ارزیابی کارایی بانک ها با تلفیق دو نظام اندازه گیری DEA-BSC (مورد:شعب ممتازو درجه یک شمال تهران)
نویسندگان :
دکتر زین العابدین امینی
استادیار گروه مدیریت،دانشگاه آزاد اسلامی،واحد علوم تحقیقات ساوه
Drsajadamini@yahoo.com
بیژن نصرتی
دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی – مالی،دانشگاه آزاد اسلامی ،واحد علوم تحقیقات ساوه،
bmi_nosrati@yahoo.com
شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- هدف پژوهش حاضر ارائه مدل تلفیقی DEA-BSC جهت ارزیابی عملکرد بانک ها ، به منظور تعدیل چالش انتخاب شاخص های ورودی و خروجی برای تکنیک DEA و سنجش کارایی بانک ها نه فقط از ابعاد مالی بلکه از منظرهای مشتری،رشد ویادگیری و فرایند داخلی با " فرم پوششی مدل ابرکارایی تحت بازده به مقیاس ثابت ماهیت ورودی DEA" می باشد 48 شعبه ممتاز و درجه یک بانک ملی شمال تهران در سال 1391 جامعۀ آماری پژوهش را تشکیل میدهند،که به روش حذف سیستماتیک 20 شرکت به عنوان نمونه انتخاب شد، نتیجه ی پژوهش نشان داد که پس ازفرایند الگوبرداری از طریق کاهش ورودی ها، میانگین امتیاز کارایی واحدها به ترتیب در منظرهای مالی،مشتری،فرایند داخلی و رشد و یادگیری از 0.48 ، 0.57، 0.62 ، 0.58 به 0.61، 0.63، 0.72، 0.70 ارتقا یافته است ،همچنین شعبه ممتاز آناهیتا در هر 4 منظر،به علت احتساب امتیاز کارایی 1 در قبل و بعد از فرایند الگوبرداری به عنوان کاراترین واحد از میان 48 شعبه در سال 1391 انتخاب شد.
واژگان کلیدی : تحلیل پوششی داده ها،کارت امتیاز متوازن، مدل ترکیبی DEA-BSC ،مدل های ابر کارای
مقدمه:
مسأله ارزیابی عملکرد شعب بانکها ، یک مسئله تصمیم گیری چالشی است که همواره پیش روی مدیران شعب می باشد. ( ( Halkos and Salamouris,2004 روش های متفاوتی برای سنجش و ارزیابی عملکرد تهیه شده است که مدیران سازمان ها با توجه به هدف از ارزیابی و نوع سازمان از روش یا مدل خاصی بهره میگیرند و یا با ترکیب و تلفیق چند مدل، مدل مورد نیاز خود را طراحی می کنند. (Iranzadeh, 2009& Barghi ) از روش های نوین ،جهت ارزیابی عملکرد تحلیل پوششی داده ها می باشد،تکنیکDEA از ابزار های مفید در سنجش کارایی چندین بنگاه با ساختار تولید مشابه است، که علاوه برمحاسبه کارایی شرکت ها،قادر است نتایج بسیار مفیدی در اختیار مدیران قرار دهد. این روش شرکتهای الگو را به عنوان هدف برای شرکتهای ناکارا تعیین میکند همچنین راهکارهای استراتژیک و بهبود کارایی را در زمینه توسعه شرکتها پیشنهاد میدهد. (shange&sueyoshi,1995) از طرفی انتخاب شاخص های مناسب در اعتبار بررسی تکنیک DEA از اهمیت بالایی برخوردار است. ( Joo et all,2011) که جهت تعدیل این چالش رویکردBSC این امکان را فراهم می نماید که انتخاب متغیرهای تحقیق جهت بکارگیری در DEA بر مبنای بینشی جامع نگر و با توجه به جنبه های مختلف سازمانی مالی، فرآیندهای داخلی، مشتری، رشد و یادگیری تبیین گردد ، در واقع در تکنیک ترکیبی DEA و BSC در سنجش کارایی بانک ها، از BSC به عنوان ابزاری برای طراحی شاخص های ارزیابی عملکرد و از DEA به عنوان ابزاری برای ارزیابی عملکرد در 4 منظر BSC استفاده می شود. etal,2012) Grigoroudis) توسعه ی طرح های استراتژیک برای بهبود عملکرد واحدهای تحت بررسی بدون تحلیل وضعیت و تعیین مزیت رقابتی شاخص ها میسر نمی شود.(زنجیرچی و همکاران،1390)باید اذعان کرد که عدم تحلیل حساسیت ورودی و خروجی های رقابتی در حوزه ی سنجش کارایی بانک ها از جمله کاستی های مطالعات گذشته با استفاده از تکنیک DEAبرای ارزیابی واحد ها بوده است،فرایند تحلیل حساسیت،درسال 2002توسط پاو وهمکاران پایه گذاری شد،تجزیه و تحلیل حساسیت،بر اساس حذف یک و یاچند شاخص ورودی،خروجی از مدل پایه ای،صورت می گیردتا بدین وسیله حساسیت هر واحد با توجه به تغییرات کارایی نسبت به حذف آن شاخص مورد بررسی قرارگیرد.( Nigam et al,2012,p.229) لذا در این پژوهش بر آن شدیم به ارزیابی کارایی شعب ممتاز و درجه یک بانک ملی شمال تهران در سال91 با تلفیق دو مدل DEA و BSC، و تحلیل حساسیت هر یک از شاخص ها بپردازیم. ساختار این مقاله بدین شرح است ابتدا مبانی نظری تحقیق که شامل تحلیل پوششی داده ها، کارت امتیاز متوازن، مدل ترکیبی DEA-BSC ،انتخاب متغیر ها ، مباحث پیشینه ی تحقیق می باشد مورد بررسی قرار گرفته،سپس به بررسی متدلوژی تحقیق و تحلیل نتایج پرداخته شده است،در انتها نیز نتایج مورد بحث در این تحقیق ارائه می گردد.