شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- امروزه در عصری زندگی می کنیم که فضای مجازی در آن حرف اول را می زند و از اینرو هزاره سوم بنام عصر ارتباطات شناخته می شود بطوری که ارتباطات بین فردی از طریق شبکه های اجتماعی صورت می گیرد و انبوه شبکه های اجتماعی ارتباطات بین فردی حقیقی و حقوقی را شکل می دهند.

تکنولوژی فضای مجازی گاهی برای بازنمایی پیشرفت بکار می رود اما آنچه باعث آسیب در این حوزه می شود استفاده از این امکان توسط جریان سازان و سودجویان برای راه اندازی و گسترش بحران سازی، تهییج افکار عمومی، راه اندازی جنگ روانی و اطلاع رسانی دروغین و فضاسازی اغواگرانه است. ترس از تخریب مبانی اخلاقی و اجتماعی و نداشتن امنیت روانی و فرهنگی ناشی از هجوم اطلاعات آلوده مخرب از طریق اینترنت و فضاهای مجازی واکنشی منطقی است.

شبکه های اجتماعی امروز سیلی از اطلاعات را به خورد مخاطبان خود می دهند که گاهی می تواند بر پایه جعل، موجی ایجاد کند که در جامعه باعث تشویش، نگرانی و هرج و مرج شود لذا هر جامعه ای نیازمند یک برنامه درست برای مقابله با اخبار جعلی و صیانت از سلامت روانی و فرهنگی جامعه خود در فضای مجازی است.

با این حال گسترش و فراگیری فضای مجازی و اینترنت و وجود قابلیتهای متفاوت در استفاده از این امکان در حوزه های مختلف استفاده از آن را برای همه افراد و سازمانها ضروری کرده است. اما هرچند این امکان محاسن بسیاری دارد از آسیبهای فراوانی نیز برخوردار است و نباید آسیبهای فردی و اجتماعی آن را نادیده گرفت آسیبهایی که بعضا یک عمر ندامت و پشیمانی را به همراه دارد و از همین رو است که همواره با هشدارهایی در این خصوص از سوی منابع رسمی و غیر رسمی برخورد می کنیم.

تکنولوژی فضای مجازی گاهی برای بازنمایی پیشرفت بکار می رود اما آنچه باعث آسیب در این حوزه می شود استفاده از این امکان توسط جریان سازان و سودجویان برای راه اندازی و گسترش بحران سازی، تهییج افکار عمومی، راه اندازی جنگ روانی و اطلاع رسانی دروغین و فضاسازی اغواگرانه است بطوری که طی سالهای اخیر فضای مجازی مملو از اخبار جعلی کذب بوده و افراد نیز بدون در نظر گرفتن صحت و سقم یک خبر و نیز تبعات انتشار خبر خلاف واقع یا جعلی اقدام به بارگذاری آن در بستر اینترنت و شبکه های اجتماعی مجازی می کنند.

البته خود شبکه های اجتماعی مجازی نیز به این امر دامن زده و آن را تسریع بخشیده اند و امروزه یکی از معضلات روز دنیا و بویژه ایران تسریع انتشار شایعات و اخبار جعلی و در واقع سخن پراکنی است و استفاده از شبکه های اجتماعی بدون برخورد با اطلاعات نادرست و دروغ محال است و روزانه می توان انبوه چنین خبرهایی را در همه زمینه ها اعم از سلامتی و سیاست دید که مخاطبان را تحت تاثیر قرار داده و آنها نیز خود این تاثیرات را با به اشتراک گذاری مطالب به دیگران تسری می دهند.

به اشتراک گذاری این اخبار جعلی هرچند زمان زیادی نمی برد اما همانطور که پیشتر گفته شد تاثیرات اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی عدیده ای دارد. ورود تلفن های هوشمند به بازار و در دسترس بودن اطلاعات پیش گفته از طریق گوشی تلفن همراه بر شدت این تاثیرات و نیز میزان شبکه های اجتماعی افزود و فصل جدیدی در اطلاع رسانی و تعاملات بین کاربران اینترنت را شکل داد که همچنان رو به افزایش است و می توان انواع اپلیکیشن ها در این زمینه را دید که روزانه بر تعداد آنها افزوده می شود.

بنابراین امروزه اشتراک گذاری با یک گوشی هوشمند و داشتن اینترنت امکان پذیر است و سرعت محبوبیت برخی اپلیکیشن های اجتماعی مانند تلگرام در ایران بیش از حد انتظار بوده است و علاوه بر تبادل اطلاعات شخصی باعث تشکیل کانالهای مختلف هر زمینه ای شده است که همین امر باعث جذب مخاطبان بسیاری به آنها شده است.

استفاده از شبکه های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه انتشار مطالب مختلف و نشر اکاذیب را بدنبال داشته البته باید خاطر نشان کرد که در نگاه اول نمی توان کذب بودن مطالب را تشخیص داد زیرا به اصل موضوع مطروحه نزدیک هستند اما همیشه یک نکته انحرافی در آن وجود دارد که شاید فهم آن سخت باشد از همین رو مطلب برای مخاطبان قابل باور می شود.

گاهی این امر شکل جدی تری به خود می گیرد و اخبار کذب فرهنگ یک جامعه را مورد هدف قرار می دهد هر چند تبعا هیچ حاکمیتی نمی تواند از بین رفتن فرهنگ و اعتقادات خود را بپذیرد به همین دلیل است که آسیب اخبار جعلی بیش از پیش خودنمایی می کند و نیاز به برنامه ای منسجم جهت رفع این آسیب را می طلبد.
 

دانشجوی کارشناسی ارشد رشته علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شرق

منبع مرجع: شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)