برداشت ها - شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا):
شارا- یکی از مطالب مهمی که پیرامون نقش، جایگاه و وظایف روابط عمومی مطرح می باشد، این است که روابط عمومی در مرکز یک چند ضلعی ارتباطی وجود دارد که مدیران، کارکنان، مردم، سایر سازمان ها، مشتریان، رسانه ها و ... هر کدام یک ضلع این چند ضلعی را تشکیل می دهند و روابط عمومی باید ضمن ارتباط متقابل با آنان و روشنگری پیرامون عملکرد سازمان متبوع ، کاستی های سازمان و عملکردهای آن را شناسایی کند.
با شناخت کاستی ها وظیفه روابط عمومی پایان نمی یابد بلکه باید مکانیزمی را طراحی و اجرا کند که بتواند از طریق مجاری ایجاد شده برای ارتباط همه مخاطبان، حرف ها، گلایه ها، انتقادها و پیشنهادهای آنان را به خوبی شنیده ، دریافت و ثبت کرده و با ترجمه آن ها به زبان قابل فهم برای مدیران و مسئولان سازمان ، تا حصول نتیجه پیگیری نماید و از سوی دیگر پاسخ های منطقی سازمان را به زبان قابل فهم برای مردم و مخاطبان ترجمه کرده و در مجموع ، اجزای سازمان متبوع را در برابر پرسش ها و ابهام های مطرح، پاسخگو سازد.
یک روابط عمومی شایسته ، همواره گلایه ها، شکایت ها و پیشنهادهای مردم و سایر مخاطبان را به عنوان یک فرصت بهبود برای سازمان تلقی می کند و به دنبال شناخت نقاط قوت و ضعف سازمان ، بدون گریز از واقعیت ها و پنهان کاری ضعف هاست و به صورت واقع گرایانه تلاش می کند تا با رفع کاستی ها ، بین سازمان و مخاطبانش تفاهم حاصل نماید.

چالش ارتباطی روابط عمومی
بی تردید هر چه آگاهی ، دانش ، بینش ، مهارت ها ، سعه صدر و توانمندی روابط عمومی در این جریان ارتباطی بیشتر باشد ، بهتر و زودتر می تواند سیاستگذاری ارتباطی سازمان را در دست گرفته و بین سازمان و مخاطبانش تفاهم برقرار نماید و هر چه از این توانمندی ها بی بهره باشد به شکل های مختلف در این جریان ارتباطی اختلال ایجاد می شود و خسارت های گوناگونی را به مردم، سازمان و جامعه وارد می سازد.
یکی از چالش هایی که به طور معمول برخی از روابط عمومی های کشور ما با آن روبرو هستند از یک سو نحوه برخورد روابط عمومی ها با مسایل و مشکلات مردم و از سوی دیگر نحوه ارتباطشان با مدیران ارشد سازمان است. چالشی که بسته به میزان دانش، بینش، مهارت و در مجموع توانمندی روابط عمومی ها نتایج متفاوتی عاید و تجربه شده است.
هنگامی که یک سازمان رسالت واقعی خود را خدمتگزاری به مردم و مردم مداری بداند و ارتباط متقابل روابط عمومی با مدیر ارشد و سایر مدیران سازمان ، مبتنی بر اعتماد متقابل و صداقت و درستی استوار باشد، به دنبال طرح گلایه ها، شکایت ها، انتقادها و پیشنهادهای مردم، کارشناسان، مشتریان و مخاطبان، روابط عمومی با ابتکار عمل از این فرصت برای ارتقای آگاهی های خود و مدیران سازمان بهره می برد و در راستای وظایف حساس خود ، با جاری ساختن اطلاعات به دست آمده از سوی مجاری متعدد ارتباطی که همواره به سوی همه مخاطبان باز است، در سازمان جریان اصلاحی را ایجاد و هدایت می کند تا با اصلاح نقایص و کاستی ها، سازمان متبوع را به سمت رسالت ها و اهداف اصلی اش بازگرداند.
در این میان چگونگی دریافت داده ها، تحلیل آن ها و انتقال اطلاعات از مردم و مخاطبان به مدیران ارشد و سایر مدیران و نوع این ارتباطات اهمیتی مضاعف می یابد.

توجیه گری یا تفاهم ؟
چنانچه مدیر روابط عمومی علاوه بر سایر توانمندی ها که پیش از این گفته شد، از اعتماد به نفس و شهامت نیز برخوردار باشد، جریان ارتباطی بین وی و مدیر ارشد سازمان می تواند کارآمد و اثر بخش باشد و قادر است در برابر اشتباهات احتمالی مدیر یا بخش های مختلف سازمان، به موقع واکنش مناسب داشته باشد و با روشنگری و ارائه مشاوره های کارشناسی، مدیران ذیربط را برای رفع کاستی ها متقاعد نماید، در غیر این صورت ناچار است به اطاعت بی چون و چرا از اوامر سازمانی و مدیر مافوق و سایر مدیران بپردازد و نسبت به افکار عمومی و مردم به صورت انفعالی برخورد نماید و تنها در جاهایی که مدیران مایل باشند به پاسخگویی و اطلاع رسانی بپردازد.
در چنین وضعی روابط عمومی به آلت دستی برای مدیران و صرفا بلندگویی برای توجیه گری ها و بوق های تبلیغاتی برای تصویرسازی های غیر واقعی از سازمان متبوع تبدیل می شود که مردم و افکار عمومی در جریان فعالیت ها و اقداماتش هیچگونه جایگاهی ندارند.
در چنین حالتی نه تنها رضایت و متقاعد سازی مشتریان و ارباب رجوع و رسیدن به تفاهم با مردم مورد توجه روابط عمومی قرار نمی گیرد، بلکه تنها آن چه مهم به نظر می رسد جلب رضایت مدیر متبوع و تلاش برای حفظ موقعیت سازمانی است. اگر مدیر موافقت داشت یا فرمان داد، اقدام و فعالیتی در زمینه پاسخ به افکار عمومی صورت می گیرد و در غیر این صورت روابط عمومی واکنشی نسبت به رویدادهای پیرامونی و وظایف اساسی خویش نخواهد داشت !

بوق های مدیر یا گوش های مردم؟
در این حالت اولویت نخست جلب رضایت مدیر است نه جلب رضایت مردم، مهم نیست افکار عمومی و مردم چه ابهام ها، مسایل و یا مشکلاتی داشته باشند، چرا که گیرنده های روابط عمومی با دهان مدیر تنطیم شده و اگر تتمه هنری در روابط عمومی باقی مانده باشد، فرستنده های آنان صرفا پیام هایی را بدون توجه به مخاطبان و نیازهایشان مطرح می کنند و بلندگوهای متعددی آن را بازتاب می دهند.
مردم مداری ،پیگیری اولویت ها و رفع مسایل و مشکلات مردم جای خود را به مدیرمداری و پیگیری دغدغه های مدیر و تلاش برای حفظ و کسب موقعیت های سازمانی می دهد.
نگاهی عمیق به رویدادهای حوزه اطلاع رسانی و روابط عمومی و برخی رویدادهای اجتماعی، این واقعیت تاسف بار را برملا می سازد.
رویدادهایی که چندی است در برخی سطوح کشور شاهد آن هستیم اولویت داشتن مدیرمداری بر مردم مداری به وضوح قابل مشاهده است ، برخی روابط عمومی ها که باید خود جریان مردم مداری را در سازمان ها هدایت و سازمان دهی کنند، در برابر طرح مکرر ابهام ها، پرسش ها، مسائل و مشکلات مردم کمترین واکنش را از خود نشان می دهند و در پی متقاعد کردن افکار عمومی برنمی آیند، اما به هنگام طرح نکته ای در خصوص مدیر و یا نحوه مدیریت مدیر سازمان متبوع برآشفته می شوند و برای خاموش کردن اعتراض یا انتقاد مطرح شده ، به انواع روش های اخلاقی و غیر اخلاقی متوسل می شوند. این گونه روابط عمومی ها چشمانی نابینا، گوش هایی ناشنوا و زبانی دراز دارند که بدون توجه به خواسته ها، ابهام ها، آلام و نیازهای افکار عمومی ، فقط به بوق های تبلیغاتی مدیر خویش تبدیل می شوند و شان روابط عمومی را تا حد و اندازه یک بوقچی ناشنوا و نابینا تنزل می بخشد.

دستگاه ها باید پاسخگو شود
به نظر می رسد جامعه روابط عمومی علاوه بر این که باید دانش ، بینش و مهارت های روابط عمومی را در خدمتگزاران و شاغلان روابط عمومی ارتقا ببخشد، باید با گسترش فرهنگ جرات ورزی و اعتماد به نفس در بین آنان و ایجاد مکانیزم ارتباطی متقابل و مناسبی با مدیران ، ضرورت ایجاد زمینه های برقراری تعاملی و تنگاتنگ مبتنی بر مردم مداری بین مدیران سازمان ها و مدیران روابط عمومی را گوشزد نموده و در این راستا اهتمام ورزد.
مدیران سازمان ها نیز باید ضمن اینکه خود به پاسخگویی به موقع به افکار عمومی و مردم و رسانه ها اهتمام می ورزند، با اعلام اولویت داشتن خدمتگزاری صادقانه به مردم و رفع کاستی های آن، تمهیدات لازم را برای پاسخگو ساختن اجزای سازمان متبوع خود به ویژه روابط عمومی که سخنگوی سازمان محسوب می شود فراهم آورند.
بی تردید پاسخگو شدن دستگاه ها می تواند اعتماد عمومی به خدمتگزاران را به عنوان بزرگ ترین سرمایه اجتماعی سازمان ها گسترش دهد و موجب تقویت و حفظ نظام که بنا به فرمایش امام راحل (ره) از اوجب واجبات است گردد.

منبع مرجع:  شارا (شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران)