‏‏

وضع و عملکرد روابط عمومی در سال 1390 را چگونه ارزیابی می کنید؟

 هنر روابط عمومی در واقع همان«هنر هشتم» محسوب می شود. که تا کنون به نظر می رسد به این هنرتوجه کمتری شده است! شاید علت آن، نگاهی دولتی به این مقوله است و شاید هم انتظارات رفتار دولتی از این هنر!! و شاید کم عمقی و ضعف رفتار تخصصی کارگزاران روابط عمومی در این زمینه  به هر حال به نظر می رسد این هنر نو پا در ایران و آنهم به پشتوانه و در دامن دلارهای نفتی و نه بر حسب نیازهای واقعی جامعه، توفیق چندانی نیافته و نتوانسته آنگونه که باید در پاسخگویی به نیازهای عظیم مخاطبان و اقناع افکار عمومی در رابطه با حوزه های مختلف زندگی اجتماعی در ایران ایفای نقش نداشته است.

با توجه به اینکه دیگر حوزه های زندگی اجتماعی همچون صنعت, کشاورزی, اقتصاد, خدمات و حتی سیاست نیز در ایران متأثر از دلارهای نفتی است, لذا نه تنها در این زمینه خاص پیشرفتی حاصل نشده است بلکه خلاقیت, تفکر و اندیشه را نیز از نیروهای انسانی روابط عمومی ها سلب کرده است. به نحوی که امروزه روابط عمومی ها لزومی درا قناع افکار عمومی احساس نمی­کنند، بلکه در قالب فرمانبرداری کد بسته تابع صرف مدیران ارشد سازمان بشمار می روند. و از آنجا که هر مسئله­ای وابسته به دستور باشد، رفته رفته استقلال و حقانیت خود را از دست می دهد و احساسات لطیف انسان های هشیار را گمراه می­کند؛ بایستی اذعان داشت که متاسفانه این موضوع و سیاست زدگی بیش از حد معمول در امور فرهنگی، هنری و اجتماعی در ایران، به ویژه در حوزه روابط عمومی آن را از کارآمدی واقعی انداخته و رکود را به این هنر تزریق می نماید و این شیوه، روایط عمومی ها را تحت تاثیر خود قرارداده است و از عوامل رکود آن به شمار می رود.

عده ای معتقدند روابط عمومی کشور در سال 1390 دچار رکود طولانی است، نظر شما چیست؟

 حرفه روابط‌عمومی در دوران رکود بهبود پذیر باقی می‌ماند به شرطی که در قالب و حیطه ی هنر و تخصص خود رفتار نماید. بر طبق گزارشی که با همکاری موسسه ComRes انجام شده است و 2000 عضو از مؤسسه یاد شده مورد نظرسنجی قرار گرفته اند مشخص شد که؛ بسیاری از حوزه‌های روابط عمومی در دوره رکود به رشد و توسعه خود ادامه داده‌اند، و روابط‌عمومی دیجیتال، مدیریت شهرت، مدیریت بحران و برنامه‌ریزی استراتژیک به ترتیب بیشترین رشد را تجربه کرده‌اند.

رکود اساساً به ذات و ماهیت روابط عمومی برنمی‌گردد چرا که این تخصص از پویایی ذاتی برخوردار است اما در کشورهایی که به این هنر توجه اساسی ندارند امکان رکون در آن ها وجود دارد بویژه در کشورهایی که افکار عمومی و مردم خیلی جایگاهی ندارند. اگر برای روابط‌عمومی دو پایه متصور باشیم، یک پایه سازمان و پایۀ دوم و اصلی‌اش مردم، حکومت‌ها، دولت‌ها، سازمان‌ها، شرکت‌ها یا دستگاه‌هایی که توجهی به مردم و افکار عمومی نمی‌کنند عموما نیازی هم به ساختار روابط‌عمومی و اقناع آحاد جامعه ندارند.

روابط‌عمومی دانشی متکی بر تخصص هایی از جمله؛ روانشناسی، علوم اجتماعی، مردم شناسی، آشنایی باهنر و انواع علوم ارتباطات است که باید به آن تخصص ها آگاهی ازدیدگاه‌های عمومی، سنجش افکار عمومی، پژوهش و تعامل با رسانه ها را نیز افزود. این فنون یا عوامل و ابزارکمک می کند تا با آگاهی از دیدگاه‌های مردم نسبت به سازمان و نیز با آشنایی افکار عمومی نسبت به خدمات شرکت متبوع اعم از دولتی یا خصوصی تصویر و تصوری مثبت باقی گذارد.

در ساختارهایی که مردم برای آنها اهمیت یا نقشی در کارکردشان ندارند، نهاد روابط‌عمومی یک زائده و یک پدیدۀ بلااستفاده تلقی می شود و در خوشبینانه‌ترین حالت، یک پدیدۀ تشریفاتی و غیر کاربردی محسوب می گردد.

در دوره رکود، حوزه‌هایی از جمله؛ حمایت مالی طرح ها،‌ مدیریت رویداد و علامت تجاری و بازاریابی  و تبلیغات درمعرض بیشترین تهدید می باشند اما باید توجه داشت که انعطاف‌پذیری و حضور فعالانه در همین فضا رمز بقا می باشد.

برای برون رفت از این وضعیت، چه پیشنهادی دارید؟

 - روابط عمومی می کوشد تا با مردم ارتباط دو سویه برقرار کند. هرچقدر سازمان ها و نهادها روابط عمومی را در نیل به این هدف یاری کنند و بودجه و امکانات کافی برای این منظور تخصیص دهند برون رفت از رکود تسریع بیشتری می یابد.

- در اکثریت سازمان ها روابط عمومی در مدیریت استراتژیک مشارکت داده نمی شود ویا اصلا توجه خاصی از سوی مدیران به نقش و وظیفه حساس روابط عمومی به عمل نمی آید. لازم است به این موضوع نیز توجه بیشتری شود.

- شایسته است نسبت به ارزیابی عملکرد روابط عمومی سازمان، دقت نظر بیشتری به عمل آمده و روابط عمومی سازمان نیز بایستی خود را با علم و تجهیزات روز منطبق سازد و با درایت و شوق هنری خود سطح آگاهی خود و مخاطبین سازمان را متعهدانه افزایش دهد.

مهم ترین نقاط مثبت و منفی روابط عمومی در سال 1390 از نظر شما کدامند؟

 اگر چه روابط عمومی در هر سازمانی،‌ سامانه برقراری ارتباط موثر،‌ نزدیک و سازنده آن سازمان با دیگر بخش ها اعم از بخش های درونی یا بخش های بیرونی سازمان محسوب می شود. اما نگاه ملی به مسایل نیز می تواند در گسترش وجهه هر سازمان تاثیر بسزایی داشته باشد.لذا نداشتن نگرش ملی یکی از نقاط ضعف روابط عمومی ها شمرده می شود.

 اساسا یکی ار موفقیت های روابط عمومی این است که به مسایل از ابعاد ملی نگاه کند، در حالی که روابط عمومی ها عموما به مسایل سازمانی خود بیشتر می نگرند. در بسیاری موارد دیدن مسایل از ابعاد ملی سبب تاثیرگذاری هر چه بیشتر پیام روابط عمومی بر افکار عمومی است که عموما مورد غفلت قرار می گیرد.
گفتنی است که روزنامه نگاران (به علت نداشتن گرایش سازمانی) مسائل را بیشتر از ابعاد ملی می نگرند و همین عامل زمینه بسیار خوبی است که سبب تفاهم روابط عمومی ها با مطبوعات می شود و شایسته است از این فرصت نهایت استفاده را ببرند. در بسیاری موارد پیش می آید که روابط عمومی ها تلاش می کنند رضایت مسئولان بالاتر خود را در سازمان جلب کنند، در حالی که چنین هدفی اساسا برای بسیاری از روزنامه نگاران بی معنی است، در این هنگام تعامل با ایشان در امور عمومی و ملی راهگشاست.

تبلیغات غیر اصولی روابط عمومی: اساسا تبلیغات از سوی روابط عمومی با این هدف انجام می شود که افکار عمومی را تحت تاثیر قرار دهد. در همین زمینه باید گفت که بهترین روش برای تاثیرگذاری در افکار عمومی روش اقناع است که اهداف زیر را دربر دارد.

الف- تغییر و یا بی اثر کردن افکار و عقاید نامطلوب و یا خصمانه؛

ب- حمایت و پشتیبانی از افکار مثبت و یا در حال شکل گیری؛

ج- حفظ و نگهداری افکار موافق و مناسب.

بنابراین یک روابط عمومی کارآمد، تبلیغاتی را انجام می دهد که بر مبنای هدف های فوق طراحی شده باشد.

چشم انداز روابط عمومی در سال 1391

 چشم انداز فعالیت های سال 91 روابط عمومی ها را می توان طی چهار سرفصل اساسی و کلی زیر برشمرد:

 1-    اطلاع رسانی

2-    ‌اطلاع یابی

3-    تعامل تنگاتنگ با رسانه ها

4-    پژوهش و افکار سنجی             

 با این سر فصل های مهم کاری، روابط عمومی ها می توانند به صورت مستمر به ارتباطی منطقی و علمی با پیرامون خود دست یافته و در تنظیم برنامه ها و بودجه و انجام فعالیت های اطلاع رسانی، فرهنگ سازی، تبلیغاتی درون و بیرون سازمان خود موثر و مفید نقش ایفا کنند.