شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)-|| پژوهشها نشان میدهد اخبار منفی و غلط سریعتر از اطلاعات صحیح و واقعی پخش میشود. یک درصد خبرهای غلط به بین 1000 تا 100000 نفر میرسد در حالی که خبر درست بهندرت به بیش از 1000 نفر میرسد.
جرون لنیر، فیلسوف بریتانیایی و نویسنده کتاب "خشم و عصبانیت" معتقد است: در این بازار عمومی که همه بهدنبال جلب توجه هستند، احساسات و اخبار منفی بیشتر از سخنان سازنده و مثبت توجهها را به خود جلب میکند.
تهاجم آشکار اطلاعات دروغین که با احساسات و زندگی مردم بازی میکنند نه تنها تهدیدهای بالقوه و بالعفل زیادی برای ارزشهای انسانی ایجاد میکنند بلکه بر رفتار و تصمیمگیری مردم نیز تأثیر منفی و خطرناک میگذارند.
متاسفانه امروزه اخبار جعلی صرفا برای تحریف فرآیندهای سیاسی یا دستکاری در بازارهای مالی مورد استفاده قرار نمیگیرد، بلکه وارد حوزه بهداشت عمومی شده و این احتمال وجود دارد که انتشار اطلاعات نادرست به سلامتی انسان آسیب برساند.
اشتراکگذاری اطلاعات نادرست خطرناک و توصیههای مضر در رسانههای اجتماعی در مورد سلامت انسان بهویژه در هنگام شیوع بیماری میتواند جان میلیونها انسان بیگناه را به خطر بیاندازد.
بهاشتراک گذاشتن غذا با افراد بیمار، ضدعفونی نکردن سطوح بالقوه آلوده، عدم رعایت بهداشت فردی و بیتوجهی به قرنطینه داوطلبانه، نمونههایی از رفتار مخاطره آمیز در هنگام شیوع بیماریهای عفونی است.
بیاعتمادی ناشی از "باورهای غلط"، "تئوری توطئه"، "حباب اطلاعاتی" (فقدان اطلاعات قابل اعتماد از یک منبع معتبر) و ناباوری جدی برخی دولتمردان (عدم اتخاذ سیاستهای حمایتی و قرنطیهای) سبب شده بسیاری از مردم، خطر کشنده و ویران کننده ویروس کرونا را جدی نگیرند. مسافرت مردم به مناطقی که کانون ثانویه ویروس کروناست، بخش کوچکی از یک رفتار مخاطرهآمیز است که بهدرستی درک نشده است.
یکی از دلایل اصلی چنین واکنشی، فقدان ارتباط، عدم ارایه اطلاعات در زمان واقعی، تلاش برای مقابله با اطلاعات نادرست و اطلاعرسانی دقیق و جدی و کمکهای جبرانی کافی و فوری بلاعوض برای گروههای آسیبپذیر و کسبوکارهای کوچک در شرایط اضطراری سلامتی است.
همافزایی رفتارهای مخاطرهآمیز و انتشار اطلاعات نادرست و گمراهکننده در فضای مجازی، بسیار خطرناکتر از خود ویروس کروناست و میتواند موجب اختلالات اجتماعی و اقتصادی و در بدترین حالت، از دست دادن جان هزاران و میلیونها انسان شود.
نتایج پژوهشهای دکتر جولی نشان میدهد تلاش برای توقف بهاشتراکگذاری اخبار جعلی، اطلاعات غلط و توصیههای غیرواقعی در رسانههای اجتماعی میتواند جان انسانها را در هنگام شیوع یک بیماری عفونی نجات دهد؛ چون اطلاعات درست هنگام اپیدمی بیماریهای عفونی باعث کاهش شیوع آن و سایر مخاطرهای انسانی میشود.
ماریلین چیس گزارشگر سلامت وال استریت ژورنال میگوید تاریخ این توضیحات گمراه کننده در زمینه بیماریهای عفونی را میتوان بهطور دایم و پیوسته از زمان مرگ سیاه در اروپا در میانه قرن چهاردهم میلادی تاکنون دنبال کرد. چرخهای از انکار، پاسخ با تاخیر، شیوع بیشتر بیماری و افزایش رنج و آسیبهای حاصل از آن به طور دائم از آن زمان تاکنون در گوشه و کنار جهان تکرار شده است.
در این دنیای دیجیتالی که به سرعت در حال تغییر است و تحریف عمدی واقعیتها تشدید و اپیدمی شده، چارچوب قانونی و ارتباطی موجود، دیگر نمیتواند کارآمد و کارساز باشد. لذا درک پدیده دستکاری دادهها، نگرانیهای قابلتوجهی را برجسته میکند که نیازمند اقدام فوری برای محافظت از ارزشهای مشترک انسانی مانند گشودگی، شفافیت، اعتماد و دسترسی آزاد به اطلاعات است.
در چنین شرایطی متخصصان روابطعمومی و خبرنگاران نه تنها میتوانند مانع بروز تاثیرات اخبار جعلی و دادههای دستکاری شده بر "بهزیستی سیاسی، اقتصادی و اجتماعی جامعه" بشوند بلکه می توانند در "آشکار کردن اطلاعات دقیق و بیطرفانه در باره سلامت عمومی" نقشی کلیدی بازی کنند.
|