شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)-نوشیروان کیهانی زاده-  «پاپیولیسم» به عنوان یک استراتژی سیاسی 26 قرن و شاید هم بیشتر قدمت دارد و طبق حکایات، با قیام مردمی کاوه اسپاهانی (اصفهانی) معروف به «کاوه آهنگر» و از ایران برخاسته است.

«تاریخ» از اسپارتاکوس ـ یک اسیر جنگی رومیان و بعدا و از روی اجبار؛ گلادیاتور ـ به عنوان دومین پاپیولیست جهان نام برده است که در نیمه قرن یکم پیش از میلاد بردگان و اسیران جنگی را متوجه نیروی عظیم خود (گذشتن از جان به خاطر آزادی و کسب حیثیت) ساخت و با این نیرو با امپراتوری روم که ظلم و ستم را پیشه کرده بود به جنگ پرداخت.

در روم باستان آن دسته از امپراتوران رومی که ضد سنای این امپراتوری بودند و سناتورها را جماعتی خودپرست، سودجو، کارشکن و امروز و فردا کُن می دانستند و به جای سنا، برای تصویب طرح و برنامه های خود به آراء عمومی مردم (جمع آوری نظرات ـ نظرسنجی و سرانجام نوعی رفراندم) متوسل می شدند «پاپیولیست» می گفتند که از واژه پوپولوس (پیپل = مردم و معادل «دماگوگی» در یونانی) گرفته شده است.

در انگلستان «لِه وِلِرها Levellers» از این دست و حامی مشارکت عوام الناس در امور حکومت (عمدتا از طریق ابراز نظر و شرکت در بحث های تاون میتینگ ها ـ اجتماعات خانه شهر و ابراز نظر درباره طرح ها و تصمیمات و ...) و تامین حقوق و رفاه آنان (عامه مردم) بودند و در عین حال بر منافع ملی و خصلت های فرهنگی تاکید داشتند که اِلیت ها (اشراف، خواص و نزدیکان پادشاه) به خاطر منافع خود گاهی منافع ملی و حتی رسوم فرهنگی و کهن را وجه المصالحه قرار می دادند و فدا می کردند و ... ـ مشکلی که دنیای پس از دسامبر 1991 باردیگر به آن دچار شده است.

    تعاریف پاپیولیسم همانند سوسیال دمکراسی در هر جامعه ای متفاوت است و نمی توان گفت که این تفکر در قاره آمریکا همان است که در آفریقا وجود دارد. در بعضی کشورها مخصوصا در کشورهای آسیایی مفهوم «راه سوم» از آن استنباط می شود. انقلابیون گیلان در سال 1920 نام کاوه را بر پرچم خود گذاردند. جنبش های کوتاه مدت با شعارهای پاپیولیسم کاه آهنگر از فوریه و مارس 1920 در ایران مشاهده شد. درفش کاویان ـ پرچم ملی ایرانیان در طول قرن ها به نام کاوه است که پرچم مبارزه با ضحاک (زهاک)Zahhak شاه وقت را که ستمگری می کرد برافراشت. کاوه از اصفهان (سپاهان) برخاسته بود.

    مولفان تاریخ عقاید زادروز پاپیولیسم نوین به مفهوم یک فلسفه سیاسی را در نشست انجمن «نارودنیکی Narodniky» مرکب از اندیشمندان و عمدتا روس در فوریه سال 1870 نوشته اند. در این نشست، «پاپیولیسم نوین» برپایه حمایت از حقوق و نیروی عوام الناس (کامان پیپل) در مبارزه با الیت ها و افراد شاخص و صاحب امتیاز و ضدیت با این طبقه (که در برخی جوامع اشراف و رجال خوانده می شدند Privileged Elites) و لغو امتیازهای آنان Privileges و تامین برابری، برادری و آزادی های مردم معمولی تعریف شد و پا به عرصه وجود گذارد و چون بر ضد امتیازات طبقات ممتاز و بالای جامعه بود، و خواهان حذف سلسله مراتب و تغییر سیستم های سیاسی و اجتماعی و بازگشت به خصلت های اصیل انسانی؛ به سرعت جهانگیر شد.

     از آنجا که تعاریف و اصول این دکترین، عام است؛ بعدا هر فرد و هرگروه آن را در چارچوب اصول اولیه اش (مالکیت دولتی برخی از منابع تولید و خدمات، مشارکت مردم در تصمیم گیری های مهم و لغو امتیازهای الیت ها، ضابطه مندکردن هرگونه فعالیت، دولت ائتلافی، حفظ طبقه متوسط به موازات طبقه اکثریت، تقویت و اعتلای فرهنگ ملی) به صورتی تفسیر کرد و به شکل انواع ناسیونال سوسیالیسم و سوسیال دمکراسی درآمد. ایدئولوژی احزاب هیتلر و موسولینی در آلمان و ایتالیا، پرونیسم در آرژانتین و ... هرکدام نوعی پاپیولیسم بشمار آورده شده اند. وارگاس حکومت خودرا در برزیل یک دیکتاتوری پاپیولیست می نامید و سختگیری هایش را تا تکمیل برابری نسبی برزیلی ها لازم و موجه می دانست. در سال 1892 ویلیام پفر W. peffer «پاپیولیست پارتی» را در ایالات متحده تاسیس کرد و با اینکه جمعیت این کشور در آن زمان چندان زیاد نبود نامزد این حزب در انتخابات ریاست جمهوری صاحب یک میلیون رای شد. این حزب برضد کمپانی های بزرگ (بیگ بیزنس) بود و عقیده داشت که اگر این اصحاب پول و جویای درآمد هرچه بیشتر کنترل نشوند، دولت تحت کنترل آنان درخواهد آمد که استثمار افراد داخلی و استعمار خارجی نتیجه اش خواهد بود. در سال 1979 اصحاب نظر اصل 44 قانون اساسی جمهوری اسلامی و چند اصل دیگر این قانون را گرایش پاپیولیستی تفسیر کرده بودند.

     اصحاب تفکر پاپیولیسم از منافع مردم معمولی، رای اکثریت با مشارکت عمومی در تصمیم گیری و قدرت ناشی از آن (رفراندم ها) پشتیبانی می کنند. بنابراین هوادار حل مسائل از طریق رفراندم ـ سراسری و یا محدود ـ هستند و بهترین وسیله رسانیدن پیام خود را به مخاطبان؛ برپاداشتن اجتماعات و انتشار اظهار نظرها و بیانات و سخنرانی ها و مصاحبه ها می دانند. به زعم آنان، اجتماعات باید دارای قطعنامه حاوی هدفها و خواستها باشدکه به تصویب جمع برسد که برگی است قاطع . به این سبب پاپیولیست ها طرفدار تماس مستقیم با مردم و تبلیغ مستقیم برنامه های خود هستند. در نظر آنان «مردم» یعنی «قدرت، حکومت و ...».

     بیشتر «پاپیولیستها » همانند انجمن «نارودنیکی» معتقدند که دمکراسی برپایه الگوی دیگران «اصطلاحا: وارداتی» برای یک جامعه فاجعه به بار می آورد؛ لذا هر جامعه باتوجه به فرهنگ و درک ملی باید دمکراسی خاص خودرا داشته باشد.
    

الکساندر ایوانوویچ هرزن A. I. Herzen یکی ازپاپیولیست های معروف گفته است که کاپیتالیسم مردود است و سوسیالیسم خالص هم در شکل کامل در یک جامعه عقب مانده و مردمی کم سواد نمی تواند پیاده شود. هر جامعه اگر بخواهد سوسیالیستی شود؛ برای توفیق در آن باید برای خود سوسیالیسمی مطابق شرایط و ذهنیت مردم بسازد. به باور هرزن، سوسیالیسم اگر توام با دمکراسی و برپایه سنتهای ملی نباشد (سوسیال دمکراسی و ناسیونال سوسیالیسم توام) موفق نخواهد شد. مفسران متاخر افکار هرزن را به این صورت شرح داده اند که اگر سوسیالیسم در جامعه ای که آمادگی هضم آن را ندارد پیاده شود به نوع دیگری از کاپیتالیسم و احیانا هرج و مرج منجر می شود. برای تکمیل بنای سوسیالیسم باید گام به گام پیش رفت و در برداشتن گامها دقت کرد. نمی شود پاره ای از پله ها را استثناء کرد و از روی آنها جهید.

    این صاحبنظران می گویند: تعاریف پاپیولیسم همانند سوسیال دمکراسی در هر جامعه ای متفاوت است و نمی توان گفت که این تفکر در قاره آمریکا همان است که در آفریقا وجود دارد. در بعضی کشورها مخصوصا در کشورهای آسیایی مفهوم «راه سوم» از آن استنباط می شود.ایرادی که کارشناسان علوم سیاسی بر «پاپیولیسم» وارد می آورند این است که توجه صرف به رای و خواست اکثریت دارد یعنی بی اعتنایی به حقوق اقلیت که منطقا نمی شود آنان را کنار گذارد و نادیده گرفت.