شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)– در سالهای اخیر، پلتفرم هایی مانند توئیتر، فیس¬بوک، اینستاگرام، تلگرام و واتساپ، کاربران زیادی را به سمت خود جذب کرده و تبدیل به یکی از اصلی¬ترین منابع خبری شده¬اند. مطالعات متعددی نشان می¬دهد که درصد افرادی که اخبار را از پلتفرم¬های رسانه های اجتماعی دریافت و مصرف می¬کنند، در حال افزایش است.
برای مثال، پژوهشهای صورت گرفته توسط مرکز تحقیقات پیو در سالهای ۲۰۱۲، ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ نشان می¬-دهد که در سال ۲۰۱۲، حدود ۴۹ درصد از بزرگسالان امریکا اخبار خود را از رسانه های اجتماعی دریافت می¬کردند که این رقم در سال ۲۰۱۶ به ۶۲ درصد افزایش پیدا کرد و در سال ۲۰۱۷ به ۶۷ درصد رسید (مرکز تحقیقات پیو، ۲۰۱۶، ۲۰۱۷). دلیل چنین تغییراتی در رفتارهای مصرف خبر به ماهیت پلتفرم¬های رسانههای اجتماعی باز می¬گردد، بر این اساس که در مقایسه با رسانه¬های دیگر، مصرف خبر در این شبکه¬ها زمان و هزینۀ کمتری لازم دارد و به اشتراک¬گذاری، نوشتن نظر و بحث در مورد آن با دیگر خوانندگان امکان¬پذیر و آسان است.
اما باید توجه داشت که رسانه¬های اجتماعی مانند شمشیر دولبه عمل می¬کند و مشاهده می¬شود که کیفیت اخبار در رسانه¬های اجتماعی پائین¬تر از سازمانهای خبری پیشین است و از سوی دیگر، به دلیل ارزان بودن تولید اخبار آنلاین و سرعت و سهولت انتشار آن از طریق رسانههای اجتماعی، حجم زیادی از اخبار ماهیت جعلی دارد و لذا «اخبار جعلی» اهمیت زیادی پیدا کرده و به یکی از چالشهای عمدۀ معاصر تبدیل شده است، به¬طوری¬که دیکشنری مک کواری واژۀ «اخبار جعلی» را به عنوان کلمۀ سال ۲۰۱۶ معرفی کرده است (شو و دیگران، ۲۰۱۷). در چنین فضایی با تکثر منابع و کانالهای اطلاعاتی و خبری، مسائلی از قبیل احراز اعتبار خبر و تشخیص درست بودن یا جعلی بودن اخبار اهمیت دارد.
احراز اعتبار خبر در رسانههای اجتماعی
در رسانههای اجتماعی به مثابۀ منابع خبری، به جای متخصصین یا صاحبنظران و مسئولان، کاربران هستند که منبع اعتبار خبر محسوب می شوند و فعالیت آنها در رسانههای اجتماعی، معیار اعتبار خبر است. رسانههای اجتماعی مختلف، مختصات خاص خود را دارند و ابزارهای مختلفی در آنها وجود دارد که می تواند برای تعیین اعتبار خبر به آنها مراجعه کرد.
برای مثال، در اینستاگرام، اعتبار خبر بر اساس تعداد فالورها، تعداد لایک-ها و تعداد کامنت¬ها می¬تواند شناسایی شود. در تلگرام، اعتبار خبر بر اساس تعداد اعضاء کانال خبری و همچنین تعداد مشاهده¬های صورت گرفته از آن خبر قابل تشخیص است. در فیس بوک نیز می¬توان به تعداد لایک¬ها و همچنین تعداد موارد به اشتراک گذاشته شده توجه کرد و در توییتر نیز تعداد لایک و به¬ویژه تعداد ریتوییت¬ها معیاری برای احراز اعتبار خبر محسوب می¬شود.
|
نظر بدهید