شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)– اساسا قابل پیش بینی بود که جهان عمدتا به سه دلیل در زمینه کاهش انتشار دی اکسید کربن به توافق برسد. نخست اینکه امروزه در باره اثرات مخرب و زیانبار گرمایش جهانی اجماع علمی وجود دارد و تردیدها در این باره کمتر شده است.
دیگر اینکه نهادهای مسئول تغییر اقلیم (IPCC) موفق شدند بسیاری از برنامههای کاهش دی اکسید کربن را از طرحهای پر هزینه و دشوار به سمت اقدامات اصطلاحا بدون ندامت و پشیمانی پیش ببرند. یعنی اقداماتی که هم کم هزینه است و هم اهدافی چند منظوره دارند و اگر هم به کار کاهش گرمایش جهانی نیایند اجرای آنها از جهاتی دیگر هم برای کشورها مفید است.
برای مثال حتی فارغ از ضرورت مشارکت چین و هند در برنامههای کاهش اثر گلخانه یی زمین، فعالیت هایی همچون کاهش مصرف سوختهای فسیلی و رویکرد به سوختهای پاک برای این دو کشور که وارد کننده سوخت فسیلی هستند و بسیار هم دچار آلودگی محیطی ناشی از این نوع سوختها هستند (پکن در شمار آلوده ترین شهرهای جهان است) اهمیت راهبردی دارد.
به همین خاطر است که می بینیم هند امروزه به یکی از کشورهای پیشتاز در زمینه توسعه انرژی خورشیدی تبدیل شده است و دلیل آخر اینکه، از دید استراتژیستهای غربی کاهش مصرف سوختهای فسیلی راهی است برای کاهش تروریسم جهانی.
البته هدف اصلی پروتکل کیوتو مهار افزایش گرمای جهانی تا حد ۲ درجه افزایش تا پایان قرن بوده است. اما از همان زمان گفته می شد که این هدفی واقع بینانه نیست و رشد چین و هند و اندونزی باعث خواهد شد افزایش دمای زمین اجتناب ناپذیر باشد. سناریوهایی بدبینانه این مقدار را تا ۶ درجه سانتی گراد هم پیش بینی کرده است. اما باید دانست که این افزایش درجات چه فرقی با هم دارند؟ بهتر است با دقت نتایج را مرور کنیم:
۱ تا ۲ درجه سانتی گراد افزایش: یعنی آنچه که تاکنون رخ داده یا به صورت اجتناب ناپذیر تا کمتر از بیست سال دیگر رخ خواهد داد. افزایش موج گرما و قحطی و انقراض بسیاری از گونههای زیستی.
۲ تا ۳ درجه سانتی گراد افزایش: یعنی نابودی مرجان ها، اضمحلال کشاورزی در بسیاری از مناطق جهان، ۷۴ سانتی متر بالاتر آمدن آب دریاها و افزایش توفانها.
۳ تا ۴ درجه سانتی گراد افزایش: انقراض گونههای بزرگ.
۴ تا ۵ درجه سانتی گراد افزایش: یعنی نیمی از جمعیت جهان گرسنه می مانند و نیمی دیگر روزانه باید با سیل و توفان دست و پنجه گرم کنند.
۵ تا ۶ درجه سانتی گراد افزایش: یعنی به قول مارک ماسلین در کتاب گرمایش جهانی، بهتر است اصلا حرفش را نزنیم!
به هر حال می بینیم که ۳ درجه به معنای رفع خطر گرمایش جهانی نیست. بسیاری خرابیها و ویرانیها با همین مقدار افزایش دما هم رخ خواهد داد، اما قطعا انطباق با آن برای بشر آسانتر است.
اما ما (ایران) چقدر می توانیم امیدوار باشیم؟ چون به هر حال همه جنبههای عمومی موضوع در جهان همگون و به هم پیوسته کنونی شامل ما هم می شود.
شواهد بسیاری وجود دارد که نشان می دهد گرمایش کنونی خاورمیانه لزوما منشاء انسانی ندارد و می تواند شکلی از الگوهای طبیعی اقلیم در این منطقه باشد.
کاهش انتشار دی اکسید کربن قطعا به مهار آن بخش از خشکیدگی ایران و خشکسالی خاورمیانه که احتمالا منشاء انسانی دارد کمک خواهد کرد. اما واقعا چندان نشانه مستندی از اینکه این خشکیدگی و این خشکسالی عمدتا مرتبط با پدیده گرمایش جهانی باشد وجود ندارد.
عدم قطعیتهای علمی در این باره بسیارند و واقعا هنوز پیشبینی علمی در این باره دشوار یا حتی ناممکن است. مشاهدات نشان دادهاند که خشکسالی خاورمیانه مانند ذوب یخهای قطبی نسبت دقیق با روند افزایش گرمایش جهانی ندارد.
|
نظر بدهید