شارا- اصفهان از دیرباز و از سالهای نخستین پاگرفتن مطبوعات در این مرز و بوم نامی مطرح در حوزه فعالیتهای مطبوعاتی بوده است.
در یکصد و سی و هشت سال پیش (1296 ﻫ. ق) و در اواخر دوره ناصری، نشریه «فرهنگ» در چهار صفحه به خط نستعلیق میرزا عبدالرحیم خوشنویس بر روی کاغذ عالی و زیبا به چاپ رسید. مدیریت این نشریه را میرزا تقیخان کاشانی معروف به حکیم باشی، پزشک مخصوص ظلالسطان برعهده داشت.
این نشریه از سال 1296 تا 1308 (ﮪ. ق) به مدت 12 سال به شکل هفتگی، با مطالب متنوع اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی منتشر میشد و در آن مطالب مختلفی از روزنامههای فارسیزبان کشورهای مختلف به چشم میخورد. در عین حال در چند نشریه فارسی چاپ هندوستان نیز مطالبی از روزنامه فرهنگ نقل شده است.
«فرهنگ»، اولین روزنامه اصفهان و در عین حال نخستین روزنامهای است که قیمت اشتراک خود را برای خارج از کشور اعلام کرد. این روزنامه با استفاده از کمکهای ظلالسطان توانست تا سال 1308 (ﻫ. ق) به حیات خود ادامه دهد. در طول این مدت، به کشورهای دیگر مانند هندوستان، لوکزامبورگ، پاریس و مصر نیز ارسال میشد. پس از آن در سال 1320 (ﻫ. ق) «روزنامهالاسلام» در اصفهان منتشر شد.
از مطبوعاتی که در دوران مشروطیت منتشر میشدند میتوان به روزنامههای «الجناب»، «انجمن مقدس ملی اصفهان»، «فرج بعد از شدت»، «جهاد اکبر»، «نقش جهان» و «حقیقت» اشاره کرد که جزو اولینهای مطبوعات اصفهان بهشمار میآیند.
روزنامه «انجمن» را سید سراجالدین صدرجبلعاملی و «الجناب» را میرسیدعلی جناب معروف به «جناب» منتشر میکرد.
روزنامه «انجمن» در آغاز انتشار به نام «انجمن مقدس ملی اصفهان» و در سال 1325 (ﻫ. ق) به اسم «انجمن مقدس ولایتی اصفهان»، و در سال سوم و چهارم با عنوان « انجمن اصفهان» منتشر شد.این روزنامه ابتدا با چاپ سنگی و خط نستعلیق و سپس با خط نسخ انتشار یافت. در واقع روزنامه «انجمن» سخنگوی رسمی انجمن ولایتی اصفهان بود که با هدف چاپ صورت مذاکرات انجمن تاسیس شده بود و پس از ختم مذاکرات، مقالات دیگر و اخبار شهری در آن به چاپ میرسید.
بعد از کودتای محمدعلی شاه، تعدادی از روزنامهنگاران تهران که نشریات آنها توقیف شده بود از بیم جان به ولایات بزرگ و مهم ایران مهاجرت کردند. روزنامه «کشکول» به مدیریت مجدالاسلام کرمانی نیز به اصفهان منتقل شد و در سال 1325 (ﻫ. ق) به چاپ رسید.
از دیگر نشریاتی که در دوره قاجار انتشار یافت نشریه «زبان زنان» با مدیریت صدیقه دولتآبادی بود که در سال 1337 (ﻫ. ق) به عنوان اولین نشریه ویژه بانوان هر 15 روز یک بار منتشر میشد.
از میان مجلاتی که در اصفهان به چاپ میرسید میتوان «گنجینه انصار» را نام برد که با مدیریت حاج میرزا حسنخان جابری انصاری منتشر میشد.
در مجموع در دوره قاجار 57 عنوان نشریه در استان اصفهان انتشار مییافت که از این تعداد 2 عنوان متعلق به شهر کاشان بود.
در دوره پهلوی اول مطبوعات فروغ چندانی نداشت. نشریات «اخگر»، «باختر»، «دانش اصفهان»، «راه نجات» و «عرفان» از یادگاران آن دوره بهشمار میروند. در حقیقت دوران سلطنت پهلوی اول را باید دوره خاموشی و رکود مطبوعات بهحساب آورد چرا که در این دوران شهربانی با شدت هر چه تمامتر بر نشریات نظارت داشت و با کوچکترین بهانهای آنها را توقیف میکرد. بهطوری که در ابتدای سلطنت رضاخان روزنامه «مفتش ایران» پس از 21 سال انتشار در اصفهان توقیف شد. تعداد کل نشریات منتشر شده در این دوره بالغ بر 27 نشریه در شهر اصفهان بود.
در آغاز دوره پهلوی دوم به دلیل جنگ جهانی دوم و تضعیف حکومت مرکزی، مطبوعات وارد نشو نمای جدیدی شدند. در این دوره بیش از 40 نشریه در اصفهان منتشر میشد که از مهمترین و با سابقهترین آنها میتوان به روزنامه «اصفهان» به مدیریت امیر قلی امینی اشاره کرد که از سال 1321 ابتدا به صورت هفتگی، سپس دو شماره در هفته و بعد از آن بهصورت روزنامه منتشر میشد و این روند به مدت 35 سال یعنی تا سال 1356 ادامه داشت.
در اواخر سال 1354، دولت وقت در ازای انصراف صاحبان امتیاز از چاپ نشریه، مبلغی به عنوان پاداش به آنان پرداخت مینمود. در نتیجه این امر برخی از نشریات محلی استان تعطیل شدند. عدم پذیرش خواسته مذکور از طرف امیرقلی امینی خاطره ماندگار آن دوران است.
در حال حاضر تعداد کل نشریات محلی استان اصفهان بالغ بر 223 عنوان نشریه است. که از این تعداد، 5 عنوان متعلق به روزنامه (اصفهان امروز، اصفهان زیبا، زاینده رود، نسل فردا، نصف جهان)، 25 هفتهنامه، 14 دو هفتهنامه، 57 ماهنامه، 7 دو ماهنامه، 93 فصلنامه و 22 دو فصلنامه است.
بهطور کل از 223 عنوان نشریه در حال انتشار استان اصفهان، 144 عنوان مربوط به شهر اصفهان و 79 عنوان دیگر متعلق به شهرستانهای استان است.