شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)، مایکل شادسون- تردیدی نیست که ما در آینده خبر را به نوع دیگری دریافت خواهیم کرد. با این حال، تفاوت در دریافت خبر بیش از آن که به فناوری بستگی داشته باشد، به حقایقی مانند این که ما همه متعلق به مجموعههایی هستیم که از نظر سیاسی گردهم آمدهایم. از نظر اجتماعی به یکدیگر مرتبط هستیم و نسبت به هنرهای دراما عکسالعمل نشان میدهیم، بستگی خواهد داشت. آینده خبر بیش از آن که به ایجاد شبکههای اطلاعاتی برای هدایت و ارتباط دادن ما بستگی داشته باشد به این وابسته خواهد بود که ما در این جامعه چگونه زندگی خود را خواهیم ساخت. آینده خبر، بیش از آن که به این بستگی داشته باشد که فناوریها چگونه گزینههای متخصصان را تشکیل میدهند به این بستگی خواهد داشت که آنان چگونه کارها و فعالیتهای خود را طراحی کردهاند و چگونه از آنها دفاع میکنند؟
همانطور که صاحب نظران این علم میگویند، رسانههای جدید ممکن است در اصول کاملاً متفاوت باشند. مارک دووی (Mark Dewey)، مؤسس و کارگردان شهر دیجیتالی واشنگتن تأیید میکند که رسانههای نو، به طور اساسی اصول رسانههای موجود را تغییر خواهند داد. رسانههای موجود به کنترل نزدیک بر روی محصولات خبری خود عادت کردهاند، اما رسانههای خبری اینترنتی، مخاطبان خبری خود را در محصولات خبری خود سهیم میسازند.
در دهه گذشته، در مورد تلویزیون کابلی و شهر سیمی (wire city) ویلیام داتون (William Dutton)، جی بلوملر (Jay Blumler) و کنت کرامر (Kenneth Kraemer) مشخص کردهاند که مشخصههای بارز فناوریهای جدید عبارتند از افقی بودن (که بیشتر با ارتباطات نقطه به نقطه در درون یک اجتماع، مانند تلفن، سازگاری دارد تا با ارتباطات از بالا به پایین موجود در مدل سنتی پخش)، تعاملی بودن، هم زمانی (ویدئو این امکان را فراهم میسازد که مردم در هر زمانی که خود میخواهند برنامههای وسایل ارتباطات جمعی را مشاهده کنند نه درست زمانی که برای اولین بار پخش میشود) و فراوانی این مشخصههای یکسانر را تقریباً به همه فناوریهای وسایل ارتباط جمعی جدید میتوان تعمیم داد. (پرودریک، 1996). دموکراتیک و تعاملی بودن رسانههای جدید امری اساسی به نظر میرسد. مدیر کارگاه MIT، نیکلاس نگروپونت (Nicholas Negroponte) مینویسد: پخش خبر وسیلهای است که در آن تمامی اطلاعات در نقطه آغازین هستند اما فناوریهای جدید توزیع اطلاعات را از گیرنده به فرستنده تغییر میدهند (نگروپونت، 1992).
این یک اشتباه محض است که فکر کنیم هیچ ارتباطی بین دموکراسی و فناوری وجود ندارد. اما اشتباه بزرگتر آن است که مردم فکر کنند دموکراسی یعنی این که هر کس بتواند هر چه در هر زمانی بگوید. نیم قرن پیش الکساندر میکلجان (Alexander Meiklejahn) این مطلب را به خوبی بیان کرده است. او معتقد است که دموکراسی مجموعهای از گفتههای افراد نیست بلکه یک روند عمومی است. جلسه شهر جایی نیست که هر کس هر چه میخواهد بیان میکند بلکه مجموعهای از قوانین و عاملی است که این قوانین را به اجرا در میآورد. بنابراین تمام مواردی که برای تجارت عموم ضروری به نظر میرسد، در اینجا مطرح میشود. به اعتقاد او، مهم این نیست که هر کسی بتواند سخت بگوید مهم آن است که هر چه ارزش گفته شدن دارد بیان شود (میکلجان 1984).
ما هنوز نمیدانیم که آیا محیط ارتباطی تحت سیطره فعالیتهای تجاری میتواند به جایی برسد که همه اخبار لازم برای تجارت عمومی در اختیار مخاطبان قرار گیرد یا خیر. اگر سازمانهای خبری صرفاً نگران سرگرم کردن مخاطبان خود باشند (نه چگونگی ارتباط این اخبار به زندگی مشترک ما) به طور حتم با مشکلی مواجه خواهیم بود که هیچ فناوری جدیدی نمیتواند گرهگشای آن باشد.
اگر در تلفیق خبر و تجارت، یکی از طرفین، بر دیگری غلبه پیدا کند و تدارک خصوصی گفتمان عمومی چیزی بیشتر از ارائه رقصهای وقیح برای جذب مخاطبان نباشد، هیچ خبری ارزش آن را نخواهد داشت که از چالش فناوریهای جدید نجات پیدا کند. اما اگر روزنامهنگاران حرفهای تلویزیونی بتوانند با تعهد به حمایت از بخش عمومی (Public Service) و در حال انجام چنین وظیفهای، امکانات موجود در قرائتهای هیجانانگیز از تجارت عمومی محلی را بررسی کنند، اخبار رادیو تلویزیونی قابل دفاع میتوانند همچنان به حیات خود ادامه دهند.
|
نظر بدهید