شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران(شارا):

با سعید معادی، کارشناس ارشد روابط عمومی  پیرامون وضع و عملکرد روابط عمومی در سال 1390 و  برون رفت از این وضعیت  گفت و گویی انجام داده ایم که از نظر می گذرد:

• وضع و عملکرد روابط عمومی در سال 1390را چگونه ارزیابی می کنید؟
بررسی وضعیت و عملکرد روابط عمومی را نمی توان به صورت تستی با انتخاب یکی از گزینه ها پاسخ داد بلکه باید این نکته را مورد تاکید قرار داد که روابط عمومی نیز به مثابه سایر نهاد ها در ارائه کارنامه قابل قبول و یا عملکرد مطلوب و یا ضعیف، تحت تاثیر مولفه ها و مسائل دیگر قرار دارند و اصولا زمانی می توان مجموعه عمکرد یک نهاد را مورد بررسی قرارداد که علاوه بر رویکرد برنامه محوری و تدوین و تصویب برنامه عملیاتی، متعاقب آن دارای سیاست گذاری صحیح، برنامه ریزی منسجم، تامین منابع مالی مورد نیاز، اعمال کنترل و نظارت مستمر، آموزش و توانمند سازی نیروی انسانی مورد نیاز در راستای تحقق برنامه ها و سیاست گذاری های کلان یک مجموعه باشد و به جرات می توان گفت که اکثر روابط عمومی های کشور فاقد این توانمندی می باشند تا بتوانند در چارچوب برنامه مصوب به صورت هدفمند و اثر گذار که از حیث کمی و کیفی قابل اندازه گیری باشند، فعالیت نمایند ، بنابراین به صورت سنتی و متعارف اقداماتی از سوی روابط عمومی های کشور صورت گرفته که بیشتر می تواند در حول محور های باشد که تحت تاثیر شدید نگرش مسوولین و مدیران روابط عمومی در ابعاد و اشکال مختلف صرفا تبلیغی است، زیراعدم درک وجود ذهنی و فلسفی روابط عمومی و روزمرگی روابط عمومی ها توام با نبودن بستر و شرایط لازم در امر پاسخگوئی ،فقدان ابزار و سازو کارهای مناسب و جدید در زمینه پاسخگوئی و شفاف سازی،ضعف تخصصی در زمینه روابط عمومی در سطح مدیران و کار شناسان روابط عمومی،فقدان سیستم های آموزشی و عدم توجه جدی به مقوله آموزش به عنوان یک نیاز ضروری،عدم اشراف و آگاهی نسبت به فلسفه وجودی روابط عمومی در سطح مدیرا ن عالی،استفاده و داشتن نگاه ابزاری نسبت به روابط عمومی،عدم امنیت شغلی،ترس از بیکاری و در گیر شدن با مشکلات معیشتی و اقتصادی،عدم سنخیت ما بین افراد و پست های تخصصی،عدم نظارت کارامد و جدی ،دغدغه های مالی و معیشتی،عدم استفاده جدی و مناسب از نیروی انسانی متخصص،آگاه و آشنا به روابط عمومی باتحصیلات دانشگاهی مرتبط و دارای تجارب مفید ،سوق دادن روابط عمومی به کارهای غیر اساسی و جدی و نزدیک کردن آنان از کارهای غیر مرتبط و حاشیه ای،وجود پارازیت و موانع اداری و انسانی بر سر راه روابط عموم، فقدان تلاش مدیریتی در همراه و همگام سازی سازمان با روابط عمومی،کم توجهی و یا بی توجهی در ضرورت استفاده از ابزار و سازو کارهای جدیدو تکنولوژی و فناوری روز در روابط عمومی ، حضور کم رنگ و یا بی رنگ مدیر و کارشناسان روابط عمومی قوی ،کارآمد و مسلط به امور ،ضعف در استفاده از فنون و روش های جدید در عرصه ارتباطات و اطلاع رسانی،نبود شرایط محیطی مناسب و مطلوب بری فعالیت روابط عمومی،عدم اجرای سیستم های مدیریتی نوین در عرصه روابط عمومی، ضعف در ارتباط با رسانه های ارتباط جمعی،خبرگزاری ها، صداو سیما، جراید کثیر الانتشاروسایت های اینتر نتی، ضعف در امکان برقراری ارتباطات صحیح اصولی بر اساس تفاهم، تعامل و مشارکت بامخاطبان درون و برون سازمانی،ضعف در امکان اطلاع رسانی و ارتقاءبخشی سطح آگاهی مخاطبان و رفع نیاز های اطلاعاتی آنان،ضعف در قدرت پاسخگوئی،شفاف سازی و تنویر افکار عمومی،ضعف در قابلیت مردم مداری ،مشتری مداری و تکریم ارباب رجوع،عدم برخورداری لازم از قدرت تسهیل،تسریع وتصریح بخشی در سطح سازمان و بیرون از سازمان، ضعف در قدرت فرهنگ سازی و تعمیم مباحث و مسائل فرهنگی،ضعف درعاملیت مدیریت در بحران،زمان،بهبود کیفیت و کمیت،بهروری و سیستم های نظارتی،ضعف در امکان سنجش افکار عمومی و اطلاع از خواسته،انتظارات و دیدگاه های مخاطبان درجهت تحقق امر مشتری،ضعف در ایجاد فرهنگ خود باوری در روابط عمومی و مواردی از این دست مانع از ارزیابی سالی موفق برای روابط عمومی ها می باشد، ضمن آنکه دور شدن از وادی اخلاق و نپرداختن به اخلاق گرائی به ویژه در عرصه روابط عمومی از جمله معضلات دیگری است که در ارزیابی عمکرد نمی توان نمره قابل قبولی را به روابط عمومی ها داد و باید بار دیگر اعلامیه اصول اولین منشور اخلاقی در روابط عمومی که توسط ای وی لی پدر علم روابط عمومی مطرح شده است را مورد اشاره قرارداد که چیزی جز اخلاق و پرداختن و تکلیف بر رعایت اصول اخلاقی نیست و زمانی که اخلاق گریزی و اخلاق ستیزی در آن شرایط شکل می گیرد ای ولی را وادار به تاکید و بازخوانی رفتاری، در قالب شکل جدیدی به نام روابط عمومی هدایت می سازد. او در این منشور می گوید:
"این یک دفتر مطبوعات سری نیست همه کارهای ما به طور آشکار انجام می شود هدف ما این است که خبر و اطلاعات را در ا ختیار مردم قرار دهیم اینجا یک آژانس آگهی تجاری نیست اخبار و اطلاعاتی را که ما ارائه می دهیم دقیق و صحیح است هر گونه اطلاعات تکمیلی به شخص متقاضی آن داده می شود به خبرنگارانی که در جستجوی مطالب خبری و گزارش های تحقیقی و تفسیری هستند با کمال میل و اشتیاق کمک می شود ".

• عده ای معتقدند روابط عمومی کشور در سال 1390دچار رکود طولانی است ، نظر شما چیست؟
فلسفه وجودی روابط عمومی همواره چیزی جز، برقراری ارتباطات با مخاطب، اطلاع رسانی درباره یک تجارت، ارزش آفرینی و برقراری روابطی که به ارزش های بلند مدت ختم می شود، نیست. بنابراین اگر روابط عمومی ها را با استفاده از ابزار و سازو کار جدید به سمت کار هنری، خلاق، با نشاط و کاملا متضمن درک موقعیتی، سوق دهیم و با توانمندسازی روابط عمومی امکان معرفی مزیت های رقابتی سازمان را به عنوان یکی از وظایف اصلی در حوزه روابط عمومی تقویت نمائیم و زمینه ارتقای نقش روابط عمومی را در عرصه تقویت مخاطب یابی داخلی و بین المللی فراهم سازیم و تغییر نگرش جدی در نقش روابط عمومی ها را از سرمایه محوری به انسان محوری اعمال نمائیم و متقابلا روابط عمومی برای حصول نقش آفرینی با استمرار درآموزش و به عنوان یک نهاد یاد گیرنده برای نقش آفرینی هدفمند و اثر بخش، شرایط لازم را با توانمند سازی برای اثر بخشی بیشتر در قابلیت های مختلف اعم مدیریت ارتباطات، مدیریت اطلاعات، مدیریت اطلاع رسانی، مدیریت تصویر پردازی ، مدیریت اعتماد سازی، مدیریت مسئولیت پذیری، انعطاف پذیری،تعهد و پایبندی در ابعاد و اشکال مختلف به صورت تعهد نسبت به مشتریان یا ارباب رجوع، تعهد نسبت به سازمان، تعهد نسبت به خود، تعهد نسبت به افراد و گروه کاری، تعهد نسبت به کار غیره را به عنوان مولفه های جدی دنبال نماید. آن وقت می توانیم داعیه این را داشته باسیم که از روابط عمومی پویا ،فعال، زنده و شاداب برخوردار می باشیم در غیر این صورت با تائید بر رکود طولانی روابط عمومی ها و در جازدن آنها و به زبان دیگر پسرفت و عقب ماندگی، می بایست فقدان دارابودن دو مولفه رفتار حرفه ای و اخلاق حرفه ای را نیز مزید بر این علت دانست و در واقه می توان اظهار داشت که این اتفاقات محصول یک روزه و آنی نیست، بلکه متاسفانه این مقوله گریبانگیر کشور های جهان سوم و یا کشور های در حال توسعه می باشد که همواره پدیده های مختلف که از رویکرد های سیاسی،اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی برخوردار می باشند و برآیند فعالیت آنها نشات گرفته از محورهای مختلف می باشد در واقع تابعی از آنها است و از فراز و نشیب زیادی برخوردار می باشد و روابط عمومی به عنوان یک نهاد مدنی نه تنها از این قاعده مستثنی نیست بلکه به شدت تحت تاثیر همین عوامل قرار دارد.

• برای برون رفت از این وضعیت چه پیشنهادی دارید؟
برای برون رفت از شرایط موجود علاوه بر ضرورت مطالعه و بررسی وضعیت فعلی روابط عمومی ها، می بایست راهکار هایی که منطبق با وضعیت حال و در واقع زمینه ساز برون رفت از موقعیت جاری می باشد، اجرائی کرد، راهکارهایی نظیر اعمال مدیریت خردمندانه در جهت بسط و توسعه فرهنگ روابط عمومی در کشور، تولید و تدارک دانش روابط عمومی و سازمان بخشیدن به آن برای همگانی کردن دانش مورد نیاز کارگزاران روابط عمومی با بهره گیری از متخصصان و کارشناسان، همراه با نشر و توزیع بهینه و هدفمند آن، عمومی سازی دانش روابط عمومی همراه با تبیین ظرفیت ها و قابلیت های آن، رویکرد صحیح کارگزاران روابط عمومی به عنوان فرصتی در جهت ارتقای کارایی، بهره وری و سرعت در برقراری ارتباطات و اطلاع رسانی و کاهش هزینه های عملیاتی،تلاش در جهت ایجاد و افزایش اعتبار با بهره گیری از مزیت های نسبی رسانه های اجتماعی و تبدیل آن به مزیت رقابتی در قالب نوآوری و ارائه خدمات نو،آموزش و تربیت نیروی متخصص و ماهر در عرصه روابط عمومی با رویکرد به استاندارد سازی، تلاش در جهت فراهم نمودن فرصت های امن و عادلانه از طریق روابط عمومی برای عموم مردم جهت مشارکت در عرصه های عمومی، بهره گیری از فناوری اطلاعات و ارتباطات نوین بعنوان عامل پیشران در جهت توسعه ملی و جهانی شدن، تلاش در جهت استفاده از قابلیت ها و ظرفیت های روابط عمومی بعنوان یکی از شاخصه های اصلی در مسیر توسعه یافتگی. ضمن آنکه باید بدانیم روابط عمومی کیفی می تواند کار کیفی اثر بخش و ماندگار انجام دهد و مسلما روابط عمومی کیفی حاصل انسان کیفی توسعه یافته است در غیر این صورت تنها اتکاء به وازه ها و لفاظی و بازی با وازگان نمی تواند معیار و ملاک خوبی برای متعالی بودن ،موفق شدن و خروج از شرایط فعلی لازم باشد،روابط عمومی به عنوان پیشرو و لیدر و یک عنصر اثر گذار در وهله اول روابط عمومی توسعه یافته و متعالی درون سازمانی را شکل بدهد و در این امر مهم همه کارکنان سازمان را در دستیابی به سرآمدی مشارکت دهد، تا با هدف فراهم نمودن فرصت هم اندیشی، همگرائی و هم افزائی در بین کارکنان سازمان، بتواند اهداف مهم را در عرصه بسط و توسعه روابط عمومی متعالی بااستفاده از فرصتی که برای روابط عمومی ها در احیاء ارزش های کمرنگ شده و تلاش مضاعف برای تحقق فلسفه وجودی خود که اصلی ترین مولفه ان انسان و ارزش و اعتباری انسانی با محوریت اخلاق و اخلاق گرائی است، دنبال نماید و به عنوان نکته آخر اینکه شاید بهترین شعار اخلاقی برای روابط عمومی و همه ی حرفه‌ای های این عرصه این باشد که: ”بـا مـردم چـنان رفتار کن که دوست داری با تو آن گونه رفتار کنند“. دادن وعده‌های دروغین برای مغموم‌کردن افکار عمومی و افراد ذینفع بدترین کار ممکن است. سعی کنیم با مردم و برای مردم باشیم تا ماندگار شویم.

• مهم ترین نقاط مثبت و منفی روابط عمومی در سال 1390از نظر شما کدامند؟
نقاط مثبت حائز اهمیت در عرصه روابط عمومی را شاید بتوان در مقوله اجرای کنفراس ها، همایش ها و نشست های تخصصی و هم اندیشی نام برد که از طریق شرکت ها و موسسات خصوصی روابط عمومی و NGO فعال در این عرصه برگزار می گردد و در واقع هر کدام از این رخدادهای علمی علیرغم نقاط ضعف و کاستی ها مخصوص به خود فرصت مناسبی در جهت رشد و توسعه روابط عمومی محسوب می گردد به ویژه آنکه تمامی این رخدادهای علمی توسط بخش خصوصی و در شرایط خاص از یک سو و تلاش در جهت تجمیع و مشارکت روابط عمومی های داخلی و همچنین دعوت و حضور اساتید خارجی صورت گرفته است،ضمن انکه تولید و انتشار کتب مختلف و افزایش اثار متفاوت در زمینه ارتباطات ،روابط عمومی، تبلیغات و روابط عمومی الکترونیک و مسائل از این دست نیز از اقدامات قابل توجه در سال جاری بوده که در این خصوص نیز بخش خصوصی سهم بسزائی را در این امر مهم داشته است،از نقاط منفی در عرصه روابط عمومی را می توان به تغیرات مدیران این عرصه و بکارگیری افراد با تخصص های غیر مرتبط به ویزه خبرنگاران صداو سیما نام برد که متاسفانه بیشتر این افراد اگرچه در خصوص های تخصصی مربوط به خود از سابقه و یا فعالیت مناسب برخوردار بوده اند و لیکن به عنوان روابط عمومی که از تخصص و توانمندی لازم در این عرصه برخودار باشند نبوده ودر واقع روابط عمومی رابیشتر انعکاس اخبار از طریق صداو سیما و یا تبلیغات صرف قلمداد می کردند.

• چشم انداز روابط عمومی در سال 1391؟
همانگونه که در بخش های فوق تقدیم گردید روابط عمومی از خاصیت تاثیر و تاثر برخوردار است بنابراین در عین آنکه می تواند محور برای توسعه، تغییر، اطلاع رسانی، آگاهی و فرهنگ سازی قلمداد گردد اگر شرایط مهیا نباشد و فضابرای فعالیت حرفه ای روابط عمومی آماده نگردد بطور طبیعی روابط عمومی در سال جدید چیزی جز شرایط فعلی نخواهد بود.

منبع: شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران(شارا)