ارتباطات و تأثیرات آن بر جامعه و رسانه‌ها | شارا

اثرات مثبت ارتباطات جمعی شامل افزایش مشارکت اجتماعی، ارتقای سطح سواد، آگاه‌سازی مردم نسبت به فرهنگ و تاریخ، تسهیل انتقال فناوری و نوآوری، و همگرایی سیاسی و اجتماعی است.

 ترجمه و تدوین: علی اکبر مهرافشا

شارا – هنگامی که ارتباط را کوشش آگاهانه فرستنده پیام برای سهیم ساختن گیرنده پیام در اطلاعات، عقاید و طرز فکرش بدانیم، مسئله هماهنگی فرستنده و گیرنده اهمیت اصلی خود را پیدا می‌کند.

مفهوم ارتباط

ارتباط که معادل واژه Communication است، در مفهوم لغوی به معنی ایجاد پیوند بین افراد از ابعاد معنوی و روانی است. وقتی ما با کسی ارتباط برقرار می‌کنیم، در واقع اشتراک فکر و تفاهم اندیشه با طرف مقابل ایجاد می‌کنیم.

در مفهوم سنتی، ارتباط عبارت از جریانی است که طی آن دو یا چند نفر افکار، دیدگاه‌ها و احساسات خود را تبادل می‌کنند و با پیام‌هایی که معنای آن برای افراد مشابه است، این تبادل را انجام می‌دهند.

در سال ۱۹۲۸، آی. ا. ریچاردز تعریف شاخصی از ارتباط ارائه داد:
“ارتباط هنگامی صورت می‌گیرد که یک فکر به نحوی در محیط عمل کند که فکر دیگری را تحت تأثیر قرار دهد؛ بدین ترتیب تجربه جدید بخشی از تجربه اول گردد.”

از این منظر، هر پیام در یک جلسه، رسانه چاپی، یا شبکه‌های ارتباطی نوعی ارتباط محسوب می‌شود.

نقش روان‌شناسی و جامعه‌شناسی

روان‌شناسان روش‌های کار مغز را مطالعه کرده و ارتباط را موضوع مهم تحلیل‌های خود قرار داده‌اند.
جامعه‌شناسان نیز انتقال داستان‌ها، ارزش‌ها و سنت‌ها از نسلی به نسل دیگر یا بین فرهنگ‌ها را به کمک ارتباط بررسی می‌کنند.

با توسعه رایانه و زبان ریاضیات، اطلاعات و پیام‌های بین مردم اکنون به شکل کمی قابل بررسی است، و پژوهشگران به دنبال قوانین اثرگذاری ارتباطات بر روابط انسانی در شرایط مختلف هستند.

در دهه ۱۹۶۰، مارشال مک‌لوهان توجه همگان را به نقش وسایل ارتباطی جدید مانند سینما، رادیو، تلویزیون، تلفن و رایانه جلب کرد. این نوآوری‌ها توسعه «وسایل ارتباط جمعی» و دسترسی گسترده به اطلاعات نوشتاری، صوتی و تصویری را ممکن ساخت.

اثرات ارتباط جمعی

ارتباط جمعی بر مخاطبان تاثیرات متعددی دارد، از جمله آموزش رویه‌های زندگی، ایجاد سلیقه‌های جدید، تحریک حس مصرف‌گرایی و تأثیرات فرهنگی.

اثرات مثبت ارتباطات

1- کمک به پیشبرد سیاست‌های ملی و افزایش مشارکت اجتماعی، حل بحران‌ها و ایجاد هویت و مشروعیت
2- گسترش آزادی و احترام به حقوق انسانی
3- توسعه شهرنشینی، ارتقای سواد، تقویت پیوندهای اجتماعی و رفاه اقتصادی
4- افزایش سطح دانش فنی، انتقال فناوری و تربیت نیروی انسانی
5- جایگزینی دیپلماسی علنی به جای سنتی
6- تسهیل همگرایی سیاسی داخلی و بین‌المللی
7- کارکرد آموزشی و اطلاع‌رسانی علمی
8- آگاه‌سازی ملل مختلف از فرهنگ و سنت‌های دیگر

اثرات منفی ارتباطات

1- تضعیف پیوندهای سنتی و ارزش‌های اجتماعی، کمک به استحاله فرهنگی
2- انتشار اخبار و تفسیرهای غیرواقعی، تضعیف ساختارهای سیاسی
3- ایجاد تجزیه و نفاق در گروه‌های اجتماعی
4- تغییر الگوهای مصرف و ایجاد نیازهای کاذب
5- انتقال فناوری‌های نامناسب و وابستگی به شرکت‌های چندملیتی

کارل دویچ، پژوهشگر علوم روابط بین‌الملل، معتقد است ارتباط جمعی می‌تواند همگرایی سیاسی میان جوامع ایجاد کند و همکاری‌های متقابل را افزایش دهد. پروفسور اوتو گلینبرگ نیز تأثیر رسانه‌ها را بر تغییر نگرش‌ها، تصمیم‌گیری‌ها و رفتار اجتماعی بررسی کرده است.

جمع‌بندی

ارتباط جمعی یکی از ضروریات نوآوری و تجدد است و نظام ارتباطی جوامع مدرن با سازمان‌دهی قوی، استفاده از فن‌آوری پیشرفته و پوشش گسترده اطلاعات، نقش مهمی در توسعه فرهنگی، اقتصادی و سیاسی دارد.

کلیدواژه‌ها: ارتباط, Communication, روابط عمومی, Media, اثرات ارتباط, اثرات جمعی, آموزش, توسعه فرهنگی, جامعه, رسانه, پیام, تعامل, شارا

لینک داخلی: روابط عمومی