مسئولیت اجتماعی – Corporate Social Responsibility – CSR
مسئولیت اجتماعی، تعهد اخلاقی افراد و سازمان‌ها به جامعه است؛ تعهدی که میان منافع اقتصادی، انسانی و زیست‌محیطی تعادل برقرار می‌کند و پایه اعتماد و پایداری در جهان امروز است.

316 دقیقه حداقل زمان مطالعه ۱۵ مهر ۱۴۰۴
پرینت

مسئولیت اجتماعی (CSR) چیست؟
مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها یا CSR (Corporate Social Responsibility) به تعهد سازمان‌ها برای ایفای نقش مثبت در جامعه و محیط‌زیست اطلاق می‌شود. این مفهوم شامل اقدامات اخلاقی، زیست‌محیطی، اجتماعی و اقتصادی است که فراتر از اهداف مالی شرکت‌ها انجام می‌شود. اجرای مسئولیت اجتماعی باعث تقویت اعتبار برند، رضایت کارکنان، وفاداری مشتریان و افزایش پایداری سازمانی می‌شود.

شرکت‌ها با برنامه‌های مسئولیت اجتماعی، از جمله حمایت از جوامع محلی، حفاظت از محیط زیست، حمایت از آموزش و سلامت عمومی، می‌توانند همزمان ارزش اقتصادی و اجتماعی ایجاد کنند. مسئولیت اجتماعی در سال ۲۰۲۵ به یکی از اولویت‌های استراتژیک کسب‌وکارها تبدیل شده و نقشی کلیدی در توسعه پایدار و تصویر برند دارد.

مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها (CSR): کلید موفقیت پایدار کسب‌وکار در سال ۲۰۲۵
مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها (CSR)، یک رویکرد استراتژیک و اخلاقی است که سازمان‌ها را ملزم می‌کند تا اثر فعالیت‌های خود بر جامعه و محیط‌زیست را مد نظر قرار دهند. این مفهوم شامل برنامه‌های خیریه، حمایت از محیط‌زیست، توسعه جامعه و ارتقای رفاه کارکنان است و نقش حیاتی در ایجاد اعتماد مشتری، وفاداری سرمایه‌گذاران و مزیت رقابتی دارد.

اهمیت CSR در تجارت و روابط عمومی
جذب و نگهداشت استعدادها: کارکنان ترجیح می‌دهند در سازمان‌هایی با ارزش‌های اجتماعی فعال کار کنند.
اعتماد و وفاداری مشتریان: مصرف‌کنندگان برندهای مسئول اجتماعی را بیشتر می‌پذیرند و توصیه می‌کنند.
مزیت رقابتی و نوآوری: CSR باعث توسعه محصولات و خدمات پایدار و معنادار می‌شود.
آمادگی برای مقررات بین‌المللی: CSRD، ESG و SDG الزامات جدیدی ایجاد کرده‌اند که شرکت‌ها باید رعایت کنند.

چارچوب‌ها و استانداردهای بین‌المللی
ISO 26000: راهنمای مسئولیت اجتماعی با هفت موضوع کلیدی: حاکمیت سازمان، حقوق بشر، نیروی کار، محیط‌زیست، رفتار عادلانه، مسائل مصرف‌کنندگان و توسعه جامعه.
هفت اصل بنیادین: پاسخ‌گویی، شفافیت، اخلاق حرفه‌ای، احترام به ذی‌نفعان، رعایت قانون، هنجارهای بین‌المللی و حقوق بشر.

پیشینه تاریخی
از دیدگاه ارسطو و فیلسوفان روم باستان تا هوارد بوون و فرهنگ ژاپنی “گیری”، مسئولیت اجتماعی همواره در ارتباط با اخلاق و توسعه پایدار جامعه مورد توجه بوده است.

CSR و ESG: تحول ارزش‌ها
CSR بر پایه اخلاق و مسئولیت اجتماعی استوار است.
ESG به‌عنوان نسل بعدی CSR، ارزش‌های اخلاقی را به زبان مالی و سرمایه‌گذاری ترجمه می‌کند.
رتبه‌بندی‌های ESG ابزار ارزیابی عملکرد اجتماعی، زیست‌محیطی و حاکمیتی شرکت‌ها هستند.

مزایای کلیدی CSR در سال ۲۰۲۵
شهرت قوی‌تر برند و اعتماد مشتریان
جذب و نگهداشت استعدادهای برتر
اعتماد سرمایه‌گذاران و کاهش ریسک مالی
افزایش مشارکت کارکنان و روحیه تیمی
مزیت رقابتی و نوآوری پایدار
تعامل و مشارکت اجتماعی مؤثر
تاب‌آوری در مدیریت ریسک و بحران
اثرگذاری ملموس و قابل‌اندازه‌گیری

نمونه‌های موفق
Domestic & General: رشد درآمد ۷٪ و مشارکت کارکنان ۹۲٪
کوکاکولا: کاهش ۲۵٪ انتشار کربن و بازیافت کامل بطری‌ها تا ۲۰۳۰
TOMS: اختصاص یک‌سوم سود به پروژه‌های اجتماعی و سلامت روان

در سال ۲۰۲۵، مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها (CSR) دیگر انتخابی نیست، بلکه به یک الزام استراتژیک تبدیل شده است. سازمان‌هایی که CSR را به‌صورت اثرمحور و شفاف پیاده‌سازی کنند، از مزیت رقابتی، اعتماد سرمایه‌گذاران و رضایت مشتریان برخوردار خواهند شد و به توسعه پایدار جامعه و محیط‌زیست کمک می‌کنند.

فهرست مطالب پیشنهادی

مقدمه
اهمیت CSR در روابط عمومی و تجارت
دو بعد کلیدی CSR برای شرکت‌ها
سهیم کردن کارکنان
همراستایی با تعهدات برند

تعریف مسئولیت اجتماعی
مفهوم اخلاقی و اجتماعی CSR
مسئولیت اجتماعی فردی

پیشینه تاریخی مسئولیت اجتماعی
اندیشه کلاسیک غرب (ارسطو)
روم باستان (سیسرو و مارکوس آئورلیوس)
دوران معاصر (هوارد بوون)
فرهنگ‌های دیگر (مفهوم ژاپنی گیری)

مسئولیت اجتماعی فردی و حرفه‌ای
مسئولیت شهروندی و میان‌نسلی
مسئولیت دانشمندان و مهندسان
چارچوب‌ها و دستورالعمل‌های بین‌المللی

مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها (CSR)
تعریف و اهمیت CSR در کسب‌وکار
استانداردها و گواهی‌ها (UL, BioPreferred, Green Seal)
استاندارد ISO 26000 و اصول کلیدی
هفت موضوع محوری
هفت اصل بنیادین

مسئولیت اجتماعی و تجارت
ارتباط CSR با سودآوری و مزیت رقابتی
تاریخچه CSR و ارتباط با کیفیت
اصول سه‌گانه پایداری (People, Planet, Profit)

مزایای کلیدی CSR در سال ۲۰۲۵
شهرت قوی‌تر برند
جذب و نگهداشت استعدادها
جلب اعتماد سرمایه‌گذاران
اعتماد و وفاداری مشتریان
افزایش مشارکت کارکنان
مزیت رقابتی در بازار
نوآوری مبتنی بر هدف
انسجام و روحیه تیمی
تعامل و مشارکت اجتماعی
تاب‌آوری و مدیریت ریسک
آمادگی برای مقررات جدید (CSRD, ESG, SDG)
اثرگذاری ملموس و قابل‌اندازه‌گیری

نمونه‌های واقعی اجرای CSR
شرکت Domestic & General
شرکت کوکاکولا
برند TOMS

اهداف کلیدی CSR بر اساس هرم کارول
اقتصادی
قانونی
اخلاقی
نوع‌دوستانه

CSR در کشورهای مختلف
آلمان
سیاست‌ها و طرح ملی اقدام
گفت‌وگوهای بخشی و اجماع CSR برلین
همگرایی اروپایی و CSRD/CSDDD
نقش آلمان در سطح بین‌المللی

هند
چشم‌انداز تحول CSR (۲۰۲۰–۲۰۲۵)
پنج تغییر کلیدی در مقررات CSR
تمرکز بر CSR اثرمحور

از CSR تا ESG
تعریف و تحول ESG
ریشه‌های تاریخی و نظری ESG
رتبه‌بندی‌های ESG و نقش آن‌ها
اهمیت و چالش‌های ESG در عمل

روندهای CSR در سال ۲۰۲۵
نظارت و الزامات مقرراتی
تمرکز سرمایه‌گذاران بر شاخص‌های واقعی ESG
انتظار مصرف‌کنندگان برای شفافیت
مشارکت و رفاه کارکنان
نقش فناوری و داده
تاب‌آوری زنجیره تأمین
اقدامات اقلیمی و Net Zero
ادغام DEI در استراتژی CSR
همگرایی با نظام راهبری شرکتی

نتیجه‌گیری
CSR به یک الزام اجتناب‌ناپذیر تبدیل شده
چگونگی توسعه و اثرگذاری CSR در آینده

منابع و مراجع
winssolutions.org
Frontier Insight
The Sustainomics
InCorp Global

خلاصه مقاله

1. مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها (CSR) چیست؟

تصور کنید یک شرکت، علاوه بر اینکه پول درمی‌آورد، به فکر جامعه و محیط‌زیست هم باشد. این همان مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها (CSR) است. یعنی شرکت‌ها داوطلبانه کارهایی انجام می‌دهند که برای همه مفید باشد؛ مثلاً به محیط‌زیست آسیب نرسانند، به کارکنانشان خوب رسیدگی کنند، به آموزش و سلامت جامعه کمک کنند و همیشه اخلاقی رفتار کنند.

چرا این کارها مهم است؟
شهرت خوب: مردم به شرکت‌های مسئول اعتماد بیشتری دارند و بیشتر از آن‌ها خرید می‌کنند.
کارکنان خوشحال: کارمندان دوست دارند در جایی کار کنند که به ارزش‌هایشان اهمیت می‌دهد.
سرمایه‌گذاران مطمئن: سرمایه‌گذاران به شرکت‌هایی که آینده‌نگر و مسئول هستند، بیشتر پول می‌دهند.
بقا در آینده: این کارها به شرکت کمک می‌کند تا در بلندمدت موفق و پایدار بماند.

2. اهمیت CSR در سال 2025: دیگر یک انتخاب نیست، یک ضرورت است! تا چند سال پیش، شاید CSR یک کار اضافی محسوب می‌شد، اما در سال 2025، این قضیه فرق کرده است. حالا CSR جزء اصلی استراتژی هر کسب‌وکار موفق است. چرا؟
جذب بهترین‌ها: کارمندان بااستعداد، به خصوص نسل جوان، به دنبال شرکت‌هایی هستند که هدف اجتماعی دارند.
مشتریان هوشمند: مردم محصولاتی را ترجیح می‌دهند که می‌دانند توسط یک شرکت مسئول تولید شده‌اند.
رقابت‌پذیری: شرکت‌های مسئول، در بازار رقابتی امروز جلوتر هستند و نوآوری‌های پایدارتری دارند.
قوانین جدید: دولت‌ها و نهادهای بین‌المللی قوانین سخت‌گیرانه‌تری برای شرکت‌ها وضع می‌کنند و CSR به شرکت‌ها کمک می‌کند تا با این قوانین هماهنگ باشند.

3. چارچوب‌های جهانی: راهنمای مسئولیت‌پذیری سازمان‌های جهانی، مثل ISO (استاندارد جهانی 26000)، راهنماهایی دارند که به شرکت‌ها کمک می‌کند تا CSR را درست اجرا کنند. این راهنماها روی موارد زیر تاکید دارند:
حکمرانی خوب: شرکت باید شفاف و درست اداره شود.
حقوق انسان: به حقوق همه افراد، از کارمند تا مشتری، احترام بگذارد.
محیط‌زیست: به فکر سیاره زمین باشد.
رفتار اخلاقی: در تمام فعالیت‌ها صداقت داشته باشد.

4. از CSR تا ESG: ترجمه اخلاق به زبان پول
CSR بیشتر بر ارزش‌های اخلاقی و مسئولیت‌های انسانی تمرکز داشت.
اما ESG (محیط‌زیستی، اجتماعی، حکمرانی)، این ارزش‌ها را به زبان سرمایه و سرمایه‌گذاران ترجمه کرده است. یعنی سرمایه‌گذاران حالا به این معیارها نگاه می‌کنند تا بفهمند یک شرکت چقدر پایدار و کم‌ریسک است.
رتبه‌بندی‌های ESG مثل یک کارت گزارش هستند که نشان می‌دهند شرکت چقدر در این سه حوزه خوب عمل می‌کند.

5. مزایای مهم CSR در سال 2025 (فقط 12 مورد!): این لیست نشان می‌دهد که چرا CSR برای آینده کسب‌وکار شما ضروری است:
برند قوی‌تر: مردم به شما اعتماد و احترام بیشتری می‌گذارند.
کارمندان عالی: بهترین استعدادها به سمت شرکت شما جذب می‌شوند و می‌مانند.
سرمایه‌گذاران حامی: پول‌های بیشتری به سمت شما سرازیر می‌شود و ریسک‌هایتان کم می‌شود.
مشتریان وفادار: مشتریان بارها و بارها از شما خرید می‌کنند و شما را به دیگران توصیه می‌کنند.
کارمندان پرشور: با مشارکت در کارهای خیر، حس هدفمندی و تعلق در شرکت افزایش می‌یابد.
پیشی گرفتن از رقبا: در بازار از بقیه جلوتر خواهید بود.
نوآوری هدفمند: ایده‌های جدید برای حل مشکلات اجتماعی و محیط‌زیستی پیدا می‌کنید.
تیم منسجم: کارهای گروهی CSR، تیم شما را قدرتمندتر می‌کند.
حمایت اجتماعی: جامعه محلی و عموم مردم از شما حمایت می‌کنند.
مقاومت در بحران‌ها: در زمان‌های سخت، برند شما مقاوم‌تر است.
آمادگی قانونی: به راحتی با قوانین جدید هماهنگ می‌شوید.
اثر واقعی و قابل اندازه‌گیری: می‌توانید نشان دهید که کارهای شما واقعاً چه تأثیری داشته است.

6. مثال‌های موفق از شرکت‌هایی که CSR را خوب اجرا کردند:
Domestic & General (انگلستان): با تمرکز بر CSR، هم درآمدشان 7% رشد کرده و هم 92% کارمندانشان از کارشان راضی هستند.
کوکاکولا: هدفشان این است که تا سال 2030 تمام بطری‌هایشان را بازیافت کنند و انتشار کربن را 25% کاهش دهند.
TOMS (کفش): قبلاً به ازای هر کفشی که می‌فروختند، یک کفش به نیازمندان می‌دادند. حالا یک‌سوم سودشان را به پروژه‌های سلامت روان و برابری اختصاص می‌دهند.

7. هرم مسئولیت‌های شرکت (هرم کارول): تصور کنید مسئولیت‌های شرکت مثل یک هرم هستند:
پایه (اقتصادی): اول از همه، شرکت باید سود کند تا بتواند زنده بماند.
لایه دوم (قانونی): باید به تمام قوانین احترام بگذارد.
لایه سوم (اخلاقی): فراتر از قانون، باید همیشه درستکار و عادل باشد.
راس (نوع‌دوستانه): به صورت داوطلبانه به جامعه کمک کند و خیر برساند.

8. CSR در جهان:
آلمان: دولت آلمان شرکت‌ها را مجبور می‌کند که نه تنها در داخل، بلکه در تمام زنجیره تأمین خود (مثلاً کارخانه‌هایی که در کشورهای دیگر دارند) حقوق بشر و محیط‌زیست را رعایت کنند.
هند: قوانین CSR در هند سخت‌گیرانه‌تر شده و شرکت‌ها باید دقیقاً گزارش دهند که پول CSR را کجا خرج کرده‌اند و چه تأثیری داشته است.

9. آینده CSR در سال 2025: روندهای مهم
قوانین بیشتر: دولت‌ها بیشتر از قبل نظارت خواهند کرد.
سرمایه‌گذاران دقیق‌تر: سرمایه‌گذاران فقط به حرف‌ها گوش نمی‌دهند، بلکه دنبال داده‌های واقعی از عملکرد ESG شرکت‌ها هستند.
شفافیت برای مشتریان: مردم انتظار دارند شرکت‌ها کاملاً صادق باشند.
اهمیت کارکنان: رفاه و مشارکت کارکنان در برنامه‌های CSR بیشتر می‌شود.
نقش فناوری: تکنولوژی به شرکت‌ها کمک می‌کند تا CSR را بهتر مدیریت و گزارش دهند.
توجه به زنجیره تأمین: شرکت‌ها باید مطمئن شوند که تمام تأمین‌کنندگانشان هم مسئولانه رفتار می‌کنند.
مبارزه با تغییرات اقلیمی: هدف “صفر کربن خالص” (Net Zero) برای شرکت‌ها مهم می‌شود.

در سال 2025، اگر یک شرکت می‌خواهد موفق باشد، دیگر نمی‌تواند مسئولیت اجتماعی را نادیده بگیرد. شرکت‌هایی که CSR را جدی می‌گیرند و به آن عمل می‌کنند، نه تنها از نظر مالی بهتر عمل می‌کنند، بلکه به ساختن یک دنیای بهتر هم کمک می‌کنند. این یک وضعیت برد-برد برای همه است.

مقاله کامل

شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)– بررسی فعالیت های مسئولیت اجتماعی شرکت (CSR) برای بیشتر سازمان ها که CSR را تأیید می کنند و بخش لاینفک تجارت خود می دانند، یک رویداد روابط عمومی محسوب نمی شود.

البته، بی شک افرادی وجود دارند که در پی یک عکس فوری هستند، اما متوسط خوانندگان می توانند آن را در یک چشم به هم زدن درک کنند. CSR امروزه از دو لحاظ برای یک شرکت دارای اهمیت است:

– سهیم کردن کارکنان در امور و حفظ این حالت

– جایگزینی خود به عنوان یک عضو شرکت و همراستا کردن خود با تعهدات آرم تجاری از طریق این برنامه ها

نتایج نظرسنجی/ مسئولیت اجتماعی: روایتی نو از پیوند روابط‌عمومی و جامعه

۱۲ مزیت کلیدی مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها در سال ۲۰۲۵؛ از اعتماد برند تا نوآوری پایدار

مسئولیت اجتماعی چیست و چرا برای آینده کسب‌وکار و جامعه حیاتی است؟

مسئولیت اجتماعی یک مفهوم اخلاقی است که در آن، فرد با دیگران و با سازمان‌ها برای منافع جامعه همکاری می‌کند.

یک سازمان می‌تواند به روش‌های گوناگون مسئولیت اجتماعی خود را نشان دهد؛ از جمله با اهدای کمک‌های مالی، تشویق داوطلبی، رعایت اصول اخلاقی در استخدام و ایجاد تغییراتی که به حفظ محیط‌زیست کمک کند.

مسئولیت اجتماعی در سطح فردی نیز مطرح است؛ یعنی برقراری تعادل میان اقتصاد و زیست‌بومی که در آن زندگی می‌کنیم و درک مصالح میان توسعه اقتصادی، رفاه جامعه و سلامت محیط‌زیست. این مسئولیت فقط به شرکت‌ها محدود نمی‌شود، بلکه شامل هر فردی است که کنش‌های او بر محیط‌زیست و اجتماع اثر می‌گذارد.

پیشینه تاریخی

اندیشه کلاسیک غرب

فیلسوفان سنت کلاسیک غربی، اهمیت مسئولیت اجتماعی را برای شکوفایی انسان یادآور شده‌اند.

ارسطو باور داشت که «انسان ذاتاً حیوانی سیاسی است». او اخلاق و سیاست را دو عرصه مکمل می‌دانست: انسان با پرورش فضیلت‌ها، جامعه‌ای نیک و پایدار می‌سازد، و این جامعه نیز زمینه‌ای برای رشد فضیلت‌های انسانی فراهم می‌آورد. در دیدگاه او، برخی فضیلت‌ها مانند عدالت و بزرگ‌منشی جدایی‌ناپذیر از حس مسئولیت اجتماعی‌اند.

روم باستان

سیسرو می‌گفت: «در هیچ حوزه‌ای، برتری انسان تا این اندازه به مسیر خدایان نزدیک نمی‌شود، مگر در بنیادگذاری و پاسداری از جوامع بشری.»
و مارکوس آئورلیوس در تأملات خود نوشت: «آنچه برای کندو خوب نیست، برای زنبور هم خوب نخواهد بود.»

دوران معاصر

در سال ۱۹۵۳، اقتصاددان آمریکایی هوارد بوون در کتاب مسئولیت اجتماعی تاجر (Social Responsibility of the Businessman) برای نخستین بار به‌صورت نظام‌مند به رابطه میان فعالیت اقتصادی و مسئولیت اجتماعی پرداخت.

در فرهنگ‌های دیگر

در فرهنگ ژاپنی، مفهوم گیری (義理) فراتر از معنای غربی مسئولیت اجتماعی است. گیری به معنای احساس بدهی دائمی نسبت به جامعه و دیگران است که از طریق وفاداری، رفتار درست و قدردانی پایدار ادا می‌شود.

مسئولیت اجتماعی فردی

فرد می‌تواند به‌صورت منفعل مسئولیت‌پذیر باشد (با خودداری از آسیب‌رسانی اجتماعی)، یا به‌صورت فعال (با انجام کارهایی در جهت پیشرفت اهداف اجتماعی).
این مفهوم بُعد میان‌نسلی نیز دارد؛ زیرا رفتار یک نسل بر نسل‌های آینده تأثیر می‌گذارد.

الکساندر سولژنیتسین معتقد بود: «ما فقط شجاعت جنگی را به رسمیت می‌شناسیم، اما جامعه ما بیش از هر چیز به شجاعت مدنی نیاز دارد.»

از دیدگاه فیلسوف معاصر فرانسیسکو مجیا یورایبه (Francisco Mejia Uribe)، مسئولیت اجتماعی شامل دقت در باورها نیز هست: انسان مسئولیت اخلاقی دارد که تنها به آنچه با دقت بررسی کرده ایمان آورد، زیرا «در دنیای اطلاعات امروز، بهای ساده‌لوحی بسیار سنگین است». او می‌گوید انسان باید مراقب باشد که «چاه دانش جمعی را آلوده نکند» و در حفظ پاکی آن بکوشد.

دانشمندان و مهندسان

مسئولیت اجتماعی دانشمندان و مهندسان، نحوهٔ برنامه‌ریزی فناوری‌ها و ربات‌ها را شکل می‌دهد.

پرسش اصلی این است که آیا آنان در برابر پیامدهای منفی دانش و اختراعات خود مسئولیت اخلاقی دارند؟
اگر آنان از دستاوردهای مثبت علم و فناوری افتخار می‌کنند، آیا نباید مسئولیت جنبه‌های منفی استفاده یا سوءاستفاده از آن را نیز بپذیرند؟

دانشمندان و مهندسان باید ارزش‌ها و اخلاق نهفته در موضوعات پژوهشی خود را بررسی کرده و در شیوه انتشار یافته‌هایشان دقت اخلاقی داشته باشند.

انجمن‌ها و نهادهایی مانند آکادمی ملی علوم و آکادمی ملی مهندسی آمریکا، دستورالعمل‌های اخلاقی برای پژوهش و مهندسی تدوین کرده‌اند.

بااین‌حال، تقسیم‌کار پیچیده در سازمان‌ها سبب می‌شود مسئولیت اخلاقی نیز پراکنده شود، تا آنجا که «همه درگیرند اما هیچ‌کس پاسخ‌گو نیست».

از سوی دیگر، ناآگاهی نیز چالشی است: گاهی دانشمندان نمی‌دانند دانش آنان چگونه ممکن است در آینده مورد سوءاستفاده قرار گیرد. با این حال، همان‌طور که جان فورج در کتاب مسئولیت اخلاقی و دانشمند ناآگاه می‌نویسد: «نادانی عذر موجهی نیست، زیرا دانشمند به‌خاطر ناآگاه بودن نیز قابل سرزنش است.»

برخی دیدگاه‌ها نیز مسئولیت اصلی را متوجه نهادهای تأمین مالی (شرکت‌ها و دولت‌ها) می‌دانند؛ زیرا پژوهش علمی امروز بدون منابع مالی سنگین ممکن نیست و دانشمندان به حامیان مالی وابسته‌اند.

سازمان‌هایی مانند یونسکو و سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO)، چارچوب‌های اخلاقی و راهنماهای جهانی برای تقویت تعهد داوطلبانه به مسئولیت اجتماعی در بخش‌های خصوصی و دولتی تدوین کرده‌اند.

مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها (CSR)

مسئولیت اجتماعی شرکتی به معنای تصمیم‌گیری اخلاقی در کسب‌وکار است. رعایت این اصول می‌تواند از مداخله پرهزینه دولت جلوگیری کند. برای نمونه، اگر شرکتی داوطلبانه دستورالعمل‌های زیست‌محیطی آژانس حفاظت محیط‌زیست آمریکا (EPA) را رعایت کرده و جامعه محلی را در تصمیم‌گیری مشارکت دهد، احتمال بازرسی دولتی کاهش می‌یابد.

برخی منتقدان معتقدند CSR توجه را از هدف اقتصادی شرکت‌ها منحرف می‌کند یا صرفاً «نمایشی سبز» (Greenwashing) است. بااین‌حال، پژوهش‌های متعددی نشان داده‌اند که CSR نه‌تنها بازده سهام‌داران را کاهش نمی‌دهد، بلکه رابطه‌ای مثبت با سودآوری دارد.

استانداردها و گواهی‌هایی مانند UL Environmental, BioPreferred و Green Seal ابزارهایی برای ارزیابی پایداری اجتماعی محصولات فراهم می‌کنند. شرکت‌هایی که به‌صورت شفاف درباره تأثیرات مثبت و منفی فعالیت‌های اجتماعی خود گزارش می‌دهند، معمولاً از اعتبار برند و سودآوری بالاتری برخوردارند.

فرایندهای گواهی‌دهی به شرکت‌ها و مصرف‌کنندگان کمک می‌کند تا ریسک‌های احتمالی در چرخه عمر محصول را بشناسند و اطمینان یابند که فعالیت‌های شرکت با اصول مسئولیت اجتماعی هم‌راستا است.

اعتبار اجتماعی یک برند باعث می‌شود مشتریان واکنش مثبت‌تری نشان دهند، زیرا احساس می‌کنند با خرید از آن برند، در کمک به جامعه سهیم‌اند — اثری که در میان افرادی که ارزش کمک به دیگران را می‌دانند، قوی‌تر است.

به عبارتی، مسئولیت اجتماعی ابزاری برای دستیابی به پایداری (Sustainability) است. به‌کارگیری اصول کلیدی مسئولیت اجتماعی، مانند پاسخ‌گویی (Accountability) و شفافیت (Transparency)، می‌تواند دوام و موفقیت بلندمدت هر سازمان یا نظامی را تضمین کند.

استاندارد بین‌المللی ISO 26000

در سال ۲۰۱۰، سازمان بین‌المللی استانداردسازی (ISO) استاندارد بین‌المللی ISO 26000:2010 – راهنمای مسئولیت اجتماعی (Guidance on Social Responsibility) را منتشر کرد تا سازمان‌ها بتوانند مسئولیت‌های اجتماعی خود را ارزیابی و مدیریت کنند.

این استاندارد، مسئولیت اجتماعی را چنین تعریف می‌کند:

«مسئولیت یک سازمان در قبال آثار تصمیم‌ها و فعالیت‌هایش بر جامعه و محیط‌زیست از طریق رفتار اخلاقی و شفاف که:

  • به توسعه پایدار، سلامت و رفاه جامعه کمک کند،

  • انتظارات ذی‌نفعان را در نظر گیرد،

  • با قوانین جاری و هنجارهای بین‌المللی رفتاری سازگار باشد،

  • در سراسر سازمان نهادینه شده و در تمام روابط آن به‌کار گرفته شود.»

سازمان‌ها می‌توانند با توجه دقیق به تأثیرات خود بر جامعه و محیط‌زیست، به پایداری دست یابند. رفتار اخلاقی و شفاف، تضمین‌کننده موفقیت بلندمدت جامعه، محیط‌زیست و خود سازمان است.

اصل سه‌گانه پایداری: مردم، زمین و سود

یکی از پایه‌های مسئولیت اجتماعی، مفهوم سه‌گانه سود (Triple Bottom Line) است که بر سه محور انسان، زمین و سود (People, Planet, Profit) تأکید دارد. این اصل بیان می‌کند که دستیابی به سود اقتصادی نباید به بهای آسیب به محیط‌زیست یا استثمار انسان‌ها تمام شود؛ سازمان‌ها می‌توانند در کنار سودآوری، از انسان و زمین نیز مراقبت کنند.

موضوعات و اصول کلیدی مسئولیت اجتماعی

استاندارد ISO 26000 هفت موضوع محوری در مسئولیت اجتماعی را مشخص می‌کند:
۱. حاکمیت سازمانی (Organizational Governance)
۲. حقوق بشر (Human Rights)
۳. رویه‌های کاری و نیروی کار (Labor Practices)
۴. محیط‌زیست (Environment)
۵. شیوه‌های منصفانه فعالیت (Fair Operating Practices)
۶. مسائل مصرف‌کنندگان (Consumer Issues)
۷. مشارکت و توسعه جامعه (Community Involvement and Development)

همچنین، هفت اصل بنیادین رفتار مسئولانه اجتماعی عبارت‌اند از:
۱. پاسخ‌گویی (Accountability)
۲. شفافیت (Transparency)
۳. رفتار اخلاقی (Ethical Behavior)
۴. احترام به منافع ذی‌نفعان (Respect for Stakeholder Interests)
۵. احترام به حاکمیت قانون (Respect for the Rule of Law)
۶. احترام به هنجارهای بین‌المللی رفتار (Respect for International Norms of Behavior)
۷. احترام به حقوق بشر (Respect for Human Rights)

مسئولیت اجتماعی در کسب‌وکار

مسئولیت اجتماعی در تجارت — که به آن مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها (CSR) نیز گفته می‌شود — به رفتار اخلاقی سازمان‌ها در مواجهه با مسائل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و زیست‌محیطی اشاره دارد.
تصمیم‌گیری هوشمندانه در کسب‌وکار تنها به محاسبه سود کوتاه‌مدت محدود نیست؛ مدیران خردمند اثر تصمیم‌های امروز بر مردم، جامعه و مشتریان را نیز در نظر می‌گیرند.

اعتبار و توان رقابتی سازمان‌ها در جهان امروز، به میزان یکپارچگی تلاش‌های مسئولیت اجتماعی در ساختار تصمیم‌گیری و بهبود عملکرد آن‌ها بستگی دارد.

تاریخچه مسئولیت اجتماعی و ارتباط آن با کیفیت

در آغاز جنبش کیفیت، بحث‌هایی درباره هزینه کیفیت و مسئولیت همه کارکنان برای حفظ کیفیت مطرح بود. جنبش مسئولیت اجتماعی نیز با این پرسش آغاز شد که آیا شرکت‌ها در برابر جامعه مسئولیتی دارند یا نه.

در سال ۱۹۷۰، میلتون فریدمن (Milton Friedman)، اقتصاددان برنده نوبل، در مقاله‌ای در نیویورک‌تایمز نوشت:

«مسئولیت اجتماعی، آموزه‌ای مخرب در یک جامعه آزاد است.»
او معتقد بود شرکت‌ها تنها در برابر سهام‌داران خود مسئول‌اند.

در سال ۱۹۹۹، جان الکینگتون (John Elkington) مفهوم سه‌گانه سود را مطرح کرد و نشان داد که توجه به جامعه و محیط‌زیست می‌تواند در کنار سودآوری وجود داشته باشد.

ادواردز دمینگ (W. Edwards Deming) نیز با دو اصل از ۱۴ اصل معروف مدیریت کیفیت خود، به نظریه مسئولیت اجتماعی کمک کرد:

  • پایان دادن به انتخاب پیمانکاران صرفاً بر اساس قیمت،

  • حذف ترس از ساختار سازمانی.

از آن زمان، مسئولیت اجتماعی از یک ایده حاشیه‌ای به بخشی از تفکر اصلی سازمان‌ها تبدیل شد. امروزه پذیرفته شده است که انسان، زمین و سود مفاهیمی هم‌افزا هستند؛ همان‌طور که کیفیت به سود می‌انجامد، مسئولیت‌پذیری نیز به سود پایدار منجر می‌شود.

پایداری، همانند کیفیت، یک وضعیت آرمانی است. اهداف و ارزش‌های مسئولیت اجتماعی، به‌عنوان مسیری به‌سوی پایداری، گسترشی طبیعی از شایستگی حرفه‌ای متخصصان کیفیت محسوب می‌شود.

 

🔢 دوازده مزیت کلیدی مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها

۱. شهرت قوی‌تر برند

CSR مستقیماً باعث افزایش اعتماد و اعتبار برند می‌شود.
بر اساس گزارش Aflac، حدود ۷۷٪ از مصرف‌کنندگان ترجیح می‌دهند از شرکت‌هایی خرید کنند که برای بهبود جهان تلاش می‌کنند. این اعتماد به وفاداری مشتری و تکرار خرید منجر می‌شود.

۲. جذب و نگهداشت استعدادهای برتر

در بازار کار رقابتی امروز، کارکنان به دنبال شرکت‌هایی هستند که با ارزش‌هایشان همسو باشند.

  • ۷۰٪ از کارمندان می‌گویند حاضر نیستند برای شرکتی بدون مأموریت اجتماعی کار کنند.

  • ۷۵٪ از نسل Z هنگام انتخاب کارفرما، تأثیر اجتماعی شرکت را در نظر می‌گیرند.

بر اساس پژوهش Great Place To Work (2023)، نرخ ماندگاری کارکنان در شرکت‌هایی که کار معنادار ارائه می‌دهند سه برابر بیشتر است.

۳. جلب اعتماد سرمایه‌گذاران

سرمایه‌گذاران امروز به دنبال شرکت‌هایی هستند که پایدار، مسئول و کم‌ریسک باشند.
مطالعه‌ی هاروارد نشان داد ۷۳٪ از سرمایه‌گذاران تنها زمانی از شرکت حمایت می‌کنند که اثرات مثبت آن بر جامعه و محیط‌زیست را ببینند.
در اروپا، دارایی‌های مبتنی بر ESG اکنون ۴۸٪ از کل سرمایه‌گذاری‌های پایدار جهان را تشکیل می‌دهند.

۴. اعتماد و وفاداری مشتریان

مشتریان امروزی رفتار اخلاقی برندها را دقیق زیر نظر دارند.
طبق گزارش Edelman، معیارهای اخلاقی (۷۶٪) سه برابر بیشتر از مهارت عملکردی (۲۴٪) بر اعتماد به برند تأثیر دارند.
وقتی مشتریان باور کنند برند مأموریت اخلاقی دارد، ۴.۵ برابر بیشتر آن را به دیگران توصیه می‌کنند.

۵. افزایش مشارکت کارکنان

درگیر کردن کارکنان در پروژه‌های CSR، حس تعلق و هدف را تقویت می‌کند.
تحقیقات Deloitte نشان می‌دهد:

  • ۷۷٪ کارکنان می‌گویند فعالیت‌های داوطلبانه سازمانی برای سلامت روانشان ضروری است.

  • شرکت‌های با کارکنان فعال در CSR، ۲۳٪ سودآوری بیشتر دارند.

۶. مزیت رقابتی در بازار

شرکت‌هایی که مأموریت اجتماعی روشنی دارند، بهتر از رقبا عمل می‌کنند.
مطالعه‌ی Power of Purpose (2023) نشان داد که چنین شرکت‌هایی بازدهی سهام ۶.۹٪ بالاتر از میانگین بازار دارند.

۷. نوآوری مبتنی بر هدف

CSR انگیزه‌ای برای نوآوری معنادار ایجاد می‌کند. تمرکز بر حل مشکلات اجتماعی و زیست‌محیطی، شرکت‌ها را به سمت محصولات و خدمات جدید و پایدار هدایت می‌کند — مسیری که هم سودآور است و هم ارزش‌محور.

۸. انسجام و روحیه‌ی تیمی بالاتر

فعالیت‌های داوطلبانه گروهی، حس همکاری و اعتماد را در میان کارکنان تقویت می‌کند.
طبق گزارش Deloitte،

  • ۷۰٪ کارکنان می‌گویند داوطلبی گروهی روحیه را بیش از فعالیت‌های تفریحی بالا می‌برد.

  • ۸۹٪ محیط کاری شرکت‌های دارای برنامه‌های داوطلبی را بهتر ارزیابی کردند.

۹. تعامل و مشارکت اجتماعی

شرکت‌هایی که در جامعه‌ی محلی فعال‌اند، از حمایت عمومی و تصویر مثبت برخوردار می‌شوند.
به گزارش Forbes، در سال ۲۰۲۴ فعالیت‌های اجتماعی باعث بهبود چشمگیر تصویر عمومی و روابط محلی شرکت‌ها شده است.

۱۰. تاب‌آوری و مدیریت ریسک

CSR ابزاری مؤثر برای پیشگیری از بحران و کاهش آسیب‌های احتمالی است.
مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۴ نشان داد ۷۶٪ از شرکت‌ها باور دارند که CSR ریسک آسیب به شهرت برند را کاهش می‌دهد.

۱۱. آمادگی برای مقررات جدید (CSRD, ESG, SDG)

با سخت‌تر شدن الزامات گزارش‌دهی در اتحادیه اروپا و دیگر کشورها، شرکت‌هایی که از پیش CSR را اجرا کرده‌اند، در موقعیت بهتری برای انطباق قانونی و شفافیت عملکردی هستند.
دستورالعمل CSRD اتحادیه اروپا از سال ۲۰۲۴ بیش از ۵۰ هزار شرکت را موظف به انتشار گزارش‌های دقیق پایداری کرده است.

۱۲. اثرگذاری ملموس و قابل‌اندازه‌گیری

یکی از مزیت‌های ویژه‌ی CSR، امکان اندازه‌گیری نتایج واقعی است — از ردیابی انتشار کربن تا محاسبه‌ی ساعات داوطلبی یا تأثیر اجتماعی. این داده‌ها برای گزارش‌دهی به سرمایه‌گذاران، مشتریان و نهادهای قانونی ارزش حیاتی دارند.

🌍 نمونه‌های واقعی از اجرای CSR

۱. شرکت Domestic & General (انگلستان):
با انتخاب پلتفرم OnHand برای CSR، رشد ۷٪ درآمد و ۱۳٪ افزایش سود عملیاتی داشت و نرخ مشارکت کارکنان به ۹۲٪ رسید.

۲. شرکت کوکاکولا:
اهداف اصلی CSR این شرکت شامل بازیافت کامل بطری‌ها تا ۲۰۳۰ و کاهش ۲۵٪ انتشار کربن است. همچنین نخستین بطری کاملاً گیاهی جهان را طراحی کرده است.

۳. برند TOMS:
پس از سال‌ها اجرای مدل «یک کفش بخر، یک کفش ببخش»، اکنون یک‌سوم سود خود را به سازمان‌های اجتماعی در حوزه سلامت روان و برابری اختصاص می‌دهد.

🎯 اهداف کلیدی CSR (بر اساس هرم کارول)

۱. اقتصادی: بقای مالی شرط اجرای سایر مسئولیت‌هاست.
۲. قانونی: رعایت عدالت و قانون.
۳. اخلاقی: درستکاری، شفافیت و انصاف در تصمیم‌گیری.
۴. نوع‌دوستانه: بازگرداندن ارزش به جامعه از طریق فعالیت‌های داوطلبانه و خیریه.

🔚 نتیجه‌گیری: CSR دیگر انتخابی نیست

در سال ۲۰۲۵، مسئولیت اجتماعی به پایه‌ای اجتناب‌ناپذیر برای موفقیت سازمانی تبدیل شده است.
شرکت‌هایی که از آن غافل شوند، اعتماد عمومی، وفاداری مشتری و حمایت سرمایه‌گذاران را از دست خواهند داد.
اکنون سؤال اصلی این نیست که آیا CSR مهم است یا نه، بلکه این است که چگونه و تا چه اندازه باید آن را توسعه داد.

📘 منبع: winssolutions.org/corporate-social-responsibility-csr

مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها (CSR) در آلمان

شرکت‌ها می‌توانند نقش بزرگی در تحقق کار شایسته (Decent Work) در سراسر جهان ایفا کنند. دولت فدرال آلمان در چارچوب راهبرد CSR خود، از شرکت‌ها در مسیر پذیرش و اجرای این مسئولیت حمایت می‌کند.

همکاری برای مقابله با چالش‌های قرن بیست‌ویکم

برای حل چالش‌های جهانی مانند تغییرات اقلیمی، مبارزه با فقر و حمایت از حقوق بشر، مشارکت همه ارکان جامعه ضروری است؛ دولت‌ها، بخش خصوصی و جامعه مدنی به تنهایی قادر به حل این مشکلات نیستند.
در این میان، شرکت‌های مسئولیت‌پذیر با نفوذ و حضور خود — چه در داخل کشور و چه در خارج — نقشی کلیدی در حل مسائل اجتماعی ایفا می‌کنند.
نمونه بارز آن، شرکت‌هایی هستند که حتی در کشورهایی با قوانین ضعیف زیست‌محیطی یا کارگری، استانداردهای بین‌المللی اجتماعی و زیست‌محیطی را رعایت می‌کنند.

سیاست‌های دولت فدرال در حوزه CSR

دولت آلمان سال‌هاست که مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها را ترویج می‌کند.
از سال ۲۰۱۰، وزارت کار و امور اجتماعی آلمان (BMAS) هدایت سیاست‌های CSR دولت را بر اساس پیشنهادهای «مجمع ملی CSR» (شورای چندذی‌نفعی متشکل از نمایندگان دولت، بخش خصوصی، اتحادیه‌ها، جامعه مدنی و دانشگاه‌ها) بر عهده دارد.

بسیاری از اقدامات کلیدی «برنامه اقدام CSR» مصوب سال ۲۰۱۰ تاکنون اجرایی شده‌اند.
راهبرد جدید ملی CSR آلمان، با هدف هم‌راستایی با روندهای بین‌المللی و ایفای نقش پیشرو در میان کشورهای صادرکننده تدوین شده است.

مسئولیت در زنجیره تأمین و اجرای دقت‌نظر شرکتی (Corporate Due Diligence) دو محور اصلی این رویکرد هستند.

طرح ملی اقدام برای کسب‌وکار و حقوق بشر (NAP)

پس از تصویب اصول راهنمای سازمان ملل در زمینه کسب‌وکار و حقوق بشر (UNGPs) و بازنگری در دستورالعمل‌های OECD برای شرکت‌های چندملیتی در سال ۲۰۱۱، توجه جهانی به رعایت استانداردهای کار، محیط‌زیست و حقوق بشر افزایش یافت.
در همین راستا، دولت آلمان در ۲۱ دسامبر ۲۰۱۶ «طرح ملی اقدام برای کسب‌وکار و حقوق بشر (NAP)» را تصویب کرد تا وضعیت حقوق بشر را در زنجیره‌های تأمین و ارزش در آلمان و جهان بهبود بخشد.

این طرح بعدها مبنای قانونی «قانون زنجیره تأمین آلمان (Supply Chain Act)» شد.

بر اساس بررسی‌های دولتی در سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰، تنها حدود ۲۰٪ از شرکت‌های آلمانی با بیش از ۵۰۰ کارمند به‌طور کامل به الزامات دقت‌نظر در زنجیره تأمین عمل می‌کردند؛ ازاین‌رو تعهدات داوطلبانه کافی نبود.

در نتیجه، قانون زنجیره تأمین در اول ژانویه ۲۰۲۳ برای شرکت‌های دارای حداقل ۳۰۰۰ کارمند لازم‌الاجرا شد و از سال ۲۰۲۴ این آستانه به ۱۰۰۰ نفر کاهش یافت.
این قانون برای نخستین بار، مسئولیت حقوقی شرکت‌های آلمانی در زنجیره‌های تأمین را تعریف می‌کند.

گفت‌وگوهای بخشی (Sector Dialogues)

وزارت کار و امور اجتماعی آلمان در چارچوب NAP، گفت‌وگوهای بخشی با صنایع دارای چالش‌های خاص حقوق بشری برگزار می‌کند تا راهنمایی‌های لازم برای اجرای الزامات دقت‌نظر ارائه شود.
اولین گفت‌وگوها با صنایع خودروسازی و انرژی آغاز شده‌اند.

در اجماع CSR برلین (Berlin CSR Consensus) که در سال ۲۰۱۸ با همکاری مجمع ملی CSR و وزارت کار برگزار شد، اصول مدیریت پایدار زنجیره تأمین و رفتار مسئولانه شرکتی تعریف گردید. این سند بر استانداردهای بین‌المللی تکیه دارد و عناصر کلیدی مدیریت مسئولانه زنجیره ارزش را توضیح می‌دهد.

همگرایی اروپایی در حوزه CSR

افزایش اهمیت مسئولیت اجتماعی و حقوق بشر در سطح اروپا نیز مشهود است.
در ۵ ژانویه ۲۰۲۳، دستورالعمل جدید گزارش‌دهی پایداری شرکتی اتحادیه اروپا (CSRD) لازم‌الاجرا شد.
این دستورالعمل، نظام گزارش‌دهی پایداری را متحول می‌کند و شرکت‌ها را ملزم می‌سازد تا بر اساس استانداردهای گزارش‌دهی پایداری اروپا (ESRS) اطلاعات جامع‌تری ارائه دهند.
پیش‌بینی می‌شود ۴۹ هزار شرکت در سراسر اتحادیه اروپا مشمول این دستورالعمل شوند.

در همین راستا، پیش‌نویس دستورالعمل دقت‌نظر پایداری شرکتی (CSDDD) نیز در حال نهایی شدن است که شامل الزامات حقوق بشری و زیست‌محیطی برای شرکت‌های فعال در اتحادیه اروپا خواهد بود.

در ۱۴ دسامبر ۲۰۲۳، پارلمان و شورای اروپا به توافق سیاسی موقت درباره این دستورالعمل دست یافتند.

نقش آلمان در سطح بین‌المللی

در جریان ریاست آلمان بر گروه G7 در سال ۲۰۲۲، کشورهای عضو درباره ایجاد استاندارد بین‌المللی الزام‌آور برای کسب‌وکار و حقوق بشر به بحث پرداختند.
وزرای کار و اشتغال G7 متعهد شدند برای ایجاد شرایط رقابتی برابر جهانی (Level Playing Field) مطابق با اصول راهنمای سازمان ملل، اعلامیه ILO و دستورالعمل‌های OECD همکاری کنند و برای دستیابی به اجماع بین‌المللی الزام‌آور در حوزه حقوق بشر شرکت‌ها تلاش نمایند.

مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها (CSR) در هند

تأثیرات تجاری و تغییرات کلیدی بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۵

منبع: InCorp Global
📅 تاریخ انتشار: ۹ آوریل ۲۰۲۵

چشم‌انداز در حال تحول CSR در هند

در پنج سال گذشته، چشم‌انداز مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها در هند دگرگون شده است. بخش ۱۳۵ قانون شرکت‌ها (Companies Act 2013) اکنون به چارچوبی شفاف، رسمی و پاسخ‌گو تبدیل شده است.
با اصلاحات قانونی جدید و الزامات گزارش‌دهی دقیق، CSR از یک فعالیت تشریفاتی به ابزاری واقعی برای توسعه اقتصادی و اجتماعی تبدیل شده است.

یکی از نقاط عطف مهم، انتشار ویرایش ۲۰۲۵ راهنمای فنی تجدیدنظرشده حسابداری هزینه‌های CSR توسط انجمن حسابداران رسمی هند (ICAI) است.
این سند با اصلاحات کلیدی خود، به شرکت‌ها کمک می‌کند تا سیاست‌های منسجم و مؤثری برای رعایت الزامات CSR تدوین کنند.

در دنیای امروز، اقدامات اخلاقی، کمپین‌های خیریه و بهینه‌سازی زنجیره تأمین نه‌تنها شهرت شرکت را ارتقا می‌دهد، بلکه ریسک‌های قانونی و اعتباری را نیز کاهش می‌دهد.

CSR دیگر فقط درباره سود نیست — بلکه بر تأثیر شرکت بر جامعه، محیط‌زیست و ذی‌نفعان تمرکز دارد.
اجرای درست آن می‌تواند تصویر عمومی شرکت را بهبود دهد، وفاداری مشتریان را افزایش دهد، جذب استعدادها را تسهیل کند و مزیت رقابتی پایدار ایجاد نماید.

پنج تغییر کلیدی در مقررات CSR هند

۱. پاسخ‌گویی جدید در مورد وجوه خرج‌نشده CSR

پیش‌تر، اگر شرکتی بودجه CSR خود را استفاده نمی‌کرد، فقط باید در گزارش هیئت‌مدیره توضیح می‌داد و الزام اجرایی وجود نداشت.
اما طبق مقررات جدید:

  • وجوهی که برای پروژه‌ای تخصیص نیافته‌اند باید ظرف شش ماه به صندوق برنامه زمان‌بندی VII واریز شوند.

  • وجوه پروژه‌های در حال اجرا باید در حساب اختصاصی CSR نگهداری و ظرف حداکثر سه سال خرج شوند.

اکنون دیگر امکان انباشت وجوه CSR وجود ندارد؛ شرکت‌ها باید برنامه‌ریزی دقیق، پروژه‌های واقعی و جدول زمانی مشخص داشته باشند.

۲. امکان انتقال مازاد هزینه‌های CSR

در گذشته، اگر شرکتی بیش از حداقل ۲٪ الزامی از سود خالص خود را برای CSR هزینه می‌کرد، نمی‌توانست مازاد را برای سال‌های بعد محاسبه کند.

طبق قانون جدید، شرکت‌ها می‌توانند مازاد هزینه‌های CSR را تا سه سال آینده منتقل کنند (با تصویب هیئت‌مدیره).
این اصلاح، شرکت‌ها را تشویق می‌کند تا در پروژه‌های بلندمدت مانند توسعه روستایی، آموزش و سلامت سرمایه‌گذاری کنند و انعطاف‌پذیری مالی بیشتری داشته باشند.

۳. شفاف‌سازی در مورد CSR غیرنقدی (In-Kind)

پیش از اصلاحات، روشن نبود که آیا کمک‌های غیرنقدی — مانند اهدای کالا یا خدمات — در چارچوب CSR قابل محاسبه هستند یا خیر.

اکنون، قانون جدید مقرر می‌کند که:

  • خرید کالا یا خدمات و توزیع آن‌ها برای مقاصد اجتماعی به‌عنوان هزینه CSR قابل پذیرش است.

  • اما توزیع محصولات تولیدی خود شرکت فقط در صورتی مجاز است که خارج از فعالیت‌های تجاری معمول باشد.

این تغییر، ارزیابی دقیق و ثبت شفاف کمک‌های غیرنقدی را ممکن می‌سازد. شرکت‌ها می‌توانند اهداهای عینی مانند تجهیزات پزشکی، مواد آموزشی یا بسته‌های غذایی را در گزارش‌های رسمی CSR ثبت کنند.

۴. افزایش الزامات افشای هزینه‌های CSR

پیش‌تر، هزینه‌های CSR در صورت‌های مالی تنها در یک خط گزارش می‌شدند.
اکنون شرکت‌ها باید جزئیات تفکیکی ارائه دهند، شامل:

  1. کمک‌های نقدی،

  2. کمک‌های غیرنقدی،

  3. خرید دارایی‌های ثابت برای CSR،

  4. تراکنش‌های وابسته (مانند کمک به NGOهای مرتبط با شرکت)،

  5. مانده افتتاحیه و اختتامیه وجوه خرج‌نشده.

این رویکرد، شفافیت مالی و اعتماد ذی‌نفعان را افزایش داده و امکان نظارت بهتر بر تأثیر اجتماعی شرکت‌ها را فراهم کرده است.

۵. مدیریت سخت‌گیرانه مازاد CSR

در گذشته، شرکت‌ها می‌توانستند مازاد درآمد حاصل از فعالیت‌های CSR را به‌عنوان سود نگهدارند.
اکنون قانون تصریح می‌کند که هرگونه مازاد باید:

  1. در همان پروژه CSR خرج شود، یا

  2. به حساب وجوه خرج‌نشده CSR منتقل گردد، یا

  3. ظرف شش ماه به صندوق برنامه زمان‌بندی VII پرداخت شود.

این مقرره تضمین می‌کند که منابع CSR صرفاً برای اهداف اجتماعی استفاده شوند و به سود شخصی شرکت تبدیل نگردند.

همچنین، سازمان‌های مجری پروژه‌های CSR باید با ثبت فرم CSR-1 در دولت ثبت‌نام کنند تا فقط نهادهای معتبر مجاز به اجرای پروژه‌ها باشند.
علاوه بر این، سقف هزینه‌های اداری CSR به ۵٪ از کل بودجه CSR محدود شده است.

تغییر جهت به سوی CSR اثرمحور

بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۵، نظام گزارش‌دهی و انطباق CSR در هند رشد چشمگیری داشته است.
CSR اکنون نه‌فقط بخشی از استراتژی تجاری، بلکه هدف اصلی سازمان‌ها محسوب می‌شود — با تمرکز بر بازده اجتماعی قابل‌سنجش (Social ROI).

شرکت‌های پیشرو باید:

  1. برای هزینه‌های CSR خود برنامه‌ریزی استراتژیک داشته باشند،

  2. از امکان انتقال هزینه‌های مازاد برای پروژه‌های چندساله استفاده کنند،

  3. کمک‌های غیرنقدی و تراکنش‌های وابسته را به‌درستی مستند کنند،

  4. از شفافیت در گزارش‌دهی CSR برای تقویت اعتماد ذی‌نفعان بهره ببرند.

شرکت‌هایی که خود را با این تغییرات تطبیق دهند، نه‌تنها قانون‌مدار خواهند بود بلکه نقش فعالی در توسعه اجتماعی و زیست‌محیطی هند ایفا می‌کنند.

در دنیای امروز، CSR دیگر صرفاً رعایت قانون نیست، بلکه ابزار خلق اعتماد، مزیت رقابتی و تغییر مثبت اجتماعی است.

ای اس جی ESG و تغییر زبان مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها

مفهوم ESG — مخفف Environmental, Social, and Governance — در ابتدا با هدف ادغام ملاحظات زیست‌محیطی، اجتماعی و حاکمیتی در تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاری شکل گرفت، اما به‌تدریج از بخش مالی فراتر رفت و به گفتمان سیاسی و عمومی نفوذ کرد.

در فیلم مستند سال ۲۰۲۴ روزنامه Financial Times با عنوان «چه کسی مهمانی ESG را کشت؟»، ابهام ذاتی در معنای ESG آشکار شد.
در این فیلم، دیدگاه‌ها از «ESG تکامل بعدی سرمایه‌داری است» تا «ESG بزرگ‌ترین طرح بازاریابی تریلیون‌دلاری است» و «پاسخ بشریت به حقایق ناخوشایند بدون راه‌حل واقعی» متفاوت بودند.

این تنوع دیدگاه‌ها نشان می‌دهد که ESG مفهومی بدون تعریف نظری مشخص و استانداردسازی جهانی است؛ زبانی که هر ذی‌نفعی آن را بر اساس منافع خود تفسیر می‌کند.

اما پرسش اصلی این است: ESG در زبان مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها (CSR) چه جایگاهی دارد؟

از CSR تا ESG: تغییر از «ارزش‌ها» به «ارزش مالی»

مفهوم ESG در ظاهر جدید است، اما ریشه‌های آن در مفاهیمی چون مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها (CSR) و سرمایه‌گذاری اجتماعی مسئولانه (SRI) نهفته است.

تفاوت بنیادین ESG با این دو مفهوم در این است که CSR بر مبنای ارزش‌های اخلاقی و مسئولیت‌های انسانی استوار بود، در حالی‌که ESG بر مبنای ارزش مالی و عملکرد اقتصادی تعریف می‌شود.

به بیان دیگر، ESG زبان اخلاق را به زبان سرمایه‌گذاران ترجمه کرد — جایی که تصمیم‌گیری نه بر اساس ارزش‌های انسانی بلکه بر مبنای مدیریت ریسک و خلق ارزش اقتصادی انجام می‌شود.

ریشه‌های تاریخی ESG

اصطلاح ESG نخستین‌بار در گزارش‌های پروژه Who Cares Wins (۲۰۰۴–۲۰۰۸) تحت نظارت پیمان جهانی سازمان ملل (UN Global Compact) مطرح شد.
هدف این پروژه، افزایش آگاهی نهادهای مالی نسبت به فرصت‌ها و ریسک‌های مرتبط با مسائل زیست‌محیطی و اجتماعی و ادغام این عوامل در تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاری بود.

پنج گزارش کلیدی این دوره عبارت بودند از:

  1. Connecting Financial Markets to a Changing World (2004)

  2. Investing for Long-Term Value (2005)

  3. Communicating ESG Value Drivers (2006)

  4. New Frontiers in Emerging Markets Investment (2007)

  5. Future Proof? Embedding ESG in Investment Markets (2008)

در سال ۲۰۰۵، گزارش حقوقی Freshfields Report توسط شرکت حقوقی Freshfields Bruckhaus Deringer به سفارش UNEP Finance Initiative منتشر شد.
این گزارش نتیجه گرفت که ادغام عوامل ESG در تحلیل‌های سرمایه‌گذاری نه‌تنها مجاز، بلکه از نظر قانونی در همه حوزه‌های قضایی «الزامی» است.

از این نقطه، ESG مسیر جدیدی را گشود: گذار از رویکرد اخلاق‌محور (values-based) به رویکرد ارزش‌محور (value-based) — یعنی سنجش مسئولیت اجتماعی از منظر بازده مالی و خلق ارزش برای سهام‌داران.

تحول گفتمان و داده‌های ESG

در پژوهشی مردم‌نگارانه در یکی از بانک‌های سوئیسی (۲۰۱۰–۲۰۱۲)، تحلیلگران مالی نشان دادند که ESG به آنان اجازه داده است تا مفاهیم اخلاقی را در قالب انگیزه‌های مالی بازتعریف کنند.

این تغییر، مبنای پذیرش گسترده ESG شد — بدون آنکه بنیان نظری مستحکمی داشته باشد.
ESG در واقع از دل رویکردی سازه‌گرایانه برخاست، جایی که معنا و کاربرد آن توسط کاربران (دانشگاهیان، سرمایه‌گذاران و شرکت‌ها) شکل گرفت.

پس از ادغام شرکت‌های KLD و Innovest در مجموعه MSCI (۲۰۰۹)، رویکرد داده‌محور ارزش‌محور (Value-Based Data) جایگزین رویکرد داده‌محور اخلاق‌محور (Values-Based Data) شد — تغییری که باعث شد مسائل زیست‌محیطی و اجتماعی نه از منظر اخلاق، بلکه از منظر بازده مالی مورد بررسی قرار گیرند.

پیشینه‌های نظری: CSR و SRI

پایه‌های فکری ESG در دهه‌های پیشین با مفاهیمی چون CSR و SRI شکل گرفته بود.
ریچارد بوون (۱۹۵۳) در کتاب Social Responsibilities of the Businessman، نخستین گفتمان مدون CSR را ارائه کرد.
در دهه‌های بعد، CSR به محور مباحثی مانند حقوق مدنی، حقوق زنان، حمایت از مصرف‌کننده و حفاظت از محیط‌زیست تبدیل شد.

از دل این مباحث، نظریه ذی‌نفعان (Stakeholder Theory) شکل گرفت که می‌گوید شرکت‌ها باید ارزش بلندمدت را نه‌فقط برای سهام‌داران بلکه برای تمام ذی‌نفعان خلق کنند.

در مقابل، SRI (سرمایه‌گذاری مسئولانه اجتماعی) ریشه در آموزه‌های مذهبی داشت که سرمایه‌گذاری در فعالیت‌های «گناه‌آلود» مانند اسلحه، قمار و دخانیات را ممنوع می‌دانست.
SRI از «غربال‌گری منفی» به «غربال‌گری مثبت» و سپس به فعال‌گرایی سهام‌داران تحول یافت — یعنی استفاده از قدرت سهام‌داری برای تغییر رفتار شرکت‌ها.

در نهایت، ESG این دو جریان را به هم پیوند داد اما تمرکز را از «مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها» به سمت سرمایه‌گذاران و عملکرد مالی منتقل کرد.

رتبه‌بندی‌های ESG (ESG Ratings)

رتبه‌بندی‌های ESG، شاخص‌هایی ترکیبی هستند که عملکرد شرکت‌ها را از نظر زیست‌محیطی، اجتماعی و حاکمیتی ارزیابی می‌کنند.
این مؤسسات رتبه‌بندی به‌نوعی واسطه اطلاعاتی بین شرکت‌ها و بازار سرمایه محسوب می‌شوند.

مطالعات نشان می‌دهند که ارتباطی مثبت بین امتیاز ESG و عملکرد مالی شرکت‌ها وجود دارد، اما درعین‌حال، این رتبه‌ها پیش‌بینی‌کننده واقعی عملکرد آتی ESG نیستند.
در نتیجه، رتبه‌بندی‌ها بیشتر نقش گواهی نهادی (Institutional Certification) دارند تا ابزار تحلیلی.

این نظام رتبه‌بندی موجب کمی‌سازی ارزش‌های اخلاقی شد — روندی که ESG را از زبان «مسئولیت» به زبان «شاخص مالی» تبدیل کرده است.

اهمیت ESG امروز

به گفته الکس ادمنز (Alex Edmans):

«ESG هم بسیار مهم است و هم هیچ چیز خاصی نیست.»

زیرا ESG درواقع یکی از محرک‌های ارزش بلندمدت شرکت است — نه بیشتر و نه کمتر از سایر عوامل.

او تأکید می‌کند که شرکت‌ها باید از گزارش‌دهی‌های نمایشی عبور کنند و بر «مادیّت» (Materiality) تمرکز نمایند؛ یعنی پرداختن به مسائلی که واقعاً بر عملکرد و ارزش شرکت تأثیر می‌گذارند.

مسائل ESG بسته به صنعت و زمان متفاوت‌اند و ممکن است از حالت نامادی به حالت مادی تبدیل شوند (مثلاً با تغییر قوانین یا انتظارات ذی‌نفعان).

به‌جای تمرکز بر اینکه چه چیزی گزارش شود، باید تمرکز بر این باشد که چگونه گزارش شود — به‌گونه‌ای شفاف، قابل‌سنجش و متناسب با ماهیت واقعی کسب‌وکار.

جمع‌بندی

اگرچه ESG تنها ۲۰ سال قدمت دارد، اما بر پایه مفاهیمی بسیار قدیمی‌تر مانند CSR و SRI بنا شده است.
تفاوت آن در این است که CSR بر ارزش‌های انسانی استوار بود، در حالی‌که ESG بر خلق ارزش اقتصادی تمرکز دارد.

با وجود این رویکرد مالی‌محور، ESG همچنان درگیر مسائل هنجاری، سیاسی و اخلاقی است — از اتهام سبزشویی (Greenwashing) تا بی‌اعتباری رتبه‌بندی‌ها.

بااین‌حال، ESG توانسته است پایداری شرکتی را به بخشی از ساختار رسمی گزارش‌دهی مالی تبدیل کند — از جمله از طریق دستورالعمل‌های اروپایی CSRD و CSDDD و مقررات جدید SEC آمریکا در حوزه افشای اقلیمی.

برای آینده، مسیر ESG باید به سمت تمرکز بر مسائل مادی، شاخص‌های قابل سنجش و گزارش‌دهی شفاف حرکت کند.
هدف نهایی، تعادل میان سود مالی و تأثیر اجتماعی واقعی است — نه صرفاً کسب امتیاز در رتبه‌بندی‌ها.

✍️ نویسنده: رابرت استوارت
📅 تاریخ انتشار: ۱۸ فوریه ۲۰۲۵
📰 منبع: Frontier Insight

🔷 روندهای مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها در سال ۲۰۲۵

عبور از چالش‌های جهانی و شکل‌گیری مسئولیت‌پذیری نوین شرکتی

🖊️ نویسنده: سانتوش جی | 📅 آوریل ۲۰۲۵ | منبع: The Sustainomics

🟢 مقدمه

چشم‌انداز «مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها» (CSR) در سال ۲۰۲۵ با دگرگونی عمیقی روبه‌رو است. بنگاه‌ها در مواجهه با بحران‌های ژئوپلیتیک، تغییرات اقلیمی، فشارهای اجتماعی و اخلاقی و افزایش مطالبه‌گری عمومی برای پاسخ‌گویی، ناگزیر به بازتعریف نقش خود شده‌اند.
در این میان، روندهای اصلی CSR در ۲۰۲۵ شامل موارد زیر است:

  • نظارت و الزامات مقرراتی شدیدتر،

  • تمرکز سرمایه‌گذاران بر شاخص‌های واقعی ESG،

  • افزایش انتظار مصرف‌کنندگان برای شفافیت و پایداری،

  • اهمیت فزاینده‌ی مشارکت و رفاه کارکنان،

  • نقش تحول‌آفرین فناوری و داده،

  • تاب‌آوری در زنجیره تأمین،

  • تداوم اقدامات اقلیمی و تعهدات Net Zero،

  • ادغام تنوع، برابری و شمول (DEI) در استراتژی CSR،

  • و همگرایی CSR با نظام راهبری شرکتی و پاسخ‌گویی مدیریتی.

این روندها بیانگر گذار از «مسئولیت به‌مثابه تعهد اخلاقی» به «مسئولیت به‌مثابه راهبرد بقا و خلق ارزش پایدار» هستند.

⚙️ نیروهای محرک تحول CSR

  1. آشوب جهانی (Chaos): ناپایداری سیاسی، بحران‌های اقتصادی، و تشدید نابرابری‌ها شرکت‌ها را به سمت بازنگری در شیوه‌های سنتی و تمرکز بر انعطاف‌پذیری سوق می‌دهد.

  2. چالش و مقاومت (Defiance): در کنار مطالبات فزاینده برای پاسخ‌گویی، مقاومت‌هایی نیز در برابر CSR و ESG شکل گرفته است؛ از جمله واکنش‌های سیاسی، ترس از Greenwashing و دشواری توازن میان اهداف اقتصادی و پایداری.

🌍 چالش‌های جهانی مؤثر بر CSR

  • بی‌ثباتی ژئوپلیتیکی: مناقشات تجاری و قطبی‌شدن سیاسی، شرکت‌ها را به متنوع‌سازی زنجیره تأمین و سرمایه‌گذاری در جوامع محلی ترغیب کرده است.

  • تغییرات اقلیمی: شرکت‌ها از تعیین اهداف صرف به سمت اجرای اقدامات قابل‌اندازه‌گیری در کاهش انتشار، اقتصاد دَوَرانی و شش R (کاهش، بازاستفاده، بازیافت، امتناع، بازاندیشی، تعمیر) حرکت می‌کنند.

  • چالش‌های اجتماعی و اخلاقی: نابرابری، تنوع و تبعیض، و نیز اخلاق فناوری و AI، به اولویت‌های جدید CSR تبدیل شده‌اند. نسل Z و Y از برندها انتظار موضع‌گیری صریح در قبال عدالت اجتماعی دارند.

⚖️ مقاومت‌ها و چالش‌های نو

  • واکنش سیاسی به ESG: برخی دولت‌ها مقررات پایداری را عقب می‌رانند، اما تقاضای سرمایه‌گذاران و مصرف‌کنندگان همچنان محرک اصلی باقی می‌ماند.

  • Greenwashing و Greenhushing: ترس از انتقاد، برخی شرکت‌ها را به سکوت رسانه‌ای کشانده است. راه‌حل، شفافیت داده‌محور و ارزیابی مستقل است.

  • توازن سود و مسئولیت: CSR دیگر فعالیتی خیریه‌ای نیست؛ بلکه بخشی از مدل کسب‌وکار است که باید بازده مالی، کاهش ریسک و خلق ارزش بلندمدت را نشان دهد.

🔑 روندهای کلیدی CSR در ۲۰۲۵

  1. مقررات و گزارش‌دهی پیشرفته: اجرای دستورالعمل CSRD و EU Green Claims Directive در اتحادیه اروپا، الزام به «دوگانگی مادیّت» و تأیید مستقل داده‌های پایداری.

  2. تمرکز سرمایه‌گذاران بر ESG واقعی: سرمایه‌گذاری اثرگذار (Impact Investing) و اوراق سبز برای پروژه‌های پایدار.

  3. مصرف‌کننده آگاه: مطالبه شفافیت، رهگیری زنجیره تأمین و محصولات اخلاقی؛ گذار به مدل‌های «کسب‌وکار هدف‌محور».

  4. مشارکت کارکنان: CSR به ابزار جذب و نگهداشت استعدادها تبدیل شده است؛ سلامت روان، تنوع و داوطلبی مجازی از محورهای اصلی‌اند.

  5. فناوری و هوش مصنوعی: از تحلیل داده تا پیش‌بینی ریسک اقلیمی و گزارش‌دهی خودکار ESG در حال دگرگونی CSR است؛ هم‌زمان با طرح دغدغه‌های «اخلاق هوش مصنوعی».

  6. تاب‌آوری زنجیره تأمین: پایش حقوق بشر، محیط‌زیست و تنوع منابع در چارچوب CSDDD و مطالبه‌ی «قابلیت رهگیری» محصول.

  7. تداوم اقدام اقلیمی: تمرکز بر کاهش واقعی انتشار در سطوح Scope 1 تا 3 و سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر.

  8. تنوع، برابری و شمول: ادغام DEI در راهبرد CSR به‌عنوان محرک فرهنگ سازمانی و اعتماد اجتماعی.

  9. حاکمیت شرکتی و پاسخ‌گویی: پیوند CSR با ساختار تصمیم‌گیری، گزارش شفاف و پاداش مدیران بر اساس شاخص‌های پایداری.

🌟 شرکت‌های پیشرو

برندهایی چون Patagonia، Unilever، IKEA، Google، Johnson & Johnson، Microsoft، Starbucks و Daimler با شفافیت داده‌محور، زنجیره تأمین اخلاقی، انرژی‌های پاک و مشارکت جوامع محلی، الگوی CSR نوین را شکل داده‌اند.

📈 جمع‌بندی و توصیه‌ها

آینده CSR در ۲۰۲۵ و پس از آن با سه کلید واژه تعریف می‌شود:
ادغام، پاسخ‌گویی و نوآوری.
شرکت‌هایی که CSR را در قلب استراتژی خود نهادینه کنند، با افزایش تاب‌آوری، اعتماد ذی‌نفعان، جذب استعدادها و اعتبار برند، در مسیر پایداری جهانی پیشتاز خواهند بود.

چرا شرکت‌ها باید در سال ۲۰۲۵ بر مسئولیت اجتماعی متمرکز شوند

در عصری که با چالش‌های جهانی، مصرف‌گرایی اخلاقی و افزایش انتظارات ذی‌نفعان تعریف می‌شود، مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها (CSR) دیگر یک گزینه نیست، بلکه ضرورتی راهبردی است. با ورود به سال ۲۰۲۵، اهمیت CSR بیش از هر زمان دیگری در حال افزایش است؛ عاملی که از درک برند گرفته تا سودآوری بلندمدت، همه جنبه‌های کسب‌وکار را تحت تأثیر قرار می‌دهد. شرکت‌هایی که در این مسیر به‌صورت معنادار وارد عمل نشوند، نه تنها از نظر اعتبار، بلکه در زمینه جذب سرمایه‌گذار، مشارکت کارکنان و سهم بازار نیز عقب خواهند ماند.

در این مقاله، مفهوم در حال تحول CSR، نقش آن در موفقیت کسب‌وکار و ضرورت توجه به آن در چشم‌انداز اقتصادی و اجتماعی پویای امروز بررسی می‌شود.

مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها چیست؟

مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها به معنای پاسخ‌گویی بنگاه اقتصادی به ذی‌نفعان و جامعه است. CSR فراتر از سودآوری صرف بوده و شامل رفتار اخلاقی، پایداری زیست‌محیطی، عدالت اجتماعی و مشارکت در توسعه جامعه می‌شود.

نمونه‌هایی از اقدامات CSR عبارت‌اند از:

  • کاهش انتشار کربن،

  • تأمین و تولید اخلاقی،

  • حمایت از جوامع محلی،

  • ترویج تنوع و شمول،

  • مشارکت در امور خیریه،

  • شفافیت در عملکرد.

CSR به شرکت‌ها کمک می‌کند تا میان اهداف اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی تعادل برقرار کرده و همزمان ارزش‌آفرینی برای سهامداران و جامعه را محقق سازند.

افزایش اهمیت مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها در سال ۲۰۲۵

چشم‌انداز سال ۲۰۲۵ با یک دهه پیش تفاوت بنیادین دارد. مصرف‌کنندگان، کارکنان، سرمایه‌گذاران و حتی نهادهای قانون‌گذار از شرکت‌ها انتظار دارند که شهروندانی مسئول در عرصه اقتصادی باشند.

دلایل اصلی افزایش اهمیت CSR عبارت‌اند از:

۱. تغییر انتظارات مصرف‌کنندگان

مصرف‌کنندگان امروزی آگاه، ارزش‌محور و مسئولیت‌پذیرند. آن‌ها برندهایی را ترجیح می‌دهند که با باورهایشان همسو بوده و از اهداف اجتماعی و زیست‌محیطی حمایت کنند. برندهایی که در زمینه CSR عملکرد قوی دارند، از اعتماد، وفاداری و تکرار خرید بالاتری برخوردارند.

۲. مشارکت و ماندگاری کارکنان

نیروهای کار ماهر امروزه به دنبال شرکت‌هایی هستند که هدفی فراتر از سود دارند. CSR حس معنا، افتخار و انگیزه را در کارکنان تقویت کرده و به جذب و حفظ استعدادهای برتر کمک می‌کند.

۳. توجه سرمایه‌گذاران

سرمایه‌گذاری‌های مبتنی بر معیارهای محیط‌زیستی، اجتماعی و حاکمیتی (ESG) رو به افزایش است. سرمایه‌گذاران نهادی و فردی، عملکرد CSR را به عنوان شاخصی از تاب‌آوری و پایداری بلندمدت شرکت‌ها در نظر می‌گیرند.

۴. فشارهای قانونی و نظارتی

دولت‌ها و نهادهای بین‌المللی مقررات سخت‌گیرانه‌تری در زمینه محیط‌زیست و مسئولیت اجتماعی اعمال می‌کنند. اقدام پیش‌دستانه در حوزه CSR به شرکت‌ها کمک می‌کند تا از الزامات قانونی جلوتر باشند و از بحران‌های رسانه‌ای یا جریمه‌های احتمالی پیشگیری کنند.

۵. مدیریت ریسک

CSR ابزار مهمی برای کاهش ریسک‌های اعتباری، حقوقی و عملیاتی است. از کنترل اثرات زیست‌محیطی تا تضمین زنجیره تأمین اخلاقی، شرکت‌هایی که چارچوب CSR قوی دارند، چابک‌تر و آمادگی بیشتری برای مدیریت بحران‌ها دارند.

نقش CSR در ساخت کسب‌وکار آینده‌نگر

CSR تنها یک فعالیت خیریه یا تبلیغاتی نیست، بلکه ابزاری استراتژیک برای نوآوری، مزیت رقابتی و رشد پایدار است.

CSR، محرک نوآوری

سرمایه‌گذاری در فناوری‌های سبز، منابع اخلاقی یا استخدام فراگیر، شرکت‌ها را وادار می‌کند تا راه‌حل‌های نوآورانه‌ای بیابند که هم کارایی و هم سودآوری را افزایش دهند.

CSR، تقویت‌کننده ارزش برند

برندهایی که با اثرات اجتماعی مثبت شناخته می‌شوند، اعتماد و توجه بیشتری از مشتریان و رسانه‌ها کسب می‌کنند؛ این اعتبار منجر به ارزش برند بالاتر و مشارکت‌های تجاری قوی‌تر می‌شود.

CSR، پرورش‌دهنده تفکر بلندمدت

اگرچه سود کوتاه‌مدت جذاب است، اما شرکت‌هایی که اخلاق و پایداری را در اولویت قرار می‌دهند، در بلندمدت موفق‌تر خواهند بود. CSR سازمان‌ها را تشویق می‌کند تا اثرات خود را در مقیاسی وسیع‌تر در نظر گیرند.

حوزه‌های کلیدی CSR در سال ۲۰۲۵

محورهای اصلی مسئولیت اجتماعی در سال ۲۰۲۵ شامل موارد زیر است:

  • اقدام اقلیمی (Climate Action): کاهش ردپای کربن و سازگاری با تغییرات اقلیمی.

  • مسئولیت دیجیتال (Digital Responsibility): توجه به اخلاق داده، حریم خصوصی و شمول دیجیتال.

  • تنوع، برابری و شمول (DEI): ایجاد عدالت در استخدام، ارتقا و فرهنگ سازمانی.

  • اقتصاد چرخشی (Circular Economy): تمرکز بر بازیافت، استفاده مجدد و کاهش ضایعات.

  • سلامت روان و رفاه کارکنان: گنجاندن سلامت ذهنی و رفاه شغلی در استراتژی CSR.

برای اجرای مؤثر CSR، شرکت‌ها باید اهداف خود را با اهداف توسعه پایدار سازمان ملل (SDGs) همسو کنند، عملکردشان را شفاف گزارش دهند و ذی‌نفعان را در این فرایند مشارکت دهند.

نقش شرکت مشاوره DevAaksh در ادغام CSR در کسب‌وکار

شرکت مشاوره DevAaksh باور دارد که مسئولیت اجتماعی باید در DNA هر کسب‌وکار نهادینه شود. این شرکت به سازمان‌ها کمک می‌کند تا استراتژی‌های CSR را طراحی، اجرا و به‌صورت مؤثر ارتباط‌دهی کنند.

از ممیزی پایداری و برنامه‌ریزی تعامل ذی‌نفعان گرفته تا گزارش‌دهی ESG، خدمات DevAaksh به شرکت‌ها امکان می‌دهد تا با تعهد و هدف‌مندی رشد کنند.

جمع‌بندی

نیاز به مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها در سال ۲۰۲۵ انکارناپذیر است.
CSR تنها درباره «کار نیک» نیست، بلکه درباره «بهتر عمل کردن از طریق نیکوکاری» است. شرکت‌هایی که CSR را به عنوان بخشی از راهبرد اصلی خود بپذیرند، رهبران آینده خواهند بود — شرکت‌هایی که الهام می‌بخشند و در جهانی که سود و هدف هم‌راستا هستند، شکوفا می‌شوند.

ی:

مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها (CSR) پایدار در سال ۲۰۲۵ در مقایسه با ۲۰۲۴
✍️ نویسنده: فیگن سِکین | ۱۹ مه ۲۰۲۵
🌍 حوزه‌ها: بوم‌شناسی، کشاورزی، اقتصاد، آموزش، ارزش‌های اجتماعی و فرهنگی، فناوری

💡 مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها (CSR)

«مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها» به مدلی از کسب‌وکار اشاره دارد که در آن شرکت‌ها ملاحظات اجتماعی و زیست‌محیطی را در فعالیت‌های خود و در تعامل با ذی‌نفعان لحاظ می‌کنند. در چارچوب کسب‌وکارهای پایدار، CSR دیگر صرفاً یک ابزار تبلیغاتی یا ضمیمه‌ی بازاریابی نیست، بلکه اصلی ساختاری و راهبردی است که تصمیم‌گیری در کل زنجیره ارزش را هدایت می‌کند.

طبق گزارش OECD (۲۰۲۵)، ادغام CSR در استراتژی‌های اصلی شرکت‌ها، تاب‌آوری سازمانی را افزایش داده و هم‌زمان به چالش‌های جهانی مانند تغییرات اقلیمی، نابرابری و کمبود منابع پاسخ می‌دهد. برخلاف شرکت‌های سنتی، کسب‌وکارهای پایدار CSR را بخشی بنیادین از مدل خود می‌دانند و در کنار عملکرد مالی، بر محیط‌زیست، اخلاق و مشارکت اجتماعی نیز تمرکز دارند.

این رویکرد باعث می‌شود شرکت‌ها نه‌تنها تعهدات قانونی خود را انجام دهند، بلکه به اهداف توسعه پایدار (SDGs) همچون کاهش انتشار کربن، بهبود شرایط کاری و ترویج آموزش فراگیر نیز کمک کنند.

۱. تحول مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها

ریشه‌های CSR به فعالیت‌های خیریه‌ی صنعتی‌گرایان قرن نوزدهم مانند اندرو کارنگی و جان راکفلر بازمی‌گردد. در قرن بیستم، هوارد بوون با کتاب «مسئولیت‌های اجتماعی بازرگانان» این مفهوم را علمی‌تر کرد.
در دهه‌های بعد، جنبش‌های اجتماعی و زیست‌محیطی موجب شدند شرکت‌ها رویکردهای مسئولانه‌تری در پیش بگیرند. در اواخر قرن بیستم، چارچوب‌هایی مانند «سه‌گانه‌ی عملکرد» (Triple Bottom Line) جان الکینگتون و استانداردهایی چون UN Global Compact و ISO 26000، CSR را به یک الزام جهانی تبدیل کردند.

۲. چشم‌انداز CSR در کسب‌وکارهای پایدار: ۲۰۲۴ تا ۲۰۲۵

با تغییر انتظارات جهانی و سخت‌تر شدن مقررات، شرکت‌ها بیش از پیش تحت فشارند تا سودآوری را با هدف‌مندی اجتماعی و زیست‌محیطی همسو کنند.

آمار کلیدی CSR در سال ۲۰۲۴

🔹 رفتار مصرف‌کنندگان:

  • ۷۷٪ از مصرف‌کنندگان ترجیح می‌دادند از شرکت‌های دارای تأثیر اجتماعی مثبت خرید کنند.

  • ۹۰٪ مایل بودند برند خود را به شرکتی با مأموریت اجتماعی تغییر دهند.

  • ۶۶٪ حاضر بودند برای محصولات پایدار، پول بیشتری بپردازند.

  • ۸۸٪ فعالیت‌های CSR شرکت‌ها را دنبال می‌کردند و ۸۴٪ آن را با دیگران به اشتراک می‌گذاشتند.

🔹 مشارکت و حفظ کارکنان:

  • ۹۳٪ کارکنان برای شرکت‌های هدف‌محور ارزش قائل بودند.

  • ۹۵٪ معتقد بودند کسب‌وکارها باید به نفع همه ذی‌نفعان عمل کنند.

  • ۹۲٪ حاضر بودند کارفرمای خود را توصیه کنند اگر شرکت مأموریت اجتماعی قوی داشته باشد.

  • ۶۰٪ گفتند حاضرند حقوق پایین‌تری برای کار در شرکت مسئولیت‌پذیر بپذیرند.

🔹 نیازهای سرمایه‌گذاران:

  • ۷۳٪ از سرمایه‌گذاران CSR را در تصمیم‌گیری‌های خود لحاظ می‌کردند.

  • شرکت‌های دارای CSR قوی، ۵۰٪ بیشتر احتمال داشتند در بازارهای جدید موفق شوند.

🔹 وفاداری برند و شهرت شرکتی:

  • ۸۴٪ از مصرف‌کنندگان اعلام کردند از برندهایی با سوابق زیست‌محیطی ضعیف حمایت نمی‌کنند.

  • ۸۸٪ معتقد بودند کسب سود به بهای آسیب اجتماعی غیرقابل قبول است.

🌱 تمرکز صنعتی: CSR در بخش کشاورزی

در سال ۲۰۲۴، کشاورزی از بخش‌هایی بود که بیشترین ادغام CSR را تجربه کرد، شامل:

  • کشاورزی پایدار (چرخش کشت، روش‌های ارگانیک)

  • حفاظت از منابع آبی

  • استانداردهای رفاه حیوانات

  • سرمایه‌گذاری در جوامع محلی

  • زنجیره تأمین اخلاقی و تجارت منصفانه

  • کاهش اثرات اقلیمی و شفافیت در تأمین مواد اولیه

۳. تحولات CSR در سال ۲۰۲۵: چه چیزهایی تغییر کرد؟

سال ۲۰۲۵ شاهد تثبیت نهادی و فشارهای مقرراتی بیشتر بر CSR بود.

۱. ادغام در راهبردهای کسب‌وکار

CSR از پروژه‌های پراکنده به بخشی درون‌سازمانی و استراتژیک تبدیل شد. اکنون شاخص‌های CSR در KPIها، ارزیابی عملکرد کارکنان و مسیر نوآوری ادغام شده‌اند.

۲. حرکت به‌سوی مدیریت منابع انسانی سبز (Green HRM)

شرکت‌هایی مانند Unilever و HCL Technologies، CSR را در سیاست‌های منابع انسانی خود وارد کردند:

  • مشارکت در پروژه‌های پایداری، معیاری برای ارزیابی کارکنان است.

  • این رویکرد وفاداری کارکنان و اعتماد مشتریان را افزایش داده است، به‌ویژه در شرکت‌های کوچک و متوسط در خاورمیانه.

۳. فشارهای نظارتی و گزارش‌دهی

بر اساس دستورالعمل گزارش پایداری شرکتی اتحادیه اروپا (CSRD)، گزارش‌دهی CSR از ۷۲٪ در سال ۲۰۲۴ به ۷۶٪ در سال ۲۰۲۵ افزایش یافت.

  • تراکنش‌های بررسی ریسک ESG رشد ۱۶.۲٪ داشت.

  • شمار شرکت‌های تحت‌نظارت ESG ۴۲.۷٪ افزایش یافت که نشانه‌ی سخت‌گیری بیشتر است.

۴. رفتار سرمایه‌گذاران

سرمایه‌گذاری‌های ESG در اروپا به ۱۵.۸ تریلیون یورو رسید (۴۸٪ از کل سرمایه‌گذاری پایدار جهان).
ابزارهایی مانند طبقه‌بندی اتحادیه اروپا (EU Taxonomy) باعث شدند ارزیابی عملکرد CSR دقیق‌تر شود.

۵. مشارکت مصرف‌کنندگان و وفاداری برند

گرچه داده‌های کمی جدید منتشر نشده، اما تحلیل‌ها نشان می‌دهد:

  • تعامل با برندهای اخلاق‌محور همچنان بالاست.

  • شاخص‌های پایداری به بخش اصلی بازاریابی تبدیل شده‌اند.

  • اعتماد مصرف‌کننده همچنان با عملکرد CSR گره خورده است.

۶. هوش مصنوعی و اخلاق

با گسترش استفاده از هوش مصنوعی، شرکت‌ها به‌تدریج CSR دیجیتال را توسعه داده‌اند:

  • پیشگیری از سوگیری الگوریتمی،

  • شفافیت در تصمیمات خودکار،

  • مدیریت مسئولانه داده‌ها.

۷. کاهش تمرکز بر تنوع، برابری و شمول (DEI)

در آمریکا برخی شرکت‌ها تمرکز خود را از برنامه‌های DEI به سمت تطابق با الزامات ESG و کاهش هزینه‌ها تغییر داده‌اند.

۴. مقایسه شاخص‌های CSR در ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵

شاخص CSR ۲۰۲۴ ۲۰۲۵ روند
ارزش بازار جهانی CSR ۳۳۱.۴۳ میلیارد دلار ۳۵۳.۲۱ میلیارد دلار ↑ رشد ۶.۶٪
گزارش‌دهی CSR ۷۲٪ ۷۶٪ ↑ شفافیت بیشتر
تراکنش‌های بررسی ریسک ESG ۱۰۸٬۰۲۹ ۱۲۵٬۵۲۰ ↑ رشد دقت
شرکت‌های تحت نظارت ESG ۳٬۳۸۸ ۴٬۸۳۴ ↑ نظارت قوی‌تر
وفاداری برندهای مبتنی بر CSR ۷۷ تا ۹۰٪ مشابه ↔ ثابت
کارکنان متمایل به شرکت‌های هدف‌محور ۹۳٪ ادغام در HRM سبز ↑ نهادینه‌شده
سرمایه‌گذاری ESG در اروپا ۴۶٪ ۴۸٪ ↑ افزایش سهم

منبع: https://www.winssolutions.org/corporate-social-responsibility-csr/

پرسش‌های متداول (FAQs)

۱. هدف اصلی مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها چیست؟
هدف اصلی CSR اطمینان از فعالیت اخلاقی شرکت‌ها و مشارکت آن‌ها در توسعه اقتصادی در حالی است که کیفیت زندگی کارکنان، جوامع و محیط‌زیست را بهبود می‌بخشند.

۲. چرا CSR در سال ۲۰۲۵ اهمیت دارد؟
به دلیل افزایش آگاهی مصرف‌کنندگان، بحران‌های زیست‌محیطی، تغییر انتظارات کارکنان و تقاضای سرمایه‌گذاران برای عملکرد پایدار، CSR یک ضرورت رقابتی است نه یک تجمل.

۳. CSR چه مزایای مالی برای شرکت دارد؟
کاهش هزینه‌ها (مثلاً از طریق بهره‌وری انرژی)، جذب مشتریان بیشتر، بهبود حفظ کارکنان و دسترسی به بازارها و فرصت‌های سرمایه‌گذاری جدید.

۴. تفاوت CSR و ESG چیست؟
CSR به تعهد شرکت نسبت به جامعه اشاره دارد، در حالی که ESG چارچوبی قابل‌سنجش است که سرمایه‌گذاران برای ارزیابی عملکرد زیست‌محیطی، اجتماعی و حاکمیتی شرکت‌ها استفاده می‌کنند.

۵. شرکت‌های کوچک چگونه می‌توانند CSR را اجرا کنند؟
با مشارکت در پروژه‌های محلی، اتخاذ روش‌های سازگار با محیط‌زیست، ارائه شرایط کاری منصفانه و اطمینان از تأمین اخلاقی منابع.

منبع:


Wikipedia contributors. (2025). Social Responsibility. In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved from https://en.wikipedia.org/wiki/Social_responsibility

American Society for Quality (ASQ). Quality Glossary: Social Responsibility.
Retrieved from: https://asq.org/quality-resources/social-responsibility

Federal Ministry of Labour and Social Affairs (BMAS), Corporate Social Responsibility in Germany
https://www.bmas.de/EN

InCorp Global. (2025, April 9). Corporate Social Responsibility (CSR) in India: Business Impacts and Essential Changes between 2020 and 2025.
https://incorpadvisory.in

Santosh G (2025). CSR Trends in 2025: Navigating Global Challenges and Evolving Corporate Accountability. The Sustainomics Newsletter

https://devaaksh.com/why-companies-should-prioritize-csr-in-2025/.

فهرست مطالب

پایداری و مسئولیت اجتماعی: تمرکز قدرتمند روابط عمومی

راهبرد روابط عمومی در برندسازی و مسئولیت اجتماعی

تحول روابط‌عمومی در عصر دیجیتال؛ از ابزارهای نوین تا مسئولیت اجتماعی سازمانی

نقش راهبردی روابط‌عمومی در مسئولیت اجتماعی سازمان‌ها؛ از همدلی تا توسعه پایدار

بررسی الگوی مسئولیت اجتماعی سازمانی در روابط عمومی حرفه‌ای

روابط‌عمومی ها واسطه سازمان و جامعه در زمینه مسئولیت اجتماعی


راهنمای جامع تدوین و ارتقای گزارش مسئولیت اجتماعی شرکتی (CSR) برای کسب اعتبار و اعتماد

۳ دلیل اصلی شکست سیاست‌های مسئولیت اجتماعی شرکتی (CSR) | چرا برندها در مسیر پایداری لغزش می‌کنند؟

تعامل ذینفعان و مسئولیت اجتماعی شرکتی (CSR): راهبرد اعتمادسازی در کسب‌وکار مدرن

نظام‌مندی مسئولیت اجتماعی شرکت‌های دولتی؛ آغاز عصر جدید حکمرانی و شفافیت اقتصادی

امنیت سایبری؛ ستون نوظهور مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها در عصر دیجیتال

موقعیت شغلی و مسئولیت اجتماعی

مراحل مدیریت مسئولیت اجتماعی
ایده منتخب/ پیاده سازی سیستم مدیریت مسئولیت اجتماعی
بررسی دو دیدگاه در خصوص مسئولیت اجتماعی
رابطه بازاریابی سبز و مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها
اصول ۷ گانه مسئولیت اجتماعی: رفتار اخلاقی
رسانه‌ها و مسئولیت اجتماعی: نقش آنها در حل مشکل دریاچه ارومیه

بررسی مسئولیت اجتماعی شرکت‌های دولتی در بودجه ۱۴۰۲؛ گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس

اصلاح تحریری تصویبنامه موضوع الحاق یک تبصره به ماده ۴ آیین نامه مسئولیت اجتماعی شرکت های تحت مدیریت دولت ابلاغ شد

ابلاغ شیوه‌نامه اجرایی مسئولیت اجتماعی در صنعت پتروشیمی توسط معاون وزیر نفت

نشان مسئولیت اجتماعی آموزش عالی؛ گام وزارت علوم برای دانشگاه‌های پاسخگو

جوایز، مسئولیت اجتماعی شرکتی و جنجال به عنوان آهن‌ربای رسانه‌ای

در چهارمین رخداد ملی بررسی مسایل و چالش‌ های روابط‌عمومی/ جایزه مسئولیت اجتماعی به بیمه کوثر اهدا شد

در چهارمین رخداد جشنواره ملی روابط عمومی: روابط عمومی بانک توسعه تعاون در حوزه مسئولیت اجتماعی تقدیر شد

 نظرسنجی هوش مصنوعی و مسئولیت اجتماعی: نظر شما مهم است!

نظرسنجی: ارزیابی دیدگاه‌ها در حوزه مسئولیت اجتماعی

دومین همایش تخصصی روابط عمومی و مسئولیت اجتماعی

گزارش نشست علمی بسط مفهومی و نظری مسئولیت اجتماعی

🔷 چالش‌های مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها در سال ۲۰۲۵

سال ۲۰۲۵ نقطه‌ای سرنوشت‌ساز برای شرکت‌ها در مسیر مسئولیت اجتماعی (CSR) خواهد بود. پس از سالی که با افزایش شفافیت و کاهش ردپای کربنی همراه بود، اکنون سازمان‌ها باید گامی فراتر بردارند: ادغام کامل مسائل زیست‌محیطی، اجتماعی و حاکمیتی (ESG) در عملیات روزمره خود.

اما چالش‌های اصلی سال ۲۰۲۵ چیست؟ شرکت‌ها چگونه می‌توانند اهداف خود را به اقدامات واقعی و پایدار تبدیل کنند؟

چهار ستون اصلی مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها

پیش از ورود به چالش‌های سال ۲۰۲۵، باید یادآور شد که سیاست‌های CSR بر چهار پایه استوارند:

  1. مسئولیت زیست‌محیطی:
    کاهش اثرات زیست‌محیطی، حفاظت از تنوع زیستی، مدیریت پایدار منابع طبیعی، کاهش پسماند و ارتقای بهره‌وری انرژی. سال ۲۰۲۵ تمرکز را از صرفاً «کاهش کربن» به «توسعه پایدار جامع» تغییر می‌دهد.

  2. مسئولیت اجتماعی:
    در دو سطح قابل بررسی است:

    • تعهد به کارکنان: فراهم‌کردن شرایط کاری ایمن، عادلانه و متنوع، آموزش و توسعه مهارت‌ها، گفت‌وگوی باز میان مدیران و کارکنان.

    • تعهد به جامعه: حمایت مالی یا تخصصی از جوامع محلی، مشارکت در پروژه‌های اجتماعی و مسئولیت‌پذیری نسبت به جامعه‌ای که شرکت در آن فعالیت دارد.

  3. مسئولیت اقتصادی:
    پایداری مالی از طریق شفافیت، خرید مسئولانه، مدیریت ریسک و تعادل میان سود و مسئولیت اجتماعی.

  4. حاکمیت شرکتی مسئولانه:
    ایجاد ساختارهای شفاف، استقلال هیأت‌مدیره، توجه به منافع ذی‌نفعان و پایبندی به اصول اخلاقی در تصمیم‌گیری‌ها.

پنج اولویت کلیدی CSR در سال ۲۰۲۵

  1. فراتر رفتن از کربن:
    شرکت‌ها باید علاوه بر کاهش کربن، شاخص‌های مصرف منابع، تنوع زیستی و مدیریت ریسک‌های آبی را نیز بسنجند. مدل ERC (اجتناب، کاهش، جبران) راهنمای اصلی خواهد بود.

  2. انطباق با تغییرات اقلیمی:
    تغییر اقلیم دیگر تنها یک ریسک نیست، بلکه بخشی از ساختار مدیریتی شرکت‌هاست. تاب‌آوری اقلیمی باید در همه بخش‌های کسب‌وکار ادغام شود.

  3. شفافیت با مقررات جدید CSRD:
    دستورالعمل گزارش‌دهی پایداری شرکت‌ها (CSRD) شرکت‌های بزرگ و متوسط را ملزم می‌کند تا گزارش‌های مالی و غیرف مالی دقیق‌تری ارائه دهند. این قانون، شفافیت در برابر سرمایه‌گذاران و مصرف‌کنندگان را افزایش می‌دهد.

  4. دیجیتالی‌سازی CSR:
    اهداهای مالی و پویش‌های اجتماعی دیجیتال، در حال تبدیل‌شدن به ابزار اصلی مشارکت سازمانی هستند. شرکت‌ها از پلتفرم‌های دیجیتال برای جمع‌آوری کمک‌های مالی و داوطلبی استفاده می‌کنند.

  5. تنوع، شمول و برابری جنسیتی:
    با وجود پیشرفت‌ها، شکاف دستمزد بین زنان و مردان همچنان پابرجاست. شرکت‌ها باید با تبعیض، سقف شیشه‌ای و نابرابری مقابله کرده و محیطی فراگیر برای همه، از جمله افراد دارای معلولیت و LGBTQIA+ ایجاد کنند.

تعهد اجتماعی پایدار

تعهد اجتماعی نباید اقدامی مقطعی باشد؛ بلکه باید تلاشی مداوم و ساختاریافته باشد. شرکت‌ها باید بر روی چند هدف کلیدی متمرکز شوند و در طول سال از طریق حمایت مالی، داوطلبی مهارتی و کمک‌های غیرنقدی از آن‌ها پشتیبانی کنند.

نتیجه‌گیری

سال ۲۰۲۵ فرصتی است برای تبدیل شدن شرکت‌ها به پیشگامان تغییر جهانی. شرکت‌هایی که مسئولیت اجتماعی را به بخشی از استراتژی محوری خود تبدیل می‌کنند، نه‌تنها اعتبار و جذابیت بیشتری خواهند داشت، بلکه به شکل‌گیری اقتصادی پایدار و منصفانه نیز کمک می‌کنند.

منبع: www.komeet.c

تکامل مسئولیت اجتماعی شرکتی: نگاه مدیران ارشد به فرهنگ و استراتژی

 شرکت مشاوره ارتباطات «وبر شاندویک» بررسی کرده است که مدیران ارشد چگونه رویکرد خود را نسبت به مسئولیت اجتماعی شرکتی (CSR) تغییر می‌دهند تا با تحولات فرهنگی و اجتماعی هماهنگ شوند. این پژوهش بر پایهٔ نظرسنجی از ۲۵۰ مدیر ارشد اجرایی در فاصلهٔ ۲ تا ۱۸ سپتامبر ۲۰۲۵ انجام شده است.

یافته‌های کلیدی
🔹 بودجه برنامه‌های تنوع، برابری و شمول و پایداری زیست‌محیطی و حاکمیتی: تنها ۲۸٪ از مدیران گفته‌اند که شرکتشان بودجه برنامه‌های تنوع، برابری و شمول (DEI) و پایداری زیست‌محیطی و حاکمیتی (ESG) را کاهش داده است.

🔹 نگرش مدیران به مسئولیت اجتماعی شرکتی: ۴۸٪ از مدیران جزو «مشتاقان» هستند که از برنامه‌های CSR به‌طور کامل حمایت می‌کنند، در حالی که ۴۵٪ «عمل‌گرایان» هستند که به دنبال اطمینان از هماهنگی CSR با اهداف استراتژیک شرکت خودند.

🔹 جهت‌گیری جدید مسئولیت اجتماعی شرکتی: ۴۹٪ از شرکت‌ها گفته‌اند در سال ۲۰۲۵ برنامه‌های CSR خود را طوری بازطراحی کرده‌اند که با ارزش‌ها و اولویت‌های تجاری هم‌راستا شود.

🔹 تأثیر ذی‌نفعان: ۶۶٪ از مدیران گفته‌اند اگر استراتژی شرکت با مخالفت صریح ذی‌نفعان روبه‌رو شود، مسیر خود را تغییر خواهند داد.

چرا مهم است؟
نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که مسئولیت اجتماعی شرکتی دیگر تنها یک فعالیت نمادین نیست، بلکه بخشی از استراتژی سازمانی است. مدیران امروزی بر همسویی CSR با اهداف تجاری، درک فرهنگی جامعه، و سرمایه‌گذاری مسئولانه در حوزه‌هایی مانند هوش مصنوعی تأکید دارند تا سازمان‌هایی پایدار، انعطاف‌پذیر و آماده برای آینده بسازند.

۷ اکتبر ۲۰۲۵ | ✍️ نوشته‌ی وبر شاندویک (Weber Shandwick)

منبع مرجع: شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)