شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- تمامی موارد مذکور در حالی است که در شرایط فعلی در سازمان های نظام مهندسی ساختمان استانها نقش و جایگاه روابط عمومی ها مورد غفلت قرارگرفته است. درنتیجه این امر متاسفانه ظرفیت این روابط عمومی ها به یک ساختار اداری غیر چابک و منفعل تنزل پیدا کرده است.
بی گمان این پروسه و تضعیف روابط عمومی نظام مهندسی استان ها سبب شده که فعالیت حرفه ای آنها نیز تحت الشعاع قرارگیرد، به گونه ای که بنا به گفته برخی از روسای روابط عمومی استانی، وظایف ثانویه و کم اهمیت تر به وظایف اصلی آنها ترجیح داده شده است.
درنتیجه فرآیند مذکور، حتی روابط عمومی سازمان های نظام مهندسی استانها خود معترف هستند که عدم مطالبه وظایف و مسوولیت های اصلی روابط عمومی از سوی مدیران، باعث شده که آنها نتوانند به نقش اصلی خود که در تشریفات اداری مربوط به این حرفه برای روابط عمومی تعیین شده عمل کنند.
برای آسیب شناسی این موضوع به گفت وگو با برخی از روابط عمومی نظام مهندسی استان ها پرداخته ایم که مشروح آن را در ذیل می خوانید و متعاقبا ادامه این گزارش منتشر خواهد شد:

مسلم محمدی، مدیر روابط عمومی سازمان نظام مهندسی اردبیل
نقش، وظیفه و هدف روابط عمومی در هر ارگان و سازمانی کاملا مشخص و تعریف شده است، در بعضی سازمان ها جایگاه و حضور روابط عمومی تعریف نشده است. روابط عمومی دست راست هر ارگانی محسوب می شود که سازمان نظام مهندسی هم مستثنی از این امر نیست.
در خط مشی هفده گانه شورای مرکزی هم روابط عمومی می تواند نقش شفاف سازی، اطلاع رسانی و ارتباط با دست اندرکاران مربوطه را در جهت توسعه صنعت ساختمان داشته باشد؛ طبیعتا روابط عمومی وظایف سنگینی بر عهده دارد و کارهای زیادی را باید انجام دهد.
روابط عمومی همانند دیگر سمت های سازمانی و اداری، دارای نقاط ضعفی است؛ متاسفانه تغییر مدیریت در سازمان ها جایگاه روابط عمومی را متزلزل می کند. حداقل زمان برای مدیریت یک رییس در سازمان نظام مهندسی ساختمان یک سال و حداکثر سه سال است.
به گفته این مسئول سازمانی این ضعف سازمان است و بر کار روابط عمومی هم تاثیر می گذارد؛ البته یک روابط عمومی قوی باید بتواند بر این گونه مشکلات تسلط داشته باشد.
حسن یک روابط عمومی خوب در این است که با آمدن رییس جدید به سرعت برنامه آینده سازمان را ارائه دهد، چرا که سازمان نظام مهندسی یک سازمان خاص با افراد خاص است. یک روابط عمومی قوی با داشتن علم و ابزار لازم می تواند کار خود را در هر شرایطی به نحو احسن انجام دهد.

محمود فارسی، مدیر روابط عمومی سازمان نظام مهندسی همدان
روابط عمومی نه تنها در نظام مهندسی بلکه در همه ارگان ها در اصل تریبون سازمان و ارگان است. در نظام مهندسی هم روابط عمومی تعریف شده، اما در سازمان نظام مهندسی همانند هر ارگانی دیگر این امکان وجود دارد که بعضی از وظایف جایگاه واقعی خود را هنوز پیدا نکرده باشد.
روابط عمومی دست راست مدیر و مجموعه است که باید مشاوره درست به اعضای سازمان بدهد؛ یکی از وظایف روابط عمومی اطالع رسانی درست و به موقع است.
روابط عمومی باید باید کم و کاستی های مجموعه را شناسایی کند و بازخورد فعالیت ها را در خارج از سازمان بررسی و به داخل سازمان اطلاع دهد.
اینکه در حال حاضر وضعیت روابط عمومی سازمان های نظام مهندسی در سطح کشور به چه صورتی است، در یک دوره کوتاه مدت نمی توان در مورد فعالیت های سازمان نظر پخته داد و ترجیح می دهم که در این مورد پاسخی ندهم.

هورامان بهرامی، مدیر روابط عمومی سازمان نظام مهندسی کردستان
روابط عمومی از جمله علوم تازه است که وارد ادبیات اداری کشور شده و طبیعی است که در همه ارگان ها جایگاه واقعی خود را پیدا نکرده باشد. شاید ساختارهای فرهنگی و اجتماعی جامعه و تازگی علوم اجتماعی، روابط بین الملل و ... در جامعه از جمله عواملی باشند که باعث شده روابط عمومی نتواند نقش خود را در سازمان ها و ارگان ها به خوبی پیدا و اجرا کند.
سازمان نظام مهندسی هم از این امر مستثنی نیست. در بیشتر استان ها احساس نیاز به روابط عمومی دیده نمی شود، و ظاهرا جایگاه و حیطه مشخص وجود ندارد؛ روابط عمومی بیشتر جنبه تشریفاتی دارد.
روابط عمومی از وظیفه اصلی خود که رابطه درون سازمانی و برون سازمانی است دور افتاده و تنها به کارهای داخل پیش پا افتاده سازمان مشغول است، این موضوع از مشکلات بزرگ نظام به حساب می آید که نتوانسته رابطه درون سازمانی و برون سازمانی را تعریف کند.
البته در حال حاضر احساس نیاز به روابط عمومی فعال روز به روز درک می شود. ناگفته نماند در استان کردستان به این مهم توجه می شود. شاید یکی از دلایل آن ساختار اجتماعی کردستان باشد؛ جامعه کردستان به حوزه اجتماعی و روابط اجتماعی اهمیت می دهد.

عباس امیریان، مدیر روابط عمومی سازمان نظام مهندسی خراسان رضوی
روابط عمومی نقش کارسازی در نحوه برقراری ارتباط درونی با بیرونی سازمان دارد، که دست مدیران سازمان را در دست مسئولان اجرایی دولتی و خصوصی بگذارد و در اصل پلی ارتباطی است. در استان خراسان رضوی همکاری به گونه ای است که سازمان نظام مهندسی ارتباط خیلی خوبی با مسئولان استانی و ساختمانی دارد. مسائل استانی و ساختمانی مورد بحث و بررسی قرار می گیرد و با آستان قدس رضوی ارتباط نزدیک برقرار شده است. برگزاری سمینارهای آموزشی یک امتیاز به حساب می آید. اینها همگی از جمله فعالیت های روابط عمومی نظام مهندسی استان به شمار می روند. روابط عمومی سازمان خراسان رضوی حدود 21 سال سابقه دارد و درواقع اولین روابط عمومی در خراسان رضوی تاسیس شد.
در خیلی از نظامات هنوز روابط عمومی کم رنگ است در بعضی از اجلاس ها مثل اجلاس هفدهم اصلا جایگاه روابط عمومی ها دیده نشده بود و بلاتکلیف بودند. در نشست کارگروه های آموزشی روابط عمومی ها دیده نشده بود و جلسه ای در این خصوص نبود. حدود سه سال است شورای هماهنگی روابط عمومی برگزار و هر ماه در تهران یا دیگر استان ها تشکیل می شود؛ سال قبل هم دومین همایش مدیران روابط عمومی سراسر کشور نظامات مهندسی بوده است. برای نخستین بار در کشورو اولین باردر استان خراسان رضوی چارت اداری سازمانی نظام مهندسی تدوین شده و چهار معاونت اجرایی تعیین شد. در خراسان رضوی کار ما خیلی آسوده شده چون با ریاست ارتباط نزدیک داریم؛ نظام مهندسی خراسان رضوی برای روابط عمومی ارزش زیادی قائل است. این ارتباط مستحکم وجود دارد.

حجت همت، مدیر روابط عمومی سازمان نظام مهندسی فارس
سازمان های نظام مهندسی ساختمان را شاید بتوان مظلوم ترین سازمان ها در نوع خود دانست. این سازمان در حالی به ارائه خدمات ارزشمندش به جامعه می پردازد که برای عموم جامعه ناشناخته و یا نا آشناس.، ارگانهای مرتبط در حیطه مسئولیت هایش با خدمات و توانائی هایش بیگانه اند و از همه دردناکتر آنکه بسیاری از اعضایش نیز اطلاع چندانی از اقدامات و تحولات آن ندارند.
به جرات می توان علت را در ضعف روابط عمومی سازمان جستجو کرد. بخشی که یا وجود نداشته و احیانا در صورت وجود تنها به بی تاثیرترین فعالیت ها پرداخته است، مسئولیت هایش در بخش های مختلف و پراکنده، بدون هماهنگی و راهبرد واحد یا به کل رها شده و یا در لابلای فعالیت های روزمره و جاری سازمان، بصورت انفعالی و مقطعی صورت می پذیرد.
شاید تا چندی قبل سازمان به علل مختلف از جمله تکیه بر لزوم بهره گیری از خدمات مهندسی در قوانین و مقررات خود را بی نیاز از روابط عمومی می پنداشته است که همین امر ضربه های سنگینی به پیکره و همچنین منظر سازمان در عموم جامعه و حتی در دید اعضایش وارد نموده است. خوشبختانه شورای مرکزی نظام مهندسی ساختمان با ارائه پیش نویس سند چشم انداز روابط عمومی سازمان های نظام مهندسی، نشان دادند که به اهمیت این نهاد واقف بوده و به تشکیل و توسعه آن همت گمارده اند که جای بسی امیدواری است.
عملکرد روابط عمومی را می توان در یک عملکرد کاملا دو سویه دانست، بخشی معطوف به ارتقا سطح آگاهی عمومی از طریق ارائه اطلاعات، اخبار و آموزش است و بخشی دیگر افزایش آگاهی سازمان از طریق دریافت اطلاعات و بازخورد عملکرد از جامعه و آنالیز اطلاعات دریافتی از مخاطبین و تنها با اتخاذ رویکردی اینچنین می توان در راه نیل به اهداف عالیه قانون گام برداشت.

محمد رجاییان، مدیر روابط عمومی سازمان نظام مهندسی مرکزی
با توجه به اینکه سازمان نظام مهندسی ساختمان به صورت هیات مدیره ای اداره می شود و طول دوره مدیریت، زمان مشخص دارد؛ به همین دلیل اکثر مدیران به صورت سلیقه ای با روابط عمومی برخورد می کنند، یعنی اینکه یک رییس نسبت به اهمیت حضور فعال روابط عمومی شناخت دارد و به روابط عمومی بها می دهد، اما رییس دیگر اهمیتی برای روابط عمومی قائل نیست و در نتیجه مانع فعالیت حرفه ای روابط عمومی می شود.
اما موضوع قابل اهمیت این است که با توجه اینکه حرکت صنعت ساختمان از حالت سنتی به صنعتی است، قطعا اطلاع رسانی در این راستا ضروری است و نظام مهندسی باید با روابط عمومی ارتباط قوی و سازنده داشته باشد، تا مردم هم به عنوان بهره برداران ساختمان به حقوق و وظایف خود آگاه باشند.
دادن اختیارات به روابط عمومی ها به نوع نگاه مدیریت برمی گردد، پیشنهاد داده شد یک دستورالعمل از طرف شورای مرکزی داده شود تا براساس آن چارت روابط عمومی استان ها تعیین گردد و اعتبار روابط عمومی براساس تعداد مهندس باشد و با تغییر رییس تغییری در رویکرد روابط عمومی ایجاد نشود، در این صورت مدیر روابط عمومی می تواند فعالیت حرفه ای داشته باشد.
برای اینکه بتوان در بین روابط عمومی ها رقابت ایجاد کرد، لازم است که از طریق شورای مرکزی دستورالعمل و خط مشی روابط عمومی ابلاغ شود تا بهتر با حوزه اختیارات خود آشنا شوند.
در کل اعتبارات خوبی در این حوزه صرف می شود، ولی اگر اینها مدیریت شود و شورای راهبردی از طریق شورای مرکزی نظارت کند، کار تخصصی می شود. هر استان باید در حوزه کاری خود بسته به نوع بافت جامعه، فرهنگ، اقلیم و روابط عمومی فعالیت کند.
در حال حاضر در این راستا فعالیت هایی انجام شده، اما در عمل آن بازدهی که باید باشد وجود ندارد.
باید توجه داشت که با بزرگ شدن روابط عمومی، نظام مهندسی هم بزرگ می شود. قطعا روابط عمومی در خط مشی تاثیرگذار خواهد بود. تک تک بندها به روابط عمومی مرتبط می شود، باید دید که مدیریت تا چه اندازه از ظرفیت روابط عمومی استفاده می کند، چراکه رئیس می تواند بدون روابط عمومی و با چالش در اجرای خط مشی گام بردارد و البته می تواند با روابط عمومی راحت تر خط مشی را به سرانجام برساند.

حشمت کرم خانی، مدیر روابط عمومی سازمان نظام مهندسی ایلام
به طور کلی روابط عمومی جایگاه واقعی خود را در هیچ کجای ادارات و ارگان ها ندارد. در نظام مهندسی هم خیلی روی این مقوله کار نشده و در اصل روابط عمومی در نظام مهندسی یک کودک نوپا است.
با توجه به دیدگاهی که وجود دارد و اینکه نگاه به نظام مهندسی چیست، همین نگاه باید برای روابط عمومی باشد، باید نگاه درست تعریف شود.
کار روابط عمومی یک ارتباط دوسویه است یعنی هم به نفع سازمان و هم به نفع مردم کار می کند، روابط عمومی باید تلاش کند تا سازمان جایگاه خود را پیدا کند.
در حال حاضر روابط عمومی ها در بیشتر موارد گرفتار کار دستوری و اداری شده اند، در صورتی که باید نگاه مشاوره ای به روابط عمومی وجود داشته و از توان روابط عمومی استفاده شود. در این صورت فعالیت روابط عمومی می تواند کارساز باشد، اما خیلی مواقع منتظر دستورات می ماند. در واقع باید حوزه اختیار روابط عمومی گسترش یابد.

بهادر دهقانی، مدیر روابط عمومی سازمان نظام مهندسی کرمانشاه
با توجه به تعاریف علمی موجود روابط عمومی در سازمان نظام مهندسی ساختمان استان ها باید به یک مثلث ارتباطی میان اعضای سازمان نظام مهندسی ساختمان، مردم و سایر سازمان های مرتبط تبدیل شود. گفتنی است روابط عمومی آیینه تمام نمای سازمان است؛ به عبارت دیگر این واحد خط مقدم ارتباط مدیران با مردم است که باید بسیاری از مشکلات و نقصان از عملکرد یک سازمان را مرتفع نماید و تمامی تهدیدها را به فرصت تبدیل کند.
متاسفانه در سازمان نظام مهندسی ساختمان نگاه کاربردی و عملگرایی به حوزه روابط عمومی وجود ندارد. این در حالی است که امید می رود با روی کار آمدن اعضای دوره ششم شورای مرکزی این نگاه نیز تغییر یابد، چرا که امروزه شاهد رشد روزافزون ساخت و ساز هستیم که بالطبع آن توقعات و انتظارات مردم نیز از سازمان نظام مهندسی ساختمان افزایش یافته است.
شایان ذکر است که امروزه ارائه تعریف جامع برای چارت سازمانی روابط عمومی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان ها یک نیاز به شمار می آید. این در حالی است که خط مشی این دوره شورای مرکزی، به هیچ عنوان هیچ جایگاهی را برای حوزه روابط عمومی لحاظ نکرده است. باید توجه داشت که حوزه روابط عمومی بیشتر هنرگر است تا عملگرا و امید می رود مدیریت روابط عمومی این دوره شورای مرکزی علاوه بر ادامه فعالیت مدیریت قبلی، تدابیر جدیدی را در این خصوص اتخاذ نمایند.
البته باید متذکر شد که تعامل با رسانه ها یکی از وظایف انکارناپذیر روابط عمومی به شمار می آید و خط مشی دوره ششم شورای مرکزی هم از این قاعده مستثنی نیست، چرا که اگر بندهای قطعنامه تنها روی کاغذ بماند هیچ دردی را از جامعه مهندسان دوا نخواهد کرد و برای جلوگیری از این آسیب می بایست مدیران سازمان های نظام مهندسی و اعضای شورای مرکزی به کمک واحد روابط عمومی برای اجرای هر چه بهتر بندهای خط مشی اقدامات لازم را انجام دهند.

علی اکبر آقابابایی، مدیر روابط عمومی سازمان نظام مهندسی البرز
با توجه به اعتماد بسیار بالای روسای سازمان نظام مهندسی استان البرز حدود اختیارات لازم به این واحد تا به امروز داده شده است. این در حالی است که متاسفانه واحد روابط عمومی در سایر استان ها به علت عدم توجه مدیران با مشکلات اساسی روبه رو هستند.
گفتنی است واحد روابط عمومی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان البرز، با دارا بودن خبرنگاران حرفه ای در نظر دارد به عنوان یک قطب خبری در استان تبدیل شود.
یکی از مهم ترین اقدامات روابط عمومی سازمان نظام مهندسی استان البرز استفاده از تبلیغات محیطی و رسانه ای و اطلاع رسانی نوین در بین آحاد مردم و همچنین فرهنگ سازی لازم برای اجرای کامل مقررات ملی ساختمان است.
متاسفانه در بحث اجرای مقررات ملی ساختمان تا به امروز سعی بر آن شده است که این مبحث را تنها برای مهندسان القاء کنیم. این در حالی است که باید در گام اول برای مردم فرهنگ سازی لازم صورت گیرد.
شایان ذکر است یکی از مواردی که در خط مشی این دوره شورای مرکزی مغفول مانده است، طرح یکسان سازی وظایف روابط عمومی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان ها است. متاسفانه در حال حاضر روابط عمومی استان ها سلیقه ای عمل می کنند و انتظار می رفت که برای تمام مسئولان روابط عمومی ها سازمان های مورد بحث یک خط مشی مکتوب و یا حتی یک نظام نامه به تصویب برسد.
 

منبع: صما