شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- وزیر محترم آموزش و پرورش آقای سید محمد بطحائی طی سفر به گلپایگان که در روز پنجشنبه ۱۰ آبان ماه صورت گرفت ، با انتقاد از سیستم کنکور برای ورود دانش آموزان به دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی به این نکته اشاره کردند که : " بچه ها باید در مدرسه زندگی کردن را تمرین کنند و امیدوارم روزی برسد که رئیس آموزش و پرورش به جای این که بگوید دانش آموزان در فلان سنجش رتبه برتر را کسب کردند، بگوید دانش آموزان گلپایگان در مهربانی کردن ، دستگیری از افتادگان و ... رتبه برتر را کسب کرده اند.

فرزندان ما باید صداقت را تمرین کنند و آن کسی که صادق تر است ، مدال تشویق بر گردن بیندازد. اگر امروز در آموزش و پرورش می گوییم کنکور تیشه بر ریشه تربیت صحیح می زند به دلیل فضایی است که ایجاد کرده و اجازه نمی دهد مدرسه و معلم به هدف های تربیتی هم ، توجه کنند. "

هر چند جامعه شناسان اعتقاد دارند که انسان ها از طریق خانواده ، گروه های دوستان ، مدرسه و رسانه ها جامعه پذیر می شوند ، اما شواهد موجود نشانگر آن است که در شرایط کنونی مدرسه دیگر جایی برای اجتماعی شدن فرزندان ما نیست ؛ زیرا نظام پیچیده آموزش های کنکور قدرت و فرصت جامعه پذیری را از آنان سلب کرده ؛ به گونه ای که دکتر عباس کاظمی جامعه شناس و عضو هیات علمی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی در مقاله ای که در همین راستا نگاشته ، عنوان " مدرسه ، مستعمره کنکور " را به کار برده است.

نظام های کنکوری ابتدا مدارس و سپس دانشگاه ها و اینک تمامیت زندگی مردم را تحت سلطه خود درآورده اند. در چنین وضعیتی نسلی پرورش می یابد که از آموزش بسیاری از مسائل طبیعی و بدیهی زندگی بازمانده و همه مهارت هایی که مدرسه باید به فرزندان ما یاد دهد ، از راه های دیگر کسب می شوند. به همین دلیل مدرسه از رسالت اصلی خود در جامعه فاصله گرفته است.

شادروان استاد پرویز شهریاری نیز که از مفاخر علمی و دانشمند صاحب نام ریاضیات در کشور ما به شمار می رود ، در کنفرانس های متعدد علمی با ذکر دلایل متقن و منطقی بر ضرورت حذف کنکور تاکید می نمود؛ به گونه ای که دغدغه و نگرانی ایشان را اکثر دبیران مورد تایید قرار می دادند.

بدیهی است تا زمانی که علم به رهایی بخشی بشر کمک می کند ، سودمند است ؛ اما زمانی که جباریتی برای خود فراهم ساخته و آدم ها را ذیل آن جباریت سرکوب می کند و زندگی آنان را از محتوا تهی می سازد ، باید با آن مبارزه کرد.

سیستم کنکوری به جای ایجاد خلاقیت، به پرورش رقابت و حسادت از طریق رتبه بندی عددی می پردازد. برای کسانی که رتبه های پایین دارند ، نوعی حس حقارت و عقب ماندگی و برای افراد دارای رتبه بالا حس کاذب نخبگی و سپس نارضایتی و مهاجرت از کشور ایجاد کرده است؛ در حالی که اگر نیک بنگریم، متوجه می شویم که نه گروه اول عقب مانده اند و نه گروه دوم نخبه اند.

 البته بیان این مطلب بدین مفهوم نیست که پذیرفته شدگان در آزمون های کنکور سراسری از شایستگی لازم برخوردار نبوده اند؛ اما با کمال تاسف می توان ادعا کرد در حال حاضر بازار موسسات و مراکز آموزش تست زنی در کنکور " صنعت فرهنگ " را که به تعبیر اندیشمندان مکتب فرانکفورت موجب رونق شعور کاذب در جامعه و ایجاد روحیه منفعل و غیر خودجوش در میان مردم گردیده و در نهایت تاثیرات بی حس کننده و فرهنگ سکوت بر جای می گذارد، فراگیر می سازند.

 آدورنو، هورکهایمر، هربرت مارکوزه و ... که از پیشگامان مکتب انتقادی فرانکفورت می باشند، بر این باورند که صنایع فرهنگی انسان های آزاد و مختار را به توده های بی اختیار تبدیل می کنند؛ از این رو مدارس باید از نخبه سازی های موهوم و رقابت های بی معنای کنکوری دست کشیده و به تربیت اجتماعی دانش آموزان بپردازند تا زندگی و جامعه را تجربه کنند. در عین حال جا دارد که کنشگران عرصه آموزش در جهت ارائه راهکارهای جایگزین کنکور ، به گونه ای که تضمین کننده شایسته سالاری و دانایی محوری باشند ، چاره جویی نمایند.

فراموش نکنیم که بنا بر دیدگاه سازمان علمی ، آموزشی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) قرن ۲۱ ، عصر قدرت فرهنگ و اولویت آموزش است. جهان در حال تغییرات پر شتاب ما ، آموزش متحول می خواهد و آموزش متحول ، بخشی از الزام های عصر اطلاعات و ارتباطات است.