
شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)– «چه واحدی؟»، «اصلا چنین چیزی نشنیدهام»، «دقیقا دسترسی به کدام اطلاعات»؛ پاسخ مشترکی که همشهری در پیگیریهای خود برای ارزیابی میزان آمادگی دستگاهها در اجرای قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات از بیشتر وزارتخانههای کشور دریافت کرد.
قانونی که آییننامه اجرایی آن در آبانماه سال93 به تصویب هیأت وزیران دولت یازدهم رسید ولی همچنان اجرای بندهای آن برزمین ماندهاند. در پیگیریها از مسئولان روابط عمومیها و فناوری اطلاعات 10وزارتخانه کشور مشخص شد هنوز واحد مشخصی در عمده این سازمانها برای پیگیری و اجرای قانون تشکیل نشده و مسئولی هم برای آن تعیین نشده است.
آییننامه اجرایی ماده8 قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات در بندی از خود تصریح دارد: بالاترین مقام مؤسسات مشمول قانون، واحد مشخصی را برای پاسخگویی به درخواستهای موضوع قانون، معین و مسئول ذیربط را با حکم خود منصوب میکند.
براساس بررسیهای همشهری تنها 3وزارتخانه راه و شهرسازی، تعاون، کار و رفاه اجتماعی و فرهنگ و ارشاد اسلامی احکام لازم برای اجرای این بند از قانون را صادر کردهاند و 7وزارتخانه نفت، ورزش و جوانان، صنعت، بهداشت، اقتصاد، جهادکشاورزی و ارتباطات متولی مستقیم اجرای این قانون را در سازمانهای خود تعیین نکردهاند. درصورت اجرای قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات این افراد باید پاسخگوی درخواستهای مردم برای دسترسی آزاد به اطلاعات باشند.
حسین انتظامی دبیر کمیسیون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات در نخستین نشست سراسری مسئولان دستگاهها در مردادماه امسال از تدوین شاخصهای ارزیابی دستگاهها در اجرای قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات خبر داده بود. او چندی بعدتر از برخی چالشهای فرهنگی بهعنوان بزرگترین مانع اجرای قانون دسترسی آزاد به اطلاعات یاد کرده و گفته بود:
مدیران، کارکنان دستگاههای دولتی و مردم باید آموزشهای لازم را فرا بگیرند تا از یکسو مدیران و کارکنان نسبت به وظایف خود اشراف پیدا کنند و از سوی دیگر مردم نیز با حق قانونی خود آشنا شوند. معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اگرچه شهریورماه امسال فرمهای خودارزیابی آمادگی الکترونیک وبگاههای مؤسسات عمومی در تأمین انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات را روی پایگاه اینترنتی خود قرارداده بود ولی تاکنون نتیجه این ارزیابیها مشخص نشده است. حسین انتظامی به همشهری وعده داد بهزودی گزارشی از بررسیهای صورت گرفته در اینباره منتشر میشود.
انتظامی همزمان مسئولیت انتشار اطلاعات در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را نیز برعهده دارد. نحوه پاسخگویی به درخواستهای اطلاعات، سرعت پاسخگویی، انتشار اطلاعات درخواستی یک متقاضی برای همه و توسعه فرهنگ دسترسی آزاد به اطلاعات ازجمله شاخصهایی هستند که کمیسیون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات مسئولیت ارزیابی آن را در ارتباط با دستگاههای کشور برعهده دارد. رئیس این کمیسیون وزیر فرهنگ و دبیر آن معاون مطبوعاتی وزیر است.
براساس آییننامه اجرایی ماده8 قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات هر شخص حقیقی و یا حقوقی ایرانی میتواند درخواست خود را برای دسترسی به اطلاعات را در برگه (فرم) مخصوصی که به تصویب کمیسیون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات میرسد، بهصورت برخط از طریق درگاه الکترونیک، پیشخوان دولت الکترونیک، پست یا مراجعه حضوری به واحد اطلاعرسانی مؤسسه درخواستشونده تسلیم کند.
از میان 18وزارتخانه دولتی تنها وزارت راه و شهرسازی بخشی تحت عنوان دسترسی آزاد به اطلاعات را در پایگاه اینترنتی این وزارتخانه راهاندازی کرده است که مراجعهکنندگان میتوانند با مشخص کردن «موضوع»، «اطلاعات درخواستی» و «معاونت، سازمان یا شرکت تابعه» اطلاعات درخواستی خود را از این وزارتخانه طلب کنند. پایگاه «شهراه» وزارت راه و شهرسازی (shahrah.mrud.ir) با عنوان سامانه مدیریت ارتباط شهروندی وزارت راه و شهرسازی وظیفه دسترسی آزاد به اطلاعات را در این وزارتخانه انجام میدهد. احسان پشتمشهدی رئیس مرکز توسعه و برنامهریزی راهبردی وزارت راه و شهرسازی بهعنوان مسئول واحد دسترسی آزاد به اطلاعات در این وزارتخانه فعالیت میکند.
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز مسئول دسترسی آزاد شهروندان به اطلاعات را در این وزارتخانه تعیین کرده است. در پیگیریهای همشهری مشخص شد محمدرضا قرائتی مشاور وزیر و رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاعرسانی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مسئول دسترسی آزاد شهروندان به اطلاعات درخواستی از این وزارتخانه است.
وزارتخانههایی که پاسخ منفی دادند
خبرنگار همشهری در پیگیریهای خود از برخی وزارتخانهها همچون وزارت نفت نیز با این پاسخ واحدهای مربوط مواجه شد که «درخواست مکتوب بدهید تا جوابیه درباره واحد دسترسی آزاد به اطلاعات» ارائه شود. این وزارتخانه هرگونه پاسخ درخصوص تشکیل این واحد را منوط به ارائه درخواست کتبی کرد با این حال در پیگیریهای بعدی مشخص شد این واحد در وزارت نفت که مهمترین قراردادها و اطلاعات اقتصادی را در خود جای داده است راهاندازی نشده است و مردم نمیتوانند به آن درخواست اطلاعات دهند. مسئولان واحد فناوری اطلاعات وزارت بهداشت نیز پس از ارجاع روابط عمومی این وزارتخانه هیچ اطلاعی درباره دسترسی آزاد به اطلاعات نداشتند.
بخش روابط عمومی وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز از راهاندازی واحد دسترسی آزاد به اطلاعات و صادر شدن حکمی از سوی وزیر در این ارتباط ابراز بیاطلاعی کرد. روابط عمومی وزارت جهادکشاورزی نیز به همشهری پاسخ داد از سال 93که قانون به دستگاهها ابلاغ شده است مسئولیت پیگیری اجرای قانون به شاهرخ رمضاننژاد رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاعرسانی وزارت جهادکشاورزی ارجاع شد و جلساتی نیز در همان زمان برگزار شد. روابط عمومی و کارشناسان بخش فناوری اطلاعات وزارت ارتباطات نیز که وظیفه تهیه زیرساختهای دسترسی آزاد به اطلاعات را برعهده دارند نسبت به تشکیل واحد دسترسی آزاد به اطلاعات در این وزارتخانه ابراز بیاطلاعی کردند و اعلام کردند چنین واحدی راهاندازی نشده است.
|
نظر بدهید