خبرنگار برای نظام سیاسی موهبت است نه تهدید

محمد محتاطی کارشناس رسانه و ارتباطات – باید با ترویج و آموزش سواد رسانه‌ای در بین عامه مردم این موضوع را در بطن جامعه القا کرد که خبرنگار باتوجه‌به رسالت و مسئولیت اجتماعی‌اش نسبت به مردم، موهبتی برای جامعه و به‌ویژه نظام‌های سیاسی محسوب می‌شود که می‌تواند در ارتقای و افزایش سطح سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی اثربخش ظاهر شود و این فرصت را باید مدیران قدر بدانند و با سوءمدیریت جای آن را با تهدید جابه‌جا نکنند.

شبکه اطلاع‌رسانی روابط‌عمومی‌ ایران (شارا) || برابر اعلام سازمان‌های جهانی شغل خبرنگاری در کنار شغل‌های همچون خلبانی، آتش‌نشان، افسر پلیس، سرباز ارتش، یکی از 10 شغل‌های سخت و پر استرس نام‌گذاری شده است و حرفه خبرنگاری در کنار تمام زیبایی‌های خاص خودش پر استرس و درعین‌حال پرتنش و سخت است.

قطعاً عرصه خبرنگاری و فعالیت در حوزه اطلاع‌رسانی صرفاً بسته به ذوق و علاقه هر فرد دارد و بی شک هنرمندی هر خبرنگار در انعکاس متمایز رویدادهای مختلف جامعه می‌تواند وی را به یک هنرمند و مهندس افکار تبدیل کند.

متأسفانه در جامعه ما کسی درک درستی نسبت به نقش و رسالت و مأموریت خبرنگاران ندارند و هر فردی در حد شناخت خود از این شغل پردردسر، پراسترس و پرتنش و نیز شغلی که گاهی با وجود سختی‌های کشنده‌اش شور و شیرینی را نیز به همراه دارد، سخن می‌گوید.

بی شک تا زمانی که افراد در این جایگاه قرار نگیرند و با سختی‌های آن دست‌وپنجه نرم نکنند، قطعاً به این باور نمی‌رسند که به حرفه خبرنگاری نباید به چشم یک شغل نگاه کرد، درآمد اندک مالی و فضای کاملاً تخصصی باعث شده است بیشتر خبرنگاری را به‌عنوان شغل و حرفه دوم انتخاب نمایند.

گاهی در جامعه ما از سختی کار خبرنگاران سخن به میان می‌آید ولی شاید کسی به کوچک‌ترین ابعاد این حرفه در جامعه توجه نکرده باشند به طور مثال از سال 2016 تا سال 2020 در سرتاسر جهان 249 نفر خبرنگار به قتل رسیدند که حدود دو سوم تلفات و قتل خبرنگاران در این سال در مناطق درگیر جنگ و بحران بود.
 

بنابراین آمار، خبرنگاری اصلاً شغل ساده‌ای نیست. خبرنگاری شغلی است به‌ظاهر لذت‌بخش و شیرین، اما در باطن انبوهی از رنج‌ها و مشکلات طاقت‌فرسا را به همراه دارد که سختی کار خبرنگاری را دوچندان می‌کند.

خبرنگار گاهی مجبور است حتی خانواده‌اش را هم فراموش کند. در بسیاری از کشورهای دنیا، خبرنگاری شغلی سخت و زیان‌آور شمرده می‌شود. در کشور ما نیز سال 1386 خبرنگاری در رده شغل‌های سخت و زیان‌آور قرار گرفت. بنابر به ماده ۱۱ آیین‌نامه اجرایی تبصره (۲) الحاقی ماده ۷۶ قانون تأمین اجتماعی، موضوع تصویب‌نامه هیئت وزیران در سال ۸۶، شغل خبرنگاری صراحتاً به‌عنوان مشاغل سخت و زیان‌آور عنوان شده و مصادیق آن طی مصوبات هیئت وزیران در سال ۸۳ تصریح شده است.

اما چرا خبرنگاری باید در تمام دنیا جزو مشاغل سخت و زیان‌آور به‌حساب بیاید؟ خبرنگاری شغلی 24 ساعته است که استرس، سختی، تخصص، مهارت، درگیری فکری برای نگاشتن یک خبر یا گزارش و… اجزای جدانشدنی آن هستند.

شاید ساعت‌ها ذهن یک خبرنگار درگیر یک تیتر و یا موضوعی باشد که می‌خواهد در مورد آن بنویسد یا ساعت‌ها استرس و اضطراب فکری برای برنامه‌ای دارد که قرار است در آینده نزدیک آن را پوشش دهد.

اهمیت یک خبر یا گزارش زمانی است که او می‌خواهد هم زبان گویای مشکلات مردم، کمبودها، نارسایی‌ها و بیان حقایق باشد و هم باهوش و بازی با کلمات و واژه‌ها مطلبی را خلق کند که باعث تزریق امید در جامعه و تقویت فعالیت و تلاش افرادی باشد.

خبرنگار در مسیر حرفه‌اش زمان نمی‌شناسند و بسیاری از سختی‌ها را به جان می‌خرند و در سرمای زمستان، بارش باران، زمان بحران‌های مختلف مانند سیل و زلزله یا جنگ و درگیری به میانه میدان می‌رود تا با ارائه اخباری درست و دسته اول در راستای آگاه‌سازی جامعه گام بردارد.

خبرنگار باید همیشه مشکلات روز جامعه را پیگیری کند و آن‌ها را بازگو کند. فشار کاری که این قشر از جامعه تحمل می‌کنند بسیار بالاست. راضی نگه‌داشتن سردبیر، مخاطبین و کارکردن با قوانین و مقررات آن کشوری که خبرنگار در آن کار می‌کند بسیار سخت است. یک خبرنگار همیشه در حال فعالیت و جنب‌وجوش برای یافتن یک سوژه یا یک خبر است. پیگیری پرونده‌های تخلف یک سازمان، گزارش یک قتل، مصاحبه با یک خلاف‌کار یکی از صدها موردی است که می‌تواند استرس را به خبرنگار وارد کند. خبرنگار حتی زمانی که در حال نوشتن یک مطلب یا یک خبر است باید تمام حواس خود را برای آن مطلب صرف کند تا مبادا دچار اشتباه شود و وارد یک دعوای حقوقی شود.

باید با ترویج و آموزش سواد رسانه‌ای در بین عامه مردم این موضوع را در بطن جامعه القا کرد که خبرنگار باتوجه‌به رسالت و مسئولیت اجتماعی‌اش نسبت به مردم، موهبتی برای جامعه و به‌ویژه نظام‌های سیاسی محسوب می‌شود که می‌تواند در ارتقای و افزایش سطح سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی اثربخش ظاهر شود و این فرصت را باید مدیران قدر بدانند و با سوءمدیریت جای آن را با تهدید جابه‌جا نکنند.

متأسفانه در دولت سیزدهم شاهد ضعف چشمگیر در حوزه اطلاع‌رسانی و بی‌توجهی به مشکلات خبرنگاران هستیم و این ضعف نشات گرفته از شورای اطلاع‌رسانی ضعیف دولت و همچنین بی‌تفاوتی شورای اطلاع‌رسانی در استان‌ها و روابط‌عمومی‌های خنثی و گزینشی رفتارکردن برخی مدیران نسبت به رسانه‌ها و همچنین عدم وجود درک درست نسبت به کارکردهای مثبت رسانه و اثرات جبران‌ناپذیری به حوزه اطلاع‌رسانی از سوی مدیران دولت اشاره کرد.

 

انتهای پیام/