آموزش اساس مدیریت بحران

دکتر اسکویی مدیرکل روابط عمومی شرکت مدیریت منابع آب ایران – روابط عمومی ها به عنوان بازوی ارتباطی سازمانها نقش بسیار مهمی در مدیریت بحران دارند که جلوه های خود را هم قبل و هنگام و پس از بحران بخوبی نشان می دهد، در واقع در سه مرحله می توان این موضوع را مور د بررسی قرار داد.

شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا) به نظر من روابط عمومی ها به عنوان بازوی ارتباطی سازمانها نقش بسیار مهمی در مدیریت بحران دارند که جلوه های خود را هم قبل و هنگام و پس از بحران بخوبی نشان می دهد، در واقع در سه مرحله می توان این موضوع را مور د بررسی قرار داد.


به نظر می رسد روابط عمومی ها قبل از وقوع بحران می توانند از طریق آموزشهای لازم به مخاطبان نقش مهمی ایفا کنند.


به عبارتی اگر سازمانهای مرتبط یا مباحثی مثل سیل و زلزله و خشکسالی و اتفاقاتی از این نوع که اگرچه قابل پیش بینی نیستند، اما می شود آنها را به عنوان حادثه ای که اتفاق خواهد افتاد، می توانند از طریق آموزشهایی که از طریق روابط عمومی ها داده می شود تلفات ناشی از آن را کاهش دهند.


نقش مدیریت ریسک و پیشگیرانه از طریق آگاهی رسانی و اطلاع رسانی و آموزشهای لازم بسیار مهمتر از اقدامات مرحله وقوع بحران است، یعنی اگر روابط عمومی ها با یک سری آموزشهای لازم مثلاً در زمینه سیل اطلاع رسانی های لازم را انجام داده و با مردم ارتباط برقرار کنند و از طریق کانالهای ارتباطی موثر مثل این آموزشها داده شود که مثلاً مردم در محیط های بیرون شهرها در کنا ر رودخانه ها اطراق نکنند و یا چه مسائلی باعث وقوع سیل می شود و چگونه باید با آن مقابله کرد حتی به عنوان یک سلسله آموزشهای انسانی می توان میزان خسارات انسانی اینگونه حوادث را کاهش داد.


اسکویی با ذکر مثالی در خصوص اقداماتی که در شرکت مدیریت منابع آب ایران که مدیریت منابع آب و رودخانه ها را برعهده دارد، گفت: یک سری تیزرهای آموزشی ساخته شده که در فصولی که بارندگی زیاد و احتمال وقوع سیل زیاد است از طریق صدا و سیما و شبکه های اجتماعی اینگونه آموزشها صورت می گیرد که البته باید چنین رویکرد های آموزشی بیشتر شوند که شاید لازم باشد از سنین کودکی این آموزشها داده شود و میزان خسارتها نیز کمتر شود.


به هر حال می دانیم که کشور ما در کمربند زلزله قرار گرفته، یکی از مناطقی است که به شدت تحت تاثیر زلزله قرار دارد و باید آموزشهای لازم پیشگیرانه در این رابطه به مردم داده بشه تا میزان خسارتهای احتمالی مالی و جانی کم بشود که اگر روابط عمومی ها به نقش و وظایف خود آگاه باشند می توانند عملکرد خیلی خوبی در زمینه مدیریت بحران قبل از وقوع داشته باشند. اما در هنگام وقوع بحران حتماً روابط عمومی ها باید استراتژی مشخصی داشته باشند و نحوه اطلاع رسانی مشخص شده باشد و یک کارشناس روابط عمومی و مدیر روابط عمومی بتواند آمادگی لازم را در جهت تسریع اطلاع رسانی داشته باشد.


در این زمینه پیشنهاد می دهیم که سازمانهایی که حتی با اینگونه بحرانها و مسائل بیشتر سرو کار دارند اقدام به برگزاری مانورهای اطلاع رسانی کنند که از این طریق میزان آمادگی شان برا ی اطلاع رسانی به مردم افزایش پیدا کند.


دکتر اسکویی با اشاره به حادثه تلخ سقوط هواپیمای مسافر بری تهران –یاسوج گفت: سازمانهای مربوط حتی نحوه تعامل با مردم به خصوص برخورد با خانواده های حادثه دیده را ندارند.


اطلاع دقیق دارم که در جریان این حادثه از طرف یک شرکت هواپیمایی با خانواده های فوت شدگان تماس برقرار شده و خیلی بی احساس و بدون مقدمه در مورد مرگ مسافر آن پرواز اطلاع داده شده بوده که چنین رویکردی بدون زمینه سازی لازم و آماده کردن آن خانواده برای گفتن چنین خبری تاثیر بسیار بدی در جامعه و افکار عمومی خواهد داشت به این دلیل که حتی نحوه برقراری ارتباط برای اطلاع رسانی چنین موضوعی را نمی دانستند.


ما شاهد بودیم خانواده های حادثه آتش سوزی کشتی سانچی و سقوط هواپیما، بسیار از شکل اطلاع رسانی گله مند بودند در حالی که در این مواقع روابط عمومی ها باید استراتژی داشته باشند و به کارمندان آموزشهای لازم داده بشود و به خصوص در هنگام وقوع حادثه باید استراتژای های مشخصی وجود داشته باشد.


در هنگام حوادث بزرگ نظیر زلزله خبرهای مثبت و امیدوار کننده که به افکار عمومی امید می دهند و جامعه را دچار سرخوردگی نکند مفیدتر هستند.


به عنوان نمونه شرکتهای منابع آب این تجربه را در غرب کشور داشت که در اولین ساعات وقوع زلزله اعلام کرد سدهای آن منطقه آسیبی ندیده و این خبر به نظر امید بخش بود چون آب پشت سدها یکی از خطرات محسوب می شود.


سومین مرحله را می توان مرحله پس از بحران نامید که روابط عمومی ها نقش خیلی مهمی در این مرحله دارند. روابط عمومی ها باید در جامعه فرهنگ قدردانی نهادینه کنند.


از دیدگاه درون سازمانی کلیه همکاران که شبانه روز و در موقع بحران حضور داشته و در مقابله با بحران تلاش داشتند باید مورد قدرشناسی قرار گیرند. سازمانهای دست اندرکار مستقیم با موضوع بحران باید حتماً از کسانی که دست اندر کار مقابله به بحران بودند و توانستند اوضاع را خوب مدیریت کنند تشکر و قدر دانی نمایند.


در هنگام وقوع بحران و پس از آن نیز روابط عمومی ها نقش مهمی در مستندسازی کردن و نوع مدیریت دانش و تجربه ای که در هنگام وقوع بحران ایجاد شده دارند که با مستند سازی موارد برا ی بحرانهای بعدی آمادگی بیشتری داشته باشند.
 

منبع مرجع: شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)