شبکه اطلاع‌رسانی روابط‌عمومی ایران (شارا) || ۲۷ اردیبهشت ماه “روز روابط‌عمومی” است؛ روزی که از سال ۱۳۸۴ در تقویم رسمی و در کنار “روز ارتباطات” قرار گرفت و این نکته را بیش از بیش گوشزد کرد که در جمهوری اسلامی ایران ، روابط‌عمومی حرفه مهمی است، حرفه‌ای که می‌تواند نتایج مثبتی را برای یک سازمان، شرکت، جامعه و حتی یک فرد در پی داشته است.
“روز روابط‌عمومی”، روزی است که باید دید هنر هشتم در چه وضعیتی قرار دارد و چه آینده‌ای می‌توان برای آن ترسیم کرد. در این گزارش، نقطه نظرات تعدادی از اعضای هیئت رئیسه “خانه روابط‌عمومی ایران” را در این باره مرور می‌کنیم.
– حسین پرسان فومنی؛ عضو هیئت موسس‌خانه روابط‌عمومی ایران و از پیشکسوتان روابط‌عمومی کشور:
تحلیل وضعیت روابط‌عمومی در شرایط کنونی و همچنین چشم‌انداز روابط‌عمومی در سال جدید و افق‌های پیش رو، مستلزم (ترسیم ماهیت روابط‌عمومی) و (تبیین کارکردهای مدیران و کارکنان روابط‌عمومی) و (بازخوانی ارتباط با مخاطبین و ذینفعان روابط‌عمومی) است، (چیستی؟ چرایی؟ چگونگی؟) سه مؤلفه صدرالذکر
با اذعان به تلاش مجدانه و فعالیت شبانه‌روزی مدیران، کارکنان و دست‌اندرکاران شریف جامعه روابط‌عمومی کشور، بر اساس مطالعات انجام شده، برایند نهایی و نتایج حاصله از این خدمات شایسته (به جز معدودی کم‌شمار) با انتظارات علمی و توقعات عملی و آنچه که بایسته است، فاصله معناداری را دارد.
اگر به (ماهیت، کارکرد، ذینفعان) روابط‌عمومی با نگاه برگرفته و ملهم از تجارب و اندوخته‌های شغلی و مطالعات فردی خود، نگاه کرده و بیندیشم به طور خلاصه بر این باور اعتقاد می‌باشم که: روابط‌عمومی در جایگاه یک پدیده اجتماعی باید نگهدارنده، پشتیبان و بازیاب حس اتحاد اجتماعی و اعتماد عمومی و مسلط و ملتزم به فنون و ساز و کارهایی اصولی برای حل و رفع مناقشات تعاملی در جامعه هدف باشد، و فلسفه وجودی و ذاتی روابط‌عمومی را باید (مدیریت ارتباط با ذینفعان و مخاطبین در راستای اهداف سازمان متبوعه با بهره‌گیری از ابزار و روش‌های هدفمند) بدانیم.
اگر قرار است مدیران و دست‌اندرکاران تلاشگر و نجیب روابط‌عمومی کشور، در نهایت صحت و اصالت، مأموریت اصلی خود را ایفاء کنند، ضروری است نسبت به توانمندسازی هرچه بیشتر خود و آحاد روابط‌عمومی از طریق آگاهی از سیاست‌ها، اهداف، وظایف حکمرانی نظام، دولت و دستگاه متبوعه، دستیابی به تخصص در تجزیه و تحلیل داده‌ها و یافته‌ها، قدرت شناسایی و مدیریت جریان‌های خبری و تغییر ساختار از واکنش‌گرا به کنش‌گرا مبادرت کنند.
بی‌تردید کامیابی و موفقیت روابط‌عمومی در گرو شناسایی مخاطبان و ذینفعان و گروه‌بندی آنان است، شناسایی دغدغه‌ها و مطالبات ذینفعان، تلاش به منظور ایجاد اعتماد و امید و پاسخگویی به جامعه مخاطبان، تلاش وافر برای حفظ ارتباط مستمر با ذینفعان، تبدیل جریان اطلاعات یکسویه به جریان دوسویه اطلاعات، مدیریت و بازاریابی و جامعه‌شناسی افکار مخاطبان را باید به درستی و به خوبی شناخت و درک کرد و به نحو مطلوب مورد ارزیابی قرار داد.
ادله و براهین متعدد و غیر قابل انکار مؤید آن است که مدیران و دست‌اندرکاران روابط‌عمومی نمی‌توانند نسبت به ابزار انتقال پیام در وظایف محوله خود، نا آشنا، بی اعتناء و ناکارآمد باشند. لزوم طراحی استراتژی اطلاع‌رسانی و تقسیم کار دستگاهی و رسانه‌ای، رعایت جذابیت و ابعاد زیبایی شناختی در پوشش متنی و تصویری اخبار و رویدادها، وجود دانش و هنر لازم در تولیدات خبری و اطلاع‌رسانی، بکارگیری فناوری اطلاعات، شناسایی مواضع سیاسی اقتصادی و … مدیران رسانه و شناخت توان و امکانات هر رسانه از الزامات و ملاحظات ضروری در مجموعه روابط‌عمومی و مدیران و دست‌اندرکاران ذیمدخل در آن هستند.
معطوف به مطالب مذکور و به منظور جمع‌بندی باید گفت، چالش اصلی و اساسی جامعه روابط‌عمومی کشور در حال حاضر، عدم وفاق در ترسیم ماهیت روابط‌عمومی / تزاحم و تعارض در تبیین کارکردهای مدیران و کارکنان روابط‌عمومی / پراکندگی و اختلاف در شناسایی مخاطبین و ذینفعان روابط‌عمومی / است. و آثار و نتایج مترتبه از این (عدم وفاق – تزاحم و تعارض – پراکندگی و اختلاف) در مؤلفه‌های اساسی روابط‌عمومی، موجبات عدم پویایی، فقدان تحرک، نبود نشاط و سرزندگی، کمبود شتاب کافی در فعالیت های روابط‌عمومی را فراهم ساخته است، اصلی‌ترین و مهمترین نگرانی و دغدغه در (گذشته، حال، آینده) روابط‌عمومی کشور از این منظر قابل ارزیابی و سنجش می‌باشند. اگرچه ما هنوز فاقد اطلاعات لازم مربوط به تحولات سال‌های آینده روابط‌عمومی در سطح ملی، دستگاهی، و بخشی می‌باشیم تا بتوان به پرسش (افق آینده روابط‌عمومی؟) پاسخ دهیم، ولی هرگاه دروازه روابط‌عمومی بر سبک و سیاق قبل و بر پاشنه گذشته بچرخد و شاهد چرخش در رویکرد و کارکرد روابط‌عمومی نباشیم، در همان نقطه و مسیر و همین مقصد طی طریق خواهیم کرد!!؟؟
– دکتر احمد یحیایی ایله‌‌ای، عضو هیئت مدیره خانه روابط‌عمومی و مدرس روابط عمومی:
روابط‌عمومی ایران طی دو دهه اخیر هم از نظر اجرایی و هم از نظر توسعه علمی رشدی ۱۰۰ درصدی داشته است. بسیاری از سازمانها و شرکتهای دولتی که در آنها واحد روابط‌عمومی فعال نبوده است در حال حاضر دارای روابط‌عمومی است. روابط‌عمومی در بخش خصوصی هم فعال شده است و در حوزه علمی ارتباطات و روابط‌عمومی دانشگاههای متنوع کشور (دولتی و آزاد) در سطوح کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا دانشجو می پذیرند.
اما روابط‌عمومی عملا گامهایی بنیادین و اساسی برنداشته است. استادان کمترین تولید تالیف و تحقیق را دارند، دانشجویان پس از فارغ التحصیلی با بازار کار آشنا نیستند و مهارتهای لازم را کسب نکرده اند، مدیران روابط‌عمومی بدون توجه به تخصص و حتی تجربه کافی و مرتبط انتخاب می شوند و کارکنان از حداقل آموزشهایی علمی و کاربردی محروم هستند.
به طور کلی جایگاه و نقش روابط‌عمومی در سازمانها نسبت به دهه های پیشین کمرنگ تر و کم اثرتر شده است و روابط‌عمومی هنوز در جایگاه استراتزیک قرار نگرفته است.
درباره چشم انداز روابط‌عمومی را در ایران در سال جدید و نیز در افق دورتر باید گفت، متاسفانه هر چه جلوتر آمده ایم بخصوص نقش روابط‌عمومی در سازمانهای دولتی بیشتر تبلیغاتی و رسانه ای شده است و فلسفه مردمداری در روابط عمویم بی نگ شده است و روابط‌عمومی ها از مردم فاصله گرفته اند. زیرا مجموعه دولت و مسئولان سازمانهای دولتی، برداشت درستی از روابط‌عمومی ندارند و روابط‌عمومی را از مسیر اصلی اش که مردمداری و اصلاح روندها و فرایندهای ارتباطی سازمان است دور کرده اند.
به نظر بنده چراغی که در حال روشن شدن است فعال شدن روابط‌عمومی در بخش خصوصی است که می تواند امیدبخش باشد . البته به شرطی که دوباره در دام تبلیغات نیفتد و در مسیر وظیفه اصلی خودش که مدیریت ارتباطات انسانی است قرار گیرد. متاسفانه مجموعه موسسات و نهادهای فعال روابط‌عمومی ایران با فراموش کردن ماموریت روابط‌عمومی، سهم خود را در پیشبرد فلسفه و جایگاه روابط‌عمومی از دست داده اند.
فکر می کنم قبل از هر چیزی بایستی دولت و مجموعه نهادهای قدرت، فهم خود را از روابط‌عمومی درست و دقیق کند؛ در غیر اینصورت چشم اندازی مثبت برای روابط‌عمومی به عنوان یک نهاد راهبردی و توسعه بخش وجود ندارد.
– دکتر هوشمند سفیدی رئیس خانه روابط‌عمومی ایران و فعال حوزه روابط‌عمومی:
وضعیت روابط‌عمومی را در ایران می توان رو به جلو توصیف کرد. طی ۹ دهه فعالیت های روابط‌عمومی در ایران، این حرفه در کل در مسیر رشد و ترقی بوده، گرچه همواره با فراز و فرود مواجه شده و لذا، وضعیت پیشرفت آن در قیاس با قدمتش، رضایت بخش نیست.
روابط‌عمومی در ایران به لحاظ اینکه کشور ما با معضل انحصار شدید دولت مواجه است، به تبع این وضعیت، همواره تابع دولت و نوع نگاه آن به روابط‌عمومی بوده و با عنایت به اینکه همواره در چنبره پدیده دولت فربه و لویاتان گرفتار بوده، دچار نوسان است.
در حال حاضر، حرکت روابط‌عمومی از لحاظ کمی و کیفی روبه رشد است ولی مدل حاکم بر آن به ویژه در بخش دولتی، مدل دوسویه ناهمسنگ بوده، وزن دولت محوری آن بر بُعد جامعه محوری غالب است و از طرف دیگر، این حرفه، هنوز با مسائل متعدد آموزشی، ساختاری، محتوایی، قوانین و… مواجه است.
در بخش خصوصی هم هنوز توجه کافی و وافی به آن دیده نمی شود. در نهایت می توان امیدوار بود با اصلاحات لازم در ابعاد مختلف، شاهد جهش رشد روابط‌عمومی در کشور باشیم و اما در خصوص چشم انداز روابط‌عمومی در ایران در سال جدید و نیز افق دوردست، می توان گفت فعلاً وضعیت به همان شکلی مطرح شد، قابل ارزیابی است اما در آینده دور، افق روشنی برای آن قابل ترسیم است؛ زیرا فاکتورهایی که روابط‌عمومی را می تواند به سمت جهش سوق دهد؛ در ایران امروز در حال تقویت است. مثل رشد و قدرت گیری جامعه مدنی، احساس لزوم تقویت کرامت انسانی، رفع انحضار از دولت و شکل گیری دولت کوچک، ورود ایران به وضعیت توسعه یافتگی بیشتر، احساس نیاز به رقابت در تجارت جهانی، لزوم ارائه تصویر بهتر از ایران، اصلاح رابطه دولت – ملت و توجه به امر پاسخگویی و مشارکت دهی گروههای اجتماعی، رشد آگاهی در کشور و… همه این عوامل به شکل گیری وضعیت جدیدی در کشور دامن می زنند که مدل روابط‌عمومی متناسب خود را می طلبد مثل الگوی دوسویه همسنگ و نیز وضعیتی را می طلبد که یک روابط‌عمومی رشد یافته و سرآمد می تواند پاسخگوی آن باشد؛ لذا من آینده روابط‌عمومی ایران، را درخشان ارزیابی می کنم.
– دکتر ناصر رزاق منش، دبیر خانه روابط‌عمومی ایران:
با تبریک فرا رسیدن هفته روابط‌عمومی و ارتباطات به تمامی اعضاءی فعال و فرهیخته این هنر هشتم ، به نظر می آید وضعیت فعلی روابط‌عمومی در کشور شرایط مورد انتظار و رسالتی که بر عهده دارد ، را ندارد و برابر آنچه که برای این حرفه مهم و کلیدی تبیین و تکالیف شده است فاصله معنا دار با ابعاد و اَشکال مختلف با پراکندگی عمیق در سازمان ها ، نهاد ها و دیگر صنوف و بخش ها دیده می شود به طوری که باید اذعان داشت این امر از یک سو حکایت از حاکمیت سلایق کارگزاران و متصدیان بر امور داشته و از سوی دیگر ناشی از عدم ساختار یکپارچه ، منسجم و ضعف در نهاد راهبر می تواند باشد. با نگاهی اجمالی آنچه که غالباً مشاهده می گردد کارکرد یک سویه از جانب مجموعه روابط‌عمومی ها در راستای نفع سازمانی و حفظ منافع صنفی به ویژه در بخش های حاکمیتی می باشد ، این در حالی است که ماموریت ذاتی این رکن اجرایی – اجتماعی ایجاب می نماید تا در جلب رضایت ، برآورده ساختن خواسته ها و اقناع جامعه مخاطبین به شکلی دو جانبه عمل نمایند تا از بروز برخی رخدادها و نارضایتی ها پیشگیری نموده و با هوشمندی در اتخاذ تصمیمات دقیق و صحیح سازمانی نقش آفرینی نماید .
آنچه که امروز جامعه در موضوع روابط‌عمومی با آن روبرومی باشد متاسفانه عدم باور و اعتقاد نظامند مدیران بالا دست بر نقش ، توان و ظرفیت این حرفه (روابط‌عمومی ها) در پیشبرد برنامه ها و اهداف سازمانی می باشد ، تعیین جایگاه های متفاوت و نگاهی غیر تخصصی ، حرفه ای و علمی و بعضاً اعطای مسئولیت اصلی این رکن مهم با رویکردی شخصی و حتی سیاسی آسیب بزرگی است که همچنان بر پیکره این ساختار وارد می نماید ، به همین دلیل چنانچه ارزیابی بخش های روابط‌عمومی در یک سازمان و یا قیاس بین سازمانی مورد نظر باشد به جهت تفاوت فاحش در ساختار ها ، اعتبارات ، اختیارات ، امکانات و … مهمتر از آنها پهنای نگرش مدیران ارشد ، مورد نظر باشد قطعاً پاسخ دقیق و صحیحی بدست نخواهد آمد .
باید اذعان داشت عصر حاضر را در حالی سپری می نماییم که با تحولات عمده و تغییرات چشمگیری در علوم و فنون ، صنعت و … به ویژه ارتباطات که منجر به دگرگونی تمامی شقوق زندگی انسانها گردیده مواجه بوده و با ظهور “هوش مصنوعی ” می رود تا در فرآیندها و ادامه حیات بشر و متناظر با آن در زندگی هموطنان دگرگونی های عمیق و اساسی ایجاد نماید ، از این رو ضرورت دارد تا توجه لازم و جدی فراخور شرایط روز جامعه به موضوع ارتباط انسانی – اجتماعی از سوی نهادهای راهبر و تصمیم گیر بعمل آید و همانگونه که اشاره داشتم این متصدیان و دست اندرکاران روابط‌عمومی ها به عنوان یک رکن اصلی و کلیدی هستند که در چگونگی و وسعت بینش افکار عمومی می توانند نقش آفرین باشند ، لذا برای حرکت به سمت و سوی آینده جامعه ای روشن و دست یابی به توسعه پایدار با تلاش برای اعتلاء و پویایی این حرفه ( روابط‌عمومی ) چراغ روشنی در پیش روی فعالان ، متخصصان ، نهادهای مدنی فعال در این بخش گام های مؤثری می توان برداشت .
انسجام و یکپارچه سازی جایگاه و ساختار سازمانی این گروه از نقش آفرینان اقدامی ریشه ای و اساسی خواهد بود ، بهره مندی از تجربیات جوامع توسعه یافته و موفق که رَد پای روابط‌عمومی ها در تمامی امور آنها قابل مشاهده است می تواند احیاءگر این صنعت پیش رو باشد ، در این میان تاکید می کنم تا زمانی که تفکر و نگاه تصدی گری کاهش نیافته و از ظرفیت سازمان های خصوصی و همچنین نهادهای مردمی ( NGO ) در اداره امور استفاده نگردد ، در وضعیت و آینده این حرفه اتفاق قابل توجه ای رخ نخواهد داد و شاید بعنوان یک راهکار مؤثر در افق نه دورتر تشکیل”سازمان نظام روابط‌عمومی کشور” جهت ادامه فعالیت و کارگزاری توسط خود ذینفعان و متخصصان را مورد تاکید دارم و این موضوع از چند سال گذشته مطرح ولی با مقاومت هایی از سوی برخی دستگاه ها مواجه گردیده است .
امروزه که جامعه نیازمند گسترش امیدآفرینی ، صیانت از آراء و نظرات ، توسعه اعتماد و اعتبار ملی ، اشاعه و ارتقاءی روشنگری ، شفاف سازی و پاسخگویی دقیق و بموقع به انتظارات جامعه مخاطب مواجه هست و مبانی فکری عمومی به ویژه در میان غالب هموطنان شامل نسل جوان تحول و تغییر نسبتاً قابل ملاحظه ای یافته ، حضور و مسئولیت جامعه روابط‌عمومی ها از هر مقطع زمانی دیگر فراتر رفته و احساس می گردد ، بدین سبب اهمیت و مسئولیت خطیر متصدیان روابط‌عمومی به عنوان تنها پل ارتباطی مؤثر و مطمئن با آحاد جامعه را دو چندان می نماید به تنها شرط اینکه ایشان در تصمیم سازی و تصمیم گیری های خُرد و کلان امور سازمانی و اجتماعی مشارکت رسمی و بی قید و شرط داشته باشند.
– دکتر سید شهاب سید محسنی ، مدرس روابط‌عمومی و عضو هیئت مدیره خانه روابط‌عمومی ایران:
امروزه واحدهای روابط‌عمومی جدای از مسائل ومشکلات ساختاری نظیر عدم بهره مندی از جایگاه مناسب سازمانی،کمبود نیروی انسانی متخصص و نداشتن ردیف اعتباری مستقل از ظرفیت های خوبی برای اطلاع رسانی و اطلاع یابی از مخاطبانشان برخوردار شده اند، هم اکنون روابط‌عمومی ها بیش از هر دوره ای به مدد توسعه تکنولوژی های نوین ارتباطی از ابزارهای مختلف وقدرتمند اطلاع رسانی واطلاع یابی بهره مند شده اند که در حداقل زمان ممکن وبرخط پیام های شان را به انبوه بی شماری از مخاطب انتقال می دهندواز سویی دیگر مخاطبان نیز در لحظه قادر به دریافت پیام ها می باشند ومی توانند به صورت تعاملی بازخوردوخواسته ونظرات شان را ارائه دهند.این ظرفیت بوجود آمده یک فرصت بی بدیل برای روابط‌عمومی هاست که بتوانند مهمترین وظایف وماموریت های خود را درراستای توسعه ارتباطی وتعاملی با مخاطبان درون وبرون سازمانی شان محقق سازنند ورضایتمندی از سازمان را ارتقاء دهند.
دراین رهگذر آنچه از اهمیت دوچندانی برخوردار شده است، موضوع تولید محتوای پیام ها ومیزان جذابیت ، غنا واثربخشی آن می باشد.موضوع تولید محتوا، بویژه در فعالیت های ارتباطات الکترونیکی و انتشاراتی ازاهمیت بالایی برخودار است. یعنی به هر میزان فعالیت های پایگاههای اطلاع رسانی وانتشاراتی در قالب خبر، گزارش،مصاحبه،فیلم، صوت، اینفوگرافیک،موشن گرافی ، عکس ،کتاب، بروشورو… بیشتر باشد، ابزارها و امکان بیشتری برای ارتباط و تعامل با مخاطبان در اختیار خواهیم داشت. البته تاثیر گذاری موثر همه اینها در گرو محتوای مناسب و مفید است. درواقع یکی از غفلت های بسیاری ازروابط‌عمومی ها در این زمینه آن است که در حوزه تولید محتوای با کیفیت، وقت وانرژی زیادی گذاشته نمی شود و حاصل تولید شده در قالب یک محتوای مناسب عرضه نمی شود.
به نظر مشکل عمده در زمینه تولید محتوا،عدم بهره گیری از نیروهای انسانی متخصص وصاحب اندیشه دراین حوزه واز سویی نداشتن بانک اطلاعات رسانه ای دربسیاری ازروابط‌عمومی هاست. منظور از بانک اطلاعات رسانه ای هم این است که ما باید اطلاعات پایه ای مربوط به فعالیت ها وبرنامه های سازمانی خودرادرقالب فایل های اطلاعاتی در بانک اطلاعاتی جامعی داشته باشیم و مرتب آنها را به روز کنیم .
اساسا روابط‌عمومی ها باید از روش ها وفنون مختلفی برای تهیه وتولید محتوای سازمانی خود استفاده کنند، یکی از این ظرفیت ها قابلیت بسیار بالای هوش مصنوعی برای تولید محتوا است وهمچنین ایجاد شبکه ارتباطی الکترونیکی که واحدهای سازمانی مربوطه ، اطلاعات روزانه خود را بدون بورکراسی اداری در اختیار آنان قرار دهند و مطمئن باشند که این اطلاعات با ویرایش علمی ودر جای مناسب خود به کار گرفته خواهد شد و کارهای آنان نیز نمود اطلاع رسانی ورسانه ای مناسب را پیدا خواهد کرد.
این بانک، منبع اطلاعاتی ارزشمندی برای تهیه خبر،گزارش،مصاحبه،فیلم کوتاه،موشن گرافیک،اینفوگرافیک و … محسوب شده ومی تواند فعالیت های ،رسانه ای، انتشاراتی، وتبلیغی وترویجی روابط‌عمومی هارا پشتیبانی کند.
با وجود چنین بانک های اطلاعاتی الکترونیکی ومکتوب دست روابط‌عمومی ها هیچگاه از اطلاعات لازم برای تدوین، تولید،پردازش وبازنشرمحتوا خالی نخواهد بود و قطعا زمینه مناسبی را هم برای تغذیه رسانه های درون وبرون سازمانی بویژه شبکه های اجتماعی فراهم خواهد آورد.
به عبارتی دیگردراین رهگذرامروزه یکی از الویت های اساسی کار روابط‌عمومی ها تجهیز وبه کارگیری نیروهای توانمندوآشنا به استفاده وکار با تکنولوژهای نوین ارتباطی نظیر هوش مصنوعی وپشتوانه سازی اطلاعاتی است. تا بتوانند ضمن تولید محتواهای غنی،اثربخش وانگیزشی وجذاب ومورد نیاز مخاطبان از طریق فعالیت های پژوهشی و پرسشنامه های الکترونیکی نیز بازخوردها ونظرهای مخاطبان را شناسایی ودرراستای همترازی سازمان ورسیدن به منافع مشترک با مخاطبان گام بردارند،چراکه یکی از معیارهای اصلی موفقیت یک سازمان میزان رضایتمندی وهمراهی مخاطبان برای برنامه های توسعه ای سازمان است.
منبع: آرمان امروز
انتهای پیام/
|
|||