلات و میزان کارآیی شغلی میباشند. افرادی که به کار در امور تبلیغات، بازاریابی و روابط عمومی علاقهمندند باید خلاق با انگیزهی بالا، مقاوم در برابر مشکلات و ناملایمات، انعطاف پذیر، مصمم و با اراده باشند. این دسته از مدیران به تدبیر و کاردانی، توانایی منحصر به فرد در برقراری ارتباط موثر با اعضای شرکت و شرکتهای عمدهی طرف قرارداد معروفند. به دلیل اهمیت شغلی، این مدیران اغلب نامزدهای اصلی ارتقا به ردههای بالاتر هستند.
مدیران کار آزموده، با تجربه و موفق شایستگی ارتقا به موقعیتهای بالاتر و یا حتی به درجه مدیران عامل شرکتها را دارا میباشند. در این میان مدیرانی که دارای تجربیات و سرمایهی کافی در حوزهی کاری خود باشند میتوانند موجبات ایجاد مشاغلی از این دست را فراهم آورند.
دورنمای شغلی
کار مدیریت در زمینهی تبیلغات، بازاریابی و روابط عمومی امروزه طرفداران بسیاری دارد و اکثر مدیران رده بالا و باتجربه به لحاظ فنی، خواهان فعالیت در این عرصهی رقابتی هستند. فارغالتحصیلان دانشگاه، همان طور که پیش تر گفته شد با داشتن تجربهی وسیع و سطح بالایی از خلاقیت و مهارتهای فزایندهی ارتباطی، بهترین فرصتهای شغلی را در این حوزهی کاری خواهند داشت.
کسب مهارتهای ویژه در حیطهی بازاریابی و رسانهها نیز از ضروریات این شغل به شمار میرود. پیش بینی میشود که میزان رشد کاری این مدیران نسبت به میانگین رشد سایر مدیران در عرصههای دیگر همچنان رو به افزایش باشد؛ زیرا که رقابت در عرصهی داخلی و جهانی برای عرضهی محصولات و خدمات به مشتریان، به طور فزایندهای مرهون تلاشهای این مدیران در امر تبلیغات و روابط عمومی است.
امروزه شرکتهایی که در حوزهی روابط عمومی و مدیریت محصولات و خدمات شرکتها گام برمیدارند با استخدام پیمانکاران و افراد نیمه وقت در این حوزه موجبات رشد و ایجاد فرصتهای شغلی و کارآفرینی را فراهم میآورند. همچنین میزان رشد پیش بینی شدهی این گونه مشاغل در صنعت، متفاوت است.
به طور مثال به کارگیری و پیشرفت مدیران روابط عمومی و بازاریابی در بخشهایی مانند رایانه و پردازش اطلاعات از آهنگ رشد سریعتری نسبت به سایر حوزههای صنعت برخوردار است. در صورتی که در صنایع کارخانجاتی این امر بسیار کند و یا بدون هیچ تغییر و رشدی همچنان باقی مانده است.
منبع مرجع: شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)
|