این مقاله دیدگاه جفری هینتون را درباره هوش مصنوعی بهعنوان انقلاب صنعتی بعدی بررسی میکند. او توضیح میدهد که پیشرفت سریع مدلهای زبانی و شبکههای عصبی، بهرهوری عظیمی ایجاد خواهد کرد، اما همزمان خطراتی مانند بیکاری گسترده، نابرابری، سوءاستفاده مجرمانه و از دسترفتن کنترل انسانی را به همراه دارد.
هینتون بر ضرورت پژوهش جهانی برای همزیستی با هوش مصنوعی فرابشری تأکید میکند و پیشنهاد میدهد مدل رابطه انسان و AI باید از «دستیار» به «موجود مراقبتشونده» تغییر یابد.
نویسنده: جفری هینتون (Geoffrey Hinton)
استاد ممتاز علوم کامپیوتر، دانشگاه تورنتو
تاریخ انتشار: ۱۱ دسامبر ۲۰۲۵
منبع: TIME Magazine
شبکه اطلاعرسانی روابطعمومی ایران (شارا) || هوش مصنوعی مهمترین تحول فناورانه عصر ماست؛ تحولی که تأثیر آن از رایانهها و اینترنت نیز فراتر میرود و از بسیاری جهات با انقلاب صنعتی قابل مقایسه است، با این تفاوت بنیادین که این انقلاب با سرعتی بسیار بیشتر در حال وقوع است. جفری هینتون، از بنیانگذاران یادگیری عمیق، معتقد است سال ۲۰۲۵ بهعنوان یک نقطه عطف تاریخی در مسیر هوش مصنوعی ثبت خواهد شد.
به باور او، سه عامل کلیدی این سال را متمایز میکند: پیشرفتهای چشمگیر در توانمندیهای هوش مصنوعی، بهویژه در تولید تصویر و ویدئو، ریاضیات و مهندسی نرمافزار؛ سرمایهگذاری بیسابقه در مقیاس جهانی؛ و شکلگیری تدریجی این آگاهی که منافع عظیم هوش مصنوعی میتواند با خطرات و پیامدهای بسیار بزرگ نیز همراه باشد.
هوش مصنوعی امروز چگونه کار میکند؟
در گذشته، سیستمهای رایانهای قادر به درک زبان طبیعی نبودند. اما امروز، مدلهای هوش مصنوعی زبان را بهشیوهای مشابه انسان پردازش میکنند. آنها واژهها را به مجموعهای از ویژگیهای معنایی تبدیل میکنند و از طریق تعاملات آموختهشده میان این ویژگیها، معنا را بهتدریج پالایش میکنند تا اجزای زبان بهطور منسجم در کنار هم قرار گیرند.
سیستمهای بزرگ هوش مصنوعی در حال حاضر هزاران برابر بیش از هر انسان واحد دانش ذخیرهشده دارند و آموختهاند از زبان برای «تفکر» استفاده کنند. اگرچه این سیستمها هنوز به سطح خلاقیت نوابغی مانند نیوتن یا شکسپیر نرسیدهاند، اما از نظر خلاقیت، با یک انسان متوسط قابل مقایسه شدهاند.
مقیاسپذیری، موتور پیشرفت هوش مصنوعی
هینتون تأکید میکند که هرچه شبکههای عصبی بزرگتر میشوند و دادههای بیشتری دریافت میکنند، عملکرد آنها بهبود مییابد. حجم عظیم سرمایهگذاری در توسعه این سامانهها تضمین میکند که روند پیشرفت آنها متوقف نخواهد شد. علاوه بر این، پیشرفتهای علمی و مهندسی که از یک فناوری جوان انتظار میرود، این مسیر را شتاب بیشتری خواهد داد.
اما پرسش اساسی این است که این مسیر در نهایت به کجا ختم خواهد شد؟
پیامدهای نگرانکننده پیشرفت هوش مصنوعی
به باور هینتون، اگر بهسرعت اقدام نکنیم، افزایش چشمگیر بهرهوری ناشی از هوش مصنوعی میتواند با پیامدهای منفی جدی همراه شود. بسیاری از مشاغلی که مبتنی بر کار فکری تکراری هستند، به احتمال زیاد جایگزین خواهند شد. این روند میتواند نابرابری اقتصادی را تشدید کرده و بستر رشد جریانهای پوپولیستی خشونتطلب را فراهم کند.
از سوی دیگر، بازیگران مخرب میتوانند از هوش مصنوعی برای جرایم سایبری، جنگافزارهای زیستی و دستکاری انتخابات از طریق ویدئوهای جعلی استفاده کنند. این تهدیدها، صرفاً فرضیه نیستند، بلکه نشانههای اولیه آنها هماکنون قابل مشاهده است.
فراتر از انسان؛ مسئله کنترل
بسیاری از متخصصان معتقدند که در بازهای کمتر از ۲۰ سال، هوش مصنوعی در تقریباً تمام حوزهها، از جمله متقاعدسازی، از انسان پیشی خواهد گرفت. مسئله نگرانکننده این است که هنوز هیچکس نمیداند چگونه میتوان کنترل چنین موجوداتی را حفظ کرد.
هینتون هشدار میدهد که نمونههایی از رفتارهای مسئلهدار هوش مصنوعی، مانند استفاده از باجگیری برای جلوگیری از جایگزینی، پیشتر مشاهده شده است. اگر سامانهای بتواند ما را متقاعد کند که خاموشکردنش به نفع ما نیست، عملاً امکان توقف آن از بین خواهد رفت.
ضرورت پژوهش برای همزیستی
بهزعم هینتون، اکنون زمان یک تلاش پژوهشی جدی و جهانی برای یافتن راههای همزیستی با موجوداتی است که از ما هوشمندتر خواهند بود. این حوزهای نادر است که منافع تمام کشورها در آن همراستا است و میتواند بستر همکاری بینالمللی واقعی را فراهم کند.
او یک تغییر پارادایم بنیادین را پیشنهاد میکند: کنار گذاشتن مدل «دستیار هوشمند» و حرکت بهسوی مدلی شبیه رابطه «مادر و نوزاد». اگر بتوان هوش مصنوعی را بهگونهای طراحی کرد که بیش از منافع خود، به رفاه انسان اهمیت دهد، شاید شانس بقا داشته باشیم.
جمعبندی
هوش مصنوعی، نه صرفاً یک ابزار فناورانه، بلکه نیرویی تمدنساز است. همانگونه که انقلاب صنعتی جهان را بازتعریف کرد، هوش مصنوعی نیز در حال بازنویسی آینده بشر است. تفاوت اصلی در سرعت و مقیاس این تحول است؛ سرعتی که مجال خطا را به حداقل رسانده است.
با کلیک روی لینک زیر به کانال تلگرام ما بپیوندید:
برای اطلاعات بیشتر درباره روابط عمومی و اخبار سازمانهای مختلف، میتوانید به وبسایت شارا مراجعه کنید.
انتهای پیام/