یاداشتی بر آیین نامه رعایت اخلاق در روزنامه نگاری

قوانین رعایت اخلاق در حرفه روزنامه‌نگاری چندان جدی گرفته نمی‌شوند. توسط سازمان‌های روزنامه‌نگاری نظارتی بر رعایت آن صورت نمی‌پذیرد. قوانین، کلی‌گویی‌هایی بیش نیستند.

توضیحات و بندها در مورد عمل به اصول و مقررات بسیار کم است و هیچ وسیله یا روشی نیز برای تقویت و استفاده از آن‌ها ارائه نمی‌کنند. هنوز نیز، آن‌ها جملاتی هستند که تنها وقتی که روزنامه‌نگاران شکایتی ندارند معتبر هستد.

شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)|| قوانین رعایت اخلاق در حرفه روزنامه‌نگاری چندان جدی گرفته نمی‌شوند. توسط سازمان‌های روزنامه‌نگاری نظارتی بر رعایت آن صورت نمی‌پذیرد. قوانین، کلی‌گویی‌هایی بیش نیستند.

 

 توضیحات و بندها در مورد عمل به اصول و مقررات بسیار کم است و هیچ وسیله یا روشی نیز برای تقویت و استفاده از آن‌ها ارائه نمی‌کنند. هنوز نیز، آن‌ها جملاتی هستند که تنها وقتی که روزنامه‌نگاران شکایتی ندارند معتبر هستد. آیین نامه جامعه روزنامه‌نگاران حرفه ای دلتاچی (Delta chi) که در سال 1973 تدوین شد بیان می‌دارد: «هیچ توجیهی در مورد اشتباهات و کاستی‌ها وجود ندارد». این آیین نامه هم‌چنین تحت عنوان «درستی و هدف‌مندی» تصریح می‌کند:


5. به هنگام چاپ و نشر خبر هیچ ابراز عقیده‌ای نباید صورت ‌گیرد. گزارش‌های خبری باید عاری از هر نوع ابراز عقیده باشد و خبر را کامل منتشر ‌کند.


8.مقاله‌های ویژه یا presentation که اختصاص به دفاعیه‌ها دارند، و هم چنین نتیجه‌گیری‌های نویسنده مقاله و تفسیرها باید تیتر و عنوان مناسبی داشته باشند.


هم‌چنین تحت عنوان «رفتار جوان مردانه» چنین آمده است:
1. رسانه‌های خبری نباید بدون فراهم آوردن زمینه پاسخ‌دادن به اتهامات به بیان اتهامات غیررسمی که بر شهرت یا خصوصیت اخلاقی فرد یا سازمان لطمه وارد می‌سازد، بپردازند…

 

 4. این وظیفه رسانه‌هاست که خطاها و اشتباهات خود را به طور کامل تصحیح کنند.

 

 5. روزنامه‌نگاران باید مسؤل گزارش‌هایشان باشند و مردم نیز باید دل‌گرم باشند که می‌توانند شکایت‌های‌شان را علیه سازمان خبری مطرح کنند.


آیین نامه با یک نصیحت به پایان می‌رسد: «روزنامه‌نگاران باید فعالانه انتقاد کنند و سعی‌کنند تا از تجاوز کردن از استانداردها جلوگیری کنند (از استانداردها خارج نشوند)، و آن‌ها باید توسط تمام کارکنان روزنامه‌ها دل‌گرم و تشویق به چنین کارهایی بشوند».

 

 این بدین معناست که اگر گزارش‌گر یا سردبیری که به شما توهین کرده است از اعضاء سیگما دلتاچی نیست، کسی را پیدا کنید که: اگر به طور جدی عهد می‌بندد و عمل توهین‌آمیز از او سر زده است،متعهد باشد که در مورد آن کاری انجام دهد. آیین نامه مهم دیگر بیانیه انجمن سردبیران روزنامه‌های آمریکایی (ASNE ) است. فرازهایی از این بیانیه که در 23 اکتبر سال 1975 تنظیم شده در ذیل می آید:


ماده 4: حقیقت و کامل بودن
صداقت پایه روزنامه‌نگاری است. هر کوششی باید اطمینان دهنده، عاری از گرایشات خاص و این که تمام خبر به طور کامل درج گردیده باشد. سرمقالات، مقاله‌های تحلیلی و تفسیرها باید بر طبق استانداردهای گزارش‌های خبری باشند.
اشتباهات مشخص مانند از قلم افتادگی‌ها باید به طور کامل مشخص و تصحیح شوند.


ماده5 : حقیقت و کامل بودن
بی طرفی به معنای حذف سرمقاله‌ها یا سؤال نکردن نیست. هر چند که (sound practise ) بین گزارش‌های خبری و عقاید تمایز قایل است. مقاله‌هایی که شامل عقاید یا تفسیرهای شخصی هستند باید مشخصاً معین شوند.


ماده 6: رفتار جوان مردانه
روزنامه‌نگاران باید به حقوق افرادی که مرتبط با اخبار هستند احترام بگذارند، استانداردها را رعایت کرده و پاسخ‌گو در مورد صحیح بودن و بی‌نقص بودن گزارش‌های خبری نسبت به مردم باشند. افرادی که در بین مردم متهم شده اند باید فرصتی برای پاسخ‌گویی و دفاع از خود داشته باشند. در صورتی که خواسته شد نام منبع خبر محرمانه بماند تحت هیچ شرایطی نباید شرافت این حرفه زیر پا گذاشته شود. در صورت نیاز مبرم به حفظ اعتماد، منابع اطلاعات و اخبار باید معرفی شوند.
 

منبع مرجع: شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)