شبکه اطلاع‌رسانی روابط‌عمومی ایران (شارا) || در جهانی که سرعت ارتباطات روزبه‌روز افزایش می‌یابد و مخاطبان در معرض انبوهی از پیام‌ها قرار دارند، داشتن تعریفی کوتاه، دقیق و روزآمد از روابط‌عمومی ضرورتی انکارناپذیر است. انجمن بین‌المللی روابط‌عمومی (IPRA) در نشست هیئت‌مدیره خود در سپتامبر ۲۰۱۹ در ایروان، ارمنستان، پس از ماه‌ها بحث و بررسی، تعریفی تازه از روابط عمومی ارائه کرد. این تعریف با در نظر گرفتن تحولات عرصه رسانه، چالش‌های اخلاقی و رشد فزاینده پدیده «اخبار جعلی»، بر اعتماد، اخلاق و تصمیم‌گیری مدیریتی تأکید دارد.
متن تعریف تازه
«روابط‌عمومی یک شیوه مدیریت تصمیم‌گیری است که وظیفه ایجاد روابط و منافع بین سازمان‌ها و مخاطبان آن‌ها را بر عهده دارد و این امر بر پایه انتقال اطلاعات از طریق روش‌های ارتباطی اخلاقی و قابل اعتماد انجام می‌شود.»
ساختار تعریف
IPRA در توضیح این تعریف، آن را در سه بخش اصلی تقسیم کرده است:
چه چیزی هست (WHAT): روابط‌عمومی یک عملکرد مدیریتی مبتنی بر تصمیم‌گیری است.
چرا انجام می‌شود (WHY): برای ایجاد و حفظ روابط و منافع میان سازمان‌ها و مخاطبانشان.
چگونه انجام می‌شود (HOW): از طریق انتقال اطلاعات بر پایه اعتماد و اخلاق.
این ساختار ساده اما جامع، هم ماهیت روابط‌عمومی را توضیح می‌دهد، هم هدف آن را روشن می‌سازد و هم روش تحقق آن را بیان می‌کند.
ویژگی‌های کلیدی تعریف
IPRA در تدوین این تعریف چند اصل مهم را رعایت کرده است:
ایجاز و وضوح: تعریف تنها ۳۰ واژه دارد و در عین حال جامع است.
بی‌طرفی: تا بخش پایانی بی‌طرف است و تنها در انتها با تأکید بر «اعتماد و اخلاق» رنگ و بوی IPRA را نشان می‌دهد.
کاربرد جهانی: این تعریف هم در بازارهای توسعه‌یافته و هم در کشورهای در حال رشد قابل استفاده است.
آینده‌نگری: از اشاره به ابزارها یا کانال‌های خاص مانند رسانه‌های اجتماعی یا رویدادها پرهیز کرده تا در گذر زمان کارایی خود را حفظ کند.
تمرکز بر رابطه: اهدافی چون «نفوذ» یا «دیالوگ» که همیشه در همه موقعیت‌ها صادق نیستند، در این تعریف نیامده‌اند.
تفاوت با تعاریف پیشین
برخلاف برخی تعاریف طولانی و پیچیده گذشته، تعریف جدید IPRA ساده، کوتاه و قابل‌فهم است. این تعریف برخلاف سنت‌های قدیمی که روابط‌عمومی را به تبلیغات یا ابزار نفوذ تقلیل می‌دادند، بر ایجاد رابطه و منافع مشترک تأکید دارد و آن را با روش‌های اخلاقی و قابل اعتماد پیوند می‌زند.
اهمیت تأکید بر اعتماد و اخلاق
یکی از جنبه‌های متمایز این تعریف، تأکید نهایی آن بر «روش‌های ارتباطی اخلاقی و قابل اعتماد» است. این رویکرد پاسخی به بحران اعتماد در فضای رسانه‌ای امروز و گسترش اخبار جعلی است. در واقع، IPRA می‌خواهد نشان دهد که مسئولیت حرفه‌ای روابط‌عمومی فراتر از رساندن پیام است؛ روابط‌عمومی باید پاسدار حقیقت، شفافیت و اخلاق در ارتباطات باشد.
تعریف تازه روابط‌عمومی که توسط انجمن بین‌المللی روابط‌عمومی (IPRA) در سپتامبر ۲۰۱۹ منتشر شد، پاسخی به تحولات سریع ارتباطات و چالش‌های جهانی اعتماد است. این تعریف کوتاه و کاربردی، روابط‌عمومی را به‌عنوان یک عملکرد مدیریتی تصمیم‌گیر معرفی می‌کند که هدف آن ایجاد روابط و منافع میان سازمان‌ها و مخاطبان است و تنها از مسیر روش‌های ارتباطی اخلاقی و قابل اعتماد محقق می‌شود.
این تعریف نشان می‌دهد که آینده روابط‌عمومی بر سه ستون اصلی استوار است: مدیریت هوشمندانه، ایجاد رابطه پایدار و پایبندی به اخلاق و اعتماد. (انتشارات رسمی IPRA | سپتامبر ۲۰۱۹ | ایروان، ارمنستان)
هفت نوع روابط عمومی که هر سازمان باید بداند | راهنمای جامع ۲۰۲۵ برای استراتژی ارتباطی مؤثر
چرا روابط‌عمومی برای هر سازمان حیاتی است؟ بررسی اصول طلایی، اخلاق حرفه‌ای و شاخص‌های جهانی
۲۵ اصل طلایی روابط‌عمومی؛ راهنمای جامع برای ساخت اعتماد، اعتبار و ارتباط مؤثر
مشاغل مدرن و مشکل روابط‌عمومی: فرصت‌های شغلی که ناشناخته مانده‌اند
معرفی رشته روابط‌عمومی (Public Relations Major)
منبع: U.S. News & World Report
نویسنده: کارا کولمن فیلدز (Kara Coleman Fields)
تاریخ انتشار: ۲۳ آوریل ۲۰۲۱ — به‌روزرسانی‌شده با تمرکز بر نقش هوش مصنوعی در سال ۲۰۲۵
رشته روابط عمومی به دانشجویان می‌آموزد چگونه با رسانه‌ها و عموم مردم ارتباط برقرار کرده و پیام‌هایی متناسب با تصویر برند منتقل کنند. دانشجویان این رشته باید ارتباط‌گرانی مؤثر باشند و علاقه‌مند به انتقال دقیق، شفاف و اخلاقی اطلاعات.
در دنیای امروز، وقتی یک برند در شبکه‌های اجتماعی تبلیغ می‌کند، یک سخنگوی سازمان بحران پس از وقوع بلای طبیعی با خبرنگاران مصاحبه دارد یا یک شرکت بیانیه‌ای رسمی درباره‌ی محصول جدید منتشر می‌کند، در واقع شاهد عملکرد روابط‌عمومی هستیم.
نقش هوش مصنوعی در آموزش و حرفه روابط‌عمومی
در سال‌های اخیر، هوش مصنوعی به سرعت به یکی از ابزارهای کلیدی در روابط‌عمومی تبدیل شده است. دانشجویان این رشته اکنون یاد می‌گیرند چگونه از فناوری‌هایی مانند تحلیل احساسات (Sentiment Analysis)، تولید خودکار محتوا (Generative AI) و پایش رسانه‌ها با الگوریتم‌های یادگیری ماشین استفاده کنند تا استراتژی‌های ارتباطی خود را هوشمندانه‌تر و دقیق‌تر طراحی کنند.
در بسیاری از دانشگاه‌ها، دروس جدیدی مانند «هوش مصنوعی در ارتباطات استراتژیک» یا «اخلاق در تولید محتوای مبتنی بر AI» به برنامه‌ی آموزشی افزوده شده است تا نسل جدید متخصصان روابط‌عمومی بتوانند با تحولات دیجیتال همگام شوند.
دروس متداول رشته روابط‌عمومی
این رشته معمولاً زیرمجموعه‌ی دانشکده‌ی ارتباطات یا روزنامه‌نگاری است. دروس پایه شامل موارد زیر است:
◽ مبانی ارتباطات جمعی
◽ اخلاق و حقوق رسانه
◽ نگارش در روابط‌عمومی
◽ استراتژی‌های روابط‌عمومی
◽ پژوهش در روابط‌عمومی
دروس جدید مرتبط با هوش مصنوعی نیز اضافه شده‌اند، از جمله:
◽ تحلیل داده‌های رسانه‌ای با هوش مصنوعی
◽ استفاده از چت جی‌بی‌تی و ابزارهای مشابه در نگارش محتوای سازمانی
◽ مدیریت بحران با کمک هوش مصنوعی
در مقطع پایانی، دانشجویان معمولاً باید پروژه‌ای نهایی ارائه دهند که نشان دهد توانایی طراحی و مدیریت یک کمپین واقعی روابط‌عمومی را دارند.
آیا این رشته برای شما مناسب است؟
اگر فردی اجتماعی، دقیق، دارای مهارت نوشتاری بالا و علاقه‌مند به تعامل با رسانه‌ها هستید، رشته روابط‌عمومی برای شما مناسب است.
با ظهور هوش مصنوعی، از متخصصان این حوزه انتظار می‌رود که بتوانند میان مهارت انسانی در داستان‌سرایی و توان تحلیل ماشینی تعادل برقرار کنند.
شما ممکن است در یک روز کاری همزمان بیانیه خبری بنویسید، پست شبکه اجتماعی تنظیم کنید و با استفاده از ابزارهای AI تأثیر محتوای خود را در لحظه تحلیل کنید.
فرصت‌های شغلی برای فارغ‌التحصیلان روابط‌عمومی
فارغ‌التحصیلان می‌توانند در سازمان‌های دولتی، شرکت‌های تجاری، دانشگاه‌ها، سازمان‌های مردم‌نهاد و رسانه‌ها فعالیت کنند. سمت‌های شغلی معمول شامل موارد زیر است:
◽کارشناس روابط عمومی(Public Relations Specialist)
◽ مدیر روابط‌عمومی (Public Relations Manager)
◽مدیر ارتباطات (Communications Director)
◽ سخنگوی سازمان (Spokesperson)
◽ تحلیلگر رسانه با هوش مصنوعی (AI Media Analyst)
◽ مدیر محتوا و شبکه‌های اجتماعی
با کسب تجربه، امکان ارتقا به سطوح مدیریتی مانند مدیرکل روابط عمومی یا مشاور ارشد برند نیز وجود دارد.
در سازمان‌های اضطراری مانند آتش‌نشانی، پلیس یا مدیریت بحران، عنوان شغلی مشابهی با نام افسر اطلاع‌رسانی عمومی (Public Information Officer) رایج است.
صنعت نفت، سرآغاز روابط عمومی در ایران
دکتر حمید نطقی: بنیان‌گذار روابط عمومی در ایران و فلسفه علمی آن
چرا آموزش روابط عمومی در ایران ناموفق بوده است؟
نخستین سرود روابط عمومی در ایران
متن کامل بسته پیشنهادی اعتلای روابط عمومی در ایران
روابط عمومی در ایران، چالش ها و فرصت ها
پوست‌اندازی روابط عمومی در ایران: از اتاق خطاطی تا هوش مصنوعی مولد
دلایل ناکارآمدی روابط عمومی در ایران
بومی سازی روابط عمومی در ایران